recenzje / IMPRESJE

Miłość jest kłamstwem, ale działa

Justyna Sobolewska

Esej Justyny Soblewskiej towarzyszący premierze antologii Portret kobiety w opowiadaniach dziesięciu hiszpańskich autorek w wyborze i przekładzie Małgorzaty Kolankowskiej.

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

Tytułowy najpiękniejszy tydzień spędziły w hotelu. Kochanki z opowiadania „Najpiękniejszy tydzień w naszym życiu”. Pewnego dnia niespodziewanie odwiedził bohaterkę mąż kochanki. Nie wiadomo do końca, czy wiedział o romansie żony. Rozmawiali w holu, a bohaterka cały czas nerwowo zerkała w stronę windy hotelowej, z której w każdej chwili mogła wyjść jego żona. I zdemaskować romans kobiet. To świetna, pełna napięcia scena, jednego z lepszych opowiadań tej antologii. Sporo w nim trafnych obserwacji miłosnej relacji, nie tylko między kobietami.

Choćby taki szlafrok. Kobieta zasłaniająca się szlafrokiem daje znać, że spektakl zakończony, kiosk miłosny już jest zamknięty, teraz chce być poważna. Osłonięcie się szlafrokiem jest jak zaciągnięcie kurtyny. Cristina Peri Rossi opowiada o teatrze i rekwizytach miłości szczegółowo, ale i z pewną dozą ironii. Wszystko okazuje się bardziej skomplikowane. Bohaterka chce być sama z kochanką, ale w tym związku nieuchronnie istnieje też jej mąż, nie można go zignorować. Kiedy bohaterka patrzy na porozrzucany bukiet kwiatów od męża kochanki jej myśli krążą wokół zaplątanej relacji. Całość zamyka ironiczne zdanie „To było niesprawiedliwe, w stosunku do kwiatów”.

Nie znajdziemy w tym zbiorze spójnego portretu kobiety hiszpańskiej. I dobrze. Autorki należą do różnych pokoleń. Nie są dobrze znane w Polsce. Ta książka jest jednocześnie pierwszą prezentacją wielu z nich. Kontekst historyczny jest prawie nieobecny, co nie przeszkadza, nie mamy też poczucie, że czytamy opowieści egzotyczne – podobne bohaterki moglibyśmy spotkać i w naszej literaturze. Wartością każdej antologii opowiadań jest zawsze różnorodność. A udana bywa wtedy, gdy znajdzie się w niej kilka literacko ciekawych i zapadających w pamięć tekstów. To się sprawdziło, choć są tu też opowiadania mniej udane. Takie, w których nie jesteśmy w stanie odróżnić, czy mamy do czynienia z naiwną wizją świata, czy jest wyśrubowaną ironią. Jak wtedy , gdy jedna z bohaterek mówi nagle, że poczuła się nie tylko kobietą, ale i człowiekiem. Albo takie, w których pomysł nie uniósł całości. Opowiadanie jest bardzo wymagającym gatunkiem. Krótka forma wymusza spójną konstrukcję i mocny koncept. Tak jak w opowieści kryminalnej „Matczyna miłość” o matce, która ubezwłasnowolniła niezależną córkę. Za to o wiele mniej ciekawy jest dziennik ciężarnej kobiety, który uświadamia, że czytaliśmy inne lepsze opowiadania o ciąży. Dobre i spójne jest opowiadanie „Żółw”. Rysunek dziewczynki nie pozostawia wątpliwości, że była molestowana przez ojca. Co mają robić w takiej sytuacji nauczyciele?

Najlepsze z tych opowiadań, jeśli już szukać wspólnego tematycznego mianownika, mówią o pożądaniu, tak jak wspomniany „Najpiękniejszy tydzień” czy „Ślepa miłość”. To historia o brzydkiej kobiecie, która ma niewidomego męża. I nawzajem się cicho nienawidzą. W tej sytuacji ratunkiem okazuje się kochanek, który wciąga ją w grę miłosną – kocha się z nią przed oczami niewidzącego męża. „Miłość jest kłamstwem, ale działa”. To zdanie mogłoby być mottem całej tej ciekawej antologii.

