
Rozmowy na koniec: odcinek 14 Hubert Zemler
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Hubert Zemler Jakub SkurtysCzternasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa książki Raport wojenny Agaty Jabłońskiej, wydanej nakładem Biura Literackiego 20 listopada 2017 roku.
W XIII edycji konkursu im. Jacka Bierezina (2007) jury nagrodą główną wyróżniło propozycję debiutanckiej książki Joanny Lech za „wciągającą jak topiel narrację liryczną, pełną niepokojącego światła”. Był to ten sam Bierezin, w którym nominowani zostali Rafał Gawin, Piotr Gajda, Krzysztof Kleszcz, Michał Murowaniecki, Michał Badura, Monika Mosiewicz i Teresa Radziewicz. Wszyscy oni doczekali się prędzej czy później tomów, a część z nich to dziś dobrze znani poeci, z własnym biogramem na Wikipedii. Pośród tego grona potencjalnych laureatów była również Agata Zuzanna Jabłońska za zestaw Środki, krańce, wówczas 22-letnia studentka UJ. W przeciwieństwie do wielu innych autorów, stałych uczestników łódzkiego konkursu, czekających na szansę debiutu, Jabłońska kolejnej nominacji nie otrzymała, publikowała sporadycznie, czasem zaprezentowała się tu i ówdzie, ale z życia poetyckiego właściwie zniknęła. Biorąc pod uwagę, że reszta składu ówczesnego Bierezina ma już na koncie po 3–4 książki, Raport wojenny, wydobyty przez Biuro Literackie i dopracowywany podczas ostatniej pracowni w Stroniu Śląskim, uznać trzeba więc za debiut późny i niespecjalnie nachalny.
Leszek Szaruga, wówczas przewodniczący jury łódzkiego konkursu, stwierdził, że „większość nadesłanych wierszy to poezja wsobna, która oddala się od świata”, i takie też były teksty nagrodzone. Wiele wody w rzekach upłynęło jednak przez te 10 lat, wymyślono nowe kategorie krytyczne, pokolenie „rówieśników III RP” (jak je nazwali Tomasz Dalasiński i Rafał Różewicz) z przytupem weszło w życie literackie, a Roman Honet przestał być jedynym punktem odniesienia dla młodych autorów. Przetoczyły się żywioły cybernetyczne, zaangażowane oraz na powrót liryczne, ale liryczne w sposób zupełnie inny, niż liryzm rozumiano jeszcze w latach dziewięćdziesiątych. Jeśli Tomasz Pułka i krytykowany przez niego samego Rewers (2006) miałby być wyznacznikiem jakiegoś stylu, to właśnie o taką liryczność może chodzić: pozostającą w zwarciu ze światem, wyczuloną na jego zmiany, politycznie niepoprawną, a przy tym próbującą przywrócić poezji zdolność mówienia o „ja” w sposób poważny, pozbawiony ironii, czasem nawet naiwny, sentymentalny lub patetyczny. Na myśl przychodzą mi zwłaszcza niedawne debiuty Dawida Mateusza i Macieja Topolskiego. Teraz Biuro Literackie zdecydowało się wydać Raport wojenny Jabłońskiej i jest to ta sama linia „pisania konceptualnego”, którą cechuje ponadto skromność pierwszego kroku: maksymalnie dwadzieściakilka tekstów, przemyślana kompozycja, gra na kilku rejestrach równocześnie, tematyka miłosna i tożsamościowa, za pomocą metafor połączona z problemami społecznymi.
