recenzje / KOMENTARZE

Pełen, [O, brawo!]

Anna Podczaszy

Autorski komentarz Anny Podczaszy do wierszy z książki Mniej, więcej.

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

Pełen

Przecież ten dom jest pełen życia; co krok
leżą jego fragmenty: ręka tu, tam noga,
na samym środku powieka.
Julia ma całą szufladę ciał od lalek: chce jeszcze.

Miało być jeszcze, ale poszło. Przecież ten
dom jest pełen, czego chcesz więcej, kobieto.
Ala ma szafę wypchaną sukniami, chętnie
dołoży jeszcze te dwie, co tam

upadły. Przecież ten dom jest; co
krok leżą płytki, okna, sufity i krawędzie; przestrzenie
płaskie i niepłaskie, nieładne obok ładnych
w bezładzie. Wstałam i patrzę
na siebie
w lustrze.


Pewnego razu dowiedziałam się, że moje pięcio- i siedmioletnie wówczas bratanice mają w swoim pokoju całą szufladę ciał od lalek. Są też szuflady z ich (lalek) głowami. I inne – z kończynami. Nie, żeby jakaś patologia o strasznie ponurym zabarwieniu, ot po prostu tyle się tych lal nazbierało, a wszystkie, jak wiadomo, należy przebadać gruntownie, że nie ma już sensu ich składać na powrót w logiczne całości. A członki lalek pokój zagracają, więc je łatwiej w szuflady upychać.

I potem spróbowałam policzyć samochody moich synów i poległam pod ich kołami.

Rozejrzawszy się po swoim domu, poczułam nagle przemożną chęć wprowadzenia w życie myśli, która mną od długiego czasu prześladuje – obskrobać się z tych wszystkich naleciałości, tych niezbędnych obecnie i kiedyś-się-przyda rzeczy.

Sąsiedzi właśnie wnosili nową wykładzinę i wersalkę. My kupiliśmy nową wykładzinę i wersalkę, bo stare uległy zużyciu, i umieściliśmy je w mieszkaniu, które kupiłam przed Wielkimi Podwyżkami, które własnoręcznie z autentycznym zapałem wykańczałam, tak, jak to z lalkami czynią moje bratanice.

Moje mieszkanie jest miejscem, które bardzo lubię, w którym jest cała masa przedmiotów, niezbędnych, a jakże. Wśród tychże znajduje się duży czarny worek, który posłuży mi kiedyś do wpakowania weń wszystkiego oprócz śmieci. Na śmieci mam reklamówki z marketów.

Człowiek – ksero ze szkoły, gdzie pracuję opowiada dowcip:
– Dzień dobry pani profesor! To już chyba ze dwadzieścia pięć lat?
– A, dzień dobry, Jasiu. A jak mnie rozpoznałeś?
– Po płaszczyku, pani profesor.

Nie śmieję się. Nie narzekam na swoje zarobki. Jestem przywiązana do swoich zarobków. Wydaję je. Kieszenie płaszczyka, którego nie mam, mam pełne. Mój majątek nieruchomy szacuje się na cały majątek.

Przed urodzeniem pierworodnego czytałam o kobiecych marzeniach o wiciu gniazdka i męskich marzeniach o budowaniu i niejednokrotnie byłam świadkiem, jak i jedne, i drugie wspólnymi siłami rozwalają dom.


[O, brawo!]

O, brawo! Pan potrafi
połknąć miecz – i nic!


Ręce same się składają do oklasków. Oklaski towarzyszą nam już wszędzie. Dziecko w przedszkolu mówi “pieldnąłem”, a reszta składa się do braw, “mądrze gada!”. Otwieram TV, spiker mówi nieomal to i tak samo i publiczność w studio szaleje. Pokazują rewię piosenki, tańce, dowcipy, teleturnieje, polityków i wszystko to jest takie samo jedno. Wokoło brawa i okrzyki “wspaniale!”. Zachwyt towarzyszy mi od chwili otwarcia oczu.

Ten wiersz, jeśli to nazywać wierszem, jest, wstyd przyznać obecnie, zaangażowany, podobnie jak wiersz poprzedni; oba są zaangażowane w złość. Oto pokazuje mi się babę z brodą albo babę bez majtek, albo zabójczego Krzysztofa Ibisza – i nic! Nic tylko siąść i płakać, albo wyjść i już w połowie listopada posłuchać nadpływającego z najbliższego jakiegokolwiek sklepu “Jingle Bells” z towarzyszeniem efektów świetlnych.

