recenzje / KOMENTARZE Dwa wiersze z komentarzami
Wojciech Bonowicz
Komentarz Wojciecha Bonowicza do wierszy „Jeszcze raz” i „Świateczne popołudnie” pochodzących z książki Echa.
Jeszcze raz
Obudził się pod jej oknem. Wystarczyło spojrzeć
na jego twarz żeby wiedzieć że obudził się za późno
pod jej oknem. Obudził się jako zmarły jako krew
plama krwi krwawa linia zakrwawione oczy
wilgotny papieros. Wstał plama wstała podniosły się
oczy papieros zakołysał się. Wyciągnął rękę przed siebie
i ciemność przywitała się.
Wiersz zamówiony przez trzech Marcinów – Barana, Sendeckiego i Świetlickiego – do antologii Żegnaj laleczko. Wiersze noir opublikowanej w 2010 roku przez Wydawnictwo EMG. Jeśli istnieje coś takiego jak mroczne zmartwychwstanie, to właśnie o tym jest ten utwór. Pierwszy wiersz po opublikowaniu Polskich znaków, o którym wiedziałem, że wejdzie do kolejnej książki. Niewykluczone, że to właśnie on zatruł jej atmosferę; już słyszę, że Echa to najmroczniejsza z moich książek.
Świąteczne popołudnie
Znowu wspominamy Oświęcim i nasze szczęśliwe łąki
to jak się chodziło do żab perkozów kto gdzie mieszkał
jak nazywali się sąsiedzi (Fariaszewscy). Na spacerach
rwało się szczaw margerytki rozkładało koc nad Sołą
owijał nas bezpieczny dym z domów. Ojciec mówi:
coraz częściej śni mi się że wracam do Oświęcimia
z Krakowa z różnych innych miejsc.
Wiersz sentymentalny. Problem kogoś, kto urodził się i pierwsze lata życia spędził w Oświęcimiu, ukryty jest tu w nieskomplikowanym wyliczeniu. Rzeczywiście z Oświęcimia przełomu lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych (wyprowadziliśmy się stamtąd, kiedy miałem siedem lat) pamiętam przede wszystkim przyrodę: łąki, Sołę, stawy. W czasie wycieczki nad stawy zobaczyłem po raz pierwszy rzekotkę drzewną i perkoza. To, co w wierszu mówi ojciec, mogłoby być równie dobrze moimi własnymi słowami. Byliśmy bardzo szczęśliwi w Oświęcimiu. Ostatnio pojechałem tam z rodzicami i bratem. Większość sąsiadów już się wyprowadziła albo umarła. Oświęcim się zabudował, na rynku zburzono dom handlowy. Wtedy zdałem sobie sprawę, że wiersz trochę oszukuje, bo przecież żyliśmy głównie w mieście: szkoła, kościół, sklepy, kino „Luna” (już nieistniejące). Wiersz jakby odsuwa nas od tego, odsuwając tym samym od ludzi, ich ruchu, zapachu, głosów. Jakby nie do ludzi się chciało wracać – poza sąsiadami, ale i oni są właściwie w tym wierszu znakami miejsca.
O AUTORZE
Wojciech Bonowicz
Urodzony 10 stycznia 1967 roku w Oświęcimiu. Poeta, publicysta, dziennikarz. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Jagiellońskim. Otrzymał wyróżnienie w Konkursie na Brulion Poetycki (1989), nagrodę główną w konkursach poetyckich "Nowego Nurtu" (1995) oraz im. K.K. Baczyńskiego (1995). Laureat Nagrody Literackiej Gdynia za tom Pełne morze (2007). Do Nagrody Literackiej Nike nominowano biografię Tischner (2001) oraz Pełne morze (2007). Tom Echa (2013) nominowany do Nagrody im. Wisławy Szymborskiej. Stale współpracuje z "Tygodnikiem Powszechnym" (jako felietonista) i miesięcznikiem "Znak". Mieszka w Krakowie.
powiązania
Samochód na babilońskich numerach
dzwieki / WYDARZENIA Andrzej Sosnowski
Julia Szychowiak
Wojciech Bonowicz
Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Wojciecha Bonowicza, Andrzeja Sosnowskiego i Julii Szychowiak podczas Portu Wrocław 2008.