„There is a war between the rich and poor,/ A war between the man and the woman./ There is a war between the ones who say there is a war/ And the ones who say there isn’t” – śpiewał Leonard Cohen w jednej z najpopularniejszych piosenek z czwartej płyty, a Jabłońska mogłaby spokojnie dopisać kolejne zwrotki. Jej wojna jest bowiem i konkretna, i metaforyczna, rozpięta między barokowym wręcz sporem a współczesnymi konfliktami militarnymi. Nieodżałowane niedoczytania.pl zachowały śmieciowy fragment rozmowy z Gadu-Gadu (witajcie w przeszłości!) między Pułką i Łukaszem Podgórnim. Na komentarz tego pierwszego, że woli on zbieractwo Jabłońskiej od kolekcjonerstwa Dehnela, Podgórni odpowiada proroczo: „to nie zbieractwo, to zbrojenie”. Przytaczam ten urywek z otchłani internetu, bo autor Pamiętnych statusów trafił w sedno na długo, nim autorka zrezygnowała z komentowanego tam tekstu, a inne zebrała w Raporcie wojennym i po latach przemyciła do Biura Literackiego. Relacje damsko-męskie, o których traktował tamten wiersz, zmieniają się każdorazowo u Jabłońskiej w małą wojnę; zbieranie wrażeń nie jest związane z melancholią kolekcjonera, ale staje się elementem eksplodującej maszyny, w której wrażenia te pełnią funkcje ofensywne: atakują adresata, ustanawiają fronty, zdobywają pole.
Zbroimy się po zęby, żeby do konfrontacji z drugim człowiekiem przystąpić odpowiednio przygotowanym w poręczne koncepty, figury retoryczne, językową perswazję. Ale zbroimy się też w sensie dosłownym: trwa wyścig zbrojeń, świat pęcznieje od zapowiedzi przyszłych konfliktów oraz artefaktów tych, które już się zakończyły. Tak jak u Dawida Mateusza trwa wojna na Ukrainie, a u Rafała Różewicza z językowego podcienia zawsze wyłania się jakiś faszysta, którego retoryka zachowała się we frazeologii, tak u Jabłońskiej trwają wszystkie wojny świata, z bałkańską na czele. Toczą się obok nas, w telewizorach, w głowach, w postaci obrazów i artefaktów, ze świadomością, jak blisko siebie jest „pociągnięcie za język” i „pociąganie za spust”.
Ostatnio z zainteresowaniem śledziłem dyskusję, która wywiązała się na Facebooku między cenionym przeze mnie krytykiem (i oczekiwanym poetą) z roczników osiemdziesiątych – Rafałem Wawrzyńczykiem, a jednym z redaktorów młodoliterackiej fali Marcinem Świątkowskim, recenzującym akurat Ciche psy Honeta. Pisał nieco strapiony Wawrzyńczyk:
Ten ton militarnego smakoszostwa, to mnie tknęło. To halo fascynacji wokół „amerykańskich magazynów”. I coś mi się przypomniało, powędrowałem do pisma KONTENT, gdzie na końcu jest wystawka nieśmiesznych memów, i rzeczywiście, na jednym z nich M. Świątkowski (sprawdziłem), KONTENTU redaktor, roześmiany, z pepeszą, w tle amerykański sztandar. Podpis: „Miasto poezji 2017”.
Nic nie mówię. Znaczek dwa: anonsowany zostaje właśnie 2. numer pisma „Afront”, w dziale poezji znajome, bardzo przyzwoite nazwiska, w dziale prozy podobnie. A na okładce, w logotypie, „F” to skierowany w dół karabinek. Nic nie mówię.
Bo też co tu powiedzieć, „nikt tu na pewno nie chce niczyjej krzywdy”, jak pisał gdzieś, jeśli dobrze pamiętam, poeta Bielicki.
