debaty / ankiety i podsumowania

Odnaleźć książkę, która będzie wspaniałą przygodą

Rafał Rutkowski

Odpowiedzi Rafała Rutkowskiego z Księgarni Dosłowna na pytania zawarte w raporcie „Autorskie księgarnie w Polsce 2023”.

strona debaty

Autorskie księgarnie w Polsce – raport 2023: wprowadzenie

Orga­ni­zo­wa­ne już po raz pią­ty w ramach festi­wa­lu Trans­Port Lite­rac­ki spo­tka­nie autor­skich księ­garń z całej Pol­ski jest oka­zją do inte­gra­cji śro­do­wi­ska, roz­mów na temat obec­nej sytu­acji ryn­ku księ­gar­skie­go, miej­scem wymia­ny doświad­czeń i dzie­le­nia się dobry­mi prak­ty­ka­mi. Poprzed­nim edy­cjom naszych spo­tkań towa­rzy­szy­ły deba­ty i ankie­ty. W tym roku tak­że chce­my zadać kil­ka aktu­al­nych pytań, któ­re – jak mamy nadzie­ję – sta­ną się pre­tek­stem do roz­mów w trak­cie festi­wa­lo­wych wyda­rzeń:

1/ Jaki typ lite­ra­tu­ry sprze­da­je się dzi­siaj naj­le­piej w Two­jej księ­gar­ni?

Od począt­ku dzia­łal­no­ści sta­wia­my na lite­ra­tu­rę pięk­ną, choć cie­ka­wość czy­tel­ni­ków skła­nia się tak­że w stro­nę lite­ra­tu­ry fak­tu. Repor­ta­że, głów­nie za spra­wą wydaw­nic­twa Czar­ne­go, cie­szą się wśród naszych czy­tel­ni­ków dużą popu­lar­no­ścią. Idąc za naszą ideą, że „roz­mo­wa to pierw­szy prze­jaw lite­ra­tu­ry” sta­ra­my się z każ­dym naszym gościem wspól­nie odna­leźć książ­kę, któ­ra będzie dla nie­go wspa­nia­łą przy­go­dą. Dla­te­go cięż­ko skla­sy­fi­ko­wać, jaki typ ksią­żek się sprze­da­je, sprze­da­ją się roż­ne, tak jak róż­ni są czy­tel­ni­cy.

2/ Kto przy­cho­dzi dzi­siaj do księ­garń po książ­ki? Co moż­na powie­dzieć o tych oso­bach? Czy nastą­pi­ła w ostat­nich dwóch, trzech latach jakaś zmia­na w tym zakre­sie?

Mamy w Lubli­nie mnó­stwo sta­łych gości, zarów­no wśród star­szych czy młod­szych czy­tel­ni­ków. Lublin to mia­sto aka­de­mic­kie, zatem odwie­dza nas spo­ro osób ze śro­do­wi­ska pro­fe­sor­skie­go oraz stu­denc­kie­go. Odwie­dzą nas rodzi­ny, gdyż książ­ki dla dzie­ci to tak­że istot­ny ele­ment naszej dzia­łal­no­ści. Myślę, że na prze­strze­ni kil­ku lat nie zmie­nił się typ ludzi nas odwie­dza­ją­cych. Zawsze są to miło­śni­cy poezji, dobrej lite­ra­tu­ry, nie tyl­ko za spra­wą wie­lu autor­skich spo­tkań ale tak­że, lub przede wszyst­kim roz­mów, od któ­rych, jak wcze­śniej wspo­mnia­łem, zaczy­na się lite­ra­tu­ra.

3/ Co lub kto Two­im zda­niem wpły­wa dzi­siaj naj­bar­dziej na lite­rac­kie wybo­ry czy­tel­ni­ków, prze­kła­da­ją­ce się na zaku­py w księ­gar­niach?

Spo­rą rolę przy­pi­sy­wał­bym auto­ry­te­tom, takim jak Michał Nogaś, Justy­na Sobo­lew­ska i wie­lu innym. Ich publi­cy­sty­ka przy­no­si auto­rom spo­rą roz­po­zna­wal­ność i bez wąt­pie­nia mają intu­icje czy­tel­ni­czą, któ­ra potwier­dza się w przy­zna­wa­niu nagród oraz w sprze­da­ży ksią­żek dane­go auto­ra. W świe­cie ksią­żek jest tak­że miej­sce na roż­ne­go rodza­ju tren­dy, któ­re nie zawsze trwa­ją dłu­go, ale cza­sem mogą spro­wa­dzić na czy­tel­ni­ków fan­ta­stycz­ną lite­ra­tu­rę, jak np. w przy­pad­ku wydaw­nictw Taj­fu­ny.

4/ Jakie ini­cjo­wa­ne przez wła­dze dzia­ła­nia, któ­re prze­ło­ży­ły­by się na wzrost czy­tel­nic­twa i więk­sze zain­te­re­so­wa­nie książ­ka­mi, były­by obec­nie naj­bar­dziej sku­tecz­ne?

Pro­wa­dzi­my u nas mnó­stwo spo­tkań autor­skich, kon­kur­sów, warsz­ta­tów lite­rac­kich oraz zabaw czy­tel­ni­czych skie­ro­wa­nych dla naj­młod­szych. Wszyst­ko to wpły­wa na wzrost zain­te­re­so­wa­nia książ­ka­mi. Istot­nym ele­men­tem jest tak­że bycie obec­nym na innych wyda­rze­niach lite­rac­kich orga­ni­zo­wa­nych w mie­ście oraz współ­pra­ca z festi­wa­la­mi. Dzię­ki uczest­nic­twu w takich wyda­rze­niach księ­gar­nia nie tyl­ko zysku­je popu­lar­ność, ale sprze­da­je wię­cej ksią­żek.

5/ Co naj­bar­dziej zagra­ża dzi­siaj autor­skim księ­gar­niom w Pol­sce?

Naj­waż­niej­szym zagro­że­niem jest brak zain­te­re­so­wa­nia lite­ra­tu­rą. To z tym trze­ba wal­czyć, ponie­waż kie­dy to zain­te­re­so­wa­nie wzro­śnie, wszyst­kie inne pro­ble­my for­mal­ne zni­ka­ją.

O AUTORZE

Rafał Rutkowski

Ur. w 1988 roku. Poeta. Księgarz. Wiersze publikował m.in. w: „Znaku”, „Odrze”, „Przekroju”, „Ricie Baum”, „Dwutygodniku”, „Opcjach”, „Arteriach”, „Odrze, „Akcencie”. Laureat projektu Połów 2014. Autor książek poetyckich: Chodzę spać do rzeki (Zeszyty Poetyckie 2015), za którą otrzymał wyróżnienie w XII Konkursie Literackim „Złoty Środek Poezji” na najlepszy debiut poetycki roku, Wywołuję siebie z ruin (WBPiCAK 2018) oraz Moje oczy to ptaki(WBPiCAK 2020). W roku 2022 ukazała się czwarta książka autora Na drzewach kwitną wielkie okna (Instytut Mikołowski 2022). Laureat wielu ogólnopolskich konkursów poetyckich. Laureat lubelskiej nagrody kulturalnej „Żurawie”. Prowadzi autorską księgarnie „Dosłowna” w Centrum Kultury w Lublinie, w której cyklicznie organizuje spotkania autorskie z poetami oraz prozaikami.