WIĘCEJ
Rozmowy rodzinne po latach
dzwieki / WYDARZENIA Bogusław Kierc
Mariusz Grzebalski
Wojciech Bonowicz
Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Wojciecha Bonowicza, Mariusza Grzebalskiego i Bogusława Kierca podczas Portu Wrocław 2007.
WIĘCEJ
Rozbiórka
dzwieki / WYDARZENIA Andrzej Sosnowski
Bohdan Zadura
Darek Foks
Dariusz Sośnicki
Dariusz Suska
Jacek Dehnel
Jerzy Jarniewicz
Krzysztof Siwczyk
Marcin Sendecki
Mariusz Grzebalski
Marta Podgórnik
Piotr Sommer
Ryszard Krynicki
Tadeusz Pióro
Urszula Kozioł
Wojciech Bonowicz
Zbigniew Machej
Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Urszuli Kozioł, Ryszarda Krynickiego, Bohdana Zadury, Piotra Sommera, Jerzego Jarniewicza, Zbigniewa Macheja, Andrzeja Sosnowskiego, Tadeuszy Pióry, Darka Foksa, Wojciecha Bonowicza, Marcina Sendeckiego, Dariusza Suski, Mariusza Grzebalskiego, Dariusza Sośnickiego, Krzysztofa Siwczyka, Marty Podgórnik i Jacka Dehnela podczas Portu Wrocław 2007.
WIĘCEJ
Rafał Wojaczek, który jest
dzwieki / WYDARZENIA Agnieszka Wolny-Hamkało
Andrzej Sosnowski
Bogusław Kierc
Bohdan Zadura
Darek Foks
Dariusz Sośnicki
Edward Pasewicz
Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki
Jerzy Jarniewicz
Jurij Andruchowycz
Krzysztof Siwczyk
Maciej Malicki
Maciej Melecki
Marcin Sendecki
Mariusz Grzebalski
Marta Podgórnik
Tadeusz Pióro
Tomasz Majeran
Tomasz Różycki
Wojciech Bonowicz
Zbigniew Machej
Zapis całego spotkania autorskiego poświęconego twórczości Rafała Wojaczka podczas Portu Legnica 2004.
WIĘCEJ
Wieczór, Center, Piasek, Kruki, Występek, Wzgórze
recenzje / KOMENTARZE Wojciech Bonowicz
Szkic Wojciecha Bonowicza opublikowany w cyklu prezentacji najciekawszych archiwalnych tekstów z dwudziestopięciolecia festiwalu Stacja Literatura.
WIĘCEJ
Wiersze ludowe i Konwalia
dzwieki / WYDARZENIA Adam Wiedemann
Wojciech Bonowicz
Zapis całego spotkania autorskiego Wojciecha Bonowicza i Adama Wiedemanna podczas festiwalu Port Legnica 2001.
WIĘCEJ
Pozytywki i marienbadki
nagrania / Między wierszami Andrzej Sosnowski
Anna Kałuża
Jacek Gutorow
Joanna Orska
Kamil Zając
Piotr Śliwiński
Wojciech Bonowicz
O twórczości Andrzeja Sosnowskiego wypowiadają się Wojciech Bonowicz, Jacek Gutorow, Anna Kałuża, Joanna Orska, Piotr Śliwiński, Kamil Zając.
WIĘCEJ
Poeci: Marcin SENDECKI
nagrania / Między wierszami Marcin Sendecki
Wojciech Bonowicz
Odcinek nowego programu literackiego „Poeci”, w którym Wojciech Bonowicz rozmawia z Marcinem Sendeckim.