Sprawa się oczywiście szybko wyjaśnia, a jednak jakaś nuta niepokoju pozostaje: że ten militarystyczny ton, zarówno w krytyce, jak i poezji, jest coraz bardziej wyczuwalny. To nie tylko pragnienie konfrontacji międzypokoleniowej, symboliczne i językowe pójście na noże, i nie tylko hobby, jak u Świątkowskiego. Wojna – taka jak Jabłońskiej, Mateusza czy Jurczaka – nie jest już wyłącznie wojną z barokowych obrazów, psychomachią czy zmaganiem się z szatanem, światem i ciałem, wpisującym los współczesnego człowieka w uniwersalną batalię o wartości. Nie jest też drugą wojną światową, ujmowaną w kategoriach pracy pamięci i niekończącej się polityki rozrachunkowej. Jej język się ukonkretnia, materializuje w postaci artefaktów: karabinów, czołgów, min, bomb i dronów. I to wszystko oczywiście w pokojowym duchu, bo „nikt tu na pewno nie chce niczyjej krzywdy” (swoją drogą, Dominik Bielicki to świetny, przeoczony poeta, reprezentujący zupełnie przeoczoną u nas linię realizmu). Jeśli coś odróżnia ją od wojny, do której przywykliśmy w poezji XX wieku, to stosunek podmiotu: porzucenie pozycji chłodnego dystansu, intelektualisty, który z niedowierzaniem wypisanym na twarzy pochyla się nad losem świata i własną bezradnością. To oczywiście postawa ważna, bezsprzecznie przesiąknięta pacyfizmem i humanitaryzmem, a jednak jest w niej jakaś archaiczność, która nie przystaje do współczesnych wojen: ich wirtualnych aspektów, przekazów, symulacji, spektakularności, błyskawicznie zmieniającej cierpienie w globalną markę. Ale nie przystaje też do sfer, które wojenną retoryką posługują się na co dzień: marketingu, języka współczesnej polityki, religijnego katastrofizmu.
Raport wojenny zmusza nas do konfrontacji z tymi zagadnieniami, a jednak jest to tom przede wszystkim osobisty, intymny, rodzaj rozpisanej na role, miłosnej psychodramy. Wojna Jabłońskiej jest w wielu punktach tożsama z samym życiem, a próba pokazania konfliktowego (czy lepiej: agonicznego) charakteru naszej codzienności okazuje się niejednokrotnie eksterioryzacją. W „Sińcach” czytamy o życiu w kontekście ciągłego ruchu i porzucania, o swoistej nomadyczności, która w niczym nie przypomina jednak millenialnych fantazji Olgi Tokarczuk i nie daje się w żaden sposób afirmować:
Poniszczone próbki, niedokończone wiersze, mapy naszych wypraw,
które złożę pod stertą kamieni, za żelazną bramą, pod ostatnim
drzewem, albo które zostaną i będziesz je składać. Adresy, które
nie przyjmą listów, gliniane skorupki, uszka potłuczone o ściany
ściany, dachy, misy. Gośka, Ola, Aśka.
Na jednym poziomie jest to po prostu wiersz o życiu, o tym, co po nim zostaje: fragmentach doświadczeń i wspomnień, o imionach i przedmiotach, które zrównują się w swoim ontologicznym statusie (choćby ostatnie, symetryczne wyliczenie). Cały tekst zbudowany jest na takich wyliczeniach, które mają zatrzeć różnice między materialnym i niematerialnym aspektem resztek, między ludźmi i przedmiotami lub ich szczątkami. W tle toczy się oczywiście wojna rozumiana jako codzienne konflikty i kłótnie, a metaforyczne sińce z tytułu stają się świadectwem takiegoż życia: wymuszającego kolejne starcia, podlegającego nieuchronnemu ruchowi.
Jest jednak i drugi poziom wiersza Jabłońskiej, ten militarny, niby niewyeksponowany, ale jednak zmieniający życiową włóczęgę w ucieczkę przed jakimś zagrożeniem: sterta kamieni, ostatnie drzewo, żelazna brama, potłuczone ściany i dachy, adresy, które nie przyjmują listów, niedokończone czynności i przedmioty, noszące ślady pośpiesznego porzucenia. Ta „przeprowadzka”, „zmiana domów”, o której wspomina się w pierwszej strofie, a może nawet wielokrotne zmiany, nie odbywają się więc wyłącznie w atmosferze kapitalistycznego święta pracowniczej mobilności. Zostają gruzy, niemożliwość powrotu, utracone relacje. Gdybym nie tytuł tomu i późniejsze wiersze „berek”, „Notatka z Kongresu Pokoju” czy „Nogi”, można by ten aspekt pominąć, jednak Jabłońska przypomina nam, że nie chodzi wyłącznie o sińce toksycznej miłości, ale też o plamy krwi, „nawroty głowy, zawroty głodu”, o nogi tracone w okopie. Samo doświadczenie przenosin podmiotki zbliża się zatem semantycznie do losu politycznego uchodźcy, który znamy z wojennych reportaży.
