Podsumowanie 2016 roku w Biurze Literackim

Zakończenie współpracy z Wrocławiem, przeniesienie i zmiana formuły festiwalu oraz ulokowanie działalności wydawniczej w Stroniu Śląskim, realizacja dwóch międzynarodowych projektów – Europejskiego Forum Literackiego i “Nowych głosów z Europy”, uruchomienie serwisu biBLioteka, szerokie otwarcie na zupełnie nowych twórców, powrót do organizacji spotkań autorskich w małych bibliotekach i ośrodkach kultury, realizacja nowych inicjatyw wydawniczych: “Klasyka z Europy”, “Nowa proza z Europy” oraz “22. Wiersze podróżne”, a także wznawianie w formie elektronicznej istotnych dla poezji polskiej książek – to główne wydarzenia Biura Literackiego w 2016 roku.

 

BL Img 2016.12.20 Podsumowanie 2016 roku w Biurze Literackim_www_top

 

Bez wątpienia jednym z najważniejszych momentów tego roku było przyznanie Bronce Nowickiej – jako pierwszej debiutantce w historii – prestiżowej Nagrody Literackiej Nike za tom Nakarmić kamień. To kolejne wyróżnienie tą nagrodą dla książki z Biura Literackiego. Sukces tym większy, że towarzyszy mu bardzo dobre przyjęcie wśród czytelników. Kolejne dodruki dają na ten moment łączny nakład 15 tysięcy egzemplarzy. Autorka w krótkim czasie odwiedziła blisko dwadzieścia miejscowości w Polsce i wszędzie spotykała się z dobrym przyjęciem. W literaturze polskiej pojawiła się bardzo ważna postać.

 

Inny z debiutantów wydawnictwa Artura Burszty – Dawid Mateusz – został wyróżniony Nagrodą im. Kazimiery Iłłakowiczówny za wydany tuż przed wrześniową Stacją Literatura 21 (nowa nazwa festiwalu Biura) tom Stacja wieży ciśnień. Jerzy Jarniewicz (Woda na Marsie), Joanna Mueller (intima thule) oraz Marta Podgórnik (Zawsze) otrzymali nominacje do Silesiusa, a książka Podgórnik nominowana była także do Nagrody Szymborskiej. Powązki Tadeusza Pióry znalazły się na liście najlepszych tomów poetyckich według jurorów Nagrody Literackiej Gdynia, zaś tom Kardonia i Faber Łukasza Jarosza trafił do ścisłego finału Nagrody Literackiej Nike.

 

Najważniejszą zmianą była wyprowadzka (po dwunastu latach) festiwalu Biura Literackiego z Wrocławia do Stronia Śląskiego. Program festiwalu został podporządkowany zagadnieniu debiutu, a dzięki różnym ujęciom problemu, jakie proponowali krajowi i zagraniczni goście z trzydziestu krajów, dzięki dyskusjom, które toczyły się na warsztatowych zajęciach w ramach pracowni Stacji Literatura 21, a także za sprawą połączenia literatury z muzyką (m.in. koncerty Konrada Góry i Ryszarda Krynickiego) – całość okazała się jednym z najważniejszych w Polsce wydarzeń kulturalnych w 2016 roku, bardzo wysoko ocenionym tak przez uczestników, jak i dziennikarzy.

 

Biuro Literackie było też operatorem dwóch ważnych inicjatyw międzynarodowych. “Nowe głosy z Europy” to projekt, który miał na celu wyłonienie najciekawszych i najlepiej zapowiadających się pisarzy, którzy debiutowali w ostatnich dziesięciu latach. Dziesiątka laureatów, m.in. z Chorwacji, Katalonii, Malty, Norwegii, Słowacji czy Turcji, brała udział w festiwalach literackich w całej Europie, ale dopiero na Stacji Literatura w Stroniu Śląskim pojawiła się w komplecie. Do Stronia zjechali także uczestnicy Europejskiego Forum Literackiego, przedstawiciele instytucji literackich, wydawcy i agenci literaccy, którzy dyskutowali o problemach współczesnej literatury.

 

O europejskim charakterze świadczą także książki w cyklach “Klasyka z Europy” i “Nowa proza z Europy”, w których ukazało się łącznie aż dziewięć pozycji. Są to klasyczne dzieła literatury XX wieku, takie jak: Epifanie i Portret artysty w wieku młodzieńczym Jamesa Joyce’a, Niedziela życia Raymonda Queneau, Tropizmy Nathalie Sarraute i Morze Karaluchów Tommasa Landolfiego, oraz współczesne europejskie arcydzieła, m.in. Dzwony Einsteina Lajosa Grendela, Atlas lękliwego mężczyzny Christopha Ransmayra czy Książka o Unie Faruka Šehicia i Drugi pocałunek Gity Danon Miljenka Jergovicia.

