Misteria

Szyby i Lustra

Mar­ko­wi Bień­czy­ko­wi

Usiadł tyłem do baru, żeby mieć na oku głów­ną arte­rię i blo­ko­wi­sko swoj­sko nazy­wa­ne Man­hat­ta­nem. Co za szy­der­stwo? Mul­ti­ki­no, hotel, gale­ria han­dlo­wa i budy­nek pofa­brycz­ny z wiel­kim logo „Gaze­ta Wybor­cza”. Prze­chod­nie, rowe­ry, nie­usta­ją­cy stru­mień samo­cho­dów. Mro­wie­nie jak co dzień, od rana do nocy. Cen­trum. Mar­na kopia jan­ke­skich metro­po­lii oraz fasad ze szkła i beto­nu wybu­ja­ła ponad eklek­tyzm kamie­nic rodem z Wied­nia, Ber­li­na, Pary­ża i Peters­bur­ga. Mia­sto kame­le­on, mia­sto emi­gran­tów, cią­gle na nowo pru­ta tka­ni­na Pene­lo­py, któ­ra wyru­szy­ła na wody o nazwie indu­strial. Drze­wa posa­dzo­ne wedle linii pro­sto­pa­dłych i rów­no­le­głych, bo miesz­czu­chy przed­kła­da­ją ponad wszyst­ko brak wyobraź­ni, porzą­dek, syme­trię i przej­rzy­stość. Tyle się o niej naczy­tał, że wresz­cie chciał­by jej doznać, a to prze­cież knajp­ka z obiet­ni­cą w nazwie:

Szy­by i Lustra. Taka hip­ste­ria z lan­sem po łódz­ku.

Szy­ba oddzie­la, lustro dublu­je. Jed­no z dru­gim prze­drzeź­nia się nawza­jem i jest mię­dzy nimi jakiś roz­stęp. Spró­buj doj­rzeć w nim sie­bie. Po dru­giej stro­nie lustra. Po dru­giej stro­nie szy­by zapa­dał zmrok. Jesień snu­ła się uli­cą jak Ukra­in­ka na rau­szu pomstu­ją­ca na Lacha. A on sie­dział sam przy sto­le i ani widu kon­su­men­tów. Bar­man­ka w far­tusz­ku, o wło­sach tak czar­nych, że aż kru­czych, zie­wa­ła w piąst­kę. Skoń­czył się zestaw uśmie­chów. Zamó­wił lamp­kę lan­gwe­doc­kie­go, wino nie­dro­gie, ale ład­nie zbu­do­wa­ne. Wycią­gnął z ple­ca­ka album Tasche­na poświę­co­ny Hop­pe­ro­wi. Na okład­ce frag­ment repro­duk­cji „Noc­ne mar­ki”. Tak. Bra­ko­wa­ło tu obra­zu Hop­pe­ra, żeby cyto­wał wnę­trze, a ono cyto­wa­ło obraz, oczy­wi­ście w cudzy­sło­wie. Odna­lazł stro­nę z repro­duk­cją. Wstał i pod­szedł do ścia­ny. Przy­mie­rzył. Znów zoba­czył tam­ten bar emi­tu­ją­cy świa­tło jak Tita­nic uwię­zio­ny w lodzie. Trzech face­tów i rudą pięk­ność w czer­wo­nej sukien­ce. Dwóch gości w kape­lu­szach, jeden odwró­co­ny tyłem. Bar­ma­na z pro­fi­lu w bia­łej fura­żer­ce mówią­ce­go coś do klien­tów, gdy jed­no­cze­śnie jego dło­nie nik­ną wśród naczyń.

Tyle razy zaglą­dał w ten sław­ny obraz, a teraz znów na moment go opusz­czał, by pojąć, że stoi w barze w Łodzi i w pew­nym sen­sie naśla­du­je gościa, któ­ry na płót­nie usiadł tyłem i stał się wiecz­nym sekre­tem. Samot­nym, przy­ga­słym czło­wie­kiem, z któ­re­go jeste­stwa pró­bu­je się ulot­nić opo­wieść. Dostrzegł kątem oka, że bar­man­ka Szyb i Luster patrzy na nie­go z rosną­cym zacie­ka­wie­niem. Znów zaj­rzał w głąb 1946 roku. Kie­dy Hop­per malo­wał ten obraz, sty­gły pie­ce Euro­py. Prze­sta­ły w nich pło­nąć ludz­kie szcza­py. Ame­ry­ka sta­ła się wiel­ką taśmą pro­duk­cyj­ną.

