
Rozmowy na koniec: odcinek 14 Hubert Zemler
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Hubert Zemler Jakub SkurtysCzternasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki poems Andrzeja Sosnowskiego.
Przywykliśmy już chyba, że Andrzej Sosnowski poniżej pewnego poziomu nie schodzi, a każdym kolejnym tomikiem dopracowuje i uściśla (a raczej rozbija, zaciemnia, wymyka się i wykpiwa!) swój poetycki system. To wszak mistrz hipertekstu, autor, który z rortiańskiej filozofii “wielu równorzędnych słowników” uczynił jedną z bardziej twórczych zasad współczesnej poezji. Autorski koncept Sosnowskiego: wiersze, których egzystencja wyczerpuje się poprzez mnożenie i powtarzanie kolejnych głosów, a równocześnie rozrasta się i ulega entropii przez absorpcję wszystkiego, co nazwać byśmy mogli “szumem systemu”, jest nadal w Polsce niedościgniony. Poeta nie spoczął wszak na laurach i oddaje nam kolejny, na pozór skromny tomik, pod tyleż prostym, co zagadkowym tytule: poems. Szybko okazuje się jednak, że przejść przez wiersze Sosnowskiego, to jak przejść na drugą stronę języka, w miejsce, gdzie zapętlają się znaczenia. Jak stwierdził autor w rozmowie z Tomkiem Majeranem i Adamem Zdrodowskim, niekiedy nie można oprzeć się “czasoprzestrzenniemultimedialnemu wrażeniu, że wszystko się zacięło i nie ma wyjścia z serii nieustannie powracających utrapień i nonsensów”. Ta zasada przenika w wiersze Sosnowskiego, stawiając nas wobec czystej możliwości, wielości światów i systemów, które obsesyjnie powracają jako fragmenty, refreny i motywy. Nas – to znaczy nasz głos, bowiem fizyczna obecność zatarła się w tej poezji niemal do granic, a próba przywrócenia podmiotowości (w poems nareszcie “ja” “mówi za siebie”) poddawana jest ciągłej weryfikacji. Ostatecznie zostaje właśnie ów głos:
pomalutku mówię mój głos ma tyle warstw
sto warstw scenicznych szeptów i uskoków
zakamarków schodów wind to są rusztowania
dla utworów
Autor Po tęczy konsekwentnie zaznacza niepewność, gdy po raz kolejny wymyka mu się język, a referencja zaimków zostaje podważona cudzysłowem. Mamy do czynienia z wierszami, w których “mój” i “ja” są zaledwie cytatami z systemu języka, podobnie jak “arcypoetyckie”, wyużyte dawno apostrofy do muzy, motywy erotyków czy formy balladowe, które na równych prawach zestawia Sosnowski (“pani ręka na “mym” kolanie jest… urocza”). Tymczasem jesteśmy świadkami rozpadu; rozpadu świadomego, choć mimowolnego. Głos zostaje rozpisany cyfrowo, ukazany w perspektywie przestrzeni, w wielości światów, w których może brzmieć i przepadać. Tak powstają “rusztowania dla utworów” – materiał dla specjalistów od aranżacji dźwięku, bo to “im przypada / świat”. Sosnowski studiuje sytuację człowieka w nowych realiach, w świecie na poły wirtualnym, symulakrum hipertekstów, tworzonych przez coraz to nowe narzędzia. Otrzymujemy tomik, który przynajmniej w jednym z odczytań, okazuje się precyzyjnym cięciem, wiwisekcją “głosu”, której autor dokonuje z chirurgiczną precyzją w rozrastającym się dialogu z poetycką muzą, symbolem i tradycją:
obiecałem ci wiersze i co z tego wyszło
co było nam pisane monotonna muzo
pani chce robić biopsję “mego” głosu
Poeta po raz kolejny stawia ważne dzisiaj pytanie: czy możliwa i potrzeba jest obrona niezależności głosu w przestrzeni generowanej przez mechanizmy, maszyny, przyrządy, w świecie zreifikowanym do granic? W takim bowiem świecie musi on zaistnieć, znaleźć dla siebie lukę, ale też współbrzmieć z całym imaginarium. Do końca nie wiemy więc, czy nasz głos jest głosem podmiotu (może podmiot dawno już wykasowano z tekstu?), czy też pochodną działania mechanizmów, w których żyje:
wyciągam wiersze jak żelazne druty
wszystkie przyrządy mówią swoim głosem
laryngograf spektrograf stroboskop spektrofon
że w inwersji w raku sekundy pójdą na wspak
Powraca do nas refren, w którym wszystkie te głosy zlewają się w jedno, a ich mechanicyzm zawiera w sobie coś z fascynacji tajemnicą bytu, ujętą w tej właśnie chwili:
czuły sprzęt robi pi pi czuwają światełka
świetne przyrządy mówią jednym tchem
Głos jest polifoniczny, multimedialny, amorficzny i z konieczności – sieciowy. Wokół niego współistnieje system postrzegania czasu i przestrzeni, w którym narastają kolejne manifestacje naszych żyć. System niczym rak rozprzestrzenia się, pochłania, uzależnia, ale i rozszerza. Podmiot rozpada się w systemie i zarazem staje się nim:
biegnę do ciebie i tak błogo się rozpadam
mój profil ładnie świeci i miota się w sieci
trafne przerzuty z nieświadomych węzłów
chłonnych składni wypromieniowanych
Na planie filozoficznym tom ma być polemiką z Sein und Zeit, co zresztą postuluje Sosnowski w posłowiu, które współtworzy, obok motta i kolejnych wierszy otwarcia: “Sortes”, oraz dwóch znanych nam już z innych publikacji poematów (“zabawy wiosenne” i “dr cagliari resetuje świat”), prawdziwy teatralny spektakl odczytań. To kolejna z możliwości: czytać ten tom zgodnie z kolejnością, kluczami Sosnowskiego, wejść od początku w ową intertekstualność, która z każdym utworem rozrasta się, i obserwować niczym duch to, co przenika przez odbiorcę. Sortes był starożytnym sposobem wróżenia z tekstów, polegającym na odczytaniu przypadkowego wersu jak wróżby. Tę metodę, bliską wszak awangardowym eksperymentom, wykorzystał Sosnowski, jako podkład używając Ajschylosa i Eurypidesa. Oba teksty “Sortes” są jakby odpowiedzią Joannie Orskiej na jej recenzję w Dekadzie Literackiej (“Genialny upadek”, DL nr 3, 2009). Sosnowski stworzył wreszcie nienapisany dotąd dramat – tragedię chóru, którą układa z przestrzeni i czasu, akcentując następujące po sobie cykle wejść i wyjść, pozycję rekwizytów, miejsce przyszłej akcji. Cały tom jest bowiem opowieścią o tym, co dotąd było drugim planem – opowieścią o przestrzeni rozrywanej przez czas, o treści, która wypełnia wieloma głosami ramę antycznej tragedii. Poezji Sosnowskiego wtórują poszatkowane zdjęcia-sceny wykonane przez Biankę Rolando – fragment świata, który z każdym kolejnym obrazkiem staje się pełniejszy, ale nigdy nie osiągnie pełni. Od strony muzycznej (tutaj po raz kolejny Sosnowski wykracza poza tradycyjne ramy, dając nam bogaty przypis w postaci ambitnego odautorskiego komentarza i … linków do YouTube’a) tom jawi się równie bogato, zabierając nas w podróż przez dzieje muzyki popularnej, jako doskonałego lustra świata, bliskiego duchowi przywoływanych wciąż romantyków. W ten sposób odbywamy przygodę, w którą wprowadza nas mistyczny kawałek Tricky’ego: “Ghost Town/Poems” i opatrujemy kolejne wiersze kontekstami, przez Elvisa, Malcolma McLarena i Las Ketchup, aż po manifest Johna Lennona “Instant Karma”, do którego nawiązuje fragment zamykający cykl:
czym byłby ten świat bez cheerleaderek
na pustyni groźny duchu powierzchni
piękny jak drednot pod błyskawicami
trzy pomarańcze w bezkresnej pustyni
(ot warto warto warto warto warto)
na wietrze i niezmiennie we all shine on
like the moon and the stars and the sun
Nawiązań tam zresztą bez liku, od romantyzmu angielskiego Schelleya (“happy those for whom the fold / of / szczęśliwi dla których fałd / ów”), przez Hölderlina i Białoszewskiego, po średniowieczną niemiecką legendę o uprowadzeniu dzieci z Hamelin. Sosnowski z pełną biegłością porusza się między tradycjami: literacką, muzyczną i filmową, wplatając w to wątki ludowe i dając nam obraz prawdziwej somnambulicznej synestezji:
pustynnik to jest taki skoczny ptak
namiotnik to jest taka znana ćma
(piękna pani miała zaś namiotkę)
wild water kingdom timex show
jaki dziwny letargiczny trans
trwa oblężenie tlenu w H2O
aż będzie tylko ha dwa
ha ha
