recenzje / KOMENTARZE

Czuk i Hek, Oscylatoria, Hieronim

Dariusz Sośnicki

Autorski komentarz Dariusza Sośnickiego do wierszy z książki Skandynawskie lato.

Biuro Literackie

Czuk i Hek

Kolejka wąskotorowa z Kalisza do Turku.
Tyc, król badylarzy, a kawałek dalej
warsztat Michalaka, którego nazwisko
taksówkarzom spod dworca wyjaśniało wszystko.

Matka za punkt honoru miała tę przejażdżkę
raz do roku taksówką, w połowie jesieni.
Z pekaesu na Majków, a w nagłym przypływie
uczuć bez imienia, z Majkowa na Tyniec.

Chłopcy to lubili. Świat mknął za szybami
i wciskało ich w fotel na każdym zakręcie.
Byli bardzo grzeczni i ładnie ubrani.
Trzymali na kolanach bukiety chryzantem.


“Czuka i Heka” napisał Arkadij Gajdar. W latach 70. historia ta była popularna w wersji na domowy projektor do bajek.

Tyc to w Kaliszu nazwisko znane. Na Majkowie, niedaleko stacji kolejki wąskotorowej, jeden z Tyców miał okazałą posiadłość, bodaj kilkadziesiąt szklarni. Badylarz mówiło się właśnie o kimś, kto uprawia warzywa i kwiaty pod szkłem. W tamtych czasach było to zajęcie wyjątkowo intratne. Na Majkowie było wielu badylarzy, ale żaden nie mógł równać się z Tycem. Dlatego jego posiadłość służyła za punkt orientacyjny.

Kilkaset metrów dalej na północ znajdował się warsztat samochodowy Michalaka. Taksówkarz mógł od biedy nie widzieć, o które szklarnie albo o którego Tyca chodzi. Do Michalaka trafiał bez pudła.

Tyniec to Cmentarz Tyniecki, jeden z dwóch największych w Kaliszu.


Oscylatoria

To jest rodzina sinic, Cyanophyta,
ale na mieście wszyscy mówią “glony”.
Ojciec ma postać nierozgałęzionych
witek. I matka, cokolwiek rozbita
po nadgodzinach. Dzieci i zwierzęta,
nieustające źródło zamieszania.
Bardzo aktywni: wykazują drgania,
ruchy okrężne, a odkąd pamięta
niechęć do światła, wrażliwość inaczej.
Dom wypełniony słodką wodą, która
stoi lub wolno płynie po konturach
poruszonego zdjęcia. To z wakacji.
Kotlina Kłodzka? Jakby same ręce
sine od zimna, pod ogromnym drzewem,
dokąd uciekli gwałtownej ulewie.
Bardzo nieostre. Nie widać nic więcej.


Z encyklopedii: Oscylatoria – bot. Oscilatoria, glon z typu sinic (Cyanophyta), mający postać nierozgałęzionych witek, wykazujący drgające ruchy okrężne, występujący w wielu gatunkach, przeważnie w stojących lub wolno płynących wodach słodkich; drgalnica.


Hieronim

na motywie z RH

Imię Hieronim, jego samobójcze skłonności.
Pakuje się w związki bez szans na harmonię,
a potem nie ma sił odejść, poszukać gdzie indziej,
kiedy jest już jasne, że ona nie nadejdzie.
A żyć bez niej Hieronim nie umie.

Szkoły, jedna po drugiej, lista obecności
pod autokarem do Pragi, karta w nogach łóżka
na toksykologii po pierwszym załamaniu.
Starszych znajomych odwiedza sam,
jest jako tako; czasem złośliwa aluzja do drugiej połowy,
kiedy się nieopatrznie rozpędzi, wbije w dumę,
pozwoli sobie na żart, bo miał lepszy argument w rozmowie.
Wtedy Hieronim cichnie. Albo dodaje z rozmysłem
samobójcze zdanie, jakby chciał ściągnąć na siebie
uwagę napastnika, Hieronim – ranne zwierzę.

Nie widać szans dla Hieronima, jest słaby.
Wichry popędów szaleją pod cieniutką skórą.
DJ z Teleexpresu próbuje się wymknąć,
inni zrobili to dawno. Ale Hieronim chce umrzeć.


