Strona A, strona B nr 128: Biurowe książki 2025 roku

Jak co roku o tej porze koń­czy­my spo­tka­niem, w któ­rym głów­ny głos nale­ży do auto­rek i auto­rów Biu­ra Lite­rac­kie­go, do czy­tel­ni­czek i czy­tel­ni­ków, kry­ty­czek i kry­ty­ków towa­rzy­szą­cych książ­kom wyda­wa­nym w Koło­brze­gu. Nie będzie­my wybie­rać ksią­żek roku ani two­rzyć list czy ran­kin­gów. Będzie spon­ta­nicz­nie, od ser­ca, bar­dzo oso­bi­ście.

Usły­szy­my: Agniesz­kę Wali­gó­rę, Jaku­ba Pszo­nia­ka, Mał­go­rza­tę Siko­rę-Tar­now­ską, Rafa­ła Gawi­na, Jaku­ba Skur­ty­sa, Alek­san­drę Grat­kę i Paw­ła Mac­kie­wicza, a tak­że frag­men­ty dwu­na­stu ksią­żek – dwu­na­stu z trzy­dzie­stu pię­ciu, któ­re uka­za­ły się w tym roku w Biu­rze, w jubi­le­uszo­wym, trzy­dzie­stym roku dzia­łal­no­ści.

Zamiast świę­to­wa­nia, aka­de­mii i oko­licz­no­ścio­wych publi­ka­cji posta­no­wi­li­śmy wydać wię­cej dobrych ksią­żek. Uru­cho­mić nowe serie, wró­cić do star­szych, roz­krę­cić audio­bo­oki czy­ta­ne przez autor­ki i auto­rów, wes­przeć w rocz­ni­cę powo­dzi spo­łecz­ność Stro­nia Ślą­skie­go, posta­wić na obec­ność pol­skiej lite­ra­tu­ry za gra­ni­cą.

Do tego zor­ga­ni­zo­wa­li­śmy festi­wal, w któ­rym – obok czy­tań oraz gości z Pol­ski, Euro­py i Azji – naj­waż­niej­sza była pra­ca z oso­ba­mi dopie­ro zaczy­na­ją­cy­mi swo­ją przy­go­dę z lite­ra­turą. Jesie­nią uru­cho­mi­li­śmy pro­gram „Kadry lite­ra­tu­ry”. Posta­wi­li­śmy też na roz­wój „Kre­atyw­nej lite­ra­tu­ry”. Obra­li­śmy nowy kurs, świa­do­mie prze­su­wa­jąc hory­zont tego, co dotąd nazy­wa­li­śmy „gra­ni­ca­mi lite­ra­tu­ry”.

To był rekor­do­wy rok, jeśli cho­dzi o debiu­ty: pięć pro­za­tor­skich i czte­ry poetyc­kie. Rekor­do­wa była też licz­ba prze­kła­dów – łącz­nie pięt­na­ście. Wyda­li­śmy dwa­dzie­ścia trzy tytu­ły poetyc­kie, dzie­więć pro­za­tor­skich, jeden dra­mat, jeden zbiór szki­ców i jeden tytuł dla dzie­ci. Aż sie­dem­na­ścio­ro auto­rek i auto­rów opu­bli­ko­wa­ło w Biu­rze swo­ją książ­kę po raz pierw­szy.

To wszyst­ko wyda­rzy­ło się w nie­za­leż­nej insty­tu­cji kul­tu­ry z małej miej­sco­wo­ści, poza cen­trum, dla któ­rej wyda­wa­nie ksią­żek nie jest głów­nym obsza­rem dzia­łań. Nie wie­my, jak to się uda­ło – w dzi­siej­szych realiach finan­so­wych i orga­ni­za­cyj­nych, w pra­cy, któ­ra nie jest komer­cyj­na. Co dzie­sięć dni nowa książ­ka!

Jeśli zapy­tać, jaki to był rok, moż­na by spró­bo­wać odpo­wie­dzieć, że mamy za sobą świet­ny czas lite­ra­tu­ry w napię­ciu: takiej, któ­ra nie domy­ka tema­tów, nie daje pro­stych odpo­wie­dzi, tyl­ko zosta­wia czy­tel­ni­ka w sta­nie czuj­no­ści. Ile z tych ksią­żek zosta­nie z nami na dłu­żej? Moim zda­niem zaska­ku­ją­co dużo. Zresz­tą posłu­chaj­cie uważ­nie tej audy­cji.

