debaty / ankiety i podsumowania

Poezja na nowy wiek

Redakcja biBLioteki

Wprowadzenie do debaty "Poezja na nowy wiek".

strona debaty

Jak bar­dzo na prze­strze­ni ostat­nich lat zmie­nił się język poetyc­ki oraz podej­mo­wa­ne w wier­szach tema­ty? Czy poezja w nowym wie­ku bar­dziej nasta­wio­na jest na roz­wią­zy­wa­nie pro­ble­mów egzy­sten­cjal­nych, czy też języ­ko­wych? Czy współ­cze­sny wiersz może zain­te­re­so­wać nasto­let­nie­go czy­tel­ni­ka bez wspar­cia inter­ne­tu i nowo­cze­snych mediów, bez wie­czo­rów wspo­ma­ga­nych wizu­ali­za­cja­mi, poetyc­ki­mi kli­pa­mi? Dla­cze­go sla­my w pol­skich warun­kach oka­za­ły się tyl­ko chwi­lo­wą modą? Sko­ro tra­dy­cyj­ne pisma wypie­ra­ne są dzi­siaj przez lite­rac­kie por­ta­le, to czy podob­ny los nie cze­ka wkrót­ce papie­ro­wej książ­ki? Czy jakieś zna­cze­nie ma to, jak wyda­wa­ne są dzi­siaj książ­ki? Czy eks­klu­zyw­ny papier, opra­wa, szy­cie nić­mi, anga­żo­wa­nie wybit­nych gra­fi­ków, inny­mi sło­wy: nada­wa­nie wydaw­nic­twu wyjąt­ko­we­go cha­rak­te­ru, mogą być dobrym pomy­słem na prze­dłu­że­nie bytu papie­ro­wej książ­ki?

Sko­ro w muzy­ce coraz czę­ściej mówi się o zmierz­chu typo­wych albu­mów, wypie­ra­nych przez poje­dyn­cze nagra­nia, sin­gle, to czy nie­ba­wem współ­cze­sny poeta nadal będzie potrze­bo­wać całych ksią­żek, obszer­nych zbio­rów wier­szy? Czy decy­zję o wyda­niu debiu­tanc­kiej książ­ki opie­rać moż­na na pochleb­nych opi­niach kil­ku­na­stu czy­tel­ni­ków ser­wi­su lite­rac­kie­go? Czy rację bytu ma jesz­cze insty­tu­cja men­to­ra, lite­rac­kie­go auto­ry­te­tu, taka, jaką w latach 90. speł­nia­li cho­ciaż­by Piotr Som­mer i Boh­dan Zadu­ra? Powsta­ją­ce jak grzy­by po desz­czu ofer­ty „książ­ki na życze­nie” umoż­li­wia­ją wyda­nie książ­ki prak­tycz­nie każ­de­mu. Inter­net daje moż­li­wość nie­ogra­ni­czo­nej i szyb­kiej publi­ka­cji twór­czo­ści, per­spek­ty­wę łatwe­go pozy­ski­wa­nia czy­tel­ni­ków. Czy zatem współ­cze­sny poeta potrze­bu­je jesz­cze do cze­goś wydaw­cy? Jeśli tak, to jakie powin­ny być głów­ne powin­no­ści współ­cze­snej ofi­cy­ny zaj­mu­ją­cej się poezją?

Przed bli­sko pięt­na­sto­ma laty w Legni­cy za spra­wą cyklu „Bar­ba­rzyń­cy i nie” oraz For­tu i Por­tu doko­nał się pierw­szy prze­gląd naj­cie­kaw­szych poetyc­kich debiu­tan­tów lat 90. W ramach jed­nej ini­cja­ty­wy szer­szej publicz­no­ści zapre­zen­to­wa­li się auto­rzy „bru­Lio­nu”: Mar­cin Baran, Miłosz Bie­drzyc­ki, Woj­ciech Bono­wicz, Krzysz­tof Jawor­ski, Jacek Pod­sia­dło, Mar­cin Sen­dec­ki, Mar­cin Świe­tlic­ki; poeci łącze­ni z „Nowym Nur­tem”: Darek Foks, Mariusz Grze­bal­ski, Dariusz Sośnic­ki, Adam Wie­de­mann; a tak­że funk­cjo­nu­ją­cy poza tymi obie­ga­mi: Andrzej Sosnow­ski, Dariusz Suska i Euge­niusz Tka­czy­szyn-Dyc­ki. W następ­nych latach dzię­ki pro­jek­to­wi „Odsiecz” dołą­czy­li do nich kolej­ni auto­rzy: Jacek Guto­row, Roman Honet, Bar­tło­miej Maj­zel, Mar­ta Pod­gór­nik, Tomasz Różyc­ki, Krzysz­tof Siw­czyk.

Czy pro­wa­dzo­ny w ostat­nich latach „Połów”, w któ­rym zade­biu­to­wa­li: Sła­wo­mir Elsner, Łukasz Jarosz, Agniesz­ka Mira­hi­na, Julia Szy­cho­wiak, Prze­my­sław Wit­kow­ski, a tak­że zakoń­czo­ny wła­śnie pro­jekt „Poeci na nowy wiek”, dzię­ki któ­re­mu wska­za­ni zosta­li naj­cie­kaw­si debiu­tan­ci minio­nej deka­dy: Justy­na Bar­giel­ska, Mag­da­le­na Biel­ska, Jacek Deh­nel, Julia Fie­dor­czuk, Kon­rad Góra, Bar­tosz Kon­strat, Szcze­pan Kopyt, Joan­na Lech, Joan­na Muel­ler, Edward Pase­wicz, Anna Pod­cza­szy, Tomasz Puł­ka, Robert Rybic­ki, Paweł Sar­na, Joan­na Wajs – speł­ni­ły podob­ne funk­cje jak wspo­mnia­ne powy­żej przed­się­wzię­cia z lat 90.? Jak obec­ni debiu­tan­ci wypa­da­ją w kon­fron­ta­cji ze swo­imi poprzed­ni­ka­mi? Ilu z nich – a jeśli tak, to któ­rzy – może rów­nie sil­nie zazna­czać swo­ją obec­ność na poetyc­kiej sce­nie w kolej­nych deka­dach? W jakim więc kie­run­ku może podą­żyć poezja?

Cze­ka­my na odpo­wie­dzi zwią­za­ne z „Poezją na nowy wiek”. Naj­cie­kaw­sze gło­sy w deba­cie Biu­ra Lite­rac­kie­go oraz tygo­dni­ka „Poli­ty­ka” zapre­zen­to­wa­ne zosta­ną na inter­ne­to­wej stro­nie biuroliterackie.pl i będą punk­tem wyj­ścia w dys­ku­sji w Salo­nie „Poli­ty­ki”, jaka będzie mia­ła miej­sce 23 kwiet­nia, czy­li pierw­sze­go dnia 15. edy­cji festi­wa­lu lite­rac­kie­go Port Wro­cław 2010. Wezmą w niej udział mię­dzy inny­mi: Jacek Guto­row, Roman Honet, Paweł Kacz­mar­ski, Anna Kału­ża, Karol Mali­szew­ski oraz Justy­na Sobo­lew­ska, któ­ra popro­wa­dzi spo­tka­nie.