utwory / premiery w sieci

szkody górnicze

Jakub Pszoniak

Premierowy zestaw wierszy Jakuba Pszoniaka. Prezentacja w ramach projektu „Pierwsza książka”.

lux ex silesia

deszczy się miasto szczycą wieżowce
tłuszcz uszczelnia szczeliny w asfalcie
czas warszawieje
i szybko szybko
szyb w szybach taksówek
czerwone okna i twarz na poduszce

grubnie cień na murach gruby*
którą Jerzy Gruba** kazał zmienić w grób
ciemno znów
grudzień gubi śnieg

szczypią oczy wiersze wiszą w powietrzu
kałuży się Śląsk
kurczy się życie
szczęść Boże, kurwa, sztygarzy telefon

* gruba – śl. kopalnia
** Jerzy Gruba – w latach 1979–1983 komendant MO w Katowicach; podległe mu oddziały ZOMO pacyfikowały kopalnię Wujek

szkody górnicze

w późnych osiemdziesiątych
kopalniany telefon
zamieniono nam na ślad na ścianie
i tak nie dosięgałem
telefon wisiał 25 metrów nad ziemią
bo ósme piętro i wysoki parter

na wprost balkonu korzenie drzew
kopalnia wchłania górnicze osiedle
w zamian za deputat węglowy i trzynastą pensję

św. Barbara nie ocali miasta
choć kiedyś uratowała sąsiada
przyszłość ocala
to co jej potrzebne


Dwajściacoś

szliśmy przez miasto z obojętnością ciem
szliśmy przez miasto za papierosowym żarem
szliśmy przez miasto w kanabinolowy dym
szliśmy nie licząc kroków ani konsekwencji
szliśmy z niczym szliśmy z niczym
się nie licząc szliśmy kroki same się szły
szliśmy idąc

szliśmy przez miasto z paczką papierosów
w wewnętrznej kieszeni wszytej na wysokości płuc
szliśmy przez miasto czyniąc sobie ziemię odległą
szliśmy przez miasto –
w tym mieście nie ma mostów ani rzek
w tym mieście jest wiadukt komisariat
jest izba wytrzeźwień lombard i sklep
więc szliśmy przez

w tym mieście są dzieci ulic chodników amfetaminowych ścieżek
są bezlistne drzewa gołe gałęzie splecione jak synapsy
są w suce psy senne głodne gołębie i głębokie
asfaltowe ścieki wpadające do martwych czarnych mórz
jest na butach sól brud kurz

w tym mieście są – buk im świadkiem – cisi koniobijcy
stawy w kopalnych zapadliskach i skróty przez cmentarz
są trzy dni między śmiercią i pogrzebem
są piosenki z telefonu i awanse do coraz niższych lig

w tym mieście są długie noce z piątku na niedzielę
są długi za ściemnione piątki* po 120 złotych
są ciemne dzielnice dzielące się na bramy
w których dziesiony kręcą** niewidzialne pięści rynku
są pozostawione przy łóżku niedoczytane książki niedopałki
są butelki – za dużo by wylać za mało żeby mrozić
są papierosy w wewnętrznej kieszeni płaszcza
wszytej na wysokości płuc

szkliliśmy sine oczy szliśmy przez miasto
za papierosowym żarem szliśmy silni nadzieją ciem

* ściemniona piątka – zwałkowane 5 gram korutu
** kręcić dziesionę – dopuścić się przestępstwa z paragrafu 210 KK

wyczerpujące pytania

przestało mi się wiedzieć o tym i o owym
przestało mi się zdawać że zdaję sobie sprawę
spadł mi poziom patosu we krwi

wszystkie odpowiedzi przestały być wyczerpujące
wszystkie odpowiedzi zaczęły być wyczerpujące

nie mieści mnie moje własne miasto
moje własne miasto mnie mnie
moja Polska jest od może do może
Bytom określa świadomość


hospicjum

umżyj

O AUTORZE

Jakub Pszoniak

Urodzony w 1983 r. w Bytomiu. Poeta i grafik, autor nagrodzonego Wrocławską Nagrodą Poetycką Silesius 2020 tomu Chyba na pewno (Biuro Literackie, 2019), wyboru wierszy Mirona Białoszewskiego Z dnia robię noc (Biuro Literackie, 2022) oraz przekładów wierszy Kateriny Michalicyny (Głosy, Fundacja Pogranicze, 2022). Publikował w czasopismach i zbiorach literackich i naukowych. Stypendysta gminy Bytom. Był tłumaczony na polski.

powiązania

Rozmowy na koniec: odcinek 28 Jakub Pszoniak

nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub Pszoniak Jakub Skurtys

Dwudziesty ósmy odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.

WIĘCEJ

lorem ipsum

nagrania / Stacja Literatura Jakub Pszoniak Resina

Czytanie z książki lorem ipsum z udziałem Jakuba Pszoniaka ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.

WIĘCEJ

Zaproszenie do wspólnej podróży

recenzje / ESEJE Jakub Pszoniak

Impresja Jakuba Pszoniaka na temat poezji Michała Dziedzica, wyróżnionego w ramach projektu „Pracownie otwarte wierszem 2023”.

WIĘCEJ

Wiersze o splątaniach

recenzje / ESEJE Jakub Pszoniak

Impresja Jakuba Pszoniaka na temat poezji Anny Rosłoniec, wyróżnionej w ramach projektu „Pracownie otwarte wierszem 2023”.

WIĘCEJ

Manikiry, plakaty, miejscowe idiotki i tutejsi kretyni

wywiady / O KSIĄŻCE Aleksander Trojanowski Jakub Pszoniak

Rozmowa Jakuba Pszoniaka z Aleksandrem Trojanowskim, towarzysząca premierze książki Która godzina, gówniarzu? Juliana Tuwima i Aleksandra Trojanowskiego, która ukaże się w Biurze Literackim 4 września 2023 roku.

WIĘCEJ

Romantyczność 2022

nagrania / TransPort Literacki Aleksandra Byrska Aleksandra Kasprzak Antonina Tosiek Artur Burszta Daniel Tamkun Helena Burdzińska Jacek Dehnel Jakub Kornhauser Jakub Pszoniak Joanna Mueller Joanna Roszak Karol Maliszewski Karolina Sałdecka Katarzyna Szaulińska Łukasz Cabajewski Maria Krzywda Michał Domagalski Miłosz Biedrzycki Natalia Malek

Czytanie z książki Romantyczność. Współczesne ballady i romanse inspirowane twórczością Adama Mickiewicza w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.

WIĘCEJ

Z dnia robię noc

nagrania / TransPort Literacki Hubert Zemler Jakub Pszoniak Miron Białoszewski

Czytanie z książki Z dnia robię noc Mirona Białoszewskiego z udziałem Jakuba Pszoniaka w ramach festiwalu TransPort Literacki 27. Muzyka Hubert Zemler.

WIĘCEJ

Rozmowy na koniec: odcinek 8 Miron Białoszewski (Jakub Pszoniak)

nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Pszoniak Jakub Skurtys

Ósmy odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.

WIĘCEJ

Historia jednego wiersza: „wtenczas”

recenzje / KOMENTARZE Jakub Pszoniak

Autorski komentarz Jakuba Pszoniaka, towarzyszący premierze książki lorem ipsum, która ukaże się w Biurze Literackim 24 października 2022 roku.

WIĘCEJ

Martwe języki w hali odjazdów milczą o tym, o czym żywe mówią szeptem lub krzyczą

wywiady / O KSIĄŻCE Jakub Pszoniak Jakub Sęczyk

Rozmowa Jakuba Sęczyka z Jakubem Pszoniakiem, towarzysząca premierze książki lorem ipsum Jakuba Pszoniaka, wydanej w Biurze Literackim 31 października 2022 roku.

WIĘCEJ

lorem ipsum (2)

utwory / zapowiedzi książek Jakub Pszoniak

Fragmenty zapowiadające książkę lorem ipsum Jakuba Pszoniaka, która ukaże się w Biurze Literackim 24 października 2022 roku.

WIĘCEJ

lorem ipsum (1)

utwory / zapowiedzi książek Jakub Pszoniak

Fragmenty zapowiadające książkę lorem ipsum Jakuba Pszoniaka, która ukaże się w Biurze Literackim 24 października 2022 roku.

WIĘCEJ

„Któregoś marca (2022)”

recenzje / KOMENTARZE Jakub Pszoniak

Autorski komentarz Jakuba Pszoniaka, towarzyszący premierze książki Z dnia robię noc Mirona Białoszewskiego, wydanej w Biurze Literackim 4 kwietnia 2022.

WIĘCEJ

Koryto dzikiej rzeki

wywiady / O KSIĄŻCE Jakub Pszoniak Przemysław Suchanecki

Rozmowa Przemysława Suchaneckiego z Kubą Pszoniakiem, towarzysząca premierze książki Mirona Białoszewskiego Z dnia robię noc, wydanej w Biurze Literackim 4 kwietnia 2022.

WIĘCEJ

Bo język bywa komunikatem

wywiady / O KSIĄŻCE Jakub Pszoniak Tomasz Bąk

Rozmowa Tomasza Bąka z Jakubem Pszoniakiem, towarzysząca wydaniu książki Chyba na pewno, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 1 kwietnia 2019 roku.

WIĘCEJ

ajnfart

recenzje / KOMENTARZE Jakub Pszoniak

Autorski komentarz Jakuba Pszoniaka do książki Chyba na pewno, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 1 kwietnia 2019 roku.

WIĘCEJ

Chyba na pewno (2)

utwory / zapowiedzi książek Jakub Pszoniak

Fragment zapowiadający książkę Chyba na pewno Jakuba Pszoniaka, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 1 kwietnia 2019 roku.

WIĘCEJ

Chyba na pewno (1)

utwory / zapowiedzi książek Jakub Pszoniak

Fragment zapowiadający książkę Chyba na pewno Jakuba Pszoniaka, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 1 kwietnia 2019 roku.

WIĘCEJ

Wiersz doraźny: Gwatemala

utwory / premiery w sieci Aglaja Janczak Aleksander Trojanowski Antonina Tosiek Jakub Głuszak Jakub Pszoniak Paweł Harlender

Finałowy zestaw „Wierszy doraźnych 2018” autorstwa Jakuba Głuszaka, Pawła Harlendera, Aglai Janczak, Antoniny Małgorzaty Tosiek, Aleksandra Trojanowskiego, Jakuba Pszoniaka.

WIĘCEJ

Mija mi ja

wywiady / O PISANIU Jakub Pszoniak Krzysztof Sztafa

Rozmowa Krzysztofa Sztafy z Jakubem Pszoniakiem. Prezentacja w ramach cyklu tekstów zapowiadających almanach Połów. Poetyckie debiuty 2016, który ukaże się w Biurze Literackim.

WIĘCEJ

Lux ex Silesia

recenzje / KOMENTARZE Jakub Pszoniak

Autorski komentarz Jakuba Pszoniaka w ramach cyklu „Historia jednego wiersza”. Prezentacja w ramach cyklu tekstów zapowiadających almanach Połów. Poetyckie debiuty 2016, który ukaże się w Biurze Literackim.

WIĘCEJ

Oko przyłożone do dziurki, którą najpierw trzeba wydrapać (tylko notatki)

recenzje / ESEJE Karol Maliszewski

Recenzja Karola Maliszewskiego, towarzysząca premierze książki lorem ipsum Jakuba Pszoniaka, wydanej w Biurze Literackim 24 października 2022 roku.

WIĘCEJ

Przekład wewnętrzny – uwaga wstępna do wierszy Kuby Pszoniaka

recenzje / ESEJE Kacper Bartczak

Komentarz Kacpra Bartczaka do zestawu wierszy Kuby Pszoniaka „Chyba na pewno”. Prezentacja w ramach cyklu tekstów zapowiadających almanach Połów. Poetyckie debiuty 2016, który ukaże się w Biurze Literackim.

WIĘCEJ