 

Zainaugurowana została także seria “22. Wiersze podróżne”. Jako pierwszy pojawił się autorski wybór wierszy Jacka Dehnela – Seria w ciemność. Później dołączył do niego laureat Nagrody im. Wisławy Szymborskiej Roman Honet, który swoje wiersze ułożył w książkę rozmowa trwa dalej. W serii ukazały się jeszcze ponadto zbiory dwóch poetek – Julii Szychowiak (tom Naraz) oraz Justyny Bargielskiej (Selfie na tle rzepaku). W serii “Dożynki” ukazało się Święto żywych, tom zbierający wszystkie wiersze Łukasza Jarosza, a Bezbronną kreską jako prozaik zadebiutował Tadeusz Dąbrowski. Dobrze przyjęta została książka 21 wierszy miłosnych Adrienne Rich w przekładzie Jakuba Głuszaka.

 

Swoje nowe książki publikowali twórcy już zasłużeni i docenieni, np. Bohdan Zadura, który wydał tom Już otwarte. Swoją trzecią książkę poetycką opublikował Szymon Słomczyński (Latakia). Konrad Góra, redaktor wyboru wierszy Anny Świrszczyńskiej, oddał czytelnikom swój długo wyczekiwany poemat pt. Nie, a jeszcze przed końcem roku ukaże się jedenasty tom poetycki Marcina Sendeckiego w Biurze Literackim. Świetnie przyjęte zostały też debiut Stacja wieży ciśnień Dawida Mateusza oraz antologia Zebrało się śliny pod red. Pawła Kaczmarskiego i Marty Koronkiewicz, otwierająca cykl publikacji w ramach projektu “Nowe głosy z Polski”.

 

Z 53 publikacji, jakie ukazały się w 2016 roku w Biurze Literackim, aż 29 to propozycje e-bookowe! W takiej formie elektronicznej ukazały się m.in. książki Sławomira Elsnera, Julii Fiedorczuk, Łukasza Jarosza, Bogusława Kierca, Marty Podgórnik, Szymona Słomczyńskiego i Andrzeja Sosnowskiego oraz tomy Grzegorza Kwiatkowskiego (Powinni się nie urodzić revisited – Urodzić) i Zbigniewa Macheja (Telefon z antypodów. Wiersze z młodości (1978–1990)) jako absolutne premiery, dostępne tylko w postaci e-booków. Co nie powinno dziwić, najchętniej pobieraną książką było Nakarmić kamień Bronki Nowickiej.

 

Zapowiadane na początku roku otwarcie dało o sobie znać nie tylko w doborze autorów publikujących swoje książki, ale również w powołanym do życia dwutygodniku literackim “biBlioteka”. W ramach “Premier w sieci” Biuro Literackie zaprezentowało blisko 70 zestawów wierszy i fragmentów prozatorskich (w tym przekłady tekstów laureatów projektu “Nowe głosy z Europy”) mniej znanych twórców. Swoje autorskie cykle prowadzili m.in. Wioletta Grzegorzewska, Bronka Nowicka, Adam Poprawa oraz Lin Suh. Opublikowanych zostało 50 komentarzy, 100 premierowych książek, 150 rozmów, 160 audycji i zapisów audio z czytaniami autorów, 170 galerii zdjęć, 200 filmów oraz 300 recenzji.

 

Wyprowadzka z Wrocławia stała się faktem. Przeniósł się nie tylko festiwal – także książki Biura Literackiego wydawane były w Stroniu Śląskim. To nieprzypadkowa zmiana. Tutaj w pierwszej połowie lat 90. odbywały się Niemiecko-Polskie Spotkania Młodych Pisarzy, które w 1996 roku dały początek festiwalowi Biura Literackiego. Ten symboliczny powrót do korzeni w dwudziestym pierwszym roku działalności przywrócił to, co najcenniejsze w dorobku wydawnictwa Artura Burszty – pracę z młodymi twórcami przy udziale i wsparciu literackich mistrzów oraz bardzo bliski kontakt z czytelnikami i odbiorcami działań.

inne wiadomości z kategorii