recenzje / KOMENTARZE

O wierszu "pytanie"

Patryk Czarkowski

Autorski komentarz Patryka Czarkowskiego do wiersza "pytanie".

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

pytanie

tak
On pisał

kiedy się zbliżali
i jeszcze chwilę potem. pisał
ziemia ustępowała.

ale co pisał

i skąd znasz to pytanie


Kiedy Wisława Szymborska pisze, że świat nie zasługuje na koniec świata, bo na obrazie Vermeera dziewczyna tak (a nie inaczej) przelewa mleko – odczuwam rodzaj… rozczarowania. Ja wiem, że rzecz idzie o piękno w świecie; że być może ono jest w stanie świat zbawić; lub (co najmniej) uzasadnia jego trwanie… Ale te wnioski nie zaspokajają mojej… ciekawości. Nie uspokajają mnie. Bo są jak odbicie się od powierzchni tego obrazu. (Co – żebym był dobrze zrozumiany – akurat przywołanemu wierszowi niczego nie ujmuje; tak po prostu jest; poetka podejmuje w nim akurat te, nie inne, problemy). A moje wahadło wychyla się daleko w drugą stronę. Mnie “od zawsze” interesował w tym obrazie po prostu realizm. Czym jest? Więc interesowała sama dziewczyna. A precyzyjniej: co ona sobie myśli – o tym wszystkim? O tym mleku. Pogodzie. Malarzu, któremu pozowała. I pytałem dalej. Aż do pytania, które stało się dla mnie odpowiedzią. Esencja realizmu tkwi w pytaniu o to, co mleczarka myśli o nędzy? Czyli wkradło się w moje odczytanie jakieś przesunięcie, przesada?

I podobnie jest z wierszem “pytanie”. Najbardziej interesuje mnie w tej historii to, co niedookreślone w relacji. Mianowicie: co Chrystus pisał na piasku? Czy mu przeszkodzili, czy może przeciwnie – to jego tekst ich zwabił? A potem… Jeszcze ten moment zdziwienia: cóż takiego się stało w historii, że znam to pytanie? I dalej? Jego pytanie; czy pytanie o Niego? I czy jeszcze o Niego?

A jeśli to nie Chrystus jest w tym wierszu? Jeśli dałem się oszukać? Bo wierzyłem, a okazało się, że to tylko ktoś sobie napisał tak; taką historyjkę? No to o kim jest mój wiersz? Albo co musiał mieć ten ktoś w głowie? Żeby tak zarazić; i przerazić dwudziestokilkulatka, dwa tysiące lat później?

Jakie pytanie?

Moment, w którym za Szymborską, Vermeerem, Chrystusem, Czarkowskim… nie stoi już nic, poza brzmieniem grupy głosek, jest jednocześnie momentem najistotniejszego przekroczenia – paradoksalnie: właśnie powrotu z literatury na grunt najbardziej rzeczywistego, osobistego doświadczenia. To, co sztuczne, nie ma już żadnego płaszczyka; nie ma już żadnej podpory. Jest samo; czyste; znaczące. Życie.

O AUTORZE

Patryk Czarkowski

Urodzony w 1982 roku w Białej Podlaskiej, poeta; publikował w „8. Arkuszu Odry”, „Frazie”, „Kwartalniku Artystycznym”, „Podlaskim Kwartalniku Kulturalnym” i „Zeszytach Literackich”. Laureat Połowu 2012. Stypendysta Fundacji Grazella im. Marii Anny Siemieńskiej (2013). Laureat Nagrody Poetyckiej im. Anny Świrszczyńskiej (Kraków 2015), dzięki której ukazał się jego debiutancki tomik wierszy Precyzja roślin (Universitas 2015). Mieszka w Krakowie.

powiązania

Jakby w kamieniu

wywiady / O PISANIU Patryk Czarkowski Roman Honet

Z Patrykiem Czarkowskim o książce Połów. Poetyckie debiuty 2012 rozmawia Roman Honet.

WIĘCEJ

Wysokie obroty

dzwieki / RECYTACJE Szymon Słomczyński

Wiersz z antologii Połów. Poetyckie debiuty 2012, zarejestrowany podczas spotkania „Połów 2012” na festiwalu Port Wrocław 2013.