Znać tu perspektywę jak najbardziej intymną (nic nam nie powiedzą imiona, pamiątki, okruchy wspomnień), ale też spojrzenie charakterystyczne dla benjaminowskiego Anioła Historii: przeszłość objawia się w postaci ruin i resztek, wszystko jest w niej schyłkowe i utracone. Na poziomie językowego konceptu mamy ponadto do czynienia z jakimś niepokojącym nawrotem, freudowskim powtórzeniem, które wykorzystuje brzmieniowe podobieństwo: „resztki resztki”, „kartki kartki”, „ściany ściany”, metaforyzuje, ale też utrudnia lekturę, zwalnia, zatrzymuje, jak typowy „chwyt udziwnienia” z arsenału Szkłowskiego. Charakterystyczne jest dla Jabłońskiej przede wszystkim wykorzystywanie paronomazji, czy to wedle homonimii, czy nagłych zmian znaczeń („Jak zboże dojrzeliśmy razem, dojrzeliśmy więcej.”; „To serce bije po oczach, serce bije w kości palców”); w „Sarajewie” na przestrzeni trzech wersów mamy: minę (twarz), miną (przeminą) i minę (wojenną). Ten konceptualny aspekt nie pełni tu jednak – jak to na ogół bywało – funkcji komicznej; nie jest też wyłącznie popisem umiejętności autorki, choć wyraźnie wyczuwa się element nadświadomości, zmagania się nie tylko z językiem, ale też z innymi autorami, jakby młodopoetyckie życie tworzyło rozsadzany własnymi ambicjami mikrokosmos, a jego sercem był Kraków z poprzedniej dekady. Paronomazje Jabłońskiej oczywiście wytrącają z w miarę stabilnej lektury, wprowadzają semantyczny chaos i konflikt, ale też, podobnie jak wyliczenia z „Sińców”, zestawiają i zrównują ze sobą nieprzystające pola: prywatność i etykę, odpowiedzialność indywidualną i zbiorową, porządek symboliczny i rzeczywisty.
Formalistycznych udziwnień jest w Raporcie wojennym całkiem sporo. Wiersze rozbite na dwie kolumny przeplatają się z tymi wyrównanymi do lewej lub prawej. Witają nas ponadto „spekulacje”, zapisane w trzech kolumnach, wymagające i lektury poziomej, wzdłuż linii wersu (w pełni dopracowanej rytmicznie), i pionowej, z uwzględnieniem samodzielności „skrzydeł”, które przypominają średniowieczny tryptyk („jeśli/ umrę/ sama”, „jeśli/ umrę/ tobie”). Malarskie podejście do płaszczyzny kartki przypomina czasy awangardowego eksperymentu, a z drugiej strony sporo tu po prostu odniesień do sztuki (studia z historii sztuki stają się jakimś znakiem wodnym tych wierszy, drugim obok dość oczywistej „krakowskości”). Wprost z nazwisk pojawia się Nowosielski, Kossak, Mehoffer, Matejko i Wyspiański, trzech z nich w nieco akademickim mierzeniu się z katedrą („kredą”), które ma w poetyckiej tradycji aż za długą historię.
Z jeszcze innym konceptem spotkamy się w wierszu „Mówienie NIE. Instruktaż”, który okazuje się rozpisaną na kolejne litery-strofy (n, i, e) instrukcją odmowy. Nie o zwyczajną asertywność tu jednak chodzi, a o niemożność obronienia się przed przemocą, gwałtem i zbrodnią, zarówno historyczną, jak i teraźniejszą, o nieskuteczność owego „nie”, które nie jest w stanie ani zatrzymać biegu wypadków, ani naprawić szkód. Istotne jest jednak i to, że równocześnie toczy się tu walka z potencjalną utratą drugiej osoby, zabieganie o jej uwagę, zapewnianie sobie poczucia bliskości i bezpieczeństwa. Pomysł znanego z zabaw cheerleaderek „zapodawania” kolejnych liter jest zatem szkieletem wiersza, konstrukcją, na której dość swobodnie huśtają się katastroficzne obrazy i myśli (co akurat przywodzi na myśl wczesne wiersze Góry czy Taranka).
