recenzje / KOMENTARZE

Historia jednego wiersza: Nie ma mnie dla nikogo

Marcin Jurzysta

Piotr (Magik) Łuszcz

Autorski komentarz Marcina Jurzysty towarzyszący premierze książki Excalibur Piotra MAGIKA Łuszcza, wydanej w Biurze Literackim 12 grudnia 2022 roku.

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

Nie ma mnie dla niko­go

Chcę mieć spo­kój w stre­so­wych sytu­acji natło­ku
Jestem jak sta­tek zado­ko­wa­ny w doku
Od pół­to­ra roku niko­go na wido­ku
Tyl­ko dźwię­ki hip-hopu na dzie­wią­tym pię­trze w blo­ku

Tak mię­dzy nami, sam na sam z pły­ta­mi
Nikt mi nie da tego, co to wła­śnie da mi
Badam grunt pod sto­pa­mi, gdzie mi, kur­wa, z buta­mi?
To jak Koont­za szep­ty sły­sza­ne za usza­mi

Wciąż sami jak palec, co dobrze nie wró­ży
Obcy jak ósmy pasa­żer podró­ży
Milio­na­mi na prze­strze­ni Zie­mi roz­sia­ni
Obcu­ją tu obcy wyob­co­wa­ni ludzie

Co to ma być? Pytam, co to ma zna­czyć?
Tego wro­gom nie moż­na wyba­czyć
Nie­ste­ty, wszyst­ko ma swe prio­ry­te­ty
Vis-à-vis z drzwia­mi od poko­ju do pla­ne­ty

Panie i pano­wie, są tacy, co sta­ją na gło­wie
Tak jak­by wszy­scy byli w zmo­wie
Do cza­su, aż sobie jeden z dru­gim uzmy­sło­wi
Jacy oni wszy­scy są małost­ko­wi

Aż rzy­gać się chce… ten, kto to wie, kur­wa
Życie upstrzo­ne jak gołę­bim gów­nem bul­war
Zro­bi tak jak ja, pój­dzie wła­sną dro­gą
Prócz cie­nia nie ma ze mną niko­go


Są tek­sty, któ­re powra­ca­ją do czło­wie­ka, jak­by były na sta­łe przy­wią­za­ne do okre­ślo­nych sta­nów i emo­cji. Tak mam chy­ba wła­śnie z tek­stem „Nie ma mnie dla niko­go” z Kine­ma­to­gra­fii. Ileż to bate­rii zuży­łem na prze­ło­mie XX i XXI wie­ku, gdy cho­dzi­łem po rodzin­nym Elblą­gu, ze słu­chaw­ka­mi na uszach i kase­tą Pak­to­fo­ni­ki w walk­ma­nie.

Potem, na pisem­nej matu­rze z jęz. pol­skie­go, zda­wa­nej w 2002 roku, zacy­to­wa­łem nawet frag­ment zwrot­ki Magi­ka, a polo­nist­ka spraw­dza­ją­ca póź­niej matu­rę zapy­ta­ła mnie, czy to jakiś cytat z Szym­bor­skiej.

Ten tekst został ze mną, gdy roz­po­czą­łem stu­dia w Toru­niu, był ze mną w poko­ju Domu Stu­denc­kie­go nr 1, był w trak­cie noc­nych spa­ce­rów nad Wisłą i po Sta­rym Mie­ście, był w trak­cie godzin spę­dzo­nych w auto­bu­sach i pocią­gach wożą­cych mnie po Pol­sce, m.in. do Insty­tu­tu Lite­rac­kie­go im. Rafa­ła Wojacz­ka w Miko­ło­wie, gdzie zawsze lubi­łem i lubię wra­cać, czy w trak­cie wie­lu miej­skich włó­częg po Kato­wi­cach.

Został ze mną też, gdy stu­dia się skoń­czy­ły i zaczę­ła się ta czy inna pra­ca – „w stre­so­wych sytu­acji natło­ku”, za każ­dym razem, gdy „bada­łem grunt pod noga­mi” i, „chcąc mieć spo­kój”, ucie­ka­łem do takiej czy innej samot­ni, bez wzglę­du na to, czy była to mała kuch­nia nocą w wyna­ję­tym miesz­ka­niu, kolej­na poetyc­ka eska­pa­da czy kolej­ny wiersz.