O AUTORZE

Justyna Sobolewska

Urodziła się w 1972 roku. Krytyk literacki, dziennikarka. Pracuje w tygodniku „Polityka”. Publikowała szkice o literaturze, wywiady, felietony i recenzje książkowe m.in. w „Odrze”, „Kresach”, „Res Publice Nowej”, „Gazecie Wyborczej”, „Nowych Książkach” i „Przeglądzie Politycznym”. Współpracuje z programem „Tygodnik Kulturalny” w TVP Kultura. Zasiada w jury Środkowoeuropejskiej Nagrody Literackiej Angelus i Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius. Współautorka książki Jestem mamą (2004) i antologii opowiadań Projekt mężczyzna (2009) oraz autorka Książki o czytaniu (2012). Mieszka w Warszawie.

powiązania

O Piosence o zależnościach i uzależnieniach

recenzje / IMPRESJE Anna Kałuża Edward Pasewicz Justyna Sobolewska Tomasz Pułka

Komentarze Anny Kałuży, Justyny Sobolewskiej, Edwarda Pasewicza i Tomasza Pułki do książki Piosenka o zależnościach i uzależnieniach Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego.

WIĘCEJ

Dyskusja „Barbarzyńcy czy nie. Dwadzieścia lat po przełomie”

nagrania / Między wierszami Bohdan Zadura Darek Foks Dariusz Nowacki Justyna Sobolewska Krzysztof Jaworski Piotr Czerniawski Piotr Śliwiński Roman Honet

Port Wrocław 2009: wypowiedzi Dariusza Nowackiego, Piotra Śliwińskiego, Justyny Sobolewskiej, Piotra Czerniawskiego, Darka Foksa, Krzysztofa Jaworskiego, Bohdana Zadury, Romana Honeta.

WIĘCEJ

Moje widzenie rzeczywistości jest nieostre

wywiady / O KSIĄŻCE Justyna Sobolewska Katarzyna Jakubiak Sławomir Iwasiów

Rozmowa Sławomira Iwasiowa i Justyny Sobolewskiej z Katarzyną Jakubiak, towarzysząca premierze e-booka Nieostre widzenia, wydanego w Biurze Literackim 23 lutego 2016 roku.

WIĘCEJ

Pokątny pastuszek

recenzje / ESEJE Justyna Sobolewska

Recenzja Justyny Sobolewskiej z książki Imię i znamię Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego.

WIĘCEJ

Różności Rózewicza

recenzje / ESEJE Justyna Sobolewska

Recenzja Justyny Sobolewskiej z książki Margines ale… Tadeusza Różewicza, która ukazała się w 2011 roku na łamach „Polityki”.

WIĘCEJ

Szpilki zdań

recenzje / ESEJE Justyna Sobolewska

Recenzja Justyny Sobolewskiej z książki Poranek Marii i inne opowiadania Julii Fiedorczuk.

WIĘCEJ

O gubionych

recenzje / NOTKI I OPINIE Anna Kałuża Bogusław Kierc Grzegorz Jankowicz Justyna Sobolewska Karol Maliszewski Konrad Wojtyła Piotr Czerniawski Tomasz Pułka

Komentarze Piotra Czerniawskiego, Grzegorza Jankowicza, Anny Kałuży, Bogusława Kierca, Karola Maliszewskiego, Edwarda Pasewicza, Tomasza Pułki, Justyny Sobolewskiej i Konrada Wojtyły.

WIĘCEJ

O Żółtym popołudniu

recenzje / NOTKI I OPINIE Agnieszka Wolny-Hamkało Edward Pasewicz Grzegorz Jankowicz Justyna Sobolewska Kacper Bartczak

Komentarze Kacpra Bartczaka, Grzegorza Jankowicza, Edwarda Pasewicza, Justyny Sobolewskiej, Agnieszki Wolny-Hamkało.

WIĘCEJ
O Zebranych

O Zebranych

recenzje / NOTKI I OPINIE Agnieszka Wolny-Hamkało Jakub Winiarski Jerzy Jarniewicz Justyna Sobolewska Maciej Robert Tomasz Majeran

Komentarze Jerzego Jarniewicza, Tomasza Majerana, Macieja Roberta, Justyny Sobolewskiej, Jakuba Winiarskiego, Agnieszki Wolny-Hamkało, Henryka Zbierskiego.