Z drugiej strony, pomijając cały modernistyczny czy też postmodernistyczny sztafaż, który obudowuje literacką świadomość autora, można by przytoczyć tu znany wiersz Świetlickiego: “Oczywiście, że nie ma miłości. / Można już odetchnąć, można wetchnąć / resztki swojego ciepła / w resztki ciepła świata.” i doskonale nadawałby się on na początek polemiki z Sosnowskim. Autor Życia na Korei rzuca wszak wyzwanie całej współczesnej poezji polskiej, która temat miłości uznała za literacką formułkę, a jego poruszanie otarło się głównie o patos, brutalizm lub groteskę. Z wnętrza tekstów co chwila atakuje nas w postaci pewnych idiomów jeden z najważniejszych problemów późnego romantyzmu, przeniesiony w nowoczesne realia i świadomy językowego zapośredniczenia. Sosnowski snując swoje “historie miłosne” bada bardzo cienką, a być może już całkowicie wirtualną granicę między konwencją a naturalnością. Paradygmat romantyzmu, który w myśli potocznej nie został nadal zastąpiony żadnym innym systemem, zostaje w tych wierszach postawiony pod murem, obnażony, ale nie rozstrzelany. W językowej maestrii kontekstów dominuje bowiem u Sosnowskiego mięsistość obrazu, a w tych kilku zaledwie danych nam apostrofach-erotykach pozostaje przeczucie “zachowanej tajemnicy”. O wartości wyzwania stanowi tym razem detal, wyrwany z romantycznej poetyki fragmentu i doskonale pasujący do współczesnych sylw. Detal jest rozdarciem szczeliny między tym, co tylko konwencjonalne, tym co nieistniejące, a tym co znane i zapoznane. Jak pisał Jarosław Rymkiewicz w swoim studium o Mickiewiczu, są tylko dwie siły, “które wspierają istnienie w jego odwiecznej walce z nieistnieniem: nasza pamięć i nasza wyobraźnia”. Sosnowski wtóruje mu, z wyobraźni czyniąc akt woli, a pamięcią ilustrując językową jakość systemu. Głos tej nocy “z czasem błahej bezsennej i bez dna” boryka się wciąż z zapośredniczeniem, mając do dyspozycji cywilizację śmierci i własną przygodność, wobec której romantyczne przełomy tracą metafizyczny wydźwięk:
gdy gustaw digimorfuje w konrada
w blaskach acetonu i poświatach próżni
dalsze mutacje bez iluminacji
konrad jowisz sens na małą skalę
halo ale ale
jeszcze detale
w oryginale
Detal, neologiczny punkt w języku, anomalia, która zwraca uwagę i bynajmniej nie jest u Sosnowskiego efekciarskim wybiegiem, to charakterystyczna strona tej poezji. Cały medyczno-instrumentalny posmak (choćby genialna “nekromycyna i neantyzyna siostro”) towarzyszy nam jako stalowe, zimne i chaotyczne tło świata, językowy ekwiwalent utraconych możliwości bycia. Autor powołuje się w warstwie ideologicznej, pisząc posłowie do czytelnika, na książkę Harrisa Kult cargo. Kredyt i czas, ale zastanowić się należy, na ile jego zwrot w stronę tego dzieła jest rzeczywisty, a na ile bazuje tylko na naszym przyzwyczajeniu do intertekstualności, do tego, że teksty żywią się same sobą. Czy książka Harrisa w ogóle istnieje -to jedno z pytań, drugie: czy owa polemika z Heideggerem nie jest jedynie tropem interpretacyjnym, przez który Sosnowski charakteryzuje własny tekst? Na ile bezczelnie zagrał tym razem autor z czytelnikiem, tworząc widmowy przypis do nieistnienia i jak bardzo jego świadomość lub nieświadomość może zmienić recepcję tego tomu, niech każdy odpowie we własnej lekturze. Sosnowski prowokuje i niejako wychodzi naprzeciw naszym oczekiwaniom, po to by pokazać znowu, że każdy schemat ulega w jego twórczości natychmiastowemu rozpadowi. Obok widmowej książki mamy równie widmową i amorficzną bibliografię przypisów (linki z datą dostępu to wszak kolejna próba uchwycenia nietrwałości, relatywizmu czasu i przestrzeni) oraz hipnotyczną wizję świata. Sosnowki po raz kolejny recytuje/resetuje wbrew wszystkim (“niewinnie bez serca i z daleka / doktor caligari recytuje świat”). Kult cargo w pełni, a na sprzedaż wielkie show: zegarki Timex, ignisparki, waginalia i fantomy, wokół których przepaść; fantazmatyczny sen w ciemności:
cóż było nam pisane jednostajna muzo
noc z czasem bezdenna błaha i bez tchu
wykwint snu i śnieć pleśń naciek ropa rdza
Ur. 1989, krytyk i historyk literatury; doktor literaturoznawstwa; pracuje na Wydziale Filologicznym UWr; autor książek o poezji najnowszej Wspólny mianownik (2020) oraz Wiersz… i cała reszta (2021).
Czternasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJImpresja Jakuba Skurtysa na temat poezji Amelii Żywczak, laureatki projektu „Połów. Poetyckie debiuty 2022”.
WIĘCEJTrzynasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki zemla vulgaris Katarzyny Szwedy, wydanej w Biurze Literackim 29 maja 2023 roku.
WIĘCEJImpresja Jakuba Skurtysa na temat poezji Jakuba Gutkowskiego, laureata projektu „Połów. Poetyckie debiuty 2022”.
WIĘCEJDwunasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJImpresja Jakuba Skurtysa na temat poezji Miłosza Fleszara, laureata projektu „Połów. Poetyckie debiuty 2022”.
WIĘCEJJedenasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJDziesiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJRecenzja towarzysząca premierze książki fuzja bordo Karoliny Kapusty, wydanej w Biurze Literackim 6 lutego 2023 roku.
WIĘCEJDziewiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJImpresja Jakuba Skurtysa na temat poezji Joanny Łępickiej, laureatki projektu „Połów. Poetyckie debiuty 2022”.
WIĘCEJÓsmy odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJSiódmy odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJSzósty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJ12. odcinek cyklu „PPR” autorstwa Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJImpresja Jakuba Skurtysa na temat poezji Jakuba Grabiaka, laureata 17. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca premierze książki cierpkie Marleny Niemiec, która ukaże się w Biurze Literackim 28 listopada 2022 roku.
WIĘCEJPiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJCzwarty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJPosłowie Jakuba Skurtysa z książki Inaczej nie będzie Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, która wydanej w Biurze Literackim 14 listopada 2022 roku.
WIĘCEJ11. odcinek cyklu „PPR” autorstwa Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJRozmowa Przemysława Suchaneckiego z Jakubem Skurtysem, towarzysząca premierze książki Inaczej nie będzie Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, która wydanej w Biurze Literackim 14 listopada 2022 roku.
WIĘCEJ10. odcinek cyklu „PPR” autorstwa Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJDrugi odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJPierwszy odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJTrzeci odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 4 Maria Krzywda
WIĘCEJCzternasty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJ8. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJTrzecia część dyskusji prowadzonej przez Antoninę Tosiek i Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJDruga część dyskusji prowadzonej przez Antoninę Tosiek i Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJImpresja Dawida Mateusza i Jakuba Skurtysa na temat poezji Oli Lewandowskiej-Ferenc, laureatki 16. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJ7. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJDwunasty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJTrzynasty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJ6. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJImpresja Dawida Mateusza i Jakuba Skurtysa na temat poezji Patricka Leftwicha, laureata 16. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJ5. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJJedenasty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJDziesiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJDziewiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJÓsmy odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Teksty odzyskane Tadeusza Różewicza, która ukaże się w Biurze Literackim 18 kwietnia 2022 roku.
WIĘCEJ4. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJRozmowa Jakuba Skurtysa z Julkiem Rosińskim, towarzysząca premierze książki streszczenie pieśni, wydanej w Biurze Literackim 21 marca 2022 roku.
WIĘCEJ3. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJSzósty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJSiódmy odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJ2. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJCzwarty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJPiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJPierwszy odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJImpresja Dawida Mateusza i Jakuba Skurtysa na temat poezji Zofii Kiljańskiej, laureatki 16. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJTrzeci odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJPierwszy odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJDrugi odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Meskalina i muzyka Henriego Michaux w przekładzie Jakuba Kornhausera i Wacława Rapaka, wydanej w Biurze Literackim 15 listopada 2021 roku.
