książki / POEZJE

Niepiosenki

Mariusz Grzebalski

Fragmenty książki Mariusza Grzebalskiego Niepiosenki, która ukazała się nakładem Biura Literackiego w serii "Poezje" 4 maja 2009 roku.

Biuro Literackie

Jacyś ludzie

Dziś przede wszystkim śmieci,
puste butelki, lęk, zmęczenie.
Jacyś ludzie dokądś jadą, jak każdego dnia –
wcale ich to nie bawi.

Na ostatnim piętrze kamienicy
znudzona dziewczyna
próbuje doprowadzić do orgazmu
pijanego mężczyznę.
Teraz ty, mówi do koleżanki,
wali się na fotel obok łóżka,
bierze do rąk gazetę,
przegląda program telewizyjny.

Ktoś inny nie może zasnąć,
zaparza kawę,
siada do komputera,
pisze list, czyta go po napisaniu,
potem drze na drobne kawałki
i śmiejąc się, wyrzuca do kosza.

Szczury buszują w najlepsze w starej rzeźni.

Wczoraj para łabędzi,
chłopiec wspinał się na skałki, udawał lwa.
Żagle w moich myślach, słońce na twojej twarzy.


Chciałoby się powiedzieć

ale się milczy, patrząc nieco cynicznie.
Słowa jak insekty nad świeżą ranką sensu

(chciałoby się powiedzieć). Niewidoczny biegun
przyciąga je i odpycha, przyciąga i odpycha.

Sedno rzeczy tkwi nieporuszone w przepastnych
sztolniach ludzkiego kosmosu. Tu, nad brzegiem,

który jest czymś więcej – czym, okoniu? –
niż brzeg jeziora, mam do powiedzenia mniej

niż liść, mniej niż martwa mysz polna,
którą podnosisz do oczu, ciekawska dziewczynko.


Teraz

Teraz bezprzykładna noc
niekończącej się samotności.
To dziwne, biorąc pod uwagę,
że żyje się wśród ludzi.
A może wcale nie.
Ludzie wchodzą do sauny i coś mówią.
Ich świat jest daleki i obcy –
tyle się da o tym powiedzieć.

Ulice toną w mroku,
choć wstaje nowy dzień.
Życie nie ma środka –
najpierw wiele się dzieje,
potem dni toczą się
przez niegasnącą ciemność
twardo jak kula do kręgli.


Piotruś Pan

Ucieczki z karnej kompanii, kradzieże,
poker w pociągach. Wszystko, żeby ją widywać.
A potem ta starsza kobieta urodziła mu syna.

Pokochał go. Wychodzi, kiedy odwiedza ją
były mąż. Cieszy go, że można w ten sposób.

Praca jest albo jej nie ma. Najczęściej nie ma.
Od czasu do czasu remontuje mosty na Wiśle.

Wciąż jeszcze śmieje się do słońca,
słońce wciąż jeszcze go kocha, choć to już
nie ten sam co kiedyś, słoneczny Piotruś Pan.

Jego życie zeszło na niczym. Niczyja to wina.
Jeszcze z nami jest, ale jako cień tylko.


Zombi

Dziś korzysta poezja, zdrowie nie korzysta.
Dziś zdrowie nie istnieje, jestem zombi.

Idę, radośnie merdam ogonem.
Twarze pań w tramwaju takie dziś sromotne.

Jak co dzień na szlaku, choć niecodzienne trudności.
Jest już jutro i lato pławi się w nowych nurtach.

Matka dekonstrukcja stuka w talerz głowy.
Jest tam kto? Jestem, idę, patrzę.

Strasznie mnie dziś podnieca straszny świat.
Czerwony świat w czerwonych oczach.


To by było na tyle

1.

Sukienka panny młodej w plamach
po całonocnych szaleństwach,
córka jej siostry mechanicznie
bawi się wiankiem ze zmarniałych fiołków.

Wszyscy zmordowani,
tylko matka panny młodej łka,
popatrując w kuchenne okno.

W nic wyrastające z niczego,
nagle przyjazne, swojskie jak wiedza,
która nic nie daje i w niczym nie pomaga –
że tak miało być.

2.

Blizna, która się zrośnie,
jedna z sytuacji typu jajko bez żółtka.

Panna młoda, ani zbyt zmęczona, ani zbyt pijana,
zmywa w łazience makijaż z taką siłą,
jakby chciała zrobić sobie krzywdę,
jakby w lustrze miał się odbić ktoś inny albo nikt.

I tyle nowego sprzętu po kątach.
Tyle, rozumiesz, szczęścia.
Tyle kochających się par
w drodze powrotnej do domów.


Głuchy telefon

Jeszcze wiersz albo dwa przed wyjściem
w chłód grudniowego poranka.

Jakby czytanie wierszy,
zwłaszcza o tej porze (szósta rano),
mogło coś zmienić albo wyjaśnić,
albo chociaż ustawić w innym świetle.

A potem odzywa się ktoś dawno niewidziany,
z kim nie było kontaktu przez te wszystkie lata,
pisze, że wciąż jeszcze tak wiele was łączy,
chociaż łączy was tylko to,
że jesteście w podobnym wieku i lubicie biegać.