Biu­ro­we książ­ki 2025 roku

Debiuty prozą

♦  Mag­da­le­na GENOW Zło­dziej­ka matek
♦  Kuba KULASA Szczę­śli­wa ręka
♦  Prze­my­sław OWCZAREK Miste­ria
♦  Mira SUCHOWIEJKO Też się o cie­bie boję    
♦  Kuba WOJTALA Pod­ciep       

Debiuty wierszem

♦  Michał JANIK Trac­king prze­sy­łek pole­co­nych
♦  Adam JAWORSKI Baśń o zwich­nię­ciu sta­wu bio­dro­we­go
♦  Prze­my­sław KRALL histo­ria połą­czeń́
♦  Łukasz WOŹNIAK Umal­mu  

Seria Poezje

♦  Justy­na BARGIELSKA Kubek na tsu­na­mi
♦  Jerzy JARNIEWICZ Trzy kobie­ty       
♦  Piotr MATYWIECKI Epi­ka
♦  Lau­ra OSIŃSKA Jaw
♦  Aga­ta PUWALSKA Alis Ubbo
♦  Mar­cin SENDECKI Węgier­skie morze
♦  Piotr SOMMER Sie­dem­dzie­siąt sie­dem
♦  Julia SZYCHOWIAK Wyra­zy współ­czu­cia

Serie Dożynki i Zebra

♦  Joan­na MUELLER Zmie­sza­ne (2000–2025)
♦  Boh­dan ZADURA Wier­sze zebra­ne, tom 4

Seria Szkice

♦  Boh­dan ZADURA Co chcia­łem powie­dzieć

This Is Not America

♦  John ASHBERY Euro­pa [Andrzej Sosnow­ski]
♦  Amy LOWELL Gałąz­ka roz­ma­ry­nu [Leszek Engel­king, Tade­usz Sła­wek, Andrzej Szu­ba]
♦  Carl SANDBURG Wier­sze chi­ca­gow­skie [Jacek Deh­nel]
♦  Wal­la­ce STEVENS Żół­te popo­łu­dnie [Jacek Guto­row]
♦  Adrien­ne RICH Feno­me­no­lo­gia gnie­wu. 21 wier­szy poli­tycz­nych [Jakub Głu­szak, Mag­da­le­na Klesz­czew­ska, Mag­da­le­na Kunz]       

Tu i teraz

♦  Ida BÖRJEL Tele­fon do domu [Justy­na Cze­chow­ska]
♦  Mar­ta CARNICERO HERNANZ Matriosz­ki [Mar­ta Paw­łow­ska]
♦  Jon FOSSE Zim­ny wiatr [Elżbieta Frątczak-Nowotny]
♦  Endre KUKORELLY Dom, woj­na, umar­li [Elż­bie­ta Sobo­lew­ska]
♦  Per­ri­ne LE QUERREC War­gli­fy [Jakub Korn­hau­ser]
♦  Ser­hij ŻADAN Skryp­ny­ków­ka [Boh­dan Zadu­ra]         

Klasyka europejskiej poezji

♦  Fer­nan­do PESSOA 46 wier­szy orto­ni­micz­nych [Michał Lip­szyc]         

Węgry

♦  Péter NÁDAS Histo­rie rów­no­le­głe: Nie­me impe­rium [Elż­bie­ta Sobo­lew­ska]
♦  Péter NÁDAS Pamięć [Elż­bie­ta Sobo­lew­ska]

Azja

♦  Ni SHAO Wro­na i kwiat wiśni [Kata­rzy­na Sarek]

Posłu­chaj „Stro­ny A, Stro­ny B” o tego­rocz­nych nabo­rach  

Kadry lite­ra­tu­ry 2026 
Kre­atyw­na lite­ra­tu­ry 2026 
Wydaj debiu­tanc­ką książ­kę w 2026 roku
Wydaj kolej­ną książ­kę w 2026 roku

Poznaj tego­rocz­ne pro­gra­my Biu­ra Lite­rac­kie­go   

Nabór do pro­gra­mu „Kadry lite­ra­tu­ry 2026”
Nabór do pro­gra­mu „Kre­atyw­na lite­ra­tu­ra 2026”
Nabór do pro­gra­mu „Wydaj debiu­tanc­ką książ­kę w 2026 roku”
Nabór do pro­gra­mu „Wydaj kolej­ną książ­kę w 2026 roku”