O AUTORZE

Anna Podczaszy

ur. w 1972 r. Poetka, wykładowczyni w Centrum Kształcenia Językowego i Ustawicznego Kadr. Nominowana do Nagrody Literackiej Nike za tomik danc (2000), który był jej poetyckim debiutem. W kolejnych latach opublikowała również zbiór wierszy Wte i nazad (2003) oraz Mniej, więcej (2007), a w 2018 r. również książkę z wierszami dla dzieci Grymasy. Życie między wierszykami. Mieszka w Legnicy.

powiązania

Pójście za Norwidem

wywiady / O KSIĄŻCE Anna Podczaszy Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki

Rozmowa Anny Podczaszy z Eugeniuszem Tkaczyszynem-Dyckim, towarzysząca premierze książki Kochanka Norwida, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 13 marca 2023 roku.

WIĘCEJ

Srebro i kwarc

dzwieki / WYDARZENIA Adam Zdrodowski Anna Podczaszy Łukasz Jarosz

Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Łukasza Jarosza, Anny Podczaszy i Adama Zdrodowskiego podczas Portu Wrocław 2008.

WIĘCEJ

Moi Moskale

dzwieki / WYDARZENIA Andrzej Sosnowski Anna Podczaszy Bogusław Kierc Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki Jerzy Jarniewicz Julia Fiedorczuk Krzysztof Siwczyk Natalia Gorbaniewska Natalia Woroszylska Tadeusz Pióro Wiktor Woroszylski

Zapis całego spotkania autorskiego wokół antologii Moi Moskale podczas Portu Wrocław 2006.

WIĘCEJ

Zaskroniec, Prolegomena i Wte i nazad

dzwieki / WYDARZENIA Anna Podczaszy Bogusław Kierc Zbigniew Machej

Zapis całego spotkania autorskiego Bogusława Kierca, Zbigniewa Macheja i Anny Podczaszy w trakcie festiwalu Port Legnica 2003.

WIĘCEJ

danc, za co, Ulga, Mam, Długi, Czwarta rano

recenzje / KOMENTARZE Anna Podczaszy

Szkic Anny Podczaszy opublikowany w cyklu prezentacji najciekawszych archiwalnych tekstów z dwudziestopięciolecia festiwalu Stacja Literatura.

WIĘCEJ

Wiersze i opowiadania doraźne 2019

utwory / zapowiedzi książek Anna Podczaszy Bronka Nowicka Marta Podgórnik Tadeusz Sławek

Fragment zapowiadający almanach Wiersze i opowiadania doraźne 2019, który ukaże się w Biurze Literackim 4 września 2019 roku.

WIĘCEJ

Listopad nad Narwią i danc

dzwieki / WYDARZENIA Anna Podczaszy Julia Fiedorczuk

Zapis całego spotkania autorskiego Julii Fiedorczuk i Anny Podczaszy podczas Portu Legnica 2000.

WIĘCEJ

Czynny opór

wywiady / O KSIĄŻCE Anna Podczaszy Joanna Roszak

Rozmowa Joanny Roszak z Anną Podczaszy, towarzysząca wydaniu książki Grymasy Anny Podczaszy, z ilustracjami Zuzanny Orlińskiej, która ukazała się w Biurze Literackim 26 listopada 2018 roku.

WIĘCEJ

Białe noce

dzwieki / RECYTACJE Anna Podczaszy

Wiersz z tomu Mniej, więcej, zarejestrowany podczas spotkania “Srebro i kwarc” na festiwalu Port Wrocław 2009.

WIĘCEJ

Mniej, więcej

nagrania / Z Fortu do Portu Anna Podczaszy

Wiersze z książki Mniej, więcej. Fragment spotkania autorskiego w ramach 13. festiwalu literackiego Port Wrocław 2008.

WIĘCEJ

Grymasy (2)

utwory / zapowiedzi książek Anna Podczaszy

Fragment zapowiadający książkę Grymasy Anny Podczaszy, z ilustracjami Zuzanny Orlińskiej, która ukaże się w Biurze Literackim 26 listopada 2018 roku.

