Od obelisku do krawędzi skały. O dwóch przekładach z Heaneya
Jakub Skurtys
Recenzja Jakuba Skurtysa z książki Kolejowe dzieci Seamusa Heaneya.
Od poprzedniego wydania Kolejowych dzieci, czyli zbioru wierszy i esejów, które przez czas swojej kariery tłumacza przełożył z angielskiego Piotr Sommer, minęło ponad dziesięć lat. Zainteresowanie tekstami Heaneya i ich recepcja na polskim gruncie właściwie zaczyna się od Sommera, wraz z archaicznym już numerem “LnŚ” z 1975 roku, i niejako znowu do Sommera powraca. Lata ’90 były u nas urodzajne dla Irlandczyka, który wkrótce miał się stać noblistą, a obok działalności Sommera coraz wyraźniej widać było zacięcie promocyjne poparte nazwiskiem Barańczaka, dzięki któremu zyskaliśmy też tłumaczenie pierwszych esejów poety.
Od roku 1998, czyli daty poprzedniego wydania Kolejowych dzieci minął znaczny okres czasu, który możemy ująć już w pewne ramy i dokonać podsumowania, choćby przez to, jak rozwinęła się recepcja Heaneya. Działalność translatorska Stanisława Barańczaka, który zaczynał od prozy noblisty, zdominowała nieco obraz poety, a posągowym wydaniem okazały się 44 wiersze z roku 1994. Trzeba jednak pamiętać, że mimo wzmożonej aktywności Barańczaka i wydawnictwa Znak, które zapewniało dostęp do kolejnych tłumaczeń poezji i prozy (tutaj przede wszystkim działalność Magdy Heydel), nurt Sommerowski nadal był istotny. W 2009 ukazał się sumptem Znaku obfity wybór wierszy Heaneya Przejrzysta pogoda, dla którego wydany właśnie (skromny, moim zdaniem) zbiór Kolejowe dzieci jest doskonałą przeciwwagą.
Pierwsze pytanie, jakie pojawia się na gruncie, na którym o obrazie poety stanowią dwie tak silne osobowości jak Barańczak i Sommer, to pytanie, czyj jest ów Heaney? A konkretniej, jaki jest “polski Heaney” i ile w nim autorskiego projektu tłumacza. Na szczęście mamy w czym wybierać, bo zderzają się tutaj dwie zupełnie inne strategie translatorskie, dwa podejścia do wiersza i dwa odmienne sposoby odczuwania słowa. Na początek więc odpowiedź na to najważniejsze z pytań – czy jest sens wznawiać ten skromny przecież wybór po ponad 10 latach? Wydaje mi się, że właśnie teraz nadszedł czas, kiedy Sommer musi przypomnieć o swoich tłumaczeniach, Kolejowe dzieci mogą bowiem spolaryzować wizerunek Heaneya w Polsce, otworzyć go na nowych czytelników lub wyprowadzić z pewnych językowych schematów.
Czym różni się w takim razie przekład Sommera od przekładów Barańczaka? Uwagę zwraca przede wszystkim podejście do “wyboru” wierszy. Sommerowskie przekłady są w gruncie rzeczy kompilacją jego wcześniejszych tłumaczeń, zebranych w oświetlający i reprezentatywny dla irlandzkiego poety zbiór. Przekłady Barańczaka ogarniają znacznie większą część twórczości Heaneya, są bowiem nie tylko jej przyswajaniem, ale przede wszystkim szerszą prezentacją. Od razu widać tutaj różne strategie, Sommerowska zostaje zaś doskonałe wyłożona w posłowiu. Kolejowe dzieci to tomik powstały w wyniku spotkania poety-tłumacza z wierszami Heaneya i tak właśnie należy go czytać. Wiersze, które wybrał autor Dni i nocy były dla niego osobiście ważne, znaczące lub po prostu interesujące i w jakiś sposób potrzebne polszczyźnie. Tłumaczenie poety tak głęboko zakorzenionego w swojej narodowości jest zawsze próbą przeszczepienia obcej kultury na poziomie języka, musi wzbogacać i przekształcać zastane konstrukcje, poszukiwać najlepszego środka wyrazu. Dostajemy więc po dziesięciu latach opowieść o tłumaczeniu, którego nie należy czytać jak panoramę (tomik zamykają wszak wiersze sprzed przyznania Heaneyowi nobla), ale jako rekontekstualizację. Wydany ponownie zbiór tłumaczeń Sommera (w czasie, kiedy irlandzki noblista jest stale obecny na naszym rynku) znaczy dzisiaj inaczej i nie tyle pokazuje nam Heaneya, co zdaje relację z wieloletnich dziejów pewnego “spotkania w wierszu”. Jak pisze Sommer o wczesnych tłumaczeniach: “ciekawiło mnie, co Heaney ma mi do powiedzenia o Irlandii i o języku współczesnego wiersza” i ten wczesny, językowy romans z coraz bardziej moralizującą twórczością noblisty zapisał się na kartach Kolejowych dzieci.