Usiadł przy swo­im sto­li­ku i nadal wpa­try­wał się w repro­duk­cję. Wycią­gnął z ple­ca­ka lap­to­pa, uru­cho­mił pro­gram, odna­lazł plik. Czym była­by przej­rzy­stość rze­czy, jeśli nie dosko­na­łą for­mą bez zna­cze­nia albo czy­stym zna­cze­niem bez for­my? Czym była­by przej­rzy­stość zda­nia, obra­zu, ekfra­zy? Odda­wał się gdy­ba­niu, gdy nagle usły­szał kobie­cy głos:

– Co z nim zro­bi­my?

Lek­ko zachryp­nię­ty, wyra­cho­wa­ny, let­ni. Wywo­łał jej cia­ło. Wyglą­da­ła na zmę­czo­ną. Minął kolej­ny dzień, któ­ry nie przy­niósł żad­ne­go roz­wią­za­nia. Nie wyzwo­lił jej ani z roli zwie­rzy­ny, ani myśli­we­go. Zresz­tą kto był tu ofia­rą, a kto łow­cą? Sytu­acja wyda­wa­ła się gro­te­sko­wa i śmiesz­na.

– Nie wiem. Zada­jesz to pyta­nie set­ny raz. Mnie to wszyst­ko prze­sta­je obcho­dzić – odparł Jere­my.

– Nalać kawy? – zapy­tał bar­man.

– Dobra, Ste­ve, nalej – odpo­wie­dział Jere­my i się­gnął po papie­ro­śni­cę. – A jej może daj pla­cek z jabł­ka­mi. Chcesz, Pathy? No. Jak widzisz, wró­ci­li­śmy. Ale już nie sami. Ten gość, któ­ry tam sie­dzi, to Edward. Pathy, może opo­wie­my Ste­ve­no­wi histo­rię, któ­rej sce­na­riusz umiesz­cza mnie, cie­bie i Edwar­da zawsze w tych samych barach, na tych samych auto­stra­dach, ale, dzię­ki Bogu, nie w tym samym łóż­ku? Cho­ciaż coś jest na rze­czy, nie, Edward?

Edward nie reago­wał. Sie­dział przy kon­tu­arze po lewej stro­nie baru. Pod ron­dem kape­lu­sza błysz­cza­ły inten­syw­nie sza­re oczy. Było w nich coś wię­cej niż nie­na­wiść i pogar­da. Ste­ven od razu miał wra­że­nie, że to typ, któ­re­go łatwiej spo­tkać na pusty­ni niż w barze w cen­trum Nowe­go Jor­ku. Mam na dzie­sią­tej nie lada gagat­ka – pomy­ślał. Zapi­sy­wał zamó­wie­nia od klien­tów według miejsc, któ­re mniej wię­cej pokry­wa­ły się z cyfer­bla­tem zega­ra. Tyka­ją­ca tar­cza wisia­ła za jego ple­ca­mi. Kon­tu­ar baru two­rzył trój­kąt. Ste­ven wyobra­żał sobie, że niczym wska­zów­ka zega­ra poru­sza się po wpi­sa­nym w trój­kąt okrę­gu. Edward sie­dział na dzie­sią­tej. Jere­my i Pathy byli na dwu­na­stej.