RH to inicjały Romana Honeta, poety. W jego książce “Pójdziesz synu do piekła”, na stronie 33, znajduje się wiersz “Jan”. Spodobał mi się koncept “Jana”: wiersz, którego bohaterem jest imię. Powtórzone kilkanaście razy staje się ono także głównym motywem tego niedługiego utworu. Coś podobnego chciałem zrobić z “Hieronimem”.

O AUTORZE

Dariusz Sośnicki

Urodzony w Kaliszu. Poeta. Absolwent filozofii Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu. Laureat m.in. nagrody „Czasu Kultury” (1994) i Poznańskiego Przeglądu Nowości Wydawniczych (2002), nominowany do Paszportu „Polityki” (2002) i Nagrody Literackiej „Gdynia” (2015). W latach 90. redagował pisma „Już Jest Jutro” i „Nowy Nurt”. W latach 2005–2013 prowadził dział polskiej prozy w Wydawnictwie W.A.B. Publikuje teksty o literaturze w „Dwutygodniku” i „Czasie Kultury”. Mieszka w Poznaniu.

powiązania

Inne Państwa

dzwieki / WYDARZENIA Dariusz Sośnicki Jacek Gutorow Julia Fiedorczuk

Zapis całego spotkania z udziałem Julii Fiedorczuk, Jacka Gutorowa i Dariusza Sośnickiego podczas Portu Wrocław 2009.

WIĘCEJ

Kochankowie na otwartm morzu

dzwieki / WYDARZENIA Dariusz Sośnicki Jacek Dehnel Julia Fiedorczuk Krzysztof Siwczyk Łukasz Jarosz

Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Jacka Dehnela, Julii Fiedorczuk, Łukasza Jarosza, Krzysztofa Siwczyka i Dariusza Sośnickiego podczas Portu Wrocław 2007.

WIĘCEJ

Rozbiórka

dzwieki / WYDARZENIA Andrzej Sosnowski Bohdan Zadura Darek Foks Dariusz Sośnicki Dariusz Suska Jacek Dehnel Jerzy Jarniewicz Krzysztof Siwczyk Marcin Sendecki Mariusz Grzebalski Marta Podgórnik Piotr Sommer Ryszard Krynicki Tadeusz Pióro Urszula Kozioł Wojciech Bonowicz Zbigniew Machej

Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Urszuli Kozioł, Ryszarda Krynickiego, Bohdana Zadury, Piotra Sommera, Jerzego Jarniewicza, Zbigniewa Macheja, Andrzeja Sosnowskiego, Tadeuszy Pióry, Darka Foksa, Wojciecha Bonowicza, Marcina Sendeckiego, Dariusza Suski, Mariusza Grzebalskiego, Dariusza Sośnickiego, Krzysztofa Siwczyka, Marty Podgórnik i Jacka Dehnela podczas Portu Wrocław 2007.

WIĘCEJ

„Pogodna starość najeźdźcy” – wiersz z komentarzem

recenzje / KOMENTARZE Dariusz Sośnicki

Autorski komentarz Dariusza Sośnickiego w ramach cyklu „Wiersz w drodze”, towarzyszący premierze książki Po domu, wydanej w Biurze Literackim 1 listopada 2021 roku.

WIĘCEJ

Byliśmy wreszcie we własnym domu

wywiady / O KSIĄŻCE Artur Burszta Dariusz Sośnicki

Rozmowa Artura Burszty z Dariuszem Sośnickim towarzysząca premierze książki Po domu, wydanej w Biurze Literackim 1 listopada 2021 roku.

WIĘCEJ

Po domu (1)

utwory / zapowiedzi książek Dariusz Sośnicki

Fragmenty zapowiadające książkę Po domu Dariusza Sośnickiego, która ukaże się w Biurze Literackim 1 listopada 2021 roku.

WIĘCEJ

W państwie środka

dzwieki / WYDARZENIA Bogusław Kierc Dariusz Sośnicki Krzysztof Siwczyk Tomasz Broda Zbigniew Machej

Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Bogusława Kierca, Zbigniewa Macheja, Krzysztofa Siwczyka, Dariusza Sośnickiego i Tomasza Brody podczas Portu Wrocław 2005.

