recenzje / KOMENTARZE

Małe kuku

Barbara Frączyk

Autorski komentarz Barbary Frączyk, laureatki projektu „Połów. Prozatorskie debiuty 2021”.

Piszę od niedawna, krótko i z długą przerwą na zwątpienie. Wcześniej jedynie przyglądałam się ludziom. Wyostrzyłam i wyczuliłam oko. Mam wrażenie, że zauważam więcej.

To właśnie człowiek pociąga mnie w literaturze najbardziej. Patrzę sobie na niego i jego złe postępki, ale głównie te w skali mikro. Na te małe złe uczynki, z których nikomu się nie spowiadamy, na te drobne draśnięcia, które zadajemy sami sobie i tym, którzy podejdą za blisko, często zupełnie nieświadomie lub wręcz z przekonaniem, że robimy dobrze. Śledzę takie drobne ciosy i zranienia, małe kuku, na które niby wystarczy podmuchać, powiedzieć „ojoj” i nie trzeba nawet kleić plastra. Zbieram je, kolekcjonuję, szpileczkami jak motyle przypinam, opisuję i eksponuję w gablotach, a potem zmuszam czytelnika do pochylenia się nad nimi.

W człowieku ciekawi mnie rozrywająca, dzika tęsknota, motywacja ukryta gdzieś bardzo głęboko, do której nie przyznaje się nawet sam przed sobą. Przyglądam się, zaglądam pod powieki czy pod język, w różne załomy ciała i tam szukam tego, czego nie chce pokazać. Rozbieram go po kawałku, wnikliwie oglądam. Fascynuje mnie, jak ciało i fizjologia, bez udziału rozumu, wpływa na jego decyzje, wybory, podpowiada mu i wyprowadza na manowce. Jak zaskakujące mogą być jego reakcje, dokąd mogą wywieść i którędy. Gęsia skórka, mimowolne drżenie mięśni czy niechciane podniecenie jako wodzireje prowadzący bohaterkę (piszę głównie o kobietach) tanecznym krokiem ku katastrofie.

Moje opowiadania to takie teoretyczne badania nad człowiekiem. Nie umiem przewidzieć, co odkryję na samym dnie. Może trochę przypomina to zabawę lalkami. Wymyślam postaci, konstruuję modele, ale buduję je na bazie prawdziwych motywacji, strachów i pragnień. Te wszystkie lalki są sklejone z odłamków rzeczywistych kobiet i moich domyśleń, ale są możliwe. Ustawiam je potem w realnych scenografiach i bawię się nimi, sprawdzam w crash testach, jak się zachowają, szukam granic i próbuję je nimi przekraczać. I czekam, aż te moje barbie-bohaterki powiedzą mi coś, czego nie wiem, że dowiem się od nich czegoś zupełnie nowego, zaskakującego o człowieku. I mimo, że jestem osobą totalnie w nic niewierzącą, podskórnie liczę, że będą to jednak okruchy czegoś dobrego. Bo niestety nie opowiadam historii, które przynoszą otuchę. Czytając je, raczej można stracić resztkę wiary w człowieka, jeśli ktoś ją jeszcze ma.

Chcę, by moja proza drażniła. Żeby czytelnikom zrobiło się niewygodnie w ich wymoszczonych ciepłych życiach. Żeby podczas lektury poczuli „drapiącą metkę w majtkach” i zdali sobie sprawę z tego, że oni też są źli. Wszyscy jesteśmy.

O AUTORZE

Barbara  Frączyk

Urodzona w 1981 r. Z wykształcenia nauczycielka plastyki, ale od lat pracuje w reklamie jako art directorka. Interesuje się typografią i kaligrafią, tworzy kartki i plakaty z brzydkimi wyrazami. W internecie publikowała rysunkowe perypetie antybohatera Człowieka Rany. Mieszka w Żyrardowie.

powiązania

Rozmowy na koniec: odcinek 2 Nowe głosy z Polski: proza

nagrania / TransPort Literacki Alicja Sawicka Antonina Tosiek Barbara Frączyk Iwona Bassa Jakub Skurtys Marta Lipowicz Mirek Kulisz Patryk Kulpa

Drugi odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.

WIĘCEJ

Połów. Poetyckie i prozatorskie debiuty 2021

nagrania / TransPort Literacki Aleksandra Byrska Alicja Sawicka Barbara Frączyk Bartosz Horyza Hubert Zemler Iwona Bassa Marta Lipowicz Mirek Kulisz Ola Lewandowska Patrick Leftwich Patryk Kulpa Szymon Kowalski Zofia Kiljańska

Czytanie z książki Połów. Poetyckie i prozatorskie debiuty 2021 z udziałem Iwony Bassy, Aleksandry Byrskiej, Barbary Frączyk, Bartosza Horyzy, Zofii Kiljańskiej, Szymona Kowalskiego, Mirka Kulisza, Patryka Kulpy, Patricka Leftwicha, Oli Lewandowskiej, Marty Lipowicz i Alicji Sawickiej w ramach festiwalu TransPort Literacki 27. Muzyka Hubert Zelmer.

WIĘCEJ

Połów. Poetyckie i prozatorskie debiuty 2021 (proza)

utwory / zapowiedzi książek Alicja Sawicka Barbara Frączyk Iwona Bassa Marta Lipowicz Mirek Kulisz Patryk Kulpa

Fragmenty zapowiadające książkę Połów. Poetyckie i prozatorskie debiuty 2021, która ukaże się w Biurze Literackim 3 października 2022 roku.

WIĘCEJ

Spróbuj opisać to inaczej

wywiady / O PISANIU Alicja Sawicka Barbara Frączyk

Rozmowa Barbary Frączyk z Alicją Sawicką, laureatką projektu „Połów. Prozatorskie debiuty 2021”.

WIĘCEJ

Szczęśliwe historie są nudne

wywiady / O PISANIU Barbara Frączyk Mirek Kulisz

Rozmowa Mirka Kuliszaz Barbarą Frączyk laureatką projektu „Połów. Prozatorskie debiuty 2021”.

WIĘCEJ

Smutny i zachwycony

recenzje / ESEJE Adam Kaczanowski

Impresja Adama Kaczanowskiego na temat prozy Barbary Frączyk, laureatki projektu „Połów. Prozatorskie debiuty 2021”.

WIĘCEJ