Pathy, Pathy. Czy ta kobie­ta zawsze ubie­ra się na czer­wo­no? Przy­szli kwa­drans temu. Zaglą­da­li tu od kil­ku dni. Zazwy­czaj zosta­wa­li do dru­giej. Potem szli obję­ci do pobli­skie­go mote­lu. To była siód­ma noc, kie­dy Ste­ven nie sie­dział w barze sam i nie pogrą­żał się w anon­sach szma­tław­ca, któ­re­go każ­dą stro­nę znał już na pamięć. O pią­tej zamy­kał bar, któ­ry zwy­kle nawie­dza­li kie­row­cy cię­ża­ró­wek, i szedł kil­ka prze­cznic dalej do swo­je­go poko­iku na pod­da­szu, któ­ry wynaj­mo­wał od sta­rej Marian­ne. Pathy, Pathy. Już dwa razy śnił, że się z nią kocha. Kie­dy nale­wał kawę, zaglą­dał jej w dekolt. Gdy wycho­dzi­ła z Jere­mym, obser­wo­wał jej bio­dra i poślad­ki. Podzi­wiał ruch, któ­ry spra­wiał, że czer­wień sukien­ki pul­so­wa­ła mia­ro­wo jak nabrzmia­ła tęt­ni­ca. A myśl o jej cie­le, któ­re Jere­my obej­mo­wał co noc i brał w posia­da­nie, wpra­wia­ła go w letarg, dopro­wa­dza­ła do nie­zno­śne­go, dłu­go­trwa­łe­go napię­cia lędź­wi. Dwa razy kocha­łem się z nią we śnie – pomy­ślał – i to w spo­sób, w któ­ry nie kocha­łem się z żad­ną inną kobie­tą. I te jej wło­sy. Rude jak mar­chew, jak wysy­cha­ją­ca na słoń­cu kału­ża krwi. Zawsze spły­wa­ły na ple­cy, jak gęsty potok far­by w kana­le chiń­skiej dziel­ni­cy, gdzie w manu­fak­tu­rach bar­wio­no ple­dy i koce. Ste­ven uwiel­biał, gdy kobie­tom opa­dał na twarz kosmyk wło­sów. Pathy była zbyt zim­na i dosko­na­ła, by pozwo­lić sobie na podob­ną fry­wol­ność. Nawet jej zie­lo­ne oczy, któ­rych kolor przy­po­mi­nał oliw­kę pły­wa­ją­cą w mar­ti­ni, były peł­ne chło­du. Tak. Dosko­na­ła. To sło­wo było jedy­ne i wła­ści­we. Raz zauwa­żył, że wni­kli­wie mu się przy­glą­da, lecz gdy ją przy­ła­pał, ukry­ła wzrok w sto­ją­cym przed nią kub­ku kawy. Był wte­dy pewien, że ruda pięk­ność ma na nie­go ocho­tę. Czy Jere­my do niej pasu­je? W jego rysach krył się podob­ny chłód. Przy­po­mi­nał emi­gran­ta z Nie­miec, z gór­skich oko­lic u pod­nó­ża Alp. A Edward? Jego twarz do poło­wy ukry­ła się w ramio­nach pod ron­dem kape­lu­sza. Wyglą­dał, jak­by cze­kał na cios, któ­ry za chwi­lę na nie­go spad­nie. Tyl­ko te oczy… Cała trój­ka pasu­je do sie­bie jak boki kon­tu­aru w moim barze – pomy­ślał Ste­ven.

– A cóż to za histo­ria? – zapy­tał, wycie­ra­jąc ręce w ręcz­nik. Od począt­ku, gdy tyl­ko zoba­czył tę parę, męczy­ła go cie­ka­wość.

– Edward, pozwo­lisz? – Jere­my zwró­cił się do samot­nej posta­ci i zacią­gnął papie­ro­sem. Ste­ven zauwa­żył, że pra­wa dłoń Pathy chwy­ci­ła rękę Jeremy’ego. Czyż­by ten gest miał go powstrzy­mać przed zwie­rze­nia­mi? Edward kiw­nął gło­wą, jak­by chciał powie­dzieć: „wszyst­ko mi jed­no”.