WIĘCEJImpresja Dawida Mateusza i Jakuba Skurtysa na temat poezji Bartosza Horyzy, laureata 16. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Po domu Dariusza Sośnickiego, wydanej w Biurze Literackim 1 listopada 2021 roku.
WIĘCEJImpresja Dawida Mateusza i Jakuba Skurtysa na temat poezji Aleksandry Byrskiej, laureatki 16. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Połów. Poetyckie debiuty 2020, która ukazała się w Biurze Literackim 26 lipca 2021 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Mondo cane Jerzego Jarniewicza, która ukazała się w Biurze Literackim 28 czerwca 2021 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Agaty Puwalskiej haka!, wydanej w Biurze Literackim 22 marca 2021 roku.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Biurowe książki 2020 roku”.
WIĘCEJRozmowa Jakuba Skurtysa z Adamem Kaczanowskim, towarzysząca premierze książki Utrata, która zostanie wydana w Biurze Literackim 22 lutego 2021 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca wydaniu książki Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego Ciało wiersza, która ukazała się w Biurze Literackim 11 stycznia 2021 roku.
WIĘCEJSpotkanie wokół książek Wyspa na Księżycu Williama Blake’a, świnia jest najlepszym pływakiem Mirjoluba Todorovicia, Kielich upojenia Otona Župančiča oraz Skóra byka Salvadora Espriu z udziałem Tadeusza Sławka, Jakub Kornhauser, Miłosza Biedrzyckiego, Filipa Łobodzińskiego, Joanny Orskiej i Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
WIĘCEJZapis dyskusji “Nowe języki poezji” prowadzonej przez Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Nowe języki poezji”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca wydaniu książki Radosława Jurczaka Zakłady holenderskie, która ukazała się w Biurze Literackim 18 listopada 2020 roku.
WIĘCEJSzkic Jakuba Skurtysa, towarzyszący wydaniu almanachu Wiersze i opowiadania doraźne 2020, który ukazał się w Biurze Literackim 8 października 2020 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca premierze almanachu Połów. Poetyckie debiuty 2019, który ukazał się w Biurze Literackim 17 sierpnia 2020 roku.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Ludzie ze Stacji”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca wydaniu książki Otona Župančiča Kielich upojenia, w wyborze, przekładzie i z posłowiem Katariny Šalamun- Biedrzyckiej, która ukazała się w Biurze Literackim 15 czerwca 2020 roku.
WIĘCEJSpotkanie z udziałem Anny Kałuży, Karola Maliszewskiego, Joanny Mueller, Joanny Orskiej oraz Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 24.
WIĘCEJSpotkanie wokół książek Kroniki ukrytej prawdy Pere’a Caldersa, Sroga zima Raymonda Queneau i Biblia i inne historie Pétera Nádasa z udziałem Anny Sawickiej, Elżbiety Sobolewskiej, Anny Wasilewskiej, Anny Kałuży i Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 24.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Biurowe książki 2019 roku”.
WIĘCEJRozmowa Jakuba Skurtysa z Przemysławem Suchaneckim, towarzysząca premierze książki Wtracenie Przemysława Suchaneckiego, która ukazała się w Biurze Literackim 31 grudnia 2019 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa książki Naworadiowa Kacpra Bartczaka, wydanej w Biurze Literackim 26 sierpnia 2019 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa książki Kroniki ukrytej prawdy Pere Caldersa, w tłumaczeniu Anny Sawickiej, wydanej w Biurze Literackim 15 lipca 2019 roku.
