recenzje / ESEJE

Kochanka Norwida

Joanna Roś

Recenzja Joanny Roś z książki Kochanka Norwida Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego.

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

Słowa wierszy zamieszczonych w najnowszym tomie Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego nie są ściśnięte, przyklejone do siebie, ani ostateczne. Już wydawałoby się, że ich treści są pełne rezygnacji, a wtedy okazuje się, że można tylko inaczej je ułożyć, aby przerwać monotonię albo przedłużyć czemuś życie.

Te wszystkie miejsca i ludzie, do których odsyłają – ośrodki psychiatryczne, ulice, wozy, druty, ucieczki i porywy matki, wydają się być obdarzone nieskończonością własnych ilustracji, z których każda jest inna i wnosi odmienne emocje. Na początku myślałam, że to nostalgia i gniew biją się w nich o swoje najważniejsze miejsce, ale szybko odkryłam, że dla mnie wiersze te pełne są trudnej do opisania czułości, niewypowiedzianego uwodzicielstwa:

„lecz wyjechawszy ze wsi
nie umiałem się sprzedać (nawet
w poezji) i dziś po raz kolejny
czytam Mniszki siostry Borkowskiej,”

subtelnie promieniują szaleństwem, którego dotykają:

„moja matka (zamknięta
w Żurawicy, Węgorzewie,
Jarosławiu) zawsze
musiała do kogoś należeć

kogo sobie zmyśliła wyobraziła
lub kto został jej przedstawiony
we śnie (na podobieństwo
Norwida)”

pełne są postaci obdarzonych dziką, niezniszczalną urodą – tylko tak się wydaje, że gdzieś z nich wymyka się młodość, dzieciństwo, nadzieja. Pewna mroczna siła hojnie obdarza je świeżością, pięknem. Matka się nie starzeje, wybucha płaczem z równą furią co kilkadziesiąt lat temu, ciągle ma siłę wdrapywać się na okno, wyszarpywać wielkie rygle z grubego drewna. Ciągle ma zmienne nastroje. Jeśli jest powietrzem każdego z tych wierszy, to raz oddycha się nim miarowo i spokojnie, raz łapie je łapczywie, jak przed utonięciem.

Czytając Kochankę Norwida kołatały mi w głowie liczne zdania z Pierwszego człowieka Alberta Camusa i już nie potrafię myśleć o podmiocie lirycznym inaczej, niż

„Ta ciemność w nim, te splątane, mroczne korzenie, łączące go z ziemią wspaniałą i straszną, z jej płonącymi dniami i wieczorami tak nagłymi, że ściskało się serce (…).”

Polecam Kochankę Norwida, znów recytując to w myślach.


Recenzja ukazała się w portalu Strona Tytułowa. Dziękujemy Autorce i Redakcji za wyrażenie zgody na przedruk.

O AUTORZE

Joanna Roś

Urodzona w 1989 roku. Studentka Interdyscyplinarnych Humanistycznych Studiów Doktoranckich na Uniwersytecie Warszawskim. Publikowała m.in. w "Analizie i Egzystencji", "Nowym Filomacie", "Polisemii". Mieszka w Warszawie.

powiązania

W boazeryjnym entourage’u

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Roś Miłosz Waligórski

Rozmowa Joanny Roś z Miłoszem Waligórskim, tłumaczem książki Dzwony Einsteina Lajosa Grendela, wydanej w Biurze Literackim 18 kwietnia 2016 roku.

WIĘCEJ

Czechosłowacki spleen

recenzje / ESEJE Joanna Roś

Recenzja Joanny Roś towarzysząca premierze książki Lajosa Grendela Dzwony Einsteina, wydanej w tłumaczeniu Miłosza Waligórskiego w Biurze Literackim 18 kwietnia 2016 roku.

WIĘCEJ

Geografie, Giovanni Catelli

recenzje / ESEJE Joanna Roś

Recenzja Joanny Roś z książki Geografie Giovanniego Catellego, która ukazała się w 2014 roku w portalu Strona Tytułowa.

WIĘCEJ

Poświęcenie hetmana, Lajos Grendel

recenzje / ESEJE Joanna Roś

Recenzja Joanny Roś z książki Poświęcenie Hetmana Lajosa Grendela, która ukazała się w 2014 roku w portalu Strona Tytułowa.

WIĘCEJ

Literatura w teatrze: ta chwila Andrzeja Falkiewicza

recenzje / ESEJE Joanna Roś

Recenzja Joanny Roś z książki ta chwila Andrzeja Falkiewicza.

WIĘCEJ

Kochanka Norwida Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego

recenzje / ESEJE Monika Piotrowska-Wegner

Recenzja Moniki Piotrowskiej-Wegner z książki Kochanka Norwida Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego.

WIĘCEJ

Biografia metafory

recenzje / ESEJE Grzegorz Woźniak

Recenzja Grzegorza Woźniaka z książki Kochanka Norwida Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego.

WIĘCEJ

„W polszczyźnie niczym w kościółku”

recenzje / ESEJE Marek Olszewski

p>Recenzja Marka Olszewskiego z książki Kochanka Norwida Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, która ukazała się w sierpniu 2014 roku w „Nowych Książkach”.

WIĘCEJ

„W polszczyźnie niczym w kościółku”

recenzje / ESEJE Marek Olszewski

Recenzja Marka Olszewskiego z książki Kochanka Norwida Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego.

WIĘCEJ

Kochanka Norwida

recenzje / ESEJE Marcin Sendecki

Recenzja Marcina Sendeckiego z książki Kochanka Norwida Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, która ukazała się 4 sierpnia 2014 roku na stronie internetowej Instytutu Książki.

WIĘCEJ

Skromny poeta w małym kraju wielkich ambicji

recenzje / ESEJE Przemysław Koniuszy

Recenzja Przemysława Koniuszego z książki Kochanka Norwida Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, która ukazała się 18 kwietnia 2014 roku na stronie Biblioteka Młodego Człowieka.

WIĘCEJ

Zamiast komentarza

recenzje / KOMENTARZE Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki

Premiera wiersza Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego „Piosenka o niedopałkach”, który nie znalazł się w książce Kochanka Norwida.

WIĘCEJ

Kochanka Norwida

recenzje / IMPRESJE Łukasz Saturczak

Szkic Łukasza Saturczaka towarzyszący premierze książki Kochanka Norwida Eugeniusza Tkaczyszyn-Dyckiego.

WIĘCEJ

Kochanka Norwida

recenzje / IMPRESJE Adam Poprawa

Szkic Adama Poprawy towarzyszący premierze książki Kochanka Norwida Eugeniusza Tkaczyszyn-Dyckiego.

WIĘCEJ

To(ż)samość

recenzje / IMPRESJE Maria Beszterda

Esej Marii Magdaleny Beszterdy o książce Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego Kochanka Norwida.

WIĘCEJ

Pójście za Norwidem

wywiady / O KSIĄŻCE Anna Podczaszy Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki

Rozmowa Anny Podczaszy z Eugeniuszem Tkaczyszynem-Dyckim o jego nowej książce Kochanka Norwida, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 26 maja 2014 roku.

WIĘCEJ