– Ste­ven – zaczął Jere­my – zaglą­da­my do two­je­go baru od kil­ku dni. Tej nocy, cze­go ja i Pathy mogli­śmy się domy­ślić, Edward znów do nas dołą­czył. Sie­dem dni temu uda­ło nam się uciec przed nim gdzieś w Appa­la­chach. Zawsze wyprze­dza­my go o sie­dem dni. Potem Edward nas doga­nia. Spę­dza­my wspól­nie noc w jakimś barze i rusza­my w dro­gę. Sie­dem dni. Tydzień to czas, któ­ry wydzie­ra­my dla sie­bie, ucie­ka­jąc przed nim, klu­cząc po bez­dro­żach. Edward gubi ślad, a potem znaj­du­je nas w jakiejś dziu­rze. Wyobraź sobie, że ucie­ka­my przed nim z same­go Los Ange­les. Wpierw myśle­li­śmy, że zgu­bi­my go w Górach Ska­li­stych lub w pasie pre­rii. Ale nie, to się nie uda­ło. Gdzieś pod Chi­ca­go zaszła pew­na oko­licz­ność, któ­ra wszyst­ko mogła zmie­nić. A jed­nak…

Głos uwiązł Jeremy’emu w gar­dle. Pathy wbi­ła w jego nad­gar­stek dłu­gie poma­rań­czo­we paznok­cie.

– A jed­nak – wyce­dził Jere­my i cof­nął dłoń. Zacią­gnął się papie­ro­sem i wypu­ścił kłąb dymu pod sufit – wszyst­ko poto­czy­ło się jak przed­tem. Pathy, muszę to opo­wie­dzieć. Prze­cież to się nada­je na sce­na­riusz. Ta histo­ria musi zna­leźć wresz­cie swój finał i naj­le­piej, jeśli odnaj­dzie go poza nami. Wyobraź sobie, że Pathy jest żoną Edwar­da. Żeby nie prze­czyć fak­tom, nale­ża­ło­by powie­dzieć: „była”. Rok temu spo­tka­łem ją na przy­ję­ciu u pew­ne­go cwa­ne­go kolek­cjo­ne­ra sztu­ki i przy­pa­dli­śmy sobie do gustu. Musisz wie­dzieć, że Pathy i Edward to zna­ne w Los Ange­les mał­żeń­stwo arty­stów. Oby­dwo­je malu­ją świet­ne obra­zy. Przez ostat­nie kil­ka lat robi­li to na wyści­gi, a ci pie­prze­ni mar­szan­dzi urzą­dzi­li z tego wido­wi­sko. Od kie­dy Pathy budzi się obok mnie, Edward znacz­nie gorzej malu­je. Bra­ku­je ci muzy, Edward?

– Jere­my, pro­szę, zostaw go – wyszep­ta­ła Pathy. Ste­ven spoj­rzał na Edwar­da. Nie­na­wiść w jego oczach sta­ła się tak inten­syw­na, że w barze stę­ża­ło powie­trze.

– Węszysz za nami jak pies. Co tym razem zamie­rzasz? Będziesz znów robił nam zdję­cia? Pod­nie­ca cię, jak się pie­przy­my? Kur­wa, o co cho­dzi?! – krzy­czał Jere­my – Strzel sobie w łeb i się uwol­nij!

Zapa­dła kre­pu­ją­ca cisza. Pathy opu­ści­ła gło­wę, Jere­my ner­wo­wo bił pal­ca­mi o blat, Edward trwał nie­ru­cho­mo na swo­im miej­scu. Ste­ven zauwa­żył, że Jere­my jest nie­co wcię­ty.

– Widzisz, Ste­ven – ode­zwał się w mia­rę spo­koj­nie – tam pod Chi­ca­go, w mote­lu przy auto­stra­dzie, spra­wa napraw­dę się skom­pli­ko­wa­ła. Pathy od rana robi­ła szkic kra­jo­bra­zu. Ja sie­dzia­łem na weran­dzie i czy­ta­łem gaze­tę. Od sied­miu dni nie widzie­li­śmy Edwar­da i łudzi­li­śmy się, że wresz­cie sobie odpu­ścił. Wie­czo­rem poszli­śmy do mia­stecz­ka. Było jakieś miej­sco­we świę­to, pili­śmy i tań­czy­li­śmy. Wra­ca­li­śmy do mote­lu we wspa­nia­łych nastro­jach. Radio gra­ło na cały regu­la­tor, więc kie­dy się kocha­li­śmy, nie było nic sły­chać. Ten skur­wiel wszedł do nasze­go poko­ju i patrzył. Nie rozu­miem, jak moż­na być takim świ­rem? Kie­dy się prze­bu­dzi­li­śmy, spał w naj­lep­sze na pod­ło­dze, z kape­lu­szem na twa­rzy i apa­ra­tem foto­gra­ficz­nym w ręku. Myśla­łem, że go zatłu­kę, ale Pathy bła­ga­ła: „Żad­nych bójek, żad­nych bójek. Nie jeste­ście gów­nia­rza­mi”. Co, Pathy, mil­czysz?