Barańczak, tłumacząc teksty, zwraca przede wszystkim uwagę na znaczenie. Dokonuje dogłębnej interpretacji wiersza i przekłada najpierw sensy (które w każdej interpretacji przejawiają się inaczej, a czasem zatracają swoją różnorodność oryginału), potem zaś obrazy. Słowa służą mu przede wszystkim do budowania zdań, ze zdań uzyskuje zaś znaczenia. To całościowa strategia, która pozwala przenieść wiele sensów, ale władzę nad wierszem oddaje tłumaczowi i jego poetyckiemu smakowi. Heaney u Barańczaka jest więc nieco rozlewny i potoczysty, obrazowy i ujęty całościowo. Wybitność tłumaczeń polskiego poety polega na tym, że w tej obrazowości potrafi wielokrotnie zamknąć melodię języka, wyzyskać rymy, rytmy i aliteracje, które pierwotnie stanowiły o artyzmie wiersza. Sommerowi przyświeca inna strategia – jest to wyznanie bliskości, perspektywa maksymalnego zbliżenia do słowa, a więc czucie detalu. Odzyskuje z Heaneya to, co zatraciło się często u Barańczaka: językową prostotę, stępioną i potoczną składnię, słowo w jego indywidualnym znaczeniu. Sommer pozwala wybrzmieć każdemu wyrazowi, starając się oddać go dokładnie, świadomy nieprzekładalnej etymologii. Wszak słowo i jego brzmienie jest u Heaneya wykładnikiem historii Irlandii (aż do gaelickich korzeni), która w języku polskim może być obecna jedynie ex post.
Znacznie bliższe jest Sommerowi również czucie poszczególnych liter. Doskonale widać to choćby w tłumaczeniu “Anahorish”, gdzie najwyraźniej chyba wypowiedział Irlandczyk swój bezpośredni związek z językiem, świadomość zawierania rzeczy w ich słownych odpowiednikach. Gdy Barańczak zapisuje: “Anahorish, łagodny stok / spółgłoski, łąka samogłosek”, dla Sommera jest to “miękki spadek / spółgłoski”. Oryginalne “gradient” odnosi się do pochyłości, a więc nie oznacza konkretnego punktu w terenie (choć koresponduje z poprzednią strofą: “pierwszym wzgórzem świata”), raczej ukształtowanie – krajobrazu Irlandii i charakteru języka. Miękkość wydobyta przez Sommera ukazuje namacalny wręcz związek wzgórza z jego zapisanym odpowiednikiem. To kolejne w twórczości Heaneya centrum, drzewo życia czy też odpowiednik omfalosa z “Mossbawn”.
Niech te różne strategie translatorskie zobrazuje fragment wiersza, dla przykładu jedna strofa “Człowieka z Tollund”, w gruncie rzeczy przekładu bardzo podobnego, ale różniącego się istotnymi detalami. W oryginale pierwszej części Heaney pisze:
She tightened her torc on him
And opened her fen,
Those dark juices working
Him to a saint’s kept body,
U Barańczaka zostaje to przełożone przez:
Zacisnęła na jego szyi
Swój naszyjnik, otwarła swój moczar,
Ciemne soki, które go trawiły,
Aż stał się zabalsamowanym świętym,
a u Sommera:
Co zacisnęła na nim swój naszyjnik
I uchyliła bagno,
Te ciemne soki, które przechowały go
Jak ciało świętego.
Od razu w oczy rzuca się różnica w podejściu do sił przyrody. Soki, które właściwie “pracowały nad nim”, przemieniając go w zmumifikowane ciało, w oryginale nie są nacechowane i sprowadzone do materialnego procesu. Nie jest to ani trawienie w znaczeniu rozkładu, ani w znaczeniu chemicznego wytrawiania metali. Choć dzięki temu słowu Barańczak zachował oba sensy, wprowadził istotny naddatek. Zatraciła się również nieuchronność struktury “work sb to sth” (której nie ocalił również Sommer), a więc znaczenie, wobec którego człowiek zostaje siłą nakłoniony do przyjęcia wiecznego ciała, a przy tym pozbawiony swojego indywidualnego człowieczeństwa. “Człowiek z Tollund” nie jest więc zabalsamowanym świętym i nie uosabia sakralnego wymiaru świętości, rozumianej w duchu chrześcijańskim. Jest on ciałem podobnym do ciała świętego, a więc niestarzejącym się i ahistorycznym. Być może to próba nowej mitologii, na pewno wejrzenie w religijno-kultystyczną przeszłość, ale znaczenie sceny sytuuje się w opozycji do katolickiego ducha irlandzkiej współczesności. Próba dosłownego przekładu u Sommera pozwoliła zachować tę pierwotną opozycję, ale związana jest z osłabieniem obrazowości, którą z kolei wyeksponował Barańczak i na której oparł wiele swoich przekładów. W tych wersach ujawnia się również heaneyowskie czucie wiersza, a rytmiczne i miarowe następstwo kolejnych słów, które wyrażało wcześniej wszechwładny porządek natury, zostaje zerwane silną aliteracją. W tłumaczeniu lepiej wypada ona jednak u Sommera, gdzie intensyfikacja głosek “n” naśladuje w pewien sposób zmianę języka oryginału.