WIĘCEJ
Katastrofa jest zasadą świata
wywiady / O KSIĄŻCE Marek Doskocz
Wojciech Bonowicz
Rozmowa Wojciecha Bonowicza z Markiem Doskoczem.
WIĘCEJ
Dialog w ciemności – posłowie
recenzje / KOMENTARZE Wojciech Bonowicz
Autorski komentarz Wojciecha Bonowicza do książki Dialog w ciemności Władysława Sebyły.
WIĘCEJ
Naukowe wakacje
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Wojciech Bonowicz
Głos Wojciecha Bonowicza w debacie “Wakacje z książkami”.
WIĘCEJ
Małe święto
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Wojciech Bonowicz
Głos Wojciecha Bonowicza w debacie “Mieliśmy swoich poetów”.
WIĘCEJ
Kraść bezceremonialnie, nie spodziewać się profitów
wywiady / O KSIĄŻCE Marcin Baran
Wojciech Bonowicz
Z Wojciechem Bonowiczem o książce Echa rozmawia Marcin Baran.
WIĘCEJ
Sebyła. Wojna zabrała mu życie, ale oszczędziła archiwum
recenzje / IMPRESJE Wojciech Bonowicz
Esej Wojciecha Bonowicza towarzyszący premierze książki Dialog w ciemności Władysława Sebyły.
WIĘCEJ
Dialog w ciemności – posłowie
recenzje / KOMENTARZE Wojciech Bonowicz
Autorski komentarz Wojciecha Bonowicza do książki Dialog w ciemności Władysława Sebyły wydanej nakładem Biura Literackiego 2 lutego 2012.
WIĘCEJ
O Przygodach przyrody
recenzje / NOTKI I OPINIE Bohdan Zadura
Tomasz Fijałkowski
Wojciech Bonowicz
Komentarze Wojciecha Bonowicza, Tomasza Fijałkowskiego, Anny Kałuży oraz Bohdana Zadury.
WIĘCEJ
Hieny, Pickpocket
recenzje / KOMENTARZE Wojciech Bonowicz
Autorski komentarz Wojciecha Bonowicza do wierszy z książki Hurtownia ran i Wiersze ludowe.
WIĘCEJ
O Białym tygodniu
recenzje / NOTKI I OPINIE
Karol Maliszewski
Miłosz Biedrzycki
Rafał Skonieczny
Wojciech Bonowicz
Komentarze Karola Maliszewskiego, Wojciecha Bonowicza, Rafała Skoniecznego, Miłosza Biedrzyckiego, Jarosława Nowosada.
WIĘCEJ
Lekcja Różewicza
recenzje / NOTKI I OPINIE Wojciech Bonowicz
Nota Wojciecha Bonowicza o książce nauka chodzenia / gehen lernen Tadeusza Różewicza.
WIĘCEJ
O Po sobie
recenzje / NOTKI I OPINIE Agnieszka Wolny-Hamkało
Andrzej Sosnowski
Krystyna Miłobędzka
Piotr Kępiński
Wojciech Bonowicz
Komentarze Wojciecha Bonowicza, Piotra Kępińskiego, Krystyny Miłobędzkiej, Andrzeja Sosnowskiego, Agnieszki Wolny-Hamkało.
WIĘCEJ
Albo-albo, Znaleźli o świcie
recenzje / KOMENTARZE Wojciech Bonowicz
Autorski komentarz Wojciecha Bonowicza do wierszy z książki Wybór większości i Wiersze z okolic.
WIĘCEJ
Powinno mówić niewyrażalne
wywiady / O KSIĄŻCE Kuba Mikurda
Wojciech Bonowicz
Rozmowa Kuby Mikurdy z Wojciechem Bonowiczem.
