Europa

09/09/2025 Poezje

Poemat „Euro­pa” powstał w Pary­żu w 1958 roku i zna­lazł się w dru­giej książ­ce Joh­na Ash­be­ry­’e­go „The Ten­nis Court Oath” (1962). Tytuł tomi­ku z pew­no­ścią wię­cej mówi i zna­czy niż tytuł poema­tu (zain­spi­ro­wa­ny ponoć wyłącz­nie nazwą jed­nej ze sta­cji pary­skie­go metra), cho­dzi bowiem o Ser­ment du Jeu de pau­me, czy­li Przy­się­gę w sali do gry w pił­kę – wyda­rze­nie z 20 czerw­ca 1789 roku, grom­ko zapo­wia­da­ją­ce wybuch wiel­kiej rewo­lu­cji fran­cu­skiej. Czy poezje z „fran­cu­skiej” książ­ki Ash­be­ry­’e­go obie­cy­wa­ły jakąś rewo­lu­cję; czy „Euro­pa” mia­ła zwia­sto­wać poetyc­ki prze­wrót lub prze­łom, trud­no powie­dzieć – jak wia­do­mo, autor zaczął wkrót­ce roz­wi­jać znacz­nie mniej dys­junk­tyw­ną czy „ato­nal­ną” poety­kę („zdra­dziw­szy spra­wę”, jak ujmu­ją to nie­gdy­siej­si i dzi­siej­si nie­licz­ni awan­gar­dy­ści), a z cza­sem zna­lazł upodo­ba­nie w melo­dii swo­ich wie­lo­krot­nie zło­żo­nych i sub­tel­nie modu­lo­wa­nych zdań. W „Euro­pie” w prze­kła­dzie Andrze­ja Sosnow­skie­go zaś robi nie­mal wszyst­ko, aby zdań pra­wie w ogó­le nie było – szar­pie, tnie i rwie, w wie­lu miej­scach pozo­sta­wia­jąc poje­dyn­cze sło­wa i fra­zy na wol­no­ści.

Autor
Tłumaczenie
Andrzej Sosnowski
Wydawca
Biuro Literackie
Miejsce
Kołobrzeg
Wydanie
Pierwsze
Data wydania
09/09/2025
Kategoria
Wiersze
Seria
This Is Not America
Ilość stron
36
Format
162 x 215 mm
Oprawa
miękka
Projekt okładki
Julia Koźmin
Projekt opracowania graficznego
Artur Burszta
ISBN
978-83-68310-30-6
opinie o książce

Pracując z materiałem traktującym o wojnie, Ashbery nie ma do zaoferowania żadnego przekazu pacyfistycznego ani rewolucyjnego. Proponuje właściwie bardzo niewiele – przyjemność de-figuracji tych treści, które ustanawiają naszą rzekomo racjonalną rzeczywistość. Wydaje się, że efektem tych defiguracji nie jest pastisz podmiotu ani parodia popkulturowej płaskości. Raczej efektem jest wydzielenie się czytanej przez powracający w innym wymiarze podmiot nieoczekiwanej pochodnej, dziwnej poświaty, niewymiernego światła. Czy jest to światło mrożące, ciążące ku zagładzie? Czy raczej obietnica inności?

Kacper Bartczak

Inne książki autora

Teksty i materiały o książce w biBLiotece

  • POEZJE Europa Frag­men­ty książ­ki Euro­pa Joh­na Ashbery’ego w tłu­ma­cze­niu Andrze­ja Sosnow­skie­go, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 9 wrze­śnia 2025 roku. więcej
  • o książce Po prostu czytać albo nie czytać Roz­mo­wa Artu­ra Bursz­ty z Andrze­jem Sosnow­skim, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Euro­pa Joh­na Ashbery’ego w tłu­ma­cze­niu Andrze­ja Sosnow­skie­go, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 9 wrze­śnia 2025 roku. więcej
  • PREZENTACJE KSIĄŻEK Europa Pre­zen­ta­cja książ­ki Joh­na Ash­be­ry­’e­go Euro­pa w tłu­ma­cze­niu Andrze­ja Sosnow­skie­go. więcej