Równie interesujące jest podejście tłumaczy do sprawy erotyki. Sommer pisze w posłowiu: “Niezależnie od wszystkich mniej lub bardziej niedopowiedzianych a pilnych spraw, które się w wierszach bagiennych zadomowiły, i niezależnie od prehistorii, w której się nurzały i od której usiłowały się odbić we współczesność, czytałem je chyba i obchodziły mnie one również jako wiersze – miłosne? erotyczne? Miłosne czułością, z jaką Heaney dobiera do nich ton i język. Miłosne muzyką zdania?”
Język Heaneya, czuły na detal, choćby w wierszach bagiennych, rozpływał się w zdaniach pełnych napięcia i niemal dotykał ciała, czy też tego, co z niego pozostało. Kruchość i delikatność towarzyszą poecie bardziej jako rodzaj fascynacji, niż wynik religijnego szacunku. Sommer, wrażliwy na te tony, zmiękcza i erotyzuje: bogini “zacisnęła na nim naszyjnik” i “uchyliła bagno”, wchodząc w przekładzie w intymny stosunek z ciałem umarłego. U Barańczaka zdania te pozostają twarde, zaś “moczar” (fen – dosł. mokradło) potęguje raczej lęk przed grozą przestrzeni. Różnicę tę widać jeszcze lepiej, gdy zestawimy choćby oba przekłady “Wydry” (“The Otter”), gdzie Heaney w drugiej strofie zwraca się bezpośrednio do zwierzęcia (“I loved your wet head”) i antropomorfizuje, a scenę spotkania oddaje przez formę erotyku. Barańczak właściwie przez dwie strofy unika apostrofy, co może i pomaga wierszowi, wywołując nagłe napięcie w wersie 14. “teraz, kiedy cię tulę”, ale rozbija płynność oryginału, obserwatora zaś sytuuje na początku poza relacją, włączając go potem poprzez zmianę perspektywy.
Tryumf obrazu-panoramy nad detalem czasami gubi Barańczaka. Powróćmy na chwilę do “Człowieka z Tollund”, w którym Heaney z historii czyni jeden z głównych z punktów odniesienia, a w planowanej podróży-akcie poznania syntezuje wiarę w pierwotną harmonię. Właściwie jest to centrum, przez lata przewijające się w jego twórczości jako axis mundi, oś wartościująca, wokół której skupiają się kręgi świata. Ostatnie wersy: “I will feel lost, / Unhappy and at home.” nie odnoszą się więc tylko do lokalizacji przestrzeni i zadomowienia, które wydobywa Barańczak porównaniem: “nieszczęśliwy, jak u siebie w domu”, ale wygrywają nutę nostalgii, jako figury nieuniknionego ciężaru przeszłości, swoistego folkloru i dziedzictwa Irlandii, a także poetyckiego dekalogu Heaneya. Nostalgia, jedna z najważniejszych kategorii poetyckich autora “Śmierci Przyrodnika”, warunkuje potem cały system aksjologiczny, zwracając poetę w stronę topiki złotego wieku czy miejsc bezpiecznych. Pozwala mu wykorzystać “bagno” jako metaforę spotkania czasów, wykraczającą daleko poza eliadowską hierofanię. Wiersz nie kończy się więc tęsknotą za domem, czyli akcentem jaki wygrywa Barańczak, tylko przyjęciem na siebie ciężaru przeszłości, pogłębieniem samoświadomości “bagiennego życia”, w którym akt samopoznania przez historię jest aktem powrotu do domu. Tutaj strategia Sommera przyniosła znacznie lepszy efekt, bo niezbędne wydaje się przetłumaczenie każdego słowa tak właśnie, jak zostało użyte w oryginale. Chociaż poetycką innowacją są “stare śmiercionośne parafie” (lokalny koloryt i kulturowe znaczenie “old man-killing parishes” zaciera się w języku polskim i brzmi nieco groteskowo, poza tym traci formę gerundium, mówiącą o czynnościach powtarzalnych), to dosłowne przetłumaczenie ostatnich wersów pozwala najlepiej wybrzmieć wszystkim sensom. Kluczowy okazuje się właśnie spójnik “and” oddany u Sommera przez “i jak”:
Tam w Jutlandii,
Wśród starych śmiercionośnych parafii,
Będę się czuł zagubiony,
Nieszczęśliwy i jak w domu.
W obliczu swoistej translatorskiej strategii, jasna staje się odpowiedź na pytanie, dlaczego Sommer wybrał akurat wiersz z tomu Station Island jako tytuł zbioru. Kolejowe dzieci to heaneyowska podróż w przeszłość, do stanu niewinności, w którym świat wydawał się uporządkowany i możliwy do pojęcia. To kolejny akt samopoznania, świadomej projekcji siebie w dzieciństwo, aby na nowo ustalić hierarchię wartości w języku. To również podróż Sommera w stronę jego własnych doświadczeń tłumacza, w stronę fascynacji melodyką obcego wiersza i rytmem frazy. Heaney w tym przekładzie bliski jest osobistej twórczości Sommera, jego zdania przeskakują niczym te z Piosenki pasterskiej czy Dni i nocy po linii głosek, po krawędziach wersów, bo jak wyznaje tłumacz: “Sam czułem szorstką zmysłowość zgłosek, słyszałem też melodię, ale sporo rzeczy było niepewnych albo niezrozumiałych – wiejska plebejskość Heaneya stawiała spore wymagania. (…) Świetna wydała mi się w końcu inicjacyjna historia o żabach z “Death of a Naturalist”, jednym gestem narracyjnym spinająca całą przestrzeń wczesnych lat szkolnych – od czasu niewinności po czas doświadczenia – którą bohater wiersza przebywa.”