I co to właściwie miałoby znaczyć:
Najwyższa pora znów nauczyć się ze sobą rozmawiać?
Od kiedy najchętniej bezgłośnie rozmawiasz sam ze sobą,
rozmowy z innymi nie są ci już potrzebne.

I chociaż wciąż jeszcze wiele ci się chce,
to o tej porze (szósta rano) najbardziej chce ci się spać.

O AUTORZE

Mariusz Grzebalski

Urodzony w 1969 roku w Łodzi. Poeta, prozaik, redaktor. Studiował polonistykę i filozofię w Poznaniu. Były redaktor naczelny Ogólnopolskiego Dwutygodnika Literackiego „Nowy Nurt”. Obecnie redaktor w Wydawnictwie WBPiCAK. Laureat m.in. nagrody literackiej im. Kazimiery Iłłakowiczówny (za Negatyw, 1994), nagrody Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek (za Ulicę Gnostycką, 1997), nagrody Ericha Burdy (2002). Mieszka w Dąbrówce koło Poznania.

powiązania

Przestałem zawracać sobie głowę duperelami

debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Mariusz Grzebalski

Odpowiedzi Mariusza Grzebalskiego na pytania Grzegorza Dyducha w „Kwestionariuszu 2004”.

WIĘCEJ

Rozmowy rodzinne po latach

dzwieki / WYDARZENIA Bogusław Kierc Mariusz Grzebalski Wojciech Bonowicz

Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Wojciecha Bonowicza, Mariusza Grzebalskiego i Bogusława Kierca podczas Portu Wrocław 2007.

WIĘCEJ

Rozbiórka

dzwieki / WYDARZENIA Andrzej Sosnowski Bohdan Zadura Darek Foks Dariusz Sośnicki Dariusz Suska Jacek Dehnel Jerzy Jarniewicz Krzysztof Siwczyk Marcin Sendecki Mariusz Grzebalski Marta Podgórnik Piotr Sommer Ryszard Krynicki Tadeusz Pióro Urszula Kozioł Wojciech Bonowicz Zbigniew Machej

Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Urszuli Kozioł, Ryszarda Krynickiego, Bohdana Zadury, Piotra Sommera, Jerzego Jarniewicza, Zbigniewa Macheja, Andrzeja Sosnowskiego, Tadeuszy Pióry, Darka Foksa, Wojciecha Bonowicza, Marcina Sendeckiego, Dariusza Suski, Mariusza Grzebalskiego, Dariusza Sośnickiego, Krzysztofa Siwczyka, Marty Podgórnik i Jacka Dehnela podczas Portu Wrocław 2007.

WIĘCEJ

Połów. Poetyckie debiuty 2005

dzwieki / WYDARZENIA Dominik Bielicki Łukasz Jarosz Marcin Jagodziński Mariusz Grzebalski Marta Podgórnik Rafał Wawrzyńczyk Szczepan Kopyt

Zapis całego spotkania autorskiego Dominika Bielickiego, Marcina Jagodzińskiego, Łukasza Jarosza, Szczepana Kopyta, Rafała Wawrzyńczyka, Mariusza Grzebalskiego i Marty Podgórnik podczas Portu Wrocław 2005.

WIĘCEJ

Rafał Wojaczek, który jest

dzwieki / WYDARZENIA Agnieszka Wolny-Hamkało Andrzej Sosnowski Bogusław Kierc Bohdan Zadura Darek Foks Dariusz Sośnicki Edward Pasewicz Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki Jerzy Jarniewicz Jurij Andruchowycz Krzysztof Siwczyk Maciej Malicki Maciej Melecki Marcin Sendecki Mariusz Grzebalski Marta Podgórnik Tadeusz Pióro Tomasz Majeran Tomasz Różycki Wojciech Bonowicz Zbigniew Machej

Zapis całego spotkania autorskiego poświęconego twórczości Rafała Wojaczka podczas Portu Legnica 2004.

WIĘCEJ

Niewalczyk

dzwieki / WYDARZENIA Edward Pasewicz Mariusz Grzebalski Tadeusz Pióro

Zapis całego spotkania autorskiego Mariusza Grzebalskiego, Edwarda Pasewicza, Tadeusza Pióry i Marcina Hamkały podczas Portu Literackiego 2004.

WIĘCEJ

Nie zastanawiałem się nad tym

nagrania / Złodzieje wierszy Mariusz Grzebalski

Zdobywca I nagrody w III edycji konkursu “Nakręć wiersz”. Zespół w składzie: Joanna Gondek, Andrzej Grodkiewicz.

WIĘCEJ

Drugie dotknięcie i Dane dni

dzwieki / WYDARZENIA Krzysztof Siwczyk Mariusz Grzebalski

Zapis całego spotkania autorskiego Mariusza Grzebalskiego i Krzysztofa Siwczyka podczas Portu Legnica 2000.

