Podsumowanie 2018 roku w Biurze Literackim

Mijający rok w Biurze Literackim to przede wszystkim jedna z najciekawszych edycji organizowanego od 1996 roku festiwalu – obecnie pod nazwą Stacja Literatura, aż trzy nagrody Silesius dla książek i autorów wydawnictwa, pierwsze edycje festiwalu „Wakacje z kulturą”, Narodowego Pisania Wierszy, finał całorocznego projektu „Biblioteka z poezją” oraz duży sukces projektów wydawniczych i edukacyjnych, w których udział wzięło ponad pół tysiąca poetów, prozaików, tłumaczy, grafików oraz animatorów kultury.

 

BL Info 2018.12.20 Podsumowanie 2018 roku w Biurze Literackim__www_top

 

Mijający rok w Biurze Literackim to przede wszystkim jedna z najciekawszych edycji organizowanego od 1996 roku festiwalu – obecnie pod nazwą Stacja Literatura, trzy nagrody Silesius dla książek i autorów wydawnictwa, pierwsze edycje festiwalu „Wakacje z kulturą”, Narodowego Pisania Wierszy, finał całorocznego projektu „Biblioteka z poezją” oraz duży sukces projektów wydawniczych i edukacyjnych, w których udział wzięło ponad pół tysiąca poetów, prozaików, tłumaczy, grafików oraz animatorów kultury. Biuro Literackie było także aktywne na forum międzynarodowym w ramach sieci współpracy Literary Europe Live, wyróżnionej kolejną dotacją unijną, oraz nowo powołanej organizacji zrzeszającej instytucje z Chorwacji, Szkocji, Łotwy i Malty, która będzie nastawiona na działania w obszarze prozy, co oznacza większe zaangażowanie w ten gatunek wydawnictwa kojarzonego głównie z poezją.

 

Festiwal Biura Literackiego powrócił do korzeni, by odrodzić się w zupełnie nowej formie. „Na co dzień uczestnicy warsztatów w Siennej pracują jako nauczyciele, urzędnicy, przedsiębiorcy, uczą się i studiują. Podczas czterech festiwalowych dni współtworzą jedną wielką rodzinę, dla której literatura jest sprawą najważniejszą. Młodzi i początkujący poeci spotykają starszych kolegów po fachu, słuchają ich podpowiedzi i rad, niekiedy spierają się z nimi” – napisał w recenzji w „Gazecie Wyborczej” Grzegorz Nurek. „Stacja Literatura to dziś jeden z najlepiej zorganizowanych i zaprogramowanych festiwali kulturalnych w Polsce” – podkreślił z kolei we wpisie na swoim blogu dziennikarz Polskiego Radia Wrocław Grzegorz Chojnowski, który dodał też: „energia poezji ciągle działa, a poezja potrafi ujmować ludzkie emocje i czas, w którym żyjemy, doskonale”.

 

Gośćmi specjalnymi Stacji Literatura 23, która odbyła się między 13 a 15 września, byli: laureatka Nagrody Pulitzera Rae Armantrout oraz palestyńsko-islandzki poeta i prozaik Mazen Maarouf. Oprócz nich zabrzmiały prozy Nicka Cave’a i Boba Dylana oraz wiersze z antologii 100 wierszy wypisanych z języka angielskiego takich poetów jak: Seamus Heaney, Philip Larkin, Malcolm Lowry, Nuala Ní Dhomhnaill, Brian Patten, Craig Raine, Christopher Reid, Charles Simic, Raymond Souster, Charles Tomlinson czy Derek Walcott. Międzynarodowy zestaw gości uzupełnili uczestnicy Europejskiego Forum Literackiego odbywającego się tym razem pod hasłem „Przyszłość literatury”, w tym wydawczyni, filantropka, dyrektorka kilku wydawnictw w Szwecji, Francji i Polsce – Vera Michalski-Hoffmann.

 

Z udziałem najbliższej rodziny Grzegorza Ciechowskiego swoją premierę miała książka zbierająca piosenki, nieznane rękopisy i portrety artysty. Benefis z okazji pięćdziesięciolecia debiutu obchodził Bohdan Zadura, wyróżniony w maju Silesiusem za całokształt twórczości. Biuro Literackie świętowało także sześćdziesiąte urodziny Jerzego Jarniewicza, którego Puste noce zostały uhonorowane tą samą nagrodą w kategorii książka roku. Poznaliśmy też „nowe głosy z Polski”, najciekawszych autorów przed debiutem oraz po debiucie, w tym nagrodzoną trzema wyróżnieniami za tom Raport wojenny Agatę Jabłońską oraz Michała Domagalskiego. Wiersze zebrane zaprezentował Robert Rybicki, a z premierowych książek czytali także: Łukasz Jarosz, Joanna Roszak i Julia Szychowiak.