WIĘCEJRozmowa Jakuba Skurtysa z Dawidem Mateuszem, towarzysząca wydaniu almanachu Połów. Poetyckie debiuty 2018, który ukazał się nakładem Biura Literackiego 3 czerwca 2019 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa książki Animalia Anny Adamowicz, która ukazała się w Biurze Literackim 28 stycznia 2019 roku.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Biurowe książki 2018 roku”.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Poetycka książka trzydziestolecia”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa książki Dni powszednie i święta Julii Szychowiak, wydanej w Biurze Literackim 15 października 2018 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca premierze almanachu Połów. Poetyckie debiuty 2017, który ukazał się w Biurze Literackim 13 sierpnia 2018 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Sankcje Jerzego Jarniewicza, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 30 kwietnia 2018 roku.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Biurowe książki roku 2017”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa książki Raport wojenny Agaty Jabłońskiej, wydanej nakładem Biura Literackiego 20 listopada 2017 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa książki Historie ważne i nieważne w przekładzie Bohdana Zadury, wydanej nakładem Biura Literackiego 26 maja 2011 roku, a w wersji elektronicznej 13 listopada 2017 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa książki Trawers Andrzeja Sosnowskiego, wydanej w Biurze Literackim w wersji papierowej 6 marca 2017 roku, a w wersji elektronicznej 31 lipca 2017 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Wybieganie z raju (2006-2012) Tomasza Pułki, wydanej w Biurze Literackim 10 lipca 2017 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Stacja wieży ciśnień Dawida Mateusza, wydanej w Biurze Literackim w wersji papierowej 26 lipca 2016 roku, a w wersji elektronicznej 17 lipca 2017 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Jarzmo Przemysława Owczarka, wydanej w Biurze Literackim 29 maja 2017 roku.
WIĘCEJRozmowa Piotra Jemioły z Jakubem Skurtysem, towarzysząca premierze książki Trawers Andrzeja Sosnowskiego, wydanej w Biurze Literackim 6 marca 2017 roku.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Na scenie czy w polu”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Z tamtej strony ciszy Bolesława Leśmiana w wyborze Jacka Gutorowa, wydanej 8 listopada 2012 roku w Biurze Literackim.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Biurowe książki 2016 roku”.
WIĘCEJRozmowa Jakuba Skurtysa z Piotrem Matywieckim.
WIĘCEJSzkic Jakuba Skurtysa o poezji Kamili Janiak. Prezentacja w ramach cyklu tekstów zapowiadających antologię Zebrało się śliny. Nowe głosy z Polski, która ukaże się w Biurze Literackim.
WIĘCEJRozmowa Jakuba Skurtysa z Szymonem Domagałą-Jakuciem. Prezentacja w ramach cyklu tekstów zapowiadających antologię Zebrało się śliny. Nowe głosy z Polski, która ukaże się w Biurze Literackim.
WIĘCEJRozmowa Jakuba Skurtysa z Dawidem Mateuszem. Prezentacja w ramach cyklu tekstów zapowiadających antologię Zebrało się śliny. Nowe głosy z Polski, która ukaże się w Biurze Literackim.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Formy zaangażowania”, towarzyszącej premierze antologii Zebrało się śliny, która ukaże się niebawem w Biurze Literackim.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie “Powiadacie, że chcecie rewolucji”.
WIĘCEJEsej Jakuba Skurtysa towarzyszący premierze książki Zmartwychwstanie ptaszka Bohdana Zadury.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie “Po co nam Dzieła zebrane Karpowicza”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z ksiażki Księga zakładek Jacka Gutorowa.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie “Biurowe książki 2010 roku”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Nocne życie Bohdana Zadury.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie “44. Poezja polska od nowa”.
WIĘCEJZ Piotrem Matywieckim o książce Złotniejący świat Marii Konopnickiej rozmawia Jakub Skurtys.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie “Dobry wieczór”.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie “Jak rozmawiać o poezji”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Kolejowe dzieci Seamusa Heaneya.
WIĘCEJZ Jakubem Skurtysem o książce Sajgon rozmawia Mateusz Kotwica.
WIĘCEJZ Kacprem Bartczakiem o książce Świat nie scalony. Estetyka, poetyka, pragmatyzm rozmawiają Paweł Kaczmarski i Jakub Skurtys.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Świat nie scalony Kacpra Bartczaka.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Zdarte okładki (1965-2009) Piotra Matywieckiego, wydanej w Biurze Literackim 14 września 2009 roku.
WIĘCEJZ Piotrem Matywieckim o książce Zdarte okładki rozmawia Jakub Skurtys.
WIĘCEJWiersz Andrzeja Sosnowskiego z tomu poems, zarejestrowany podczas spotkania “Jestem, język, poems” na festiwalu Port Wrocław 2010.
WIĘCEJRecenzja Inez Okulskiej z książki Poems Andrzeja Sosnowskiego, która ukazała się w marcu 2010 roku na łamach „Czasu Kultury”.
WIĘCEJEsej Agaty Bielik-Robson towarzyszący premierze książk poems Andrzeja Sosnowskiego,
WIĘCEJ