recenzje / KOMENTARZE

Drogi Wydawco i moja jeszcze droższa Tłumaczko,

Péter Nádas

Komentarz Pétera Nádasa do nominacji do Literackiej Nagrody Europy Środkowej „Angelus” 2018.

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

pojechałbym do Wrocławia, naprawdę chętnie bym pojechał, gdyby nogi nie odmawiały mi posłuszeństwa, ale ostatnio moje nieszczęsne kończyny w ogóle nie nadają się do tego, do czego winny służyć. O sercu nawet nie wspominając. A przecież całe życie szczęśliwie ze mną biegały. Mój dzienny dystans wynosił co najmniej osiem kilometrów, najdłuższy dwadzieścia osiem.

Przed laty byłem we Wrocławiu, fakt, tu nie biegałem, tak jak nie biegałem w innych polskich miastach, bo temperatura w nocy spadała poniżej minus dwudziestu stopni, a ulice pokrywała metrowa warstwa śniegu. Piękna była ta polska zima. Wraz z jej okrutnym chłodem, właśnie taka, jak czytałem u Reymonta. Prawie nie było co jeść. W sklepach, w restauracjach, najwyżej kapusta albo buraki. I dużo gorącej, doskonałej herbaty. W tamtych latach nic nie było mi bliższe niż ubóstwo z wyboru. Jedenaście godzin jechałem z Budapesztu nieogrzewanym pociągiem pełnym węgierskich i polskich przemytników, do którego przez niedomykające się drzwi i okna wpadał śnieg.

Jechałem do Wrocławia obejrzeć ubogi teatr Jerzego Grotowskiego, Ryszarda Cieślaka, zobaczyć trzy ostatnie wystawienia Apocalypsis cum figuris. Dwa przedstawienia pokazywano dzień po dniu, potem był dzień przerwy, i dopiero ostatni, trzeci spektakl. Pomiędzy trzema spektaklami nie dostrzegłem żadnej różnicy, ani w sensie intensywności gry, ani głębi, ani humanistycznego bogactwa. Aczkolwiek wszystkie trzy przedstawienia były pełne charakterystycznej dla wielkich twórców spontaniczności. W tamtych latach zarówno pod względem intensywności języka, jak i zainteresowań antropologicznych podążałem podobną drogą, wiedziałem, czego szukam, i odnajdywałem to w teatrze Cieślaka oraz Grotowskiego. Może te cztery dni, te trzy przedstawienia były najważniejszą nauką w całym moim życiu. Ci nieznajomi ludzie przyjęli mnie jak brata, nawet o tym nie wiedząc. Ci zaś, którzy teraz czytają po polsku Pamięć, dzięki mojemu drogiemu wydawcy, i mojej jeszcze droższej tłumaczce, będą musieli dotrzeć do źródeł moich inspiracji, do Grotowskiego i do Cieślaka. Ci wszyscy, którzy pamiętają, i ci wszyscy, którzy nie pamiętają, tego dawnego, może zresztą nigdy nieistniejącego Wrocławia.

O AUTORZE

Péter Nádas

Ur. w 1942 roku w Budapeszcie. Węgierski pisarz, eseista, dramaturg, fotograf. Jeden z czołowych pisarzy postmodernistycznych w europejskiej literaturze. Autor powieści Egy családregény vége (1977, Koniec pewnej sagi rodzinnej), Párhuzamos történetek (2005, Historie równoległe) czy Emlékiratok könyve (1986, Pamięć), nowel opublikowanych w zbiorach A Biblia és más régi történetek (1988, Biblia i inne dawne opowieści) i Szerelem (Miłość, polskie wyd. 1998). Pisał również eseje filozoficzne, w tym Az égi és a földi szerelemről (1991, O miłości niebiańskiej i ziemskiej). Jego utwory zostały przetłumaczone na wiele europejskich i światowych języków.

powiązania

Kroniki ukrytej prawdy, Sroga zima oraz Biblia i inne historie

nagrania / Stacja Literatura Anna Kałuża Anna Sawicka Anna Wasilewska Elżbieta Sobolewska Jakub Skurtys Pere Calders Péter Nádas Raymond Queneau

Spotkanie wokół książek Kroniki ukrytej prawdy Pere’a Caldersa, Sroga zima Raymonda Queneau i Biblia i inne historie Pétera Nádasa z udziałem Anny Sawickiej, Elżbiety Sobolewskiej, Anny Wasilewskiej, Anny Kałuży i Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 24.