WIĘCEJ

O Dokumentach mających służyć za kanwę

recenzje / NOTKI I OPINIE Adam Zdrodowski Andrzej Sosnowski John Ashbery Justyna Sobolewska Kuba Mikurda

Komentarze Johna Ashbery’ego, Andrzeja Sosnowskiego, Justyny Sobolewskiej, Kuby Mikurdy oraz Adama Zdrodowskiego.

WIĘCEJ

O Osobnych przyjemnościach

recenzje / NOTKI I OPINIE Grzegorz Czekański Grzegorz Jankowicz Justyna Sobolewska Rafał Praszczałek

Komentarze Grzegorza Jankowicza, Grzegorza Czekańskiego, Justyny Sobolewskiej oraz Rafała Praszczałka.

WIĘCEJ

O Czystej ziemi

recenzje / NOTKI I OPINIE Bartosz Sadulski Justyna Sobolewska Karol Maliszewski Maciej Robert Tomasz Fijałkowski

Komentarze Karola Maliszewskiego, Macieja Roberta, Justyny Sobolewskiej, Tomasza Fijałkowskiego, Bartosza Sadulskiego.

WIĘCEJ

O "Najryzykowniej"

recenzje / NOTKI I OPINIE Dariusz Sośnicki Grzegorz Jankowicz Julia Fiedorczuk Justyna Sobolewska

Komentarze Dariusza Sośnickiego, Justyny Sobolewskiej, Julii Fiedorczuk, Grzegorza Jankowicza.

WIĘCEJ

O Skądinąd

recenzje / NOTKI I OPINIE Dagmara Sumara Julia Szychowiak Justyna Sobolewska Kamil Zając Karol Maliszewski

Komentarze Julii Szychowiak, Karola Maliszewskiego, Justyny Sobolewskiej, Dagmary Sumary, Kamila Zająca.

WIĘCEJ

O Rozbiórce

recenzje / NOTKI I OPINIE Anna Kałuża Justyna Sobolewska Karol Maliszewski Piotr Śliwiński

Komentarze Anny Kałuży, Justyny Sobolewskiej, Piotra Śliwińskiego i Karola Maliszewskiego.

WIĘCEJ

As you like darling (fragment)

dzwieki / RECYTACJE Carme Riera

Fragment prozy z tomu Portret kobiety w opowiadaniach dziesięciu hiszpańskich autorek, zarejestrowany podczas spotkania “Języki obce” na festiwalu Port Wrocław 2014.

WIĘCEJ

Przezroczyste ciała (fragment)

dzwieki / RECYTACJE Marina Mayoral

Fragment prozy z tomu Portret kobiety w opowiadaniach dziesięciu hiszpańskich autorek, zarejestrowany podczas spotkania “Języki obce” na festiwalu Port Wrocław 2014.

WIĘCEJ

Być kobietą, być kobietą…

recenzje / ESEJE Magdalena Boczkowska

Recenzja Magdaleny Boczkowskiej z książki Portret kobiety. W opowiadaniach dziesięciu hiszpańskich autorek w wyborze i przekładzie Małgorzaty Kolankowskiej.

WIĘCEJ

(Nie)przeźroczyste ciała

recenzje / ESEJE Anka Czytankowa

Recenzja z książki Portret kobiety w opowiadaniach dziesięciu hiszpańskich autorek w wyborze i przekładzie Małgorzaty Kolankowskiej.

WIĘCEJ

Portret kobiety

recenzje / ESEJE Adam Kraszewski

Recenzja Adama Kraszewskiego z książki Portret kobiety w opowiadaniach dziesięciu hiszpańskich autorek w wyborze i przekładzie Małgorzaty Kolankowskiej.

WIĘCEJ

Esther Tusquets

recenzje / IMPRESJE Małgorzata Kolankowska

Szkic Małgorzaty Kolankowskiej o Esther Tusquets zapowiadający książkę Portret kobiety w opowiadaniach dziesięciu hiszpańskich autorek.

WIĘCEJ

Almudena Grandes

recenzje / IMPRESJE Małgorzata Kolankowska

Szkic Małgorzaty Kolankowskiej o Almudenie Grandes zapowiadający książkę Portret kobiety w opowiadaniach dziesięciu hiszpańskich autorek.

WIĘCEJ