Ta narracyjna klamra spinająca niewinność i doświadczenie, a więc całość cywilizacyjnej refleksji Heaneya, rozpostarta pomiędzy przeszłością i teraźniejszością, powraca właśnie w wierszu “Kolejowe dzieci”. Po raz kolejny zostaje tam wykorzystana topika osi świata, igielnego ucha, zaczerpnięta z biblijnej przypowieści, która niczym soczewka ogniskuje akt patrzenia, a więc akt poznania. W tym charakterystycznym punkcie przejścia wyraża się nadzieja na zniesienie odwiecznej opozycji realnego i wykreowanego, mityczny próg, za którym następuje świat pozytywnej jedni, wypełnia się czas, a przekład ustępuje przed jasnością znaczeń:
Byliśmy mali i myśleliśmy, że nie wiemy nic
Co wiedzieć warto. I że słowa wędrują po drutach
W lśniących torebkach kropli,
A każda z nich jest szczelnie wypełniona światłem
Nieba, iskrzeniem drutów, i nami
Pomniejszonymi tak bez granic
Że moglibyśmy się przecisnąć przez igielne ucho.
O AUTORZE
Jakub Skurtys
Ur. 1989, krytyk i historyk literatury; doktor literaturoznawstwa; pracuje na Wydziale Filologicznym UWr; autor książek o poezji najnowszej Wspólny mianownik (2020) oraz Wiersz… i cała reszta (2021).
powiązania
Rozmowy na koniec: odcinek 26 Iwona Bassa
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Iwona Bassa Jakub Skurtys ResinaDwudziesty szósty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 24 Zofia Bałdyga, Olga Niziołek, Aleksandra Wojtaszek
nagrania / TransPort Literacki Aleksandra Wojtaszek Antonina Tosiek Jakub Skurtys Olga Niziołek Resina Zofia BałdygaDwudziesty czwarty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.
WIĘCEJCzołgacz, pełzacz, tropiciel
wywiady / O KSIĄŻCE Jakub Skurtys Przemysław OwczarekRozmowa Jakuba Skurtysa z Przemysławem Owczarkiem, towarzysząca premierze książki Przemysława Owczarka Katawotra, wydanej w Biurze Literackim 19 lutego 2024 roku.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 27 Klaudia Pieszczoch
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Klaudia Pieszczoch ResinaDwudziesty siódmy odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.
WIĘCEJPrzyszłość krytyki literackiej
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Przyszłość literatury”.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 23 Roman Honet
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Resina Roman HonetDwudziesty trzeci odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 22 Jacek Godek, Katarzyna Skórska, Elżbieta Sobolewska
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Elżbieta Sobolewska Jacek Godek Jakub Skurtys Katarzyna Skórska ResinaDwudziesty drugi odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 21 Kacper Bartczak
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Kacper Bartczak ResinaDwudziesty pierwszy odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 20 Julian Tuwim (Aleksander Trojanowski)
nagrania / TransPort Literacki Aleksander Trojanowski Antonina Tosiek Jakub Skurtys Julian Tuwim ResinaDwudziesty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 19 Grzegorz Jankowicz
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Grzegorz Jankowicz Jakub Skurtys ResinaDziewiętnasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 18 Miłosz Fleszar, Jakub Grabiak, Jakub Gutkowski, Joanna Łępicka, Amelia Żywczak
nagrania / TransPort Literacki Amelia Żywczak Antonina Tosiek Jakub Grabiak Jakub Gutkowski Jakub Skurtys Joanna Łępicka Miłosz Fleszar ResinaOsiemnasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 17 Karolina Kapusta
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Karolina Kapusta ResinaSiedemnasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 16 Jerzy Jarniewicz
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Jerzy Jarniewicz ResinaSzesnasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 15 Janusz Rudnicki
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Janusz Rudnicki ResinaPiętnasy odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 14 Hubert Zemler
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Hubert Zemler Jakub SkurtysCzternasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJ(O)patrzenie
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysImpresja Jakuba Skurtysa na temat poezji Amelii Żywczak, laureatki projektu „Połów. Poetyckie debiuty 2022”.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 13 Adam Mickiewicz
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Joanna Mueller Miłosz BiedrzyckiTrzynasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJDzieciom Matygi też (o tomie zemla vulgaris)
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki zemla vulgaris Katarzyny Szwedy, wydanej w Biurze Literackim 29 maja 2023 roku.
