Zapowiedź z Biura / Julian TUWIM: Która godzina, gówniarzu?
W 2023 roku przypada siedemdziesiąta rocznica śmierci Juliana Tuwima. Z tej okazji Biuro Literackie przygotowuje w serii „44. Poezja polska od nowa” tom Która godzina, gówniarzu?. Autorem wyboru i posłowia do książki jest Aleksander Trojanowski, wyróżniony w 2021 roku Wrocławską Nagrodą Poetycką Silesius za debiutancki tom Parkingi podziemne jako miasta spotkań.
W 2023 roku przypada siedemdziesiąta rocznica śmierci Juliana Tuwima. Z tej okazji Biuro Literackie przygotowuje w prestiżowej serii „44. Poezja polska od nowa” tom poety Która godzina, gówniarzu?. Autorem wyboru i posłowia do książki jest Aleksander Trojanowski, wyróżniony w 2021 roku Wrocławską Nagrodą Poetycką Silesius za debiutancki tom Parkingi podziemne jako miasta spotkań.
Julian Tuwim należy do grona nielicznych twórców, których już od ponad stu lat (jako poeta debiutował dokładnie sto dziesięć lat temu) czytają zarówno najmłodsi, jak i najstarsi, dostrzegający w Tuwimie autora „interdyscyplinarnego”, wymykającego się szufladkom gatunków literackich. To niesłychanie różnorodne i niejednoznaczne dzieło poetyckie oderwało się w pewnym momencie od swojego autora i zaczęło żyć własnym życiem.
Mówiąc o „swoim Tuwimie”, Trojanowski przyznaje: „Interesuje mnie powrót do pozornie niewinnej gry z polszczyzną, która leży u podstaw tych wierszy. Małe odkrycia i olśnienia językowe, które wciągały poetę w swoją grę, zostawiając w tekstach ślady pod postacią aliteracji czy paradoksów. Myślę, że warto wrócić dzisiaj do obserwacji – prześledzić poetyką logikę prowadzonych przez Tuwima gier z językiem polskim”.
Tuwimowi przypadło w udziale specyficzne miejsce w „poczcie polskich klasyków”. Jest Tuwim „szkolny”, a więc z założenia bardziej „interpretowany pod klucz” czy „umiejscawiany na historycznoliterackiej osi czasu” niż czytany. Z drugiej strony autor ten jest odczytywany na nowo – m.in. za sprawą Domu Literatury w Łodzi, który pokazuje go jako poetę miasta, obserwatora robotniczej Łodzi. Jest również liryczne oblicze Tuwima jako jednej z ważnych postaci kanonu polskiej piosenki.
Mamy też krytyczne i społeczne oblicze tej poezji, jak choćby pacyfistyczne wezwanie z wiersza Do prostego człowieka, które nagrane przez okołopunkowy zespół Akurat stało się niezwykle aktualnym komentarzem do wojny w Zatoce Perskiej. Jest Tuwim skamandryta i Tuwim tłumacz, Tuwim kabareciarz i Tuwim działacz (założył m.in. ZAiKS). Ponad wszelką wątpliwość mamy do czynienia z poezją aktualną i żywą. Jak dalece? Odpowiedź można znaleźć w tomie Która godzina, gówniarzu?.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury – państwowego funduszu celowego.