– Jere­my, wiesz, co do cie­bie czu­ję. Jeśli musisz koniecz­nie opo­wie­dzieć tę histo­ryj­kę, pro­szę bar­dzo… To nic nie zmie­ni. Jeste­śmy razem. Daj spo­kój. Mówi­łam, żebyś nie otwie­rał kolej­nej butel­ki.

– Gów­no. Opo­wiem to dzi­siaj, tutaj i teraz. Ste­ven, chy­ba nie masz nic prze­ciw­ko? To słu­chaj. Myśla­łem, że go zatłu­kę, bo sam się pro­sił. Wycią­gnął rewol­wer i podał mi go. „No, Jere­my, strze­laj”. Pathy zaczę­ła krzy­czeć, ja onie­mia­łem, a potem padła pro­po­zy­cja nie do odrzu­ce­nia. Edward, może sam powiesz, o co cho­dzi?

Edward nie zare­ago­wał. Trwał na swo­im miej­scu jak posąg. Jere­my wes­tchnął i zga­sił papie­ro­sa. Pathy opar­ła gło­wę na jego ramie­niu. Zamknę­ła oczy.

– Edward wrę­czył nam list, w któ­rym pro­sił, żeby­śmy go zabi­li. Napi­sał, że sam nie potra­fi. Że już pró­bo­wał i w ogó­le nie jest w sta­nie tego zro­bić. No, i to ma być praw­dzi­wy męż­czy­zna? Chciał­bym go tak wkur­wić, żeby się na mnie rzu­cił, ale w tym tru­pie nie ma odro­bi­ny życia. On tyl­ko mil­czy. Możesz sobie wyobra­zić, Ste­ve, minę­ło kil­ka mie­się­cy. Parę razy Edwar­do­wi uda­ło się nas dogo­nić i łaził za nami bez sło­wa. Po pro­stu się poja­wia, sie­dzi w tych samych barach, wynaj­mu­je pokój obok nasze­go. Jest jak ksiądz, któ­ry co tydzień musi nas wyspo­wia­dać. Nawet raz, kie­dy Pathy nie było obok, spu­ści­łem mu man­to. Dwa cio­sy w tę żało­sną gębę. Kie­dy się pozbie­rał, wycią­gnął rewol­wer i zno­wu chciał mi wci­snąć. Mam swój. Gdy­bym zamie­rzał wyba­wić go od cier­pie­nia, wsa­dził­bym mu kul­kę pro­sto w mózg. Ale muszę wam powie­dzieć, że to mi się coraz bar­dziej podo­ba. Pathy, może zapro­si­my go dzi­siaj do nasze­go poko­ju, żeby popa­trzył, jak się pie­przy­my, co?! Skur­wie­lu, ode­zwij się! Przyj­mu­jesz zapro­sze­nie?!

– Jere­my, nie krzycz. Tak mi dobrze na two­im ramie­niu. Pro­szę, daj mu spo­kój – bła­ga­ła. Nawet nie otwo­rzy­ła oczu.

Ner­wo­wy ten Jere­my. Tyl­ko żeby cze­goś nie odwa­lił. Poli­cja zbyt szyb­ko tu nie dotrze – pomy­ślał Ste­ven. Lewą ręką wysu­nął ukry­tą pod barem szu­flad­kę. Na wszel­ki wypa­dek trzy­mał tam drew­nia­ną pał­kę i kol­ta. Spoj­rzał na Pathy. Oczy wciąż mia­ła zamknię­te. Na jej twa­rzy błą­dził drwią­cy uśmie­szek. Ste­ven onie­miał. Gdy­by mógł usły­szeć jej myśli, był­by jesz­cze bar­dziej zdzi­wio­ny.

– Cza­sa­mi przy­cho­dzi mi do gło­wy, że tam, pod Chi­ca­go… – Jere­my uspo­ko­ił się, wypo­wia­dał teraz powo­li i dobit­nie każ­de sło­wo – powi­nie­nem cię jed­nak zabić. A może powin­ni­śmy zro­bić to razem, kocha­nie?