WIĘCEJHigh hopes
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysImpresja Jakuba Skurtysa na temat poezji Jakuba Gutkowskiego, laureata projektu „Połów. Poetyckie debiuty 2022”.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 12 Julek Rosiński
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Julek RosińskiDwunasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJSztuczne (k)raje
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysImpresja Jakuba Skurtysa na temat poezji Miłosza Fleszara, laureata projektu „Połów. Poetyckie debiuty 2022”.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 11 Jacek Dehnel
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jacek Dehnel Jakub SkurtysJedenasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 10 Katarzyna Jakubiak
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Katarzyna JakubiakDziesiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJHooked
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja towarzysząca premierze książki fuzja bordo Karoliny Kapusty, wydanej w Biurze Literackim 6 lutego 2023 roku.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 9 Tomek Gromadka
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Tomek GromadkaDziewiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJPorzeczka, poziomka, nieczytelny podpis
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysImpresja Jakuba Skurtysa na temat poezji Joanny Łępickiej, laureatki projektu „Połów. Poetyckie debiuty 2022”.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 8 Miron Białoszewski (Jakub Pszoniak)
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Pszoniak Jakub SkurtysÓsmy odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 7 Marcin Mokry
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Marcin MokrySiódmy odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 6 Karolina Sałdecka
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Karolina SałdeckaSzósty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJPPR #12
felietony / cykle CZYTLENIKÓW Jakub Skurtys12. odcinek cyklu „PPR” autorstwa Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJPrometeusz i Neron podają sobie dłonie
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysImpresja Jakuba Skurtysa na temat poezji Jakuba Grabiaka, laureata 17. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJPrzyległość (uwagi o tomie cierpkie Marleny Niemiec)
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca premierze książki cierpkie Marleny Niemiec, która ukaże się w Biurze Literackim 28 listopada 2022 roku.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 5 Przemysław Suchanecki
nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub Skurtys Przemysław SuchaneckiPiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 4 Laura Osińska
nagrania / Stacja Literatura Anna Adamowicz Antonina Tosiek Jakub Skurtys Laura OsińskaCzwarty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJSześćdziesiąt na sześćdziesiąt
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysPosłowie Jakuba Skurtysa z książki Inaczej nie będzie Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, która wydanej w Biurze Literackim 14 listopada 2022 roku.
WIĘCEJPPR #11
felietony / cykle CZYTLENIKÓW Jakub Skurtys11. odcinek cyklu „PPR” autorstwa Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJGesty zaufania i oddania
wywiady / O KSIĄŻCE Jakub Skurtys Przemysław SuchaneckiRozmowa Przemysława Suchaneckiego z Jakubem Skurtysem, towarzysząca premierze książki Inaczej nie będzie Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, która wydanej w Biurze Literackim 14 listopada 2022 roku.
WIĘCEJPPR #10: Męski-klęski
felietony / cykle CZYTLENIKÓW Jakub Skurtys10. odcinek cyklu „PPR” autorstwa Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 2 Nowe głosy z Polski: proza
nagrania / TransPort Literacki Alicja Sawicka Antonina Tosiek Barbara Frączyk Iwona Bassa Jakub Skurtys Marta Lipowicz Mirek Kulisz Patryk KulpaDrugi odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 1 Nowe głosy z Polski: poezja
nagrania / TransPort Literacki Aleksandra Byrska Antonina Tosiek Bartosz Horyza Jakub Skurtys Ola Lewandowska-Ferenc Patrick Leftwich Szymon Kowalski Zofia KiljańskaPierwszy odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 3 Krzysztof Chronowski
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Krzysztof ChronowskiTrzeci odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJRozmowy na koniec: odcinek 4 Maria Krzywda
nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Maria KrzywdaRozmowy na koniec: odcinek 4 Maria Krzywda
WIĘCEJRozmowy na torach: odcinek 14 Elżbieta Łapczyńska
nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Elżbieta Łapczyńska Jakub SkurtysCzternasty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJPPR (#8)
felietony / cykle CZYTLENIKÓW Jakub Skurtys8. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJRozmowy na koniec (3)
nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub SkurtysTrzecia część dyskusji prowadzonej przez Antoninę Tosiek i Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJRozmowy na koniec (2)
nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub SkurtysDruga część dyskusji prowadzonej przez Antoninę Tosiek i Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJLet the right one in
recenzje / ESEJE Dawid Mateusz Jakub SkurtysImpresja Dawida Mateusza i Jakuba Skurtysa na temat poezji Oli Lewandowskiej-Ferenc, laureatki 16. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJPPR (#7)
felietony / cykle CZYTLENIKÓW Jakub Skurtys7. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJRozmowy na torach: odcinek 12 Kira Pietrek
nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub Skurtys Kira PietrekDwunasty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJRozmowy na torach: odcinek 13 Joanna Mueller
nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub Skurtys Joanna MuellerTrzynasty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJPPR (#6)
felietony / cykle CZYTLENIKÓW Jakub Skurtys6. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJSpektralne linie, solarne pasma
recenzje / ESEJE Dawid Mateusz Jakub SkurtysImpresja Dawida Mateusza i Jakuba Skurtysa na temat poezji Patricka Leftwicha, laureata 16. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJPPR (#5)
felietony / cykle CZYTLENIKÓW Jakub Skurtys5. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJRozmowy na torach: odcinek 11 Jerzy Jarniewicz
nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub Skurtys Jerzy JarniewiczJedenasty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJRozmowy na torach: odcinek 10 Agata Jabłońska
nagrania / Stacja Literatura Agata Jabłońska Antonina Tosiek Jakub SkurtysDziesiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJRozmowy na torach: odcinek 9 Antonina Tosiek
nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub SkurtysDziewiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJRozmowy na torach: odcinek 8 Michał Mytnik
nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub Skurtys Michał MytnikÓsmy odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJZa kulisami poematu i w środku
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Teksty odzyskane Tadeusza Różewicza, która ukaże się w Biurze Literackim 18 kwietnia 2022 roku.
