debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA

Metafizyczne wyzwanie

Grzegorz Jankowicz

Głos Grzegorza Jankowicza w debacie "Książka 2008".

strona debaty

Książka 2008

Wskazanie: Krystyna MIŁOBĘDZKA gubione

Kilka książek wydanych w kończącym się właśnie roku zasługuje na szczególną uwagę (wymieniam w kolejności, w jakiej przychodzą mi do głowy):

1. Sławomir Elsner Antypody
Za to, że w swojej pierwszej książce poetyckiej znalazł się od razu na antypodach debiutu, prezentując dojrzałą i frapującą kolekcję wierszy.

2. Bohdan Zadura Wszystko
Za wszystko.

3. Marcin Sendecki Trap
Za brawurową rejteradę z pułapki afazji, którą sam sobie wyrychtował w poprzednich książkach.

4. Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki Piosenka o zależnościach i uzależnieniach
Za garść śmiercionośnych wierszy.

5. Marcin Czerkasow Fałszywe zaproszenia
Za przygodowość.

6. Edward Pasewicz Drobne! Drobne!
Za kilka słów, które można wymienić – co rzadkie w naszych czasach – na sporo dobrze wyważonych znaczeń.

7. Adam Wiedemann Filtry
Za dobrze urządzone nowe mieszkanie dla wiersza.

8. Jacek Gutorow Inne tempo 
Za Mandarynkę.

9. Roman Honet baw się
Za zabawę wcale nie do śmiechu.

10. Krzysztof Siwczyk Centrum likwidacji szkód
Za duże szkody dla rzeczywistości i szybkie likwidacje języka.

Największe wrażenie zrobił jednak jeden tom:
Krystyna Miłobędzka gubione

Krytycy powiadają, że w walce między słowami i rzeczami Krystyna Miłobędzka staje po stronie słów, które chroni przed światem, by nie wyblakły w jego blasku. Czy warto dziś pisać o relacji między słowem i rzeczą? Czy to jest temat dla poety? Czy to jest temat na rozprawkę o poecie? Chyba jednak tak, ale pod warunkiem, że owa rzecz to “nic”, które połyka świat, człowieka i język. W jednym z nowych wierszy Miłobędzkiej czytamy: “nie pomyśleć nic// strach pomyśleć nic”. W tomie gubione język nie skrywa wcale przejrzystości rzeczy, bo nie ma tutaj podziału na język i świat. Granica przebiega gdzie indziej: między nami – zawsze nieco zagubionymi, zbłąkanymi, poza właściwym miejscem i stosownym czasem – a nicością, która niweczy wszystko. W obliczu tego “nic” nie można milczeć, nie można poddać słowa. I choć słów coraz mniej, choć coraz trudniej przychodzi je składać, Miłobędzka z całą mocą rzuca nam metafizyczne wyzwanie: o tym “nic”, co odbiera mowę, trzeba mówić… mówić mimo wszystko.

O AUTORZE

Grzegorz Jankowicz

Urodzony w 1978 roku. Krytyk, filozof literatury i tłumacz. Redaktor serii krytycznoliterackiej „Punkt Krytyczny” czasopisma „Studium”. Wykładał literaturę polską na Uniwersytecie Indiana w Bloomington. Współpracownik Centre for Advanced Studies in the Humanities UJ. Prowadził audycję „Czytelnia” w TVP Kultura. Jest wiceprezesem i redaktorem w Fundacji Korporacja Ha!Art. Redaktor działu kultura „Tygodnika Powszechnego”. Juror Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej „Silesius”. Dyrektor wykonawczy Międzynarodowego Festiwalu Literatury im. Josepha Conrada. Mieszka w Krakowie.