Pathy unio­sła powie­ki wol­no i ponęt­nie, jak pan­te­ra goto­wa do ata­ku.

– Nigdy byś tego nie zro­bił – ode­zwał się nagle Edward. – Jesteś mię­cza­kiem jesz­cze więk­szym niż ja. Myślisz, że ona z tobą zosta­nie? To nie pierw­szy taki nume­rek w jej wyko­na­niu. Co praw­da teraz posu­nę­ła się znacz­nie dalej. Ale, jak widzisz, jestem cier­pli­wy. Pocze­kam. Bo jeśli nie mogła mnie zabić, jeże­li ma siłę, żeby przede mną ucie­kać, to znaj­dzie też siłę, by zro­zu­mieć, jak bar­dzo jeste­śmy sobie potrzeb­ni. I pew­ne­go dnia wró­ci. Ty prze­cież nie masz poję­cia o jej sztu­ce. Sztu­ka i Pathy to jed­no. Bied­ny Jere­my, będziesz jak jej nie­uda­ny obraz, któ­ry z począt­ku jej się podo­bał, a potem wyrzu­ci­ła go na śmiet­nik.

„Co za upior­ny głos” – pomy­ślał Ste­ven. Pathy unio­sła gło­wę. W jej oczach bar­man dostrzegł coś, co od bie­dy moż­na było nazwać smut­kiem lub żalem. Drwią­cy uśmie­szek nie znik­nął z jej twa­rzy. Ste­ven miał nie­do­bre prze­czu­cia.

– Co ty na to, Pathy? – zapy­tał Jere­my. – Jesz­cze mie­siąc temu Edwar­dzik chciał, żeby­śmy wysła­li go do dia­bła, a teraz, jak widzę, nabrał chę­ci do życia. Ste­ven, czy mogę mu nalać kie­li­cha z pier­sió­wy? Prze­cież nie masz tu whi­sky. Whi­sky, Edward?

– Wystar­czy, Jere­my – Pathy poło­ży­ła rękę na jego ramie­niu. – Sko­ro nabrał sił, może się od nas odcze­pi?

Edward wypro­sto­wał się na krze­śle i prze­su­nął kape­lusz na tył gło­wy.

– Nie znu­dził ci się, Pathy? Po kil­ku mie­sią­cach słu­cha­nia jego gadek musia­łaś już daw­no dojść do oczy­wi­ste­go wnio­sku. Roz­ma­wiasz z kre­ty­nem. Co praw­da przy­stoj­nym, ale kre­ty­nem.

Jere­my zsu­nął się z baro­we­go stoł­ka, się­gnął do wewnętrz­nej kie­sze­ni płasz­cza i wycią­gnął mały srebr­ny rewol­wer.

– Odpieprz się od nas, bo ci prze­strze­lę kola­na. Na wóz­ku nigdy nas nie dogo­nisz. Nie chciał­byś się pod­le­czyć w ramio­nach jakiejś dziw­ki? Widzia­łeś kie­dyś kale­kę, na któ­re­go lecą panien­ki?

– Jere­my, scho­waj to! – krzyk­nę­ła Pathy. – Pro­szę cię. I chodź­my stąd.

– Odłóż pisto­let, chy­ba nie chcesz, żebym ścią­gnął tu gli­ny – rzu­cił przez bar Ste­ven i lewą rękę oparł na kra­wę­dzi ukry­tej pod barem szu­fla­dy. Ruch był na tyle nie­znacz­ny, że Jere­my nicze­go nie dostrzegł.

– S i e d ź z a b a r e m, k o l e g o – wyce­dził pogar­dli­wie Jere­my. – Grzecz­nie pro­szę, bo cię nie­chcą­cy podziu­ra­wię.

– To splu­wa na kara­lu­chy? – zapy­tał drwią­co Edward.

– Jesz­cze jed­no sło­wo… – wychar­czał Jere­my – Pathy… odsuń się, nie musisz mnie uspo­ka­jać. Albo ten dureń teraz wyj­dzie i nigdy go nie spo­tka­my, albo pierw­szy raz w swo­im życiu zro­bię komuś dziu­rę w kola­nie i mózgu.