Mnogość konceptów i pewne wrażenie sztuczności tej miłosno-wojennej rozgrywki sprawiają, że chce się na nie odpowiedzieć podobnym konceptem: chiazmem, nie w znaczeniu klasycznej retoryki (inwersja), ale tym, jakie wydobył z tej figury Derrida, a które potem wielokrotnie służyło np. Michałowi Pawłowi Markowskiemu, Andrzejowi Sosnowskiemu czy – zwłaszcza – Jackowi Gutorowowi. Ów chiazm (gr. chiasmos) koresponduje z literą χ (‘chi’), która staje się znakiem skrzyżowania, przecięcia, rozwidlenia (dróg i sensów), ale też ich współwystępowania, równoczesności, spotkania.
W chiazmie – pisał Władysław Panas w podobnym duchu – spotykają się dwie przeciwstawne rzeczywistości, dwa paralelne, lecz nabrzmiałe własnym znaczeniem światy. Zwrócone do siebie krawędziami, a pomiędzy nimi rozpadlina. Właśnie w chiazmie dwa różne światy są jak brzegi przepaści. I wcale w chiazmie nie łączy brzegów dialektyczny most. Czy łączy je sama przepaść, tak, jak morze łączy przeciwległe brzegi? Chiazm odsłania perspektywę, zaiste, metafizyczną[1].
Myślę choćby o świetnym wierszu „berek”, o jego dwustronnym układzie, w którym streszcza się pokoleniowy manifest możliwości i ich braku. Na jednej stronie znajdziemy inicjacyjne rozważania bogatych społeczeństw konsumpcyjnych: „za każdym razem kiedy piszesz wiersz/ umiera panda pacman pożera/ dziesięć tysięcy szarych komórek”, „masz dwadzieścia dwa lata/ właśnie zaczyna/ cię kręcić robienie poezji”, na drugiej zaś, ujętej w znaczący nawias, ich zaprzeczenie: „(ktoś nabija broń/ lewą ręką odciąga wpinkę gładzi kolbę/ mocuje zawieszenie”. Te strony, stojące za nimi światy, spotykają się tylko trzy razy: w tytule, w ostatnim słowie „berek” oraz w centralnych wersach „pomiędzy jednym a drugim jest odstęp/ wyraźny jak szczerbinka i”. Potem drogi się znowu rozchodzą, bo „wcale w chiazmie nie łączy brzegów dialektyczny most” – to raczej przepaść, urwane zdanie, „odstęp jak szczerbinka”. Zaiste, metafizyczna, bo taki jest też Raport wojenny: celebracyjny, uświetniający drobne gesty, pielęgnujący kruchość i przemoc, jakby zawsze szły w parze, zakreślając tym samym skrajne bieguny naszego doświadczenia.
Ur. 1989, krytyk i historyk literatury; doktor literaturoznawstwa; pracuje na Wydziale Filologicznym UWr; autor książek o poezji najnowszej Wspólny mianownik (2020) oraz Wiersz… i cała reszta (2021).
Czternasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJImpresja Jakuba Skurtysa na temat poezji Amelii Żywczak, laureatki projektu „Połów. Poetyckie debiuty 2022”.
WIĘCEJTrzynasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki zemla vulgaris Katarzyny Szwedy, wydanej w Biurze Literackim 29 maja 2023 roku.
WIĘCEJImpresja Jakuba Skurtysa na temat poezji Jakuba Gutkowskiego, laureata projektu „Połów. Poetyckie debiuty 2022”.
WIĘCEJDwunasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJImpresja Jakuba Skurtysa na temat poezji Miłosza Fleszara, laureata projektu „Połów. Poetyckie debiuty 2022”.
WIĘCEJJedenasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJDziesiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJRecenzja towarzysząca premierze książki fuzja bordo Karoliny Kapusty, wydanej w Biurze Literackim 6 lutego 2023 roku.
WIĘCEJDziewiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJImpresja Jakuba Skurtysa na temat poezji Joanny Łępickiej, laureatki projektu „Połów. Poetyckie debiuty 2022”.
WIĘCEJÓsmy odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJSiódmy odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJSzósty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJ12. odcinek cyklu „PPR” autorstwa Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJImpresja Jakuba Skurtysa na temat poezji Jakuba Grabiaka, laureata 17. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca premierze książki cierpkie Marleny Niemiec, która ukaże się w Biurze Literackim 28 listopada 2022 roku.
WIĘCEJPiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJCzwarty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJPosłowie Jakuba Skurtysa z książki Inaczej nie będzie Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, która wydanej w Biurze Literackim 14 listopada 2022 roku.
WIĘCEJ11. odcinek cyklu „PPR” autorstwa Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJRozmowa Przemysława Suchaneckiego z Jakubem Skurtysem, towarzysząca premierze książki Inaczej nie będzie Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, która wydanej w Biurze Literackim 14 listopada 2022 roku.
WIĘCEJ10. odcinek cyklu „PPR” autorstwa Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJDrugi odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJPierwszy odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJTrzeci odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 4 Maria Krzywda
WIĘCEJCzternasty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJ8. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJTrzecia część dyskusji prowadzonej przez Antoninę Tosiek i Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJDruga część dyskusji prowadzonej przez Antoninę Tosiek i Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJImpresja Dawida Mateusza i Jakuba Skurtysa na temat poezji Oli Lewandowskiej-Ferenc, laureatki 16. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJ7. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJDwunasty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJTrzynasty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJ6. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJImpresja Dawida Mateusza i Jakuba Skurtysa na temat poezji Patricka Leftwicha, laureata 16. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJ5. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJJedenasty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJDziesiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJDziewiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJÓsmy odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Teksty odzyskane Tadeusza Różewicza, która ukaże się w Biurze Literackim 18 kwietnia 2022 roku.
WIĘCEJ4. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJRozmowa Jakuba Skurtysa z Julkiem Rosińskim, towarzysząca premierze książki streszczenie pieśni, wydanej w Biurze Literackim 21 marca 2022 roku.
WIĘCEJ3. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJSzósty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJSiódmy odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJ2. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJCzwarty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJPiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJPierwszy odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJImpresja Dawida Mateusza i Jakuba Skurtysa na temat poezji Zofii Kiljańskiej, laureatki 16. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJTrzeci odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJPierwszy odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJDrugi odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Meskalina i muzyka Henriego Michaux w przekładzie Jakuba Kornhausera i Wacława Rapaka, wydanej w Biurze Literackim 15 listopada 2021 roku.
WIĘCEJImpresja Dawida Mateusza i Jakuba Skurtysa na temat poezji Bartosza Horyzy, laureata 16. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Po domu Dariusza Sośnickiego, wydanej w Biurze Literackim 1 listopada 2021 roku.
WIĘCEJImpresja Dawida Mateusza i Jakuba Skurtysa na temat poezji Aleksandry Byrskiej, laureatki 16. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Połów. Poetyckie debiuty 2020, która ukazała się w Biurze Literackim 26 lipca 2021 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Mondo cane Jerzego Jarniewicza, która ukazała się w Biurze Literackim 28 czerwca 2021 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Agaty Puwalskiej haka!, wydanej w Biurze Literackim 22 marca 2021 roku.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Biurowe książki 2020 roku”.
WIĘCEJRozmowa Jakuba Skurtysa z Adamem Kaczanowskim, towarzysząca premierze książki Utrata, która zostanie wydana w Biurze Literackim 22 lutego 2021 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca wydaniu książki Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego Ciało wiersza, która ukazała się w Biurze Literackim 11 stycznia 2021 roku.
