Lubiłem i lubię w Larkinie idee, że skrajnie pesymistyczne, wręcz wywrotowo pesymistyczne obserwacje można zapisać w spokojnym rytmie klasycznego wiersza. Że taki nieomal akademicki rygor powoduje, że brzmią one znacznie mocniej niż krzyki Ginsberga.

W ocenie twórczości Larkina podnosi się, że “była szeroko ceniona za wrażliwość, uczciwość, doskonałą swobodę wypowiedzi oraz rzadką zdolność konsekwentnego podniesienia obserwacji do poziomu poważnych wniosków bez niezrozumiałości”. W tych ostatnich dwu słowach cytatu mieści się zasadnicze wymaganie, jakie w latach pięćdziesiątych stawiano poezji. Wymaganie to Larkin spełniał, podobnie zresztą jak i inni poeci należący do The Movement.

Larkin tylko udaje, że zapisuje świat wielości i zmiany, bo tak naprawdę nieustannie szuka w swoich wierszach dróg wyjścia poza niego – ku morzu, to jest ku temu, co jest pierwotną jednością i zmianie nie podlega. Przywołuje obrazy niepokojącej go fragmentarycznej rzeczywistości, żeby tym dobitniej, jak w pierwszych dziesięcioleciach ubiegłego wieku czynili to Eliot, Yeats i inni moderniści, mówić, choćby na stronie, o jej niewystarczalności.

Oto facet, któremu życie zalazło za skórę swoją obmierzłą banalnością. Oto facet, który szczerze nie znosił nudy przemysłowych przedmieść, albumów ze zdjęciami leżących na telewizorze, matek i ich dzieci przesiadujących na placach zabaw, mężczyzn w garniturach, którzy co miesiąc z dumą sprawdzają stan konta. A jednocześnie – oto facet, który, dopięty po ostatni guzik, solennie wysiadywał obowiązkowe godziny na urzędowym etacie. A potem miał czelność całą swoją wściekłość i cały smutek egzystencji ładować w ramy wierszy o tak klasycznej budowie, że niektórych mogło to zamroczyć bardziej niż nokautujący lewy sierpowy. Bez potu, krwi i krzyku. Uzbrojony w dyskretną ironię ten łysielec w nienagannym ubraniu elegancko rozprawił się ze światem. Zakradł się na tyły wroga, nie zostawił śladów, nie wziął zakładników. Czysta robota. Wiersze Philipa Larkina to arcydzieła poetyckiej dywersji.

Larkin – zabójca czułostkowości. Larkin – podejrzliwy filozof kultury. Larkin – prowokator. Larkin – subtelny dokumentalista. Larkin – żartowniś, cynik, ironista i autoironista. Zapewne trzeba także powiedzieć: Larkin – mędrzec. Jaka korzyść z takiego poety po polsku, a mówiąc konkretniej, jaka korzyść z Larkina po polsku w przekładach Jacka Dehnela? Taka może, że oto – w translatologii rzadko spotyka się cuda tego rodzaju, więc tym bardziej cudu owego nastanie wypada wszem i wobec głosić, skoro żadnego z głosów Larkina w przekładzie nie stracono, będzie mógł stać się ów poeta dla czytelników wreszcie tak bardzo doskonały i nieoczywisty, jak doskonały i nieoczywisty w istocie był. Chciałbym podkreślić: tym razem naprawdę żadnego Larkina nie amputowano, nie dekapitowano, żadnych wąsów czy bródki w szpic żadnemu Larkinowskiemu wcieleniu nie dorobiono i dzięki tej arcywierności tłumacza wobec przenoszonego do polszczyzny dzieła prawie wszystkie tony tej niebywałej liryki zostały w przetłumaczonych wierszach zachowane, więc ocalone, nie tylko ten intensywnie smutny, do tej pory u nas najczęściej z Philipem Larkinem kojarzony. A to jest naprawdę coś. (Powiedzieć, że to jest naprawdę coś, to jakby nic nie powiedzieć).

Już dla samej przedmowy skreślonej lekkim wartkim piórem Jerzego Jarniewicza warto się obkupić w tę wspaniałą książkę. Już dla samego posłowia skreślonego słynnym, wysublimowanym piórkiem Jacka Dehnela koniecznie należy ją mieć. A jeszcze Larkin…

Znakomite, treściowo przystające do oryginału, wyzbyte retorycznych ozdób tłumaczenia tych wierszy, dokonane przez Jacka Dehnela, godne są najwyższego szacunku, zważywszy na stopień ich, nie tylko syntaktycznego, skomplikowania.