WIĘCEJPPR (#4)
felietony / cykle CZYTLENIKÓW Jakub Skurtys4. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJNie chcę śpiewać pieśni
wywiady / O KSIĄŻCE Jakub Skurtys Julek RosińskiRozmowa Jakuba Skurtysa z Julkiem Rosińskim, towarzysząca premierze książki streszczenie pieśni, wydanej w Biurze Literackim 21 marca 2022 roku.
WIĘCEJPPR (#3)
felietony / cykle CZYTLENIKÓW Jakub Skurtys3. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJRozmowy na torach: odcinek 6 Radosław Jurczak
nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub Skurtys Radosław JurczakSzósty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJRozmowy na torach: odcinek 7 Kacper Bartczak
nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub Skurtys Kacper BartczakSiódmy odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJPPR (#2)
felietony / cykle CZYTLENIKÓW Jakub Skurtys2. odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJRozmowy na torach: odcinek 4 Agata Puwalska
nagrania / Stacja Literatura Agata Puwalska Antonina Tosiek Jakub SkurtysCzwarty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJRozmowy na torach: odcinek 5 Katarzyna Szweda
nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub Skurtys Katarzyna SzwedaPiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJPPR (#1)
felietony / cykle CZYTLENIKÓW Jakub SkurtysPierwszy odcinek cyklu „PPR” Jakuba Skurtysa.
WIĘCEJKoszmary Sinéad O’Connor
recenzje / IMPRESJE Dawid Mateusz Jakub SkurtysImpresja Dawida Mateusza i Jakuba Skurtysa na temat poezji Zofii Kiljańskiej, laureatki 16. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJRozmowy na torach: odcinek 3 Anna Adamowicz
nagrania / Stacja Literatura Anna Adamowicz Antonina Tosiek Jakub SkurtysTrzeci odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJRozmowy na torach: odcinek 1 Bohdan Zadura
nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Bohdan Zadura Jakub SkurtysPierwszy odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJRozmowy na torach: odcinek 2 Marta Sokołowska
nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub Skurtys Marta SokołowskaDrugi odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.
WIĘCEJDoktor Marlow i Pan Kurtz
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Meskalina i muzyka Henriego Michaux w przekładzie Jakuba Kornhausera i Wacława Rapaka, wydanej w Biurze Literackim 15 listopada 2021 roku.
WIĘCEJTętent spalonej awangardy
recenzje / IMPRESJE Dawid Mateusz Jakub SkurtysImpresja Dawida Mateusza i Jakuba Skurtysa na temat poezji Bartosza Horyzy, laureata 16. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJPodomka Balzaka (o Po domu Dariusza Sośnickiego)
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Po domu Dariusza Sośnickiego, wydanej w Biurze Literackim 1 listopada 2021 roku.
WIĘCEJKredę gryzie się ze strachu
recenzje / IMPRESJE Dawid Mateusz Jakub SkurtysImpresja Dawida Mateusza i Jakuba Skurtysa na temat poezji Aleksandry Byrskiej, laureatki 16. edycji Połowu poetyckiego.
WIĘCEJNiepokalanie początku
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Połów. Poetyckie debiuty 2020, która ukazała się w Biurze Literackim 26 lipca 2021 roku.
WIĘCEJO tym, co mogło zajść, gdyby zajść miało, tej nocy
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Mondo cane Jerzego Jarniewicza, która ukazała się w Biurze Literackim 28 czerwca 2021 roku.
WIĘCEJPieśni niewinności i doświadczenia
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Agaty Puwalskiej haka!, wydanej w Biurze Literackim 22 marca 2021 roku.
WIĘCEJZ tęsknoty za utopią (kosmiczne suchary)
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Biurowe książki 2020 roku”.
WIĘCEJBezsilność i drżenie
wywiady / O KSIĄŻCE Adam Kaczanowski Jakub SkurtysRozmowa Jakuba Skurtysa z Adamem Kaczanowskim, towarzysząca premierze książki Utrata, która zostanie wydana w Biurze Literackim 22 lutego 2021 roku.
WIĘCEJWiersz niejedno zniesie
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca wydaniu książki Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego Ciało wiersza, która ukazała się w Biurze Literackim 11 stycznia 2021 roku.