– Strze­laj – Edward wstał od baru. W tym samym momen­cie Ste­ven wycią­gnął kol­ta i wyce­lo­wał w Jeremy’ego.

– Panie Jere­my, wystar­czy. Pro­szę poło­żyć pisto­let na zie­mi i opu­ścić mój bar. Z tą panią czy bez niej. Wyno­cha…

– Dobrze, Ste­ven – powie­dzia­ła Pathy. Jej głos wyda­wał się nad wyraz spo­koj­ny. – Wie­cie co, pano­wie, znu­dzi­li­ście mnie. Wyj­dę sama. Jeśli go skrzyw­dzisz, Jere­my, nie chcę cię wię­cej widzieć.

– Pathy, co ty mówisz? Nadal go kochasz? – wyszep­tał zdu­mio­ny. – Ty suko! – krzyk­nął i skie­ro­wał rewol­wer w jej stro­nę.

„Będą jat­ki” – prze­mknę­ło przez myśl Ste­ve­no­wi. Nie spusz­czał z musz­ki Jeremy’ego, chciał wsko­czyć na bar, ale zawa­dził sto­pą o blat i pole­ciał do przo­du. Ręka z wycią­gnię­tym pisto­le­tem ude­rzy­ła Jeremy’ego w lewy bok, na wyso­ko­ści klat­ki pier­sio­wej. Dźwięk wystrza­łu był suchy i stłu­mio­ny. Siła odrzu­tu pchnę­ła cia­ło na cięż­ką szy­bę. Jere­my osu­nął się na pod­ło­gę i wił jak gad potrą­co­ny przez samo­chód. Po kil­ku sekun­dach zastygł w rosną­cej kału­ży krwi. Pathy zamar­ła. Edward zdjął kape­lusz i drżą­cą ręką poło­żył go na barze.

– Nie żyje? – wyszep­tał Ste­ven.

Umó­wi­li się, że Pathy nie było w barze. Pija­ny Jere­my zacze­pił Edwar­da, zaczął wyma­chi­wać splu­wą, zro­bi­ło się gorą­co i Ste­ven strze­lił w obro­nie gościa, któ­ry natych­miast się ulot­nił. Wszyst­ko sta­ło się tak szyb­ko, że bar­man nie zdą­żył zaj­rzeć w skry­tą pod kape­lu­szem twarz Edwar­da. Poli­cja spi­sa­ła pro­to­kół. Pro­ku­ra­tor się nie cze­piał, zwłasz­cza że gli­ny z Los Ange­les wysła­ły za Jere­mym list goń­czy. Jeden detek­tyw sta­rał się być bar­dziej docie­kli­wy, ale nie zna­lazł innych świad­ków i dał za wygra­ną. Za to dwóch drą­ga­li w płasz­czach, któ­rzy zja­wi­li się dzień po ostat­niej wizy­cie glin, pyta­ło nie tyl­ko o Jeremy’ego. Bar­dzo inte­re­so­wa­ła ich rudo­wło­sa pięk­ność. Ste­ven zain­ka­so­wał bank­not i wyznał, że Jere­my uwiel­biał trzeź­wieć w jego barze, opo­wia­dać pikant­ne histo­rie o jakiejś ogni­stej lalu­ni, ale nigdy nie przy­pro­wa­dził jej ze sobą. Pyta­li jesz­cze o czar­ną aktów­kę, zro­bił minę, jak­by wal­nął naj­gor­szą siwu­chę. Prze­cież żaden z noc­nych mar­ków odwie­dza­ją­cych jego bar nigdy nie przy­lazł z aktów­ką.

– Krop­ną­łeś dra­nia, któ­ry nam pod­padł – powie­dział wyż­szy z drą­ga­li i poka­zał w potwor­nym uśmie­chu trzy zło­te zęby.