WIĘCEJ

Biblia i inne historie

utwory / zapowiedzi książek Elżbieta Sobolewska Péter Nádas

Fragment zapowiadający książkę Pétera Nádasa Biblia i inne historie, w tłumaczeniu Elżbiety Sobolewskiej, która ukaże się w Biurze Literackim 7 października 2019 roku.

WIĘCEJ

Spoczęliśmy na dłoni Boga

utwory / zapowiedzi książek Péter Nádas

Fragment książki Pamięć Petera Nadasa, która ukaże się w przekładzie Elżbiety Sobolewskiej w Biurze Literackim 20 marca 2017 roku.

WIĘCEJ

Wielka rzeka ludzkiej pamięci

wywiady / O KSIĄŻCE Elżbieta Sobolewska Krzysztof Sztafa

Rozmowa Krzysztofa Sztafy z Elżbietą Sobolewską, towarzysząca premierze książki Pamięć Pétera Nádasa, wydanej w Biurze Literackim 3 kwietnia 2017 roku, a wersji elektronicznej 2 października 2017 roku.

WIĘCEJ

Śmierć zegarkom

recenzje / ESEJE Piotr Prachnio

Recenzja Piotra Prachnio książki Pamięć Petera Nadasa w tłumaczeniu Elżbiety Sobolewskiej, która ukazała się w wersji elektronicznej nakładem Biura Literackiego 2 października 2017 roku.

WIĘCEJ

Pamięć

recenzje / ESEJE Rafał Hetman

Recenzja Rafała Hetmana książki Pamięć Petera Nadasa w tłumaczeniu Elżbiety Sobolewskiej, która ukazała się w wersji elektronicznej nakładem Biura Literackiego 2 października 2017 roku.

WIĘCEJ

Erotyczna komunia i odzyskana rzeczywistość

recenzje / ESEJE Gábor Csordás

Recenzja Gábora Csordása, towarzysząca premierze książki Pamięć Pétera Nádasa, wydanej w Biurze Literackim 3 kwietnia 2017 roku.

WIĘCEJ

Pamięć – spowiedź tłumacza

recenzje / KOMENTARZE Elżbieta Sobolewska

Autorski komentarz Elżbiety Sobolewskiej do przekładu Pamięci Petera Nádasa, wydanej w Biurze Literackim 3 kwietnia 2017 roku.

WIĘCEJ

Pamięć

utwory / zapowiedzi książek

Fragment książki Pamięć Pétera Nádasa w przekładzie Elżbiety Sobolewskiej, która ukaże się w Biurze Literackim 3 kwietnia 2017 roku.

WIĘCEJ

Spoczęliśmy na dłoni Boga

utwory / zapowiedzi książek Péter Nádas

Fragment książki Pamięć Petera Nadasa, która ukaże się w przekładzie Elżbiety Sobolewskiej w Biurze Literackim 20 marca 2017 roku.

WIĘCEJ

Miejsca spotkania, linie podziału

recenzje / ESEJE Adam Partyka

Recenzja Adama Partyki towarzysząca wydaniu książki Biblia i inne historie Pétera Nádasa, w tłumaczeniu Elżbiety Sobolewskiej, która ukazała się w Biurze Literackim 7 października 2019 roku.

WIĘCEJ

Historie chłopców dorastających w realiach komunistycznego reżimu

recenzje / KOMENTARZE Elżbieta Sobolewska

Komentarz Elżbiety Sobolewskiej towarzyszący wydaniu książki Biblia i inne historie Pétera Nádasa, w tłumaczeniu Elżbiety Sobolewskiej, która ukazała się w Biurze Literackim 7 października 2019 roku.

WIĘCEJ