WIĘCEJKlasyka europejskiej poezji: Blake, Espriu, Todorović, Župančič
nagrania / Stacja Literatura Filip Łobodziński Jakub Kornhauser Jakub Skurtys Joanna Orska Miłosz Biedrzycki Miroljub Todorović Oton Župančič Salvador Espriu Tadeusz Sławek William BlakeSpotkanie wokół książek Wyspa na Księżycu Williama Blake’a, świnia jest najlepszym pływakiem Mirjoluba Todorovicia, Kielich upojenia Otona Župančiča oraz Skóra byka Salvadora Espriu z udziałem Tadeusza Sławka, Jakub Kornhauser, Miłosza Biedrzyckiego, Filipa Łobodzińskiego, Joanny Orskiej i Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
WIĘCEJNowe języki poezji
nagrania / Stacja Literatura Jakub SkurtysZapis dyskusji “Nowe języki poezji” prowadzonej przez Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
WIĘCEJNowe.języki.poezji @com.pl
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Nowe języki poezji”.
WIĘCEJPrzyszłość jest chmurą, przyszłość jest chwytem
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca wydaniu książki Radosława Jurczaka Zakłady holenderskie, która ukazała się w Biurze Literackim 18 listopada 2020 roku.
WIĘCEJPosłowie: O nadziei
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysSzkic Jakuba Skurtysa, towarzyszący wydaniu almanachu Wiersze i opowiadania doraźne 2020, który ukazał się w Biurze Literackim 8 października 2020 roku.
WIĘCEJŚcieżki równoległe
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca premierze almanachu Połów. Poetyckie debiuty 2019, który ukazał się w Biurze Literackim 17 sierpnia 2020 roku.
WIĘCEJByło, nie mija
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Ludzie ze Stacji”.
WIĘCEJSerdeczny złotnik świata
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca wydaniu książki Otona Župančiča Kielich upojenia, w wyborze, przekładzie i z posłowiem Katariny Šalamun- Biedrzyckiej, która ukazała się w Biurze Literackim 15 czerwca 2020 roku.
WIĘCEJPoetyckie książki trzydziestolecia
nagrania / Stacja Literatura Anna Kałuża Jakub Skurtys Joanna Mueller Joanna Orska Karol MaliszewskiSpotkanie z udziałem Anny Kałuży, Karola Maliszewskiego, Joanny Mueller, Joanny Orskiej oraz Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 24.
WIĘCEJKroniki ukrytej prawdy, Sroga zima oraz Biblia i inne historie
nagrania / Stacja Literatura Anna Kałuża Anna Sawicka Anna Wasilewska Elżbieta Sobolewska Jakub Skurtys Pere Calders Péter Nádas Raymond QueneauSpotkanie wokół książek Kroniki ukrytej prawdy Pere’a Caldersa, Sroga zima Raymonda Queneau i Biblia i inne historie Pétera Nádasa z udziałem Anny Sawickiej, Elżbiety Sobolewskiej, Anny Wasilewskiej, Anny Kałuży i Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 24.
WIĘCEJProrok Codzienny (wydanie świąteczno-noworoczne)
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Biurowe książki 2019 roku”.
WIĘCEJStrącanie w ogień
wywiady / O KSIĄŻCE Jakub Skurtys Przemysław SuchaneckiRozmowa Jakuba Skurtysa z Przemysławem Suchaneckim, towarzysząca premierze książki Wtracenie Przemysława Suchaneckiego, która ukazała się w Biurze Literackim 31 grudnia 2019 roku.
WIĘCEJKrótki traktat o urządzeniach (zapiski z lektury)
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa książki Naworadiowa Kacpra Bartczaka, wydanej w Biurze Literackim 26 sierpnia 2019 roku.
WIĘCEJDziwny żywot kronikarza
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa książki Kroniki ukrytej prawdy Pere Caldersa, w tłumaczeniu Anny Sawickiej, wydanej w Biurze Literackim 15 lipca 2019 roku.
WIĘCEJDalszy ciąg
wywiady / O KSIĄŻCE Dawid Mateusz Jakub SkurtysRozmowa Jakuba Skurtysa z Dawidem Mateuszem, towarzysząca wydaniu almanachu Połów. Poetyckie debiuty 2018, który ukazał się nakładem Biura Literackiego 3 czerwca 2019 roku.
WIĘCEJKoniec antropocenu
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa książki Animalia Anny Adamowicz, która ukazała się w Biurze Literackim 28 stycznia 2019 roku.
WIĘCEJSą punkty, są asysty (A.D. 2018)
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Biurowe książki 2018 roku”.
WIĘCEJPoetycka książka trzydziestolecia: rekomendacja nr 13
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Poetycka książka trzydziestolecia”.
WIĘCEJŻe sensem bycia jest troska
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa książki Dni powszednie i święta Julii Szychowiak, wydanej w Biurze Literackim 15 października 2018 roku.
WIĘCEJOsiemnaście tysięcy znaków
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca premierze almanachu Połów. Poetyckie debiuty 2017, który ukazał się w Biurze Literackim 13 sierpnia 2018 roku.
WIĘCEJKinkyway
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Sankcje Jerzego Jarniewicza, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 30 kwietnia 2018 roku.
WIĘCEJJeszcze dopowiedzenia
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Biurowe książki roku 2017”.
WIĘCEJChiazm, czyli przepaść
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa książki Raport wojenny Agaty Jabłońskiej, wydanej nakładem Biura Literackiego 20 listopada 2017 roku.
WIĘCEJRadość filatelisty
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa książki Historie ważne i nieważne w przekładzie Bohdana Zadury, wydanej nakładem Biura Literackiego 26 maja 2011 roku, a w wersji elektronicznej 13 listopada 2017 roku.
WIĘCEJI wszystkie długi zostaną spłacone
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa książki Trawers Andrzeja Sosnowskiego, wydanej w Biurze Literackim w wersji papierowej 6 marca 2017 roku, a w wersji elektronicznej 31 lipca 2017 roku.
WIĘCEJStronami mitu, stronami zgrzytu (4LP box set)
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Wybieganie z raju (2006-2012) Tomasza Pułki, wydanej w Biurze Literackim 10 lipca 2017 roku.
WIĘCEJJa, stróż latarnik
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Stacja wieży ciśnień Dawida Mateusza, wydanej w Biurze Literackim w wersji papierowej 26 lipca 2016 roku, a w wersji elektronicznej 17 lipca 2017 roku.
WIĘCEJZmęczony burz szaleństwem
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Jarzmo Przemysława Owczarka, wydanej w Biurze Literackim 29 maja 2017 roku.
WIĘCEJGazowana cykuta
wywiady / O KSIĄŻCE Jakub Skurtys Piotr JemiołoRozmowa Piotra Jemioły z Jakubem Skurtysem, towarzysząca premierze książki Trawers Andrzeja Sosnowskiego, wydanej w Biurze Literackim 6 marca 2017 roku.
WIĘCEJDysfagicy i dysfaganci (w polemicznym trybie)
debaty / WYDARZENIA I INICJATYWY Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Na scenie czy w polu”.
WIĘCEJCzarna magia
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Z tamtej strony ciszy Bolesława Leśmiana w wyborze Jacka Gutorowa, wydanej 8 listopada 2012 roku w Biurze Literackim.
WIĘCEJSłoń w pustym sklepie
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Biurowe książki 2016 roku”.
WIĘCEJGdy „na wzruszenia jest wymiar ogólny i ścisły”
wywiady / O KSIĄŻCE Jakub Skurtys Piotr MatywieckiRozmowa Jakuba Skurtysa z Piotrem Matywieckim.
WIĘCEJJa-składnia
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysSzkic Jakuba Skurtysa o poezji Kamili Janiak. Prezentacja w ramach cyklu tekstów zapowiadających antologię Zebrało się śliny. Nowe głosy z Polski, która ukaże się w Biurze Literackim.
WIĘCEJDuchy Miasta są mi przychylne
wywiady / Jakub Skurtys Szymon Domagała-JakućRozmowa Jakuba Skurtysa z Szymonem Domagałą-Jakuciem. Prezentacja w ramach cyklu tekstów zapowiadających antologię Zebrało się śliny. Nowe głosy z Polski, która ukaże się w Biurze Literackim.
WIĘCEJKąt zaangażowania
wywiady / O PISANIU Dawid Mateusz Jakub SkurtysRozmowa Jakuba Skurtysa z Dawidem Mateuszem. Prezentacja w ramach cyklu tekstów zapowiadających antologię Zebrało się śliny. Nowe głosy z Polski, która ukaże się w Biurze Literackim.
WIĘCEJO formę, czyli wszystko
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie „Formy zaangażowania”, towarzyszącej premierze antologii Zebrało się śliny, która ukaże się niebawem w Biurze Literackim.
WIĘCEJWszystko co stałe, rozpływa się…
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie “Powiadacie, że chcecie rewolucji”.
WIĘCEJDaj mi tam, gdzie mnie jeszcze nie było
recenzje / IMPRESJE Jakub SkurtysEsej Jakuba Skurtysa towarzyszący premierze książki Zmartwychwstanie ptaszka Bohdana Zadury.
WIĘCEJI po dziewiąte: a jakże!
debaty / KSIĄŻKI I AUTORZY Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie “Po co nam Dzieła zebrane Karpowicza”.
WIĘCEJSześć zakładów o miejsce krytyki (wokół Księgi zakładek Jacka Gutorowa)
recenzje / IMPRESJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa z ksiażki Księga zakładek Jacka Gutorowa.
WIĘCEJPodsumowanie roku (albo memuary)
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie “Biurowe książki 2010 roku”.
WIĘCEJ"To się tylko tak mówi", czyli Nocne życie Bohdana Zadury
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Nocne życie Bohdana Zadury.
WIĘCEJNie(do)czytani
debaty / KSIĄŻKI I AUTORZY Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie “44. Poezja polska od nowa”.
WIĘCEJGdy "na wzruszenia jest wymiar ogólny i ścisły"
wywiady / O KSIĄŻCE Jakub Skurtys Piotr MatywieckiZ Piotrem Matywieckim o książce Złotniejący świat Marii Konopnickiej rozmawia Jakub Skurtys.
WIĘCEJKawa instant z lekko skwaśniałą śmietanką
debaty / WYDARZENIA I INICJATYWY