WIĘCEJ

O Antypodach

recenzje / NOTKI I OPINIE Grzegorz Jankowicz Łukasz Jarosz Maciej Robert Maciej Woźniak Marek K. E. Baczewski Mariusz Grzebalski

Komentarze Mariusza Grzebalskiego, Grzegorza Jankowicza, Marka K. E. Baczewskiego, Macieja Roberta, Łukasza Jarosza, Grzegorza Wysockiego oraz Macieja Woźniaka do książki Antypody Sławomira Elsnera.

WIĘCEJ

O Somie

recenzje / Agnieszka Wolny-Hamkało Artur Nowaczewski Bohdan Zadura Grzegorz Tomicki Inga Iwasiów Maciej Robert Marcin Orliński Mariusz Grzebalski Piotr Kępiński

Komentarze Bohdana Zadury, Agnieszki Wolny-Hamkało, Ingi Iwasiów, Pawła Lekszyckiego, Mariusza Grzebalskiego, Macieja Roberta, Marcina Orlińskiego, Artura Nowaczewskiego, Grzegorza Tomickiego, Piotra Kępińskiego.

WIĘCEJ

O wierszach Rafała Skoniecznego

recenzje / NOTKI I OPINIE Mariusz Grzebalski

Nota Mariusza Grzebalskiego o książce Antologia hałasu Rafała Skoniecznego.

WIĘCEJ

Opowieść wildecka, Cięcie, Wiosna z hałasem epoki maszynowej, Kobieta patrzy na rzekę, Kule duńskie

recenzje / KOMENTARZE Mariusz Grzebalski

Autroski komentarz Mariusza Grzebalskiego do wierszy z książki Drugie dotknięcie.

WIĘCEJ

Wiersz, W stylu wolnym, Słynne i świetne

recenzje / KOMENTARZE Mariusz Grzebalski

Autorski komentarz Mariusza Grzebalskiego do wierszy z książki Słynne i świetne.

WIĘCEJ

Skowyt utraconej niewinności

recenzje / ESEJE Konrad Wojtyła

Recenzja Konrada Wojtyły z książki Niepiosenki Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

Mariusz Grzebalski: Niepiosenki

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recenzja Anny Kałuży z książki Niepiosenki Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

Negatywność

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recenzja Joanny Orskiej z książki Niepiosenki Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

Egzamin z doświadczeń

recenzje / ESEJE Paweł Kaczmarski

Recenzja Pawła Kaczmarskiego z książki Niepiosenki Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

Bowiem brzeg nadal rozbrzmiewa moim odważnym przedsięwzięciem

recenzje / IMPRESJE Maciej Topolski

Recenzja Macieja Topolskiego z książki Kronika zakłóceń Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

Zakłócenia i dobra wiadomość

recenzje / IMPRESJE Paweł Kaczmarski

Esej Pawła Kaczmarskiego towarzyszący premierze książki Kronika zakłóceń Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

Wystarcza, bo musi, czyli o Mariusza Grzebalskiego Ulicy gnostyckiej

recenzje / IMPRESJE Maciej Topolski

Recenzja Macieja Topolskiego z książki Ulica Gnostycka Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

Misterne rzemiosło

recenzje / ESEJE Michał Piętniewicz

Recenzja Michała Piętniewicza z książki Kronika zakłóceń Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

Bezpańskie kundle, czyli o Mariusza Grzebalskiego Negatywie

recenzje / IMPRESJE Maciej Topolski

Recenzja Macieja Topolskiego z książki Negatyw Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

Skowyt utraconej niewinności

recenzje / ESEJE Konrad Wojtyła

Recenzja Konrada Wojtyły z książki Niepiosenki Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

Mariusz Grzebalski: Niepiosenki

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recenzja Anny Kałuży z książki Niepiosenki Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

Negatywność

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recenzja Joanny Orskiej z książki Niepiosenki Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

Egzamin z doświadczeń

recenzje / ESEJE Paweł Kaczmarski

Recenzja Pawła Kaczmarskiego z książki Niepiosenki Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

O Pocałunku na wstecznym

recenzje / NOTKI I OPINIE Anna Kałuża Karol Maliszewski Łukasz Jarosz Tomasz Ważny

Komentarze Karola Maliszewskiego, Tomasza Ważnego, Anny Kałuży i Łukasza Jarosza.

WIĘCEJ

Bezlitosny niepokój

recenzje / ESEJE Piotr Kępiński

Recenzja Piotra Kępińskiego z książki Słynne i świetne Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

Jak może wyglądać we współczesnej poezji rozpowiadanie tajemnic

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recenzja Joanny Orskiej z książki Słynne i świetne Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

O czym jest ta piosenka?

recenzje / ESEJE Jacek Bierut

Recenzja Jacka Bieruta z książki Słynne i świetne Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

Jak człowiek chciwie wypatrujący zdarzeń

recenzje / ESEJE Paweł Mackiewicz

Recenzja Pawła Mackiewicza z książki Słynne i świetne Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ

Uporczywość pamięci

recenzje / ESEJE

Recenzja Agnieszki Gulczyńskiej z książki Drugie dotknięcie Mariusza Grzebalskiego.

WIĘCEJ