Zapowiedź z Biura / Lisa KRÄNZLER Poniewczasie
Wielokrotnie wyróżniana niemiecka powieść „Poniewczasie” Lisy Kränzler (w przekładzie Doroty Stroińskiej) – historia dramatycznej przyjaźni dwóch nastolatek – to kolejna książka „Nowego europejskiego kanonu literackiego”, która trafi w tym roku do polskich czytelniczek i czytelników.
Wielokrotnie wyróżniana niemiecka powieść „Poniewczasie” Lisy Kränzler (w przekładzie Doroty Stroińskiej) – historia dramatycznej przyjaźni dwóch nastolatek – to kolejna książka „Nowego europejskiego kanonu literackiego”, która trafi w tym roku do polskich czytelniczek i czytelników. Autorka będzie gościnią czerwcowej, 29. edycji festiwalu TransPort Literacki w Kołobrzegu.
Powieściowe nastolatki różni niemal wszystko. Jedna dorasta w ubogiej rodzinie robotniczej, doświadcza przemocy emocjonalnej i seksualnej, a jej ulubionym zajęciem są gry komputerowe; druga to jedynaczka z zamożnej inteligenckiej rodziny, w bezpiecznej przestrzeni może rozwijać swoje talenty, a jej pasją jest gra na fortepianie. Każda przeżywa swój egzystencjalny dramat, doświadcza intensywnego uczucia braku, niemożności porozumienia się, bólu i lęku.
Utrzymaną w poetyce kontrastu narrację autorka buduje wokół przyjaźni, która z początkowego siostrzeństwa krwi pod wpływem doznanej krzywdy i naruszenia nietykalności cielesnej przeradza się w nieufność, niechęć, wrogie milczenie. Pierwszoosobowa narracja prowadzona jest z perspektywy młodej kobiety, która po latach wspomina swoją przyjaciółkę. Poprzez retrospekcję wyrażają się tęsknota za dopełnieniem i nietkniętym ciałem Innej, a także pragnienie uleczenia ran.
Autorka mówi o sobie, że jest „malarką, która pisze”. Pisząc, maluje, nieraz jaskrawymi barwami, tworzy sceny wizualne o wyrazistych konturach, co przywodzi nieraz na myśl obrazy neoekspresjonistyczne. Ale przede wszystkim to wielopłaszczyznowa powieść, którą można czytać jako traktat o pamięci i odpowiedzialności, studium przyjaźni, tekst o narodzinach artystki, opowieść o zmaganiu się z żalem i poczuciem winy po stracie bliskiej osoby – poniewczasie…
Lisa Kränzler urodziła się w 1983 roku. Jest niemiecką artystką, malarką, graficzką i pisarką. Studiowała grafikę i malarstwo w Państwowej Akademii Sztuk Pięknych w Karlsruhe. Wydała pięć powieści, z których oprócz „Lichtfang” (Suhrkamp Verlag, 2014) wszystkie ukazały się w niezależnym wydawnictwie berlińskim Verbrecher Verlag: „Export A.” (2012), „Nachhinein” („Poniewczasie”, 2013), „Coming of Karlo” (2019), „Noon” (2022).
Za swoją twórczość prozatorską otrzymała wiele nagród, wyróżnień i nominacji. W tym m.in. w 2012 roku została uhonorowana nagrodą w Konkursie im. Ingeborg Bachmann za „Poniewczasie”. Powieść uzyskała również nominację do Nagrody Targów Książki w Lipsku oraz do Rauryskiej Nagrody Literackiej w 2013 roku. W 2019 roku autorka otrzymała także Miśnieńską Nagrodę Literacką. Mieszka w Dreźnie.
Dorota Stroińska urodziła się w 1965 roku. Jest tłumaczką literatury języka niemieckiego, literaturoznawczynią, autorką publikacji eseistycznych na temat literatury oraz teorii i praktyki przekładu literackiego, wykładowczynią uniwersytecką. Otrzymała wiele nagród, m.in. Stowarzyszenia Tłumaczy Polskich w kategorii nauk humanistycznych za przekład „Nietzschego” K. Jaspersa (1998).
Była nominowana do Literackiej Nagrody Europy Środkowej Angelus za przekład powieści „Kruso” L. Seilera (2018). Jest współzałożycielką i kuratorką pierwszego w Niemczech międzynarodowego festiwalu literackiego poświęconego sztuce przekładu oraz tłumaczkom i tłumaczom literatury: translationale berlin. Prowadzi m.in. polsko-niemieckie warsztaty przekładowe ViceVersa (od 2008 roku). Mieszka w Berlinie.