Samot­ność w jej róż­nych wymia­rach, zde­rze­nie marzeń i tego, że „nie­ste­ty wszyst­ko ma swe prio­ry­te­ty”, mie­szan­ka zwąt­pie­nia i chę­ci odwe­tu i „życie upstrzo­ne jak gołę­bim gów­nem bul­war”, od któ­re­go cza­sem „aż rzy­gać się chce” – to wszyst­ko znaj­du­je się w tym jed­nym tek­ście, z któ­rym może iden­ty­fi­ko­wać się każ­dy, bo każ­dy cza­sem bywa sam na sam z wła­snym cie­niem.

O autorach i autorkach

Marcin Jurzysta

Urodzony 23 grudnia 1983 roku w Elblągu. Literaturoznawca, poeta, krytyk literacki, członek Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Autor tomów poetyckich: ciuciubabka (2011), Abrakadabra (2014), Chatamorgana (2018) oraz Spin-off (2021) wydanych przez Dom Literatury i łódzki oddział Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Laureat Konkursu im. Haliny Poświatowskiej w Częstochowie, Rafała Wojaczka w Mikołowie oraz Międzynarodowego Konkursu „OFF Magazine” w Londynie.

Piotr (Magik) Łuszcz

Urodzony 18 marca 1978 roku w Jeleniej Górze, zmarł 26 grudnia 2000 roku w Katowicach. Jeden z najważniejszych polskich raperów, autor i współautor kilkudziesięciu tekstów pisanych dla Kalibra 44, którego był członkiem w latach 1994–1998, oraz na potrzeby Paktofoniki, której był współzałożycielem i w której tworzył od roku 1998 do śmierci w 2000 roku. Należał do stowarzyszenia PROPS Entertainment zrzeszającego artystów z Europy i Stanów Zjednoczonych. Wraz z Kalibrem 44 był dwukrotnie nominowany do nagrody polskiego przemysłu fonograficznego Fryderyk. Pośmiertnie nagrodzony, w 2001 roku, Fryderykiem za album Kinematografia Paktofoniki w kategorii „album roku – hip-hop”.

Powiązania

Excalibur

nagrania / transPort Literacki Różni autorzy

Spo­tka­nie z udzia­łem Fili­pa Fej­zje­st­ma Łusz­cza, Mar­ci­na Jurzy­sty, Arka­diu­sza Wil­ma­na, Hir­ka Wro­ny, Fili­pa Łobo­dziń­skie­go w ramach festi­wa­lu Trans­Port Lite­rac­ki 28. Muzy­ka Resi­na.

Więcej

Brzmienie oraz autentyczność…

wywiady / o książce Filip FEJZJESTM Łuszcz Marcin Jurzysta

Roz­mo­wa Mar­ci­na Jurzy­sty z Fili­pem FEJZJESTM Łusz­czem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej

Teraz go zarymuję…

recenzje / ESEJE Marcin Jurzysta

Frag­men­ty posło­wia Mar­ci­na Jurzy­sty do książ­ki Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej

Excalibur (6)

utwory / zapowiedzi książek Piotr (Magik) Łuszcz

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej

Excalibur (5)

utwory / zapowiedzi książek Piotr (Magik) Łuszcz

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej

Excalibur (4)

utwory / zapowiedzi książek Piotr (Magik) Łuszcz

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej

Excalibur (3)

utwory / zapowiedzi książek Piotr (Magik) Łuszcz

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej

Excalibur (2)

utwory / zapowiedzi książek Piotr (Magik) Łuszcz

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Exca­li­bur Pio­tra „Magi­ka” Łusz­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim w 2022 roku.

Więcej

Excalibur

utwory / zapowiedzi książek Piotr (Magik) Łuszcz

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Exca­li­bur Pio­tra „Magi­ka” Łusz­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim w 2022 roku.

