O Pełnym morzu

Tom rów­nie uda­ny co trzy poprzed­nie. Nie­ła­twy w lek­tu­rze, choć wca­le nie z powo­du zawi­łej skład­ni, skom­pli­ko­wa­nych meta­for bądź eru­dy­cyj­nych odnie­sień. Kło­pot z odbio­rem tych wier­szy pole­ga na ich upar­tym mini­ma­li­zmie – Bono­wicz świa­do­mie uni­ka cią­gło­ści wywo­du i daje czy­tel­ni­ko­wi frag­men­ty, któ­re przy pierw­szych lek­tu­rach wyda­ją się do sie­bie nie paso­wać. Wier­sze są krót­kie, ale pisa­ne wyraź­nie na dłuż­szą metę: jed­ną ze wspa­nial­szych rze­czy, jakie odnaj­du­ję w książ­kach Bono­wi­cza, jest umie­jęt­ność języ­ko­wej kon­den­sa­cji. Z tymi wier­sza­mi trze­ba się zżyć, trze­ba pozwo­lić im roz­brzmie­wać w języ­ku. Efekt gwa­ran­to­wa­ny: powo­li wyła­nia się opo­wieść, budu­je dra­mat, obra­zy nabie­ra­ją wyra­zi­sto­ści i peł­niej­sze­go zna­cze­nia.

Nie zdzi­wił­bym się gdy­by uzna­no ją za naj­cie­kaw­szy zbiór poetyc­ki roku – to wier­sze zupeł­nie wyjąt­ko­we, zysku­ją­ce w mia­rę czy­ta­nia i pozo­sta­ją­ce z czy­tel­ni­kiem na dobre.

Jacek Guto­row

Peł­ne morze to stre­fa, gdzie oprócz życia i śmier­ci, żad­ne inne wła­dze nie spra­wu­ją zwierzch­no­ści. Gdzie panu­je wol­ność żeglu­gi, odkry­wa­nia i budo­wa­nia wysp. Gdzie, wbrew mię­dzy­na­ro­do­wym kon­wen­cjom, zawie­ra­ją się rów­nież morza tery­to­rial­ne i wody wewnętrz­ne. „To prze­strzeń dla śmia­łych, miej­sca dla odważ­nych. Dla tych, któ­rzy napraw­dę wie­rzą”.

Jaro­sław Boro­wiec

Woj­ciech Bono­wicz upra­wia poezję reli­gij­ną w naj­lep­szym tego sło­wa zna­cze­niu. Widać to zarów­no w biblij­nej sym­bo­li­ce, jak i w struk­tu­rze jego wier­szy, będą­cych nowo­cze­snym warian­tem przy­po­wie­ści – zaszy­fro­wa­nej, frag­men­ta­rycz­nej, pozba­wio­nej mora­łu. Bono­wicz nawią­zu­je do głów­ne­go nur­tu pol­skiej poezji powo­jen­nej, któ­ra para­bo­lę ceni­ła bar­dzo wyso­ko. A że korzy­sta przy oka­zji ze środ­ków poetyc­kiej awan­gar­dy, czy­ta­jąc jego wier­sze, sta­le balan­su­je­my pomię­dzy tym, co wspól­ne i zna­ne, a tym, co jed­nost­ko­we i ciem­ne, mię­dzy opo­wie­ścią a mil­cze­niem, sta­łym lądem a peł­nym morzem.

Dariusz Sośnic­ki

Pięk­no tych wier­szy jest przede wszyst­kim pięk­nem sku­pie­nia i samo­ogra­ni­cze­nia, elip­sy i nie­do­po­wie­dze­nia, meta­fo­ry i wie­lo­znacz­no­ści. Bono­wicz nie lubi nad­mia­ru bez­po­śred­nio nazwa­nych wzru­szeń i nad­mia­ru inte­lek­tu­al­nych spe­ku­la­cji. Notu­je to, co zoba­czo­ne, dotknię­te, posły­sza­ne, pomy­śla­ne. Mon­tu­je wła­sne i cudze wra­że­nia, gło­sy, doświad­cze­nia. Osta­tecz­ne wnio­ski zazwy­czaj zawie­sza, wzy­wa­jąc czy­tel­ni­ków do ich sfor­mu­ło­wa­nia.

Marian Sta­la

Woj­ciech Bono­wicz pisze tyl­ko o poważ­nych spra­wach. Poezja nie jest dla nie­go zabaw­ką, za pomo­cą któ­rej moż­na wypo­wie­dzieć kil­ka bła­hych spraw. Pro­szę się jed­nak nie oba­wiać. W jego książ­kach nie ma nachal­ne­go mora­li­za­tro­stwa ani wynio­sło­ści. To twór­czość spo­koj­na i cicha. Nie czy­ta się tych wier­szy z przy­jem­no­ścią, bo nie po to one powsta­ły. Czy­ta się je po to, żeby odpo­wia­dać sobie na kwe­stie pod­sta­wo­we.

Piotr Kępiń­ski

Z jed­nej stro­ny „peł­ne morze”, z dru­giej „nie­bo, któ­re nas wszyst­kich pochło­nie”. Czy­sty suspens.

Kuba Mikur­da