 

Na tegoroczne warsztaty Stacji Literatura napłynęło blisko pół tysiąca zgłoszeń. Obok tradycyjnych pracowni – Pierwszej książki (poetyckie debiuty laureatów projektów), Po debiucie (drugi i kolejny tom poetycki), Przekładowej (tłumaczenia na język polski), Twórczej (przed debiutem poetyckim) – pojawiły się nowe: Graficzna (dla projektantów książek) oraz Prozy (opowiadania i powieści debiutantów). Całość uzupełniły Pracownie otwarte: wierszem i prozą oraz Pracownia społeczna dla osób pracujących z uchodźcami. Wśród dwunastu polskich i sześciu zagranicznych wykładowców znaleźli się m.in.: Alexandra Büchler, Iwona Chmielewska i Beata Stasińska. Zarówno zajęcia, jak i cały festiwal po raz trzeci odbyły się w Stroniu Śląskim oraz Siennej.

 

W znanej już formule Live Setów, pomyślanych jako okazja do prezentacji uczestników pracowni i osób, które wybierają się na festiwal, poznaliśmy autorów „Wiersza doraźnego 2018”. To efekt ogłoszonego przez Biuro Literackie Narodowego Pisania Wierszy, które przypadło w tym roku na 4 czerwca. Głosami publiczności laureatką konkursu została Antonina Tosiek. Atmosfera – to słowo dobrze oddaje fenomen festiwalu w Stroniu Śląskim. „Największą wartością są ludzie” – podkreślił w ankiecie jeden z uczestników. Już dawno duch wszystkich właściwie spotkań nie był tak demokratyczny i przepojony poczuciem wzajemnej życzliwości i równości. Gdzieś padły bariery, które – jak czasami zdarzało się w poprzednich latach – dzieliły młodsze, wstępujące dopiero na scenę pokolenie twórców od uznanych gości festiwalu.

 

Książki Biura Literackiego tradycyjnie nominowane były do najważniejszych wyróżnień. Oprócz wspomnianych trzech Silesiusów (taka sytuacja w historii nagrody miała miejsce tylko raz w 2008 roku, także z udziałem twórców Biura Literackiego), dwóch dodatkowych nagród dla Agaty Jabłońskiej, Nagrodę Angelus za przekład Pamięci Pétera Nádasa otrzymała Elżbieta Sobolewska. Swoją premierę miały 34 książki – 17 w wersji tradycyjnej oraz 17 w elektronicznej. W tym drugim formacie tomy ukazywały się w ramach akcji „Poezja z nagrodami”. Wśród tomików wyróżnianych najważniejszymi nagrodami publikowane były także wznowienia książek wydawanych wcześniej przez innych wydawców.

 

Rok wydawniczy Biuro Literackie zainaugurowało Tarantulą Boba Dylana w przekładzie Filipa Łobodzińskiego. Dużymi wydarzeniami były publikacje Pieśni torby na pawia Nicka Cave’a (w tłumaczeniu Tadeusza Sławka) oraz Życia i przygód Jacka Engle’a Walta Whitmana (w przekładzie Szymona Żuchowskiego). Jesienią ukazały się kolejne wybitne książki przekładowe: Ciemna materia Rae Armantrout (Kacper Bartczak), Santarém (wiersze i trzy małe prozy) Elizabeth Bishop (Andrzej Sosnowski) oraz antologia Jerzego Jarniewicza 100 wierszy wypisanych z języka angielskiego. Równie obszerne były dzieła zebrane Roberta Rybickiego (Podręcznik naukowy dla onironautów) oraz Grzegorza Ciechowskiego (Obcy astronom).

 

Nie zabrakło także w Biurze Literackim debiutów. Ukazały się: Poza sezonem Michała Domagalskiego i Ikonoklazm Jana Rojewskiego. Tradycyjnie swoją premierę miały: kolejny almanach z serii Połów. Poetyckie debiuty oraz następna książka dla dzieci, tym razem Grymasy, którymi po jedenastu latach przerwy powróciła Anna Podczaszy. W serii Poezje ukazały się tomiki: Jacka Dehnela (Serce Chopina), Jerzego Jarniewicza (Sankcje), Joanny Roszak (Przyszli niedokonani), Julii Szychowiak (Dni powszednie i święta) oraz Bohdana Zadury (Po szkodzie). Co trzy tygodnie ukazywał się kolejny numer biBLioteki, która łącznie opublikowała blisko 400 rozmów, szkiców, recenzji, premierowych tekstów, debat, cykli, filmów, zapisów audio oraz zdjęć.

 

Bardzo udana okazała się pierwsza edycja festiwalu „Wakacje z kulturą” zorganizowana w lipcu na plażach w Darłowie, Dźwirzynie, Grzybowie i Kołobrzegu z udziałem: Tomasza Brody, Sambora Dudzińskiego, Franciszki Kierc-Franik, Anny Makowskiej-Kowalczyk z Kaziem Sponge, Katarzyny Stoparczyk, Magdaleny i Maksymiliana Rigamontich oraz Beaty Tadli. Działania Biura Literackiego wspierali: Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Fundacja im. Jana Michalskiego, Unia Europejska we współpracy z Literature Across Frontiers w ramach projektu „Literary Europe Live Plus” współfinansowanego przez program „Kreatywna Europa”, Fundusz Wyszehradzki oraz gmina Stronie Śląskie. Partnerami Stacji Literatura byli CETiK w Stroniu Śląskim oraz Czarna Góra Resort.

inne wiadomości z kategorii