WIĘCEJSpotkanie wokół książek Wyspa na Księżycu Williama Blake’a, świnia jest najlepszym pływakiem Mirjoluba Todorovicia, Kielich upojenia Otona Župančiča oraz Skóra byka Salvadora Espriu z udziałem Tadeusza Sławka, Jakub Kornhauser, Miłosza Biedrzyckiego, Filipa Łobodzińskiego, Joanny Orskiej i Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
WIĘCEJZapis dyskusji “Nowe języki poezji” prowadzonej przez Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Nowe języki poezji”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca wydaniu książki Radosława Jurczaka Zakłady holenderskie, która ukazała się w Biurze Literackim 18 listopada 2020 roku.
WIĘCEJSzkic Jakuba Skurtysa, towarzyszący wydaniu almanachu Wiersze i opowiadania doraźne 2020, który ukazał się w Biurze Literackim 8 października 2020 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca premierze almanachu Połów. Poetyckie debiuty 2019, który ukazał się w Biurze Literackim 17 sierpnia 2020 roku.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Ludzie ze Stacji”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca wydaniu książki Otona Župančiča Kielich upojenia, w wyborze, przekładzie i z posłowiem Katariny Šalamun- Biedrzyckiej, która ukazała się w Biurze Literackim 15 czerwca 2020 roku.
WIĘCEJSpotkanie z udziałem Anny Kałuży, Karola Maliszewskiego, Joanny Mueller, Joanny Orskiej oraz Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 24.
WIĘCEJSpotkanie wokół książek Kroniki ukrytej prawdy Pere’a Caldersa, Sroga zima Raymonda Queneau i Biblia i inne historie Pétera Nádasa z udziałem Anny Sawickiej, Elżbiety Sobolewskiej, Anny Wasilewskiej, Anny Kałuży i Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 24.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Biurowe książki 2019 roku”.
WIĘCEJRozmowa Jakuba Skurtysa z Przemysławem Suchaneckim, towarzysząca premierze książki Wtracenie Przemysława Suchaneckiego, która ukazała się w Biurze Literackim 31 grudnia 2019 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa książki Naworadiowa Kacpra Bartczaka, wydanej w Biurze Literackim 26 sierpnia 2019 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa książki Kroniki ukrytej prawdy Pere Caldersa, w tłumaczeniu Anny Sawickiej, wydanej w Biurze Literackim 15 lipca 2019 roku.
WIĘCEJRozmowa Jakuba Skurtysa z Dawidem Mateuszem, towarzysząca wydaniu almanachu Połów. Poetyckie debiuty 2018, który ukazał się nakładem Biura Literackiego 3 czerwca 2019 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa książki Animalia Anny Adamowicz, która ukazała się w Biurze Literackim 28 stycznia 2019 roku.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Biurowe książki 2018 roku”.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Poetycka książka trzydziestolecia”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa książki Dni powszednie i święta Julii Szychowiak, wydanej w Biurze Literackim 15 października 2018 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca premierze almanachu Połów. Poetyckie debiuty 2017, który ukazał się w Biurze Literackim 13 sierpnia 2018 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Sankcje Jerzego Jarniewicza, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 30 kwietnia 2018 roku.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Biurowe książki roku 2017”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa książki Historie ważne i nieważne w przekładzie Bohdana Zadury, wydanej nakładem Biura Literackiego 26 maja 2011 roku, a w wersji elektronicznej 13 listopada 2017 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa książki Trawers Andrzeja Sosnowskiego, wydanej w Biurze Literackim w wersji papierowej 6 marca 2017 roku, a w wersji elektronicznej 31 lipca 2017 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Wybieganie z raju (2006-2012) Tomasza Pułki, wydanej w Biurze Literackim 10 lipca 2017 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Stacja wieży ciśnień Dawida Mateusza, wydanej w Biurze Literackim w wersji papierowej 26 lipca 2016 roku, a w wersji elektronicznej 17 lipca 2017 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Jarzmo Przemysława Owczarka, wydanej w Biurze Literackim 29 maja 2017 roku.