WIĘCEJ

Rafał Wojaczek, który jest

dzwieki / WYDARZENIA Agnieszka Wolny-Hamkało Andrzej Sosnowski Bogusław Kierc Bohdan Zadura Darek Foks Dariusz Sośnicki Edward Pasewicz Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki Jerzy Jarniewicz Jurij Andruchowycz Krzysztof Siwczyk Maciej Malicki Maciej Melecki Marcin Sendecki Mariusz Grzebalski Marta Podgórnik Tadeusz Pióro Tomasz Majeran Tomasz Różycki Wojciech Bonowicz Zbigniew Machej

Zapis całego spotkania autorskiego poświęconego twórczości Rafała Wojaczka podczas Portu Legnica 2004.

WIĘCEJ

Opisy przyrody i Symetria

dzwieki / WYDARZENIA Dariusz Sośnicki Marcin Sendecki

Zapis całego spotkania Marcina Sendeckiego i Dariusza Sośnickiego podczas festiwalu Port Legnica 2002.

WIĘCEJ

Ambasadorzy poezji

nagrania / Z Fortu do Portu Dariusz Sośnicki Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki Marcin Sendecki

Zapis spotkania autorskiego “Ambasadorzy Poezji” z Marcinem Sendeckim, Dariuszem Sośnickim i Eugeniuszem Tkaczyszynem-Dyckim w ramach 20. festiwalu literackiego Port Wrocław 2015.

WIĘCEJ

Niech tak zostanie

wywiady / O KSIĄŻCE Dariusz Sośnicki Marcin Jaworski

Z Dariuszem Sośnickim o książce Spóźniony owoc radiofonizacji rozmawia Marcin Jaworski.

WIĘCEJ

TLK Starosta. Odcinek Warszawa – Zielona Góra

recenzje / KOMENTARZE Dariusz Sośnicki

Komentarz Dariusza Sośnickiego do wiersza “TLK Starosta. Odcinek Warszawa-Zielona Góra” z tomuSpóźniony owoc radiofonizacji, który ukazał się nakładem Biura Literackiego 3 listopada 2014 roku.

WIĘCEJ

Instrukcje dla Kolonii M.

dzwieki / RECYTACJE Dariusz Sośnicki

Wiersz z tomu Spóźniony owoc radiofonizacji, zarejestrowany podczas spotkania “Ambasadorzy Poezji” na festiwalu Port Wrocław 2015.

WIĘCEJ

Państwo P. i smutek zwierząt

dzwieki / RECYTACJE Dariusz Sośnicki

Wiersz z tomu Państwo P.. Fragment spotkania “Inne państwa” z festiwalu Port Wrocław 2009.

WIĘCEJ

Państwo P.

nagrania / Między wierszami Dariusz Sośnicki

Z Autorem rozmawia Grzegorz Jankowicz, książkę komentuje Marta Podgórnik. Etiuda do wiersza „Państwo P. o lekturach” w reżyserii Anny Jadowskiej.

WIĘCEJ

Przechodzę lekkim tangiem do pytania…

wywiady / O KSIĄŻCE Adrian Tujek Bartosz Popadiak Dariusz Sośnicki Grzegorz Marcinkowski Justyna Charkiewicz Kacper Adamus Marta Podgórnik Michał Domagalski Paweł Kobylewski Sylwia Rząca

Rozmowa Marty Podgórnik i Dariusza Sośnickiego z laureatami 10. edycji projektu Połów, autorami e-booka Połów. Poetyckie debiuty 2014-2015, wydanego w Biurze Literackim 4 kwietnia 2016 roku.

WIĘCEJ

Rozmowa z laureatami 10. edycji Połowu

wywiady / O KSIĄŻCE Dariusz Sośnicki Marta Podgórnik

Laureaci 10. edycji projektu Połów odpowiadają na pytania Marty Podgórnik i Dariusza Sośnickiego, redaktorów almanachu Połów. Poetyckie debiuty 2014-2015, który ukazał się nakładem Biura Literackiego 2 listopada 2015 roku.