Wię­cej się nie poja­wi­li. Za to Pathy regu­lar­nie odwie­dza­ła wyna­ję­ty pokój Ste­ve­na, jak­by wygrał ją na strzel­ni­cy albo jak­by lecia­ła tyl­ko na face­tów, któ­rzy roz­da­ją śmierć. Nasy­cił się jej cia­łem i odkry­wa­nie go już nie wzbu­dza­ło w nim gło­du. Zaczy­na­ła go draż­nić, zwłasz­cza gdy snu­ła pla­ny, w któ­rych obsa­dza­ła go w roli szla­chet­ne­go poma­gie­ra.

– Marzy­łem o tym, żeby znów się z tobą prze­spać – wyznał i się­gnął po papie­ro­sa. W jego gło­sie Pathy wyczu­ła fałsz. Od wczo­raj mia­ła wra­że­nie, że coś jest nie tak.

– Wiem, Ste­ve. Musisz wybrać: albo jedziesz ze mną do Euro­py, albo bierz dolę za prze­cho­wa­nie aktów­ki i nie chcę cię wię­cej widzieć. Pół Los Ange­les dep­cze mi po pię­tach. Już się dobra­li do skryt­ki na dwor­cu i są na moim tro­pie. Widzia­łeś, na jaką for­sę Jere­my ich nacią­gnął. Skądś się dowie­dzie­li, że z nim byłam. Na szczę­ście Edward jest zbyt naiw­ny, żeby wplą­tać się w taki prze­kręt.

– Co z nim? – spy­tał Ste­ven.

– Radzi sobie. Nie sły­sza­łeś o ostat­niej wysta­wie? Nama­lo­wał serię obra­zów, bo chciał udo­ku­men­to­wać swój cho­ry pościg. Na jed­nym płót­nie jeste­śmy we czwór­kę w two­im barze. Jak­by jego duch wyszedł z cia­ła i obser­wo­wał nas z dru­giej stro­ny uli­cy. Nie­zwy­kle moc­ne posta­cie zatrzy­ma­ne pośrod­ku pły­ną­ce­go życia. I ta suro­wa, pięk­na twarz Jeremy’ego… Naj­lep­szy obraz Eda. Nigdy mu nie dorów­nam. Jedziesz ze mną, Ste­ve?

– Myśla­łem, że w łóż­ku jesteś lep­sza.

– Mało się sta­rasz. Trze­ba się roz­li­czyć, kocha­nie.

– Przy­kro mi, Pathy, ale aktów­ki tu nie ma.

A gdy­by obraz prze­ło­żyć na motyw kozac­ki? Patia z Jare­mem wie­ją z Kry­mu przed mafią sołn­cew­ską. Front w Don­ba­sie to dziu­ra­wy kon­dom. Zwi­dział im się Paryż, kawior i szam­pan, i lewe wizy do Sta­nów, bo taka ich naszła fan­ta­zja. Po dro­dze zatrzy­mu­ją się w Łodzi na dłuż­szy postój, po cią­głej uciecz­ce tani­mi linia­mi auto­bu­so­wy­mi. Uda­ją w Szy­bach i Lustrach, że zachla­ny malarz z Kry­mu to obcy czło­wiek, cho­ciaż tak bli­sko sie­dzi. A to prze­cież jej mąż, z któ­rym dzie­lą dolę. Układ cał­kiem trans­pa­rent­ny, cho­ciaż ktoś się prze­li­czy.

Wkle­pał ostat­nie zda­nie, zamknął pro­gram. A gdy­by to Fran­cis Bacon zamiast Hop­pe­ra był po dru­giej stro­nie szy­by, jak by wyglą­dał Jere­my? Schy­lił się, by wło­żyć lap­to­pa do ple­ca­ka, ale sta­ła tam aktów­ka z otwar­tym zam­kiem. Zaj­rzał do środ­ka. Był tam iden­tycz­ny album Tasche­na z Hop­pe­rem. Się­gnął po nie­go i otwo­rzył na chy­bił tra­fił. Na repro­duk­cji ujrzał wnę­trze Szyb i Luster, sie­bie i bar­man­kę w far­tusz­ku. Zaglą­da­ła do leżą­ce­go na bla­cie Tasche­na z Hop­pe­rem, trzy­ma­jąc tacę, a on spał z czo­łem opar­tym na kla­wia­tu­rze. Jej twarz prze­sło­ni­ły wło­sy. Nawet nie zdzi­wił go ich kolor.