Więcej

Jak linoskoczek…

recenzje / ESEJE Marcin Jurzysta

Recen­zja Mar­ci­na Jurzy­sty, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Mów Sła­wo­mi­ra Elsne­ra, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 6 wrze­śnia 2016 roku.

Więcej

„Uderz w stół, a nożyce się odwdzięczą…”

debaty / ankiety i podsumowania Marcin Jurzysta

Odpo­wiedź Mar­ci­na Jurzy­sty na pole­mi­kę Paw­ła Kacz­mar­skie­go z pod­su­mo­wa­niem deba­ty „Kry­ty­ka kry­ty­ki”.

Więcej

Nie bądźmy durniami, czyli podsumowanie debaty „Krytyka krytyki”

debaty / ankiety i podsumowania Marcin Jurzysta

Pod­su­mo­wa­nie deba­ty „Kry­ty­ka kry­ty­ki” autor­stwa Mar­ci­na Jurzy­sty.

Więcej

Artur Burszta biegnie na setkę, czyli 100 wierszy polskich stosownej długości

recenzje / IMPRESJE Marcin Jurzysta

Esej Mar­ci­na Jurzy­sty towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki 100 wier­szy pol­skich sto­sow­nej dłu­go­ści w wybo­rze Artu­ra Bursz­ty, któ­ra uka­za­ła się 23 mar­ca 2015 roku nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go.

Więcej

I ja tam byłem, miód i wino piłem, a o reszcie cicho sza…

debaty / ankiety i podsumowania Marcin Jurzysta

Głos Mar­ci­na Jurzy­sty w deba­cie „Opo­wie­ści Por­to­we: Wro­cław”.

Więcej

„Nóż ma być długi i bardzo prosty”. Powązki Tadeusza Pióry

recenzje / IMPRESJE Marcin Jurzysta

Esej Mar­ci­na Jurzy­sty towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Powąz­ki Tade­usza Pió­ry, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 2 lute­go 2015 roku.

Więcej

tuż-tuż, czyli coraz bliżej i coraz dalej

recenzje / ESEJE Marcin Jurzysta

Recen­zja Mar­ci­na Jurzy­sty z książ­ki tuż-tuż Julii Fie­dor­czuk.

Więcej

Kto się boi słowika?

recenzje / ESEJE Marcin Jurzysta

Recen­zja Mar­ci­na Jurzy­sty z książ­ki Glos­so­la­lia Kata­rzy­ny Fetliń­skiej.

Więcej

W życiu, być może nie daje się żyć bez duchów

recenzje / IMPRESJE Marcin Jurzysta

Esej Mar­ci­na Jurzy­sty towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Duchy dni Dariu­sza Suski.

Więcej

Pies z poezją w pysku, czyli o wierszu XVI. z Imienia i znamienia Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego

recenzje / IMPRESJE Marcin Jurzysta

Esej Mar­ci­na Jurzy­sty towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Imię i zna­mię Euge­niu­sza Tka­czy­szy­na-Dyc­kie­go.

Więcej

Idiom i tajemnica

wywiady / o książce Krzysztof Hoffmann Marcin Jurzysta

Roz­mo­wa Krzysz­to­fa Hof­f­ma­na z Mar­ci­nem Jurzy­stą o książ­ce Imię i zna­mię Euge­niu­sza Tka­czy­szy­na-Dyc­kie­go, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 29 wrze­śnia 2011 roku.

Więcej

Głowa pełna zakładek. Wokół Księgi zakładek Jacka Gutorowa

recenzje / ESEJE Marcin Jurzysta

Recen­zja Mar­ci­na Jurzy­sty z książ­ki Księ­ga zakła­dek Jac­ka Guto­ro­wa.

Więcej

Palimpsest na marginesach, czyli Mariana Stali Niepojęte: Jest. Urywki nie napisanej książki o poezji i krytyce

recenzje / ESEJE Marcin Jurzysta

Recen­zja Mar­ci­na Jurzy­sty z książ­ki Nie­po­ję­te: Jest Maria­na Sta­li.

Więcej

Samotność i wspólnota. Na marginesie Nigdy samotniej… Gottfrieda Benna

recenzje / ESEJE Marcin Jurzysta

Recen­zja Mar­ci­na Jurzy­sty z książ­ki Nigdy samot­niej i inne wier­sze Got­t­frie­da Ben­na.