WIĘCEJ

Chiński zodiak

recenzje / KOMENTARZE Dariusz Sośnicki

Autorski komentarz Dariusza Sośnickiego do wiersza „Chiński zodiak” z książki O rzeczach i ludziach (1991-2010), wydanej nakładem Biura Literackiego 20 stycznia 2011 roku.

WIĘCEJ

Państwo P. ulegają modzie na powieść kryminalną

recenzje / KOMENTARZE Dariusz Sośnicki

Autokomentarz Dariusza Sośnickiego do książki Państwo P..

WIĘCEJ

O "Najryzykowniej"

recenzje / NOTKI I OPINIE Dariusz Sośnicki Grzegorz Jankowicz Julia Fiedorczuk Justyna Sobolewska

Komentarze Dariusza Sośnickiego, Justyny Sobolewskiej, Julii Fiedorczuk, Grzegorza Jankowicza.

WIĘCEJ

O Na szali znaków

recenzje / NOTKI I OPINIE Dariusz Sośnicki Grzegorz Jankowicz

Komentarze Dariusza Sośnickiego, Grzegorza Jankowicza, Adama Zdrodowskiego.

WIĘCEJ

O Pełnym morzu

recenzje / NOTKI I OPINIE Dariusz Sośnicki Jacek Gutorow Jarosław Borowiec Kuba Mikurda Piotr Kępiński

Komentarza Jacka Gutorowa, Jarosława Borowca, Dariusza Sośnickiego, Mariana Stali, Piotra Kępińskiego i Kuby Mikurdy.

WIĘCEJ

Podomka Balzaka (o Po domu Dariusza Sośnickiego)

recenzje / ESEJE Jakub Skurtys

Recenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Po domu Dariusza Sośnickiego, wydanej w Biurze Literackim 1 listopada 2021 roku.

WIĘCEJ

Sośnicki: wielokrotne symetrie

recenzje / ESEJE Karol Maliszewski

Szkic Karola Maliszewskiego opublikowany w cyklu prezentacji najciekawszych archiwalnych tekstów z dwudziestopięciolecia festiwalu Stacja Literatura.

WIĘCEJ

Cena cukru, jesionka i kot

recenzje / ESEJE Marcin Orliński

Recenzja Marcina Orlińskiego z książki Dariusza Sośnickiego Państwo P., która ukazała się na stronie marcinorliński.pl

WIĘCEJ

Mity pod lupą

recenzje / ESEJE Małgorzata Angielska

Recenzja Małgorzaty Angielskiej z książki Dariusza Sośnickiego Spóźniony owoc radiofonizacji.

WIĘCEJ

Wszędzie dobrze, ale w domu…

recenzje / ESEJE Tomasz Fijałkowski

Recenzja Tomasza Fijałkowskiego z książki Spóźniony owoc radiofonizacji Dariusza Sośnickiego.

WIĘCEJ

Z rozpędu (nowe wiersze Dariusza Sośnickiego)

recenzje / IMPRESJE Jacek Gutorow

Esej Jacka Gutorowa towarzyszący premierze książki Spóźniony owoc radiofonizacji Dariusza Sośnickiego, wydanej w Biurze Literackim 3 listopada 2014 roku.

WIĘCEJ

Podglądnięte, podejrzane

recenzje / ESEJE Marek Olszewski

Recenzja Marka Olszewskiego z książki O rzeczach i ludziach Dariusza Sośnickiego.

WIĘCEJ

Jak mówić, czyli być?

recenzje / ESEJE Michał Larek

Recenzja Michała Larka z książki O rzeczach i ludziach (1991-2010) Dariusza Sośnickiego.

WIĘCEJ

Spojrzenie pełne po brzegi

recenzje / ESEJE Paweł Kaczmarski

Recenzja Pawła Kaczmarskiego z książki Państwo P. Dariusza Sośnickiego.

WIĘCEJ

Podziemia wyobraźni i wrażliwości

recenzje / ESEJE Jacek Gutorow

Recenzja Jacka Gutorowa z książki Państwo P. Dariusza Sośnickiego.

WIĘCEJ

Na rogatkach poznania

recenzje / ESEJE Adrian Sinkowski

Recenzja Adriana Sinkowskiego z książki Folia na wietrze Dariusza Sośnickiego.

WIĘCEJ