Zajrzałam do książki Jaworskiego na chwilę i wsiąkłam w nią całkowicie. Do szpiku kości to efektowna mieszanka wybuchowa także od strony formalnej. Zaskakuje różnorodnością gatunków literackich i swobodą, z jaką autor nimi się posługuje. Jest w tym wszystkich jakaś niewymuszona naturalność, a zarazem niezwykła precyzyjność przekazu. Przede wszystkim jednak człowiek: żywy i prawdziwy, aż do bólu. 

Książka nazywa się Do szpiku kości – i taka jest. (…) Jaworski jest tak kapitalny, jak zawsze, i zarazem tak przejmujący, jak nigdy, bo pisze o życiu i śmierci, najzupełniej dosłownie, praktycznie, namacalnie.   

Mocna i bardzo specyficzna książka o chorobie nowotworowej, jakiej chyba jeszcze nie było. (…) Mądrze skomponowana. Składająca się z soczystych urywków, mocnych fragmentów i krótkich naprawdę zabawnych strzałów, które z jednej strony przynoszą czystą radość na poziomie poznawczo-literackim, a z drugiej są jak kubeł lodowatej wody, kiedy kompletnie na bok schodzi sama literatura i szydera, a zostaje jedynie nagie życie.

O książce Krzysztofa Jaworskiego myśli się jeszcze długo po jej skończeniu, gdyż to, po pierwsze, rzecz o chłoniaku żerującym na człowieku, po wtóre zaś – mocna, dobra rzecz.

Macie czasem tak, że przeczytacie krótki cytat z książki i już po tych kilku słowach wiecie, że to właśnie to?! To jest ta książka, która Was zachwyci i nie macie co do tego żadnych wątpliwości. 

To jest książka, która atakuje coś bardzo istotnego w nas samych. Wokół choroby, wokół dramatu budujemy języki, które dają nam poczucie bezpieczeństwa.

Jest coś przerażającego w swobodnej szczerości tej książki, w jej – przepraszam za wyrażenie – bebechowatości.

Rozbawił mnie do łez. I ten wulgaryzm jest do przyjęcia w sposobie wyrażania emocji.

W najnowszej książce Krzysztofa Jaworskiego wulgarny i dosadny język znajduje swojego poplecznika – jest nim chore i cierpiące ciało. Ono wystawia na próbę tak pisarstwo, jak i wszelkie formy działalności artystycznej oraz chętnie towarzyszące im wartości absolutne: dobro, piękno i prawdę. (…) Zamysł całego przedsięwzięcia polega na próbie ustanowienia nowego, impregnowanego na literacki artyzm języka, który byłby gotów dotknąć prawdy egzystencji i zmierzyć się z tak niewdzięcznym, a jednocześnie podatnym na rozmaite ubarwienia tematem, jakim jest choroba nowotworowa. Jak przezwyciężyć literaturę? Odpowiedź musiałaby być tautologią: tylko literaturą. Tej Krzysztof Jaworski nie potrafi się ostatecznie wyrzec.

To obrazoburstwo pozorne. Prowokacja wynikająca z sytuacji granicznej. Pełna ironii, rozpaczy. To echo sanatorium w Davos, ostatnich chwil Gustawa von Aschenbacha, Zawału Mirona Białoszewskiego, uczty w Kannie Galilejskiej.

Do szpiku kości Krzysztofa Jaworskiego to lektura nokautująca. Książek o zmaganiach z ciężką chorobą jest wiele, nikt jednak nie pisze tak jak Jaworski – z pazurem i bez taryfy ulgowej. Strzępy rozmów, krótkie scenki i luźne uwagi buzują od jadu, żółci i adrenaliny. Do szpiku kości zaskakuje nie tylko ujęciem tematu, ale również różnorodnością formy i niezwykłą naturalnością – być może dlatego książanka długo zapada w pamięć.

Do szpiku kości Krzysztofa Jaworskiego, jest najzabawniejszą książką, jaką czytałam w ostatnich latach. Przy okazji najprawdziwszą. Nad każdą z jego – przenikliwych, trafnych, cudownie ironicznych – migawek z oddziału onkologii chichotałam, aż się mi prawie przestawiały blizny. Nie jestem pewna, czy dla osób, które nowotworów nie przeżyły, rzecz będzie aż tak śmieszna, na pewno jednak dla wszystkich książka broni się prawdą opisu, czarnym humorem, a także “okiem” do codziennych detali.

Wszystko gorzkie do szpiku kości. Tak straszne, że aż śmieszne. Jak dialog lekarza z pacjentem: “– Palił pan? – A skąd, nigdy. – Było palić”. Albo myśli w poczekalni rehabilitacyjnej: “Stół z powyłamywanymi nogami. Panny z powycinanymi cyckami. Czy pójdę do piekła?” (…) Wyjątkowo dużo u Jaworskiego wulgaryzmów. Bo jego książka jest właśnie bluzgiem: bluzgiem przeciwko cierpieniu i śmierci.