WIĘCEJ
„Pół świata nas / nienawidzi. / Drugie pół to my”, czyli esencja i ekstaza w ogrodzie detali
recenzje / ESEJE Przemysław Koniuszy
Recenzja Przemysława Koniuszego z książki Echa Wojciecha Bonowicza, która ukazała się 20 grudnia 2013 roku na stronie Biblioteka Młodego Człowieka.
WIĘCEJ
Coś
recenzje / ESEJE Anna Kałuża
Recenzja Anny Kałuży z książki Echa Wojciecha Bonowicza.
WIĘCEJ
Kraść bezceremonialnie, nie spodziewać się profitów
wywiady / O KSIĄŻCE Marcin Baran
Wojciech Bonowicz
Z Wojciechem Bonowiczem o książce Echa rozmawia Marcin Baran.
WIĘCEJ
„Pół świata nas / nienawidzi. / Drugie pół to my”, czyli esencja i ekstaza w ogrodzie detali
recenzje / ESEJE Przemysław Koniuszy
Recenzja Przemysława Koniuszego z książki Echa Wojciecha Bonowicza, która ukazała się 20 grudnia 2013 roku na stronie Biblioteka Młodego Człowieka.
WIĘCEJ
Coś
recenzje / ESEJE Anna Kałuża
Recenzja Anny Kałuży z książki Echa Wojciecha Bonowicza.
WIĘCEJ
Powrót podmiotu odłożony
recenzje / ESEJE Paweł Mackiewicz
Recenzja Pawła Mackiewicza z książki Polskie znaki Wojciecha Bonowicza.
WIĘCEJ
Alt + a i inne polskie znaki Wojciecha Bonowicza
recenzje / ESEJE Marcin Jurzysta
Recenzja Marcina Jurzysty z książki Polskie znaki Wojciecha Bonowicza.
WIĘCEJ
Polska: tyle, ile znaczy z perspektywy dżdżownicy
recenzje / IMPRESJE Przemysław Rojek
Recenzja Przemysława Rojka z książki Polskie znaki Wojciecha Bonowicza.
WIĘCEJ
Nie (wy)obrażać sobie za wiele…
recenzje / IMPRESJE Konrad Wojtyła
Recenzja Konrada Wojtyły z książki Polskie znaki Wojciecha Bonowicza.
WIĘCEJ
Notatki o nowej książce Wojtka Bonowicza
recenzje / ESEJE Jacek Gutorow
Recenzja Jacka Gutorowa z książki Wojciecha Bonowicza.
WIĘCEJ
O Hurtowni ran i Wierszach ludowych
recenzje / NOTKI I OPINIE Adam Wiedemann
Karol Maliszewski
Marcin Świetlicki
Komentarze Adama Wiedemanna, Marcina Świetlickiego, Karola Maliszewskiego.
WIĘCEJ
O Wyborze większości i Wierszach z okolic
recenzje / NOTKI I OPINIE Adam Wiedemann
Karol Maliszewski
Marian Stala
Radosław Kobierski
Rafał Rżany
Komentarze Adama Wiedemanna, Mariana Stali, Artura Grabowskiego, Radosława Kobierskiego, Karola Maliszewskiego, Rafała Rżanego.
WIĘCEJ
Znaki dla odważnych
recenzje / ESEJE Marian Stala
Recenzja Mariana Stali z książki Pełne morze Wojciecha Bonowicza.
WIĘCEJ
Znaki wspólnoty
recenzje / ESEJE Jacek Gutorow
Recenzja Jacka Gutorowa z książki Pełne morze Wojciecha Bonowicza.
WIĘCEJ
O Pełnym morzu
recenzje / NOTKI I OPINIE Dariusz Sośnicki
Jacek Gutorow
Jarosław Borowiec
Kuba Mikurda
Piotr Kępiński
Komentarza Jacka Gutorowa, Jarosława Borowca, Dariusza Sośnickiego, Mariana Stali, Piotra Kępińskiego i Kuby Mikurdy.
WIĘCEJ