Historia jednego wiersza: Symboliczna twierdza („dublin”)

dublin

przyszedł czas żeby szarpnąć za struny
nareszcie ktoś powiedział to na głos nazywajmy
rzeczy po imieniu dwoje ludzi
spotkało się nad morzem jeden trzyma
drugiemu głowę nad wodą
ostatnie słowa moje serce
pochowajcie w dublińskich dokach
inne ostatnie słowa
pochowajcie moje serce dopiero
za tym drutem żyletkowym
mrok wyłazi na powierzchnię nareszcie ktoś
powiedział to na głos nazywajmy rzeczy po imieniu
w dublińskich dokach pracują dźwigi
robotnik z portu myśli o śmierci
a po zmianie dwa trzy piwa z widokiem na
wodę dziś złowieszczą jutro może czulszą
nazywajmy rzeczy po imieniu koszmar nocny
bliźni trzyma ci głowę nad wodą
odlicza czas inny koszmar nocny
krajobraz z wrzosowiskiem i drutem wszędzie drut
żyletkowy wszędzie donikąd się nie przedostaniesz
uśmiercasz owcę ostrym kamieniem
zostają ci jeszcze nareszcie ktoś powiedział to na głos
wolność myśli tańce ludowe dwa trzy piwa z widokiem
przyszedł czas morze nie oddycha ktoś
zostawił ci na drzwiach nienawistną wiadomość

W książce można znaleźć kilka wierszy noszących nazwy miejsc, w których nie znajdowałem się w trakcie ich pisania. Zawsze istniało więcej powodów, dla których dane miejsce pojawiało się w mojej podświadomości, prowadząc mnie w konkretnym kierunku. W przypadku wiersza „dublin” pierwszym impulsem było rozporządzenie dublińskie, ograniczające napływ przybywających do Europy uchodźców. Miasto stało się w pewien sposób symboliczną twierdzą naszego kontynentu. (Muszę wspomnieć, że wiersze te napisałem w 2016 i 2017 roku, czyli w czasie, gdy nastroje antyimigranckie w Europie sięgnęły zenitu.) Kontrastuję je z Dublinem jako miejscem w pewnym sensie idyllicznym – jest tu port, robotnik portowy pijący piwo. Melancholia dosięga nawet tam, na pewno, lecz jest różnica pomiędzy melancholią a rozpaczą.

Kolejnym elementem tego wiersza jest retoryka ruchu antyimigracyjnego, który zwraca się przeciwko samemu sobie. Jeśli kładzie on nacisk na „mówienie o rzeczach takimi, jakimi są”, ja próbuję bawić się tą retoryką i łączę ją z pełną brutalności rzeczywistością uchodźców, często zmuszonych do ukrywania się, pogubionych, bez miejsca, do którego mogliby się udać.

Chociaż jest to jeden z najbardziej bezpośrednich wierszy w książce, przez mnogość niełatwych w uchwyceniu perspektyw może wydać się chaotyczny.