WIĘCEJRozmowa Piotra Jemioły z Jakubem Skurtysem, towarzysząca premierze książki Trawers Andrzeja Sosnowskiego, wydanej w Biurze Literackim 6 marca 2017 roku.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Na scenie czy w polu”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Z tamtej strony ciszy Bolesława Leśmiana w wyborze Jacka Gutorowa, wydanej 8 listopada 2012 roku w Biurze Literackim.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Biurowe książki 2016 roku”.
WIĘCEJRozmowa Jakuba Skurtysa z Piotrem Matywieckim.
WIĘCEJSzkic Jakuba Skurtysa o poezji Kamili Janiak. Prezentacja w ramach cyklu tekstów zapowiadających antologię Zebrało się śliny. Nowe głosy z Polski, która ukaże się w Biurze Literackim.
WIĘCEJRozmowa Jakuba Skurtysa z Szymonem Domagałą-Jakuciem. Prezentacja w ramach cyklu tekstów zapowiadających antologię Zebrało się śliny. Nowe głosy z Polski, która ukaże się w Biurze Literackim.
WIĘCEJRozmowa Jakuba Skurtysa z Dawidem Mateuszem. Prezentacja w ramach cyklu tekstów zapowiadających antologię Zebrało się śliny. Nowe głosy z Polski, która ukaże się w Biurze Literackim.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Formy zaangażowania”, towarzyszącej premierze antologii Zebrało się śliny, która ukaże się niebawem w Biurze Literackim.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie “Powiadacie, że chcecie rewolucji”.
WIĘCEJEsej Jakuba Skurtysa towarzyszący premierze książki Zmartwychwstanie ptaszka Bohdana Zadury.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie “Po co nam Dzieła zebrane Karpowicza”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z ksiażki Księga zakładek Jacka Gutorowa.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie “Biurowe książki 2010 roku”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Nocne życie Bohdana Zadury.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie “44. Poezja polska od nowa”.
WIĘCEJZ Piotrem Matywieckim o książce Złotniejący świat Marii Konopnickiej rozmawia Jakub Skurtys.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie “Dobry wieczór”.
WIĘCEJGłos Jakuba Skurtysa w debacie “Jak rozmawiać o poezji”.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki poems Andrzeja Sosnowskiego.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Kolejowe dzieci Seamusa Heaneya.
WIĘCEJZ Jakubem Skurtysem o książce Sajgon rozmawia Mateusz Kotwica.
WIĘCEJZ Kacprem Bartczakiem o książce Świat nie scalony. Estetyka, poetyka, pragmatyzm rozmawiają Paweł Kaczmarski i Jakub Skurtys.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Świat nie scalony Kacpra Bartczaka.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Zdarte okładki (1965-2009) Piotra Matywieckiego, wydanej w Biurze Literackim 14 września 2009 roku.
WIĘCEJZ Piotrem Matywieckim o książce Zdarte okładki rozmawia Jakub Skurtys.
WIĘCEJCzytanie z książki Raport wojenny z udziałem Agaty Jabłońskiej w ramach festiwalu Stacja Literatura 23.
WIĘCEJAgata Jabłońska odpowiada na pytania w ankiecie dotyczącej książki Raport wojenny, wydanej w wersji elektronicznej w Biurze Literackim 20 czerwca 2018 roku. Książka ukazuje się w ramach akcji „Poezja z nagrodami”.
WIĘCEJRozmowa Dawida Mateusza z Agatą Jabłońską, towarzysząca premierze książki Raport wojenny, wydanej nakładem Biura Literackiego 20 listopada 2017 roku.
WIĘCEJAutorski komentarz Agaty Jabłońskiej w ramach cyklu „Historia jednego tekstu”, towarzyszący premierze książki Raport wojenny, wydanej nakładem Biura Literackiego 20 listopada 2017 roku.
WIĘCEJFragment zapowiadający książkę Raport wojenny Agaty Jabłońskiej, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 20 listopada 2017 roku.
WIĘCEJFragment zapowiadający książkę Raport wojenny Agaty Zuzanny Jabłońskiej, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 20 listopada 2017 roku.
WIĘCEJ