Nick CAVE: Pieśń torby na pawia

Nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go uka­za­ła się wła­śnie naj­now­sza książ­ka Nic­ka Cave­’a Pieśń tor­by na pawia w prze­kła­dzie Tade­usza Sław­ka, o któ­rej „New York Times” pisał tuż po wyda­niu: „Lirycz­na i halu­cy­na­cyj­na mie­szan­ka pro­zy, poezji, tek­stów pio­se­nek i auto­bio­gra­fii”.

Nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go uka­za­ła się wła­śnie naj­now­sza książ­ka Nic­ka Cave­’a Pieśń tor­by na pawia w prze­kła­dzie Tade­usza Sław­ka, o któ­rej „New York Times” pisał tuż po wyda­niu: „Lirycz­na i halu­cy­na­cyj­na mie­szan­ka pro­zy, poezji, tek­stów pio­se­nek i auto­bio­gra­fii”. Spi­sa­na w cało­ści na samo­lo­to­wych toreb­kach cho­ro­bo­wych (tytu­ło­we sick bags) swo­ista „kro­ni­ka” czy „ody­se­ja” roz­ro­sła się pod­czas tour­née obej­mu­ją­ce­go 22 mia­sta z 2014 roku do peł­no­wy­mia­ro­we­go poema­tu pro­zą, będą­ce­go poszu­ki­wa­niem źró­dła sen­su, inspi­ra­cji i miło­ści.

„Byłem w dro­dze do Nashvil­le i pomy­śla­łem: No dobrze, lepiej zacznę w koń­cu pisać te pio­sen­ki. Ale nie mia­łem przy sobie note­su, więc się­gną­łem po tor­bę na wymio­ty, żeby zapi­sać na niej sło­wa do pio­sen­ki, któ­rą zaty­tu­ło­wa­łem Pieśń tor­by na pawia” – pisze w auto­ko­men­ta­rzu na okład­ce książ­ki Nick Cave. „Tor­ba samo­lo­to­wa sta­je się w tej książ­ce wszyst­kim, co kie­dy­kol­wiek kocha­łem, cze­go nie­na­wi­dzi­łem. Są tutaj ludzie, któ­rzy na mnie wpły­nę­li, i ludzie, któ­rych w pew­nym sen­sie czczę, któ­rzy lata­mi odci­ska­li na mnie swo­je pięt­no”.

Książ­kę z entu­zja­zmem przy­ję­ła mię­dzy­na­ro­do­wa kry­ty­ka. „Obse­syj­ne myśli nar­ra­to­ra spo­glą­da­ją­ce­go śmier­ci w twarz, zesta­wio­ne ze złu­dze­nia­mi sła­wy, to fascy­nu­ją­ce stu­dium śmier­tel­no­ści” – komen­to­wał „Sun­day Herald”. „Cave nie cofa się przed tym, by przy­dać swo­im doświad­cze­niom bla­sku, ale nie po to, by wyda­ły się czyst­sze lub pięk­niej­sze, ale raczej by uczy­nić je bar­dziej reali­stycz­ny­mi. Książ­ka jest niczym pio­sen­ka śpie­wa­na gło­sem wspo­mnień i tęsk­no­ty” – recen­zo­wał „Booklist”.

„Nick Cave napi­sał książ­kę zachwy­ca­ją­cą i pory­wa­ją­cą, któ­ra zawio­dła mnie w rejo­ny wie­lo­barw­ne i wie­lo­brz­mien­ne, cza­sem peł­ne smut­ku i żalu, a cza­sem uspo­ka­ja­ją­ce w dzi­kich dniach eufo­rii” – pisze w pierw­szej pol­skiej recen­zji książ­ki Paweł Tań­ski. „Wie­le tu zachwy­ca­ją­cych fraz, wie­le przej­mu­ją­cych lini­jek, wie­le wspa­nia­łych obra­zów, moc iro­nii, humo­ru, gro­te­ski. Język tych wier­szy pul­su­je i gra, nie­sie melo­dię, któ­ra spraw­dza się tak­że w pol­sz­czyź­nie, dzię­ki tłu­ma­czo­wi – Tade­uszo­wi Sław­ko­wi”.

To książ­ka oso­bi­sta – jak przy­znał Nick Cave w roz­mo­wie z Timem Lewi­sem dla bry­tyj­skie­go „Obse­rve­ra” – „Cen­zu­ro­wa­nie same­go sie­bie pod­czas pisa­nia to coś, cze­go nie robię”. Dzie­ło pozwa­la śle­dzić fascy­nu­ją­cy i nie­spo­koj­ny zara­zem pro­ces myślo­wy arty­sty oraz delek­to­wać się jego iro­nicz­nym humo­rem i poetyc­kim języ­kiem. Lek­tu­rze towa­rzy­szy jed­nak rów­nież smu­tek – wie­my, że po tej tra­sie życie arty­sty zmie­ni­ło się dra­ma­tycz­nie wraz z tra­gicz­ną śmier­cią jego 15-let­nie­go syna latem 2015 roku.

Nick Cave to uro­dzo­ny w 1957 roku austra­lij­ski muzyk, poeta, pisarz, kom­po­zy­tor i aktor. Zało­ży­ciel i czło­nek zespo­łu The Boys Next Door (póź­niej The Bir­th­day Par­ty) oraz współ­za­ło­ży­ciel gru­py Nick Cave and the Bad Seeds, z któ­rą wydał szes­na­ście albu­mów stu­dyj­nych. W 1989 roku uka­za­ła się jego pierw­sza powieść „Gdy ośli­ca ujrza­ła anio­ła”, wyróż­nio­na nagro­dą Time Out Maga­zi­ne, a w 2009 dru­ga – „Śmierć Bunny’ego Mun­ro”. „Pieśń tor­by na pawia” jest jego naj­now­szą publi­ka­cją. Autor miesz­ka w Bri­gh­ton.

Tade­usz Sła­wek, autor prze­kła­du „Pie­śni tor­by na pawia”, jest tłu­ma­czem, poetą, pro­za­ikiem, ese­istą i wybit­nym filo­lo­giem. Nie­prze­rwa­nie od 1971 roku pozo­sta­je zwią­za­ny z Uni­wer­sy­te­tem Ślą­skim, gdzie w latach 1996–2002 był rek­to­rem. Wraz z kon­tra­ba­si­stą Bog­da­nem Mizer­skim wyko­nu­je ese­je na głos i kon­tra­bas. Za wybit­ne zasłu­gi dla pol­skiej lite­ra­tu­ry i kul­tu­ry został uho­no­ro­wa­ny w 2017 roku Poznań­ską Nagro­dą Lite­rac­ką im. Ada­ma Mic­kie­wi­cza. O „Pie­śni tor­by na pawia” mówi, że jest to „podróż do kre­su samot­no­ści”.