Doskonale funkcjonujący węzeł komunikacyjny

Zoran Pilić bada gra­ni­ce, do któ­rych może dojść opo­wia­da­nie – nie poprzez eks­pe­ry­ment czy post­mo­der­ni­stycz­ną bra­wu­rę, a pra­cą w mate­rii samej nar­ra­cji, będą­cej osta­tecz­nie jedy­nym mia­ro­daj­nym kry­te­rium jako­ści pro­zy. Tak, ten autor potra­fi opo­wia­dać jak mało kto.

Đorđe Kra­ji­šnik

Kie­dy na począt­ku lat osiem­dzie­sią­tych teo­re­tycz­ka lite­ra­tu­ry Lin­da Hut­che­on, mówiąc o post­mo­der­ni­stycz­nej pro­zie, uku­ła ter­min nar­ra­cji nar­cy­stycz­nej, mia­ła na myśli tek­sty lite­rac­kie, któ­re świa­do­mie pro­ble­ma­ty­zu­ją fik­cyj­ność świa­ta przed­sta­wio­ne­go. Pilić podob­nie: kla­sycz­ne mime­sis wzbo­ga­ca o per­spek­ty­wę meta­li­te­rac­ką, dzię­ki cze­mu jego nar­ra­cję może­my nazwać nar­cy­stycz­ną wła­śnie w tym pozy­tyw­nym zna­cze­niu.

Dyna­micz­na, zło­żo­na, wypo­sa­żo­na w boga­ty inwen­tarz kla­sycz­nych i  popkul­tu­ro­wych, a tak­że lite­rac­kich i fil­mo­wych refe­ren­cji twór­czość Zoran Pili­cia nawią­zu­je dia­log zarów­no z tra­dy­cją pro­zy wery­stycz­nej, jak rów­nież z całym kor­pu­sem tek­stów współ­cze­snych, któ­rych tema­ty­ka sku­pia się wokół same­go pro­ce­su pisa­nia oraz sen­su fik­cji lite­rac­kiej w cza­sach wir­tu­al­nej repro­duk­cji.

Ane­ra Ryznar

Nowe opo­wia­da­nia Pili­cia to bez wąt­pie­nia jed­na z naj­bar­dziej uda­nych prób pro­za­tor­skich na chor­wac­kiej sce­nie lite­rac­kiej ostat­nich lat. Autor wra­ca do tego, od cze­go wyszedł – do bły­sko­tli­wych, dosko­na­łych z punk­tu widze­nia for­my opo­wia­dań, któ­re przy­ku­wa­ją uwa­gę czy­tel­ni­ka nie tyl­ko inte­re­su­ją­cy­mi (i zawsze będą­cy­mi tro­chę off) fabu­ła­mi oraz co naj­mniej oso­bli­wy­mi boha­te­ra­mi, lecz tak­że talen­tem auto­ra do spla­ta­nia komi­zmu z tra­gi­zmem w zna­ko­mi­cie funk­cjo­nu­ją­cy węzeł komu­ni­ka­cyj­ny.

Jagna Poga­čnik

Dzię­ki wie­lo­znacz­nym zakoń­cze­niom, z któ­rych jed­nak da się wyłu­skać puen­tę, opo­wia­da­nia Zora­na Pili­cia – czę­sto gro­te­sko­wo wyol­brzy­mio­ne i zabaw­ne – zawie­ra­ją mno­gość moty­wów, świad­czą­cych o wraż­li­wo­ści nar­ra­to­ra na kwe­stie egzy­sten­cjal­ne. Boha­te­ro­wie wciąż na coś cze­ka­ją, marzą, boją się, wyda­ją się zagu­bie­ni, jak­by prze­oczy­li ten moment w życiu, kie­dy trze­ba było wycią­gnąć wnio­ski, posta­wić krop­kę nad i albo raz jesz­cze zakrę­cić kołem for­tu­ny, i teraz sto­ją wobec losu nie­pew­ni, ale dzię­ki temu też nie­prze­cięt­ni i nader inte­re­su­ją­cy.

Jagna Poga­čnik

(prze­ło­żył Miłosz Wali­gór­ski)

Pro­jekt Nowe gło­sy z Euro­py reali­zo­wa­ny przez Biu­ro Lite­rac­kie wraz z mię­dzy­na­ro­do­wy­mi insty­tu­cja­mi lite­rac­ki­mi dzia­ła­ją­cy­mi w ramach plat­for­my Lite­ra­ry Euro­pe Live i finan­so­wa­ny z unij­ne­go pro­gra­mu Kre­atyw­na Euro­pa.