Więcej

Dlaczego wciąż Wojaczek?

recenzje / IMPRESJE Marcin Jurzysta

Esej Mar­ci­na Jurzy­sty towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze czwar­te­go wyda­nia książ­ki Wier­szy zebra­nych (1964–1971) Rafa­ła Wojacz­ka.

Więcej

Alt + a i inne polskie znaki Wojciecha Bonowicza

recenzje / ESEJE Marcin Jurzysta

Recen­zja Mar­ci­na Jurzy­sty z książ­ki Pol­skie zna­ki Woj­cie­cha Bono­wi­cza.

Więcej

Widzenie księdza Romana? Antologia Poeci na nowy wiek

recenzje / ESEJE Marcin Jurzysta

Recen­zja Mar­ci­na Jurzy­sty z anto­lo­gii Poeci na nowy wiek przy­go­to­wa­nej przez Roma­na Hone­ta.

Więcej

To miejsce to jest neutralny teren…

recenzje / IMPRESJE Marcin Jurzysta

Recen­zja Mar­ci­na Jurzy­sty z książ­ki Doba hote­lo­wa Bar­tło­mie­ja Maj­zla.

Więcej

Całkiem smaczna kanapeczka

recenzje / ESEJE Marcin Jurzysta

Recen­zja Mar­ci­na Jurzy­sty z książ­ki Nio­słem ci kana­pecz­kę Kār­li­sa Vēr­di­ņša.

Więcej

Excalibur

nagrania / transPort Literacki Różni autorzy

Spo­tka­nie z udzia­łem Fili­pa Fej­zje­st­ma Łusz­cza, Mar­ci­na Jurzy­sty, Arka­diu­sza Wil­ma­na, Hir­ka Wro­ny, Fili­pa Łobo­dziń­skie­go w ramach festi­wa­lu Trans­Port Lite­rac­ki 28. Muzy­ka Resi­na.

Więcej

Brzmienie oraz autentyczność…

wywiady / o książce Filip FEJZJESTM Łuszcz Marcin Jurzysta

Roz­mo­wa Mar­ci­na Jurzy­sty z Fili­pem FEJZJESTM Łusz­czem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej

Teraz go zarymuję…

recenzje / ESEJE Marcin Jurzysta

Frag­men­ty posło­wia Mar­ci­na Jurzy­sty do książ­ki Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej

Blood Sugar Rym Magik

recenzje / ESEJE Paweł Tański

Recen­zja Paw­ła Tań­skie­go, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej

Excalibur (6)

utwory / zapowiedzi książek Piotr (Magik) Łuszcz

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej

Excalibur (5)

utwory / zapowiedzi książek Piotr (Magik) Łuszcz

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej

Excalibur (4)

utwory / zapowiedzi książek Piotr (Magik) Łuszcz

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej

Excalibur (3)

utwory / zapowiedzi książek Piotr (Magik) Łuszcz

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej

Excalibur (2)

utwory / zapowiedzi książek Piotr (Magik) Łuszcz

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Exca­li­bur Pio­tra „Magi­ka” Łusz­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim w 2022 roku.

Więcej

Excalibur

utwory / zapowiedzi książek Piotr (Magik) Łuszcz

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Exca­li­bur Pio­tra „Magi­ka” Łusz­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim w 2022 roku.

Więcej

Brzmienie oraz autentyczność…

wywiady / o książce Filip FEJZJESTM Łuszcz Marcin Jurzysta

Roz­mo­wa Mar­ci­na Jurzy­sty z Fili­pem FEJZJESTM Łusz­czem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej

Teraz go zarymuję…

recenzje / ESEJE Marcin Jurzysta

Frag­men­ty posło­wia Mar­ci­na Jurzy­sty do książ­ki Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej

Blood Sugar Rym Magik

recenzje / ESEJE Paweł Tański

Recen­zja Paw­ła Tań­skie­go, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Exca­li­bur Pio­tra MAGIKA Łusz­cza, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 12 grud­nia 2022 roku.

Więcej