O Po sobie

Julia Szychowiak poszukuje języka dla subtelniejszego opisania tego, co dzieje się m i ę d z y. (Między kim a kim lub kim a czym, tego tu nie objaśniam; chodzi także o nasze wewnętrzne “między”.) Świat relacji w jej wierszach jest skomplikowany, gęsty, wielowarstwowy. Równocześnie – jest przeniknięty światłem: przez te rozmaite warstwy przebija się raz po raz świadomość, co jest naprawdę ważne (co nas wiąże z innymi ludźmi, co nas wiąże z nami samymi…). Choć to, co ważne, nie zostaje w zasadzie nazwane. Ono nie tyle “jest” (jest uchwytne, można je tak lub inaczej oznakować), ile właśnie “świeci”; bez owego światła opisany świat byłby wyłącznie trudny do zniesienia.

Julia Szychowiak pisze wiersze krótkie jak oddechy. Na tle nieco rozgadanych rówieśników ta jej powściągliwość budzi szacunek i zainteresowanie. Równocześnie te kilkuwersowe całości są zazwyczaj rozdzierane przez mocne, wieloznaczne (i wielokierunkowe) metaforyzacje. Patrząc nawet tylko od strony formy, skupienie idzie tu w parze z niepokojem i rozproszeniem, oszczędność – z niezgodą na ograniczenia. Jest to projekt dojrzałej poezji, któremu z serca kibicuję.

Wojciech Bonowicz

Ciekawe skojarzenia budują tę poezję. Rytm jest leniwy i pociągający. Metafory dryfują. Słowa się kaleczą. Jest smutno. Oto poezja Julii Szychowiak.

Piotr Kępiński

Bardzo dorosłe wydają mi się te teksty. I bardzo młodzieńcze w odkrywaniu istnienia śmierci (nieistnienia). Świadomość językowa i sprawność wierszy mogą świadczyć o autentyczności doświadczeń autorki.

Krystyna Miłobędzka

Z jak niewielu dziwnie ułożonych elementów, jak ostrożnie, a zarazem jak zaskakująco celnie składa wiersze Julia Szychowiak (może dlatego, że “łatwiej skupiać się na drzwiach bez domu”?). Rozpiętość: dowiadujemy się z tytułu, że “Dziecko ślizga się po szerokich plecach rzeki”. Jesteśmy nieco zaintrygowani. Kiedy w pierwszym wersie czytamy “Zastanowi się nad tym, co zobaczyło. Z głową”, chyba możemy się uśmiechnąć. Czytamy dalej: “między poduszką a świtem, leżącym na placu / zabaw jak wiaderko z piaskiem” – czyli w języku pana Jourdain “z głową między poduszką a świtem, który leży na placu zabaw jak wiaderko z piaskiem”. Bardzo sugestywny jest ten świt, przestrzenna sekwencja poduszki, głowy, świtu, placu i wiaderka pięknie skonstruowana – i jeszcze czujemy ulgę i wdzięczność, że to nie główka dziecka leży na placu zabaw jak wiaderko z piaskiem. Rozpiętość: oszczędne i przestronne instalacje wyrazów i obrazów pozwalają autorce cicho i mimochodem stawiać takie słowa, jak życie, historia, miłość, ba, symfonia, ba, prawda, a nawet (ba, nieprawdziwe) frazy w rodzaju “Chodźmy, nic tu nie ma”. Pozwalają na bardzo ładny erotyk pod tytułem “Po” i na dziwną “pieśń, co zagląda do środka”. Autorka mieszka jednak w Księżycach, co pewnie oznacza jakieś iście astronomiczne przewagi, natomiast nas, jej czytelników, może jedynie niepokoić.

Andrzej Sosnowski

Unikają przesytu, są skąpe. Nie opowiada się w nich historyjek. Niemal każdy wiersz to zapis (nie)obecności bohaterki. Jakbyśmy czytali dziennik anorektyczki: obserwujemy postępy w znikaniu. Pusto jest w wierszach – wiatr w nich hula. Większość rzeczy wyniesiono, inne przykryły białe prześcieradła. Ale Julii Szychowiak z tą pustką wygodnie, a na pewno – do twarzy. To nie nihilizm – raczej rodzaj pogodnej melancholii, którą osiąga się na kacu lub po nocy nieopatrznie spędzonej na rozmowie. Dziwni ludzie lubią ten stan. Ci najbardziej perwersyjni nazywają go szczęściem.

Agnieszka Wolny-Hamkało