WIĘCEJ

Grymasy (1)

utwory / zapowiedzi książek Anna Podczaszy

Fragment zapowiadający książkę Grymasy Anny Podczaszy, z ilustracjami Zuzanny Orlińskiej, która ukaże się w Biurze Literackim 26 listopada 2018 roku.

WIĘCEJ

danc

dzwieki / RECYTACJE Anna Podczaszy

Wiersz z tomu “100 wierszy polskich stosownej długości”, zarejestrowany podczas spotkania “100 wierszy polskich stosownej długości” na festiwalu Port Wrocław 2015.

WIĘCEJ

Dyskusja “Brzmienie i rytm”

nagrania / Między wierszami Andrzej Sosnowski Anna Podczaszy

Anna Podczaszy i Andrzej Sosnowski mówią o brzmieniu, rytmie i melodii wiersza.

WIĘCEJ

Dyskusja “Czy poezja może zmienić świat?”

nagrania / Między wierszami Anna Podczaszy Bohdan Zadura Jerzy Jarniewicz Krzysztof Siwczyk Tomasz Broda Zbigniew Machej

Krzysztof Siwczyk, Anna Podczaszy, Bohdan Zadura, Jerzy Jarniewicz, Zbigniew Machej oraz Tomasz Broda o tym, czy poezja to próba “dania w pysk światu”, czy może jego zmiany?

WIĘCEJ

Rozmowa o książce Sposoby na zaśnięcie

wywiady / O KSIĄŻCE Anna Podczaszy Bohdan Zadura Filip Zawada Jerzy Jarniewicz Joanna Mueller Marianna Sztyma Tomasz Broda Zbigniew Machej

Dzieci zadają pytania autorom i autorkom książki Sposoby na zaśnięcie, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 13 lipca 2015 roku.

WIĘCEJ

Pójście za Norwidem

wywiady / O KSIĄŻCE Anna Podczaszy Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki

Rozmowa Anny Podczaszy z Eugeniuszem Tkaczyszynem-Dyckim o jego nowej książce Kochanka Norwida, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 26 maja 2014 roku.

WIĘCEJ

O Cle

recenzje / NOTKI I OPINIE Anna Podczaszy Jacek Dehnel Jakub Winiarski Paweł Sarna Tobiasz Melanowski

Komentarze Anny Podczaszy, Jacka Dehnela, Tobiasza Melanowskiego, Pawła Sarny oraz Jakuba Winiarskiego, towarzyszące premierze książki Bogusława Kierca Cło, wydanej w Biurze Literackim 16 czerwca 2008 roku.

WIĘCEJ

Punkt oparcia, Wszystko ustaje, Dom

recenzje / KOMENTARZE Anna Podczaszy

Autorski komentarz Anny Podczaszy do wierszy z książki Wte i nazad.

WIĘCEJ

Białe noce

dzwieki / RECYTACJE Anna Podczaszy

Wiersz z tomu Mniej, więcej, zarejestrowany podczas spotkania “Srebro i kwarc” na festiwalu Port Wrocław 2009.

WIĘCEJ

Mniej, więcej

nagrania / Z Fortu do Portu Anna Podczaszy

Wiersze z książki Mniej, więcej. Fragment spotkania autorskiego w ramach 13. festiwalu literackiego Port Wrocław 2008.

WIĘCEJ

O Mniej, więcej

recenzje / NOTKI I OPINIE Agnieszka Wolny-Hamkało Bogusław Kierc Paweł Mackiewicz

Komentarze Agnieszki Wolny-Hamkało, Bogusława Kierca, Pawła Mackiewicza.

WIĘCEJ

O Mniej, więcej

recenzje / NOTKI I OPINIE Agnieszka Wolny-Hamkało Bogusław Kierc Paweł Mackiewicz

Komentarze Agnieszki Wolny-Hamkało, Bogusława Kierca, Pawła Mackiewicza.

WIĘCEJ

Dom z samych balkonów

recenzje / ESEJE Grzegorz Tomicki

Szkic Grzegorza Tomickiego towarzyszący premierze ksiażki Wte i nazad Anny Podczaszy, która ukazała się nakładem Biura Literackiego.

WIĘCEJ