Poeta jako system monetarny? Dlaczego nie, skoro nowe wiersze Krzysztofa Jaworskiego można wprowadzić w obieg niczym drobne monety, które podobno zawsze powinniśmy przy sobie nosić. Wiersze-hasła, wiersze-aforyzmy, wiersze-myśli, wiersze-przeczucia, wiersze-wezwania… Mój ojciec powtarzał, że zawsze należy mieć przy sobie jeden grosz, by “nie porwali mnie Cyganie”. Wolę jednak 25 ore, które w tytułowym wierszu Jaworski zgubił na lotnisku Kastrup.

Zapiski, notatki, spostrzeżenia. Ironiczne gesty, chłodne obserwacje. Rejestrowanie “nieistotnego”, które w ostatecznym rozrachunku okazuje się jednak fundamentalne. Istniejemy wszakże w błahych sytuacjach, w niemych momentach, w których nikogo i niczego… Co dzieje z monetą, kiedy ją gubimy na międzynarodowym lotnisku? Czy to, co nie istnieje, istnieje inaczej? I jak zachowują się łby martwych karpi? Dusze Monet Krzysztofa Jaworskiego zaprzeczając oczywistemu, podważając rozpoznane i sprecyzowane, opowiadają się po stronie paradoksu, zdziwienia i jakiejś anachronicznej rozkoszy świata oraz jego papierowego, zmęczonego odbicia.

Tomik Krzysztofa Jaworskiego czyta się jednym tchem. Mnie lektura Duszy monet zajęła 6 minut i 12 sekund, a przecież jest w tej książce również parę (ładnych) obrazków. Przeciętnie jeden utwór zabiera 12 sekund, co w świecie, gdzie na nic nie ma czasu, jest oczywistą zaletą tej książki. Rzecz jasna, myśleć o zawartych w niej wierszach, pokrewnych aforyzmom, można potem dużo dłużej, co też o nich dobrze świadczy. 

Dusze monet to tomik po przeczytaniu którego, gdybym był poetą i wiersze pisał, z zazdrości zzieleniałbym.

“Duże” zostało zamienione na “drobne”. Mówiąc językiem ekonomii politycznej, nowe wiersze Krzysztofa Jaworskiego (skądinąd współautora, wraz z Wojciechem Wilczakiem, książki Kapitał) konstruują obraz świata, w którym nastąpił kres kapitału, a raczej kapitałów – metafizycznego, językowego, innych. Świata, w którym zupełnie zanikły podziały na “ważne” i “nieważne”, a jedynym pewnikiem jest to, że “wszystko co istnieje / istnieje albo nie istnieje” (“Pewność”).

Nowa książka Krzysztofa Jaworskiego jest świetna, bo jest. Upewniają o tym puste lata, które upłynęły od wydania poprzedniej książki Krzysztofa Jaworskiego. Nowa książka Krzysztofa Jaworskiego mogłaby być jeszcze lepsza niż jest, gdyby była dłuższa. Wiem, bo pamiętam dłuższe książki Krzysztofa Jaworskiego. Skoro jednak Krzysztof Jaworski tym razem postanowił napisać tylko to, co napisał, wolno sądzić, że nie chciało mu się dłużej z nami gadać. Dobrze więc, że napisał choć tyle. Co było do okazania? Nowa książka Krzysztofa Jaworskiego jest świetna, bo napisał ją Krzysztof Jaworski. A Krzysztof Jaworski jest świetny, bo jest. 

Ten zbiór wierszy jest zbiorem swoistych ćwiczeń nad technikami imaginacyjnymi. (…) Wciąga mnie metafizyka tej poezji, jej łączność z naturą, umarłymi, jej swoiste pogaństwo i szamanizm. Najbardziej jednak pociąga mnie romantyzm tej poezji, romantyzm spod znaku Gustawa, który jeszcze nie przemienił się w Konrada. Jest to książka-wyzwanie. Ciężko przeczytać ją na raz, ale na pewno będzie się do niej wracać.