Piotr Matywiecki: Palamedes
Już dzisiaj w Biurze Literackim premiera długo wyczekiwanego poematu Piotra Matywieckiego Palamedes! W skład obszernej publikacji, nad którą autor pracował całe lata, wchodzą zarówno teksty poetyckie, prozatorskie, jak i próby eseistyczne, układające się w zwartą całość o charakterze lirycznej antropologii. To jedna z najważniejszych książek w dorobku laureata Nagrody Literackiej Gdynia, świadectwo niezwykłego kunsztu literackiego.
Na planie fabularnym Palamedes podejmuje mało znany – zapomniany przez historię – mit o jednym z herosów wojny trojańskiej, bohaterze kulturowym, wielkim wynalazcy, zamordowanym przez Odyseusza. Fabuła książki obejmuje czasy prehistoryczne aż do współczesności i służy zarysowaniu oryginalnej, poetyckiej antropologii. Treść ideowa poematu natomiast zawiera rozważania o sprzecznym z naturą urządzeniu świata oraz o założycielskiej morderczości cywilizacji.
Sam autor komentuje dzieło w następujący sposób: “Poemat rozrastał się od pierwszej fascynacji greckim mitem i jego złożonym charakterem. Z jednej strony był to mit drastyczny etycznie, bo mówiący o pierwszej w dziejach zabójczej politycznej prowokacji, a z drugiej zawierał harmonijną i obszerną kulturową treść. Ta mityczna materia wymagała powolnej pracy nad swoimi sensami, wmyślania się w naturę zła, w najbardziej archaiczne wątki kultury”.
Krzysztof Siwczyk natomiast zanotował: “Gdyby szukać jakiś punktów orientacyjnych dla Palamedesa, w polskiej tradycji najbliżej byłby może Faeton Witolda Wirpszy (…). Matywiecki jednak swojej narracji ufa, pomija (…), instrumentarium języka pozostawia tym razem w spokoju użytecznej posługi, jaką Palamedes odprawia ku czci poetyckiej antropologii.
Piotr Matywiecki jest poetą, krytykiem i eseistą. W 2008 roku za zbiór esejów Twarz Tuwima otrzymał Literacką Nagrodę Gdynia, w 2010 roku został wyróżniony Wrocławską Nagrodą Poetycką Silesius (za Powietrze i czerń), natomiast dwa lata później za całokształt twórczości odebrał nagrodę Kamień, przyznawaną podczas Festiwalu Miasto Poezji w Lublinie. Jest czterokrotnym finalistą Nagrody Nike (ostatni raz za tom Którędy na zawsze z 2015 roku). Mieszka i pracuje w Warszawie.
Twórczość poetycka autora Palamedesa – pomimo wielu zmian rejestrów i licznych rekompozycji – mieści się w klasycyzującym nurcie poezji. Liryka krąży wokół zagadnień o naturze refleksyjno-filozoficznej, takich jak melancholia, przemijanie czy kwestie życia i śmierci. Zastanawiając się nad fenomenem warszawskiego poety, Piotr Śliwiński napisał: “Matywiecki zbiera w swoich wierszach życie. Pełno w nich postaci, obrazów miejskich, podsłuchanych rozmów, drobin istnienia”.