WIĘCEJ

Po dziesiątym

dzwieki / RECYTACJE Szymon Słomczyński

Wiersz z antologii Połów. Poetyckie debiuty 2012, zarejestrowany podczas spotkania „Połów 2012” na festiwalu Port Wrocław 2013.

WIĘCEJ

O dwóch królewnach

dzwieki / RECYTACJE Szymon Słomczyński

Wiersz z antologii Połów. Poetyckie debiuty 2012, zarejestrowany podczas spotkania „Połów 2012” na festiwalu Port Wrocław 2013.

WIĘCEJ

Kołowanie

recenzje / ESEJE Paweł Dunin-Wąsowicz

Recenzja Pawła Dunina-Wąsowicza z książki Połów poetyckie debiuty 2012 .

WIĘCEJ

O wierszu "I. Orzełek. Zabij mi jakiegoś Żyda"

recenzje / KOMENTARZE Seweryn Górczak

Komentarz Seweryna Górczaka do wiersza “I. Orzełek. Zabij mi jakiegoś Żyda”.

WIĘCEJ

O wierszu "Dom / Rtęć / Skrzydła"

recenzje / KOMENTARZE Piotr Nita

Autorski komentarz Piotra Nity do wiersza “Dom / Rtęć / Skrzydła”.

WIĘCEJ

W rytmie obrotów podmiotów – o wierszach Szymona Słomczyńskiego

recenzje / NOTKI I OPINIE Joanna Mueller

Joanna Mueller, współredaktorka antologii Połów. Poetyckie debiuty 2012, o wierszach Szymona Słomczyńskiego.

WIĘCEJ

"narracja zawsze będzie spiskować"

recenzje / KOMENTARZE Karol Maliszewski

Karol Maliszewski, współredaktor antologii Połów. Poetyckie debiuty 2012, o twórczości Dawida Kujawy.

WIĘCEJ

słowem; bez popisów

recenzje / KOMENTARZE Marta Podgórnik

Marta Podgórnik, współredaktorka antologii Połów. Poetyckie debiuty 2012, o twórczości Macieja Papierskiego.

WIĘCEJ

Spacerów jestem głodny, niech zima się skończy!

wywiady / O PISANIU Maciej Kulis Roman Honet

Z Maciejem Kulisem o książce Połów. Poetyckie debiuty 2012 rozmawia Roman Honet.

WIĘCEJ

O wierszach Macieja Kulisa

recenzje / NOTKI I OPINIE Roman Honet

Roman Honet, współredaktor antologii Połów. Poetyckie debiuty 2012, o twórczości Macieja Kulisa.

WIĘCEJ

W klinczu konstrukcji i konstytucji – o "apokaliptycznych apokryfach" Seweryna Górczaka

recenzje / NOTKI I OPINIE Joanna Mueller

Joanna Mueller, współredaktorka antologii Połów. Poetyckie debiuty 2012 o wierszach Seweryna Górczaka.

WIĘCEJ

"Prywatne perpetuum mobile". O wierszach Oliwii Betcher

recenzje / NOTKI I OPINIE Marta Podgórnik

Marta Podgórnik, współredaktorka antologii Połów. Poetyckie debiuty 2012, o twórczości Oliwii Betcher.

WIĘCEJ

Jakby w kamieniu

wywiady / O PISANIU Patryk Czarkowski Roman Honet

Z Patrykiem Czarkowskim o książce Połów. Poetyckie debiuty 2012 rozmawia Roman Honet.

WIĘCEJ

O wierszach Patryka Czarkowskiego

recenzje / NOTKI I OPINIE Roman Honet

Roman Honet, współredaktor antologii Połów. Poetyckie debiuty 2012, o twórczości Patryka Czarkowskiego.

WIĘCEJ

Kuter do bazy!

recenzje / IMPRESJE Joanna Mueller

Joanna Mueller współredaktorka antologii Połów. Poetyckie debiuty 2011 o twórczości Katarzyny Kaczmarek, Macieja Taranka i Joanny Żabnickiej.

WIĘCEJ

O wierszach Patryka Czarkowskiego

recenzje / NOTKI I OPINIE Roman Honet

Roman Honet, współredaktor antologii Połów. Poetyckie debiuty 2012, o twórczości Patryka Czarkowskiego.

WIĘCEJ