Za zamkniętymi drzwiami

Rumena Bužarovska jest mistrzynią psychologicznych portretów, a jej kobiece bohaterki opowiadają codzienne historie, obrazując społeczno-polityczną rzeczywistość Macedonii: pełną korupcji, błyszczących butików, biedy i przemocy. Bužarovską najbardziej interesują codzienne dramaty, które rozgrywają się za zamkniętymi drzwiami domów, tłamsząc jej bohaterów i rozbijając ich świat. Jej bohaterki to nie wojowniczki. Ich dramat, który niejednokrotnie czyta się niczym thriller, opowiedziany jest w chłodny, opanowany sposób, pozwalając jednak czytelnikowi zbliżyć się do nich i poznać w niemalże intymny sposób.

Mika Buljević, Booksa, Zagreb

Każde opowiadanie Bužarovskiej to z rzemieślniczą precyzją skomponowane studium ludzkich relacji. Autorce nie chodzi przy tym jedynie o „flirt” z minimalizmem jako artystycznym konceptem. Nie, Bužarovska po prostu nie dopuszcza do swojej narracji niczego, co w jakiś sposób by się jej nie przysłużyło. W ten sposób czytelnik otrzymuje zupełnie osobną fikcję literacką. Nie jest więc przypadkiem, że krytycy jej twórczości wskazywali na powinowactwo artystyczne z Carverem czy Munro – zwłaszcza z Munro, i to nie tylko ze względu na „kobiecą perspektywę”.

Teofil Pančić

Można powiedzieć, że Bužarovska pisze „ekonomicznie”, jak przystało na dobrą autorkę małych próz. Jej opowiadania, proste, ale treściwe, niejednokrotnie z otwartym zakończeniem, dynamiczne, nierzadko gęste od znaczeń, pokazują, jak codzienne życie w swojej powszedniości kryje w sobie mnóstwo intryg, jeśli tylko potrafi się je dobrze obserwować. Bužarovska potrafi to na pewno.

Jagna Pogačnik

W opowiadaniach Bužarovskiej to, co lokalne, macedońskie, pięknie przenika się z uniwersalnym ludzkim dramatem i społeczną opresją. Jej nienaganne pod względem artystycznym opowiadania są propozycją wglądu w ludzką psychikę, dostarczając jednocześnie sporej dawki społecznej świadomości i tegoż społeczeństwa krytyki, co sprawia, że tak widoczny jest ich emancypacyjny potencjał.

Karla Pudar, Croatian Writers’ Association

Często powtarzam, że najtrudniej jest pisać łatwo i w sposób przejrzysty, ale jednocześnie tak, by tekst nie tracił na głębi. To właśnie cecha opowiadań Bužarovskiej. Zawierają dużą dawkę tej głębi, czasem mają też w sobie coś surrealistycznego, czasem znajdzie się tam pierwiastek „thrillera”. Bez względu na to jak bardzo jest się oczytanym – proza Bužarovskiej zawsze nas czymś zaskoczy.

Bekim Sejranović

(przekład z angielskiego – Aleksandra Olszewska, z chorwackiego – Miłosz Waligórski)

Projekt Nowe głosy z Europy realizowany przez Biuro Literackie wraz z międzynarodowymi instytucjami literackimi działającymi w ramach platformy Literary Europe Live i finansowany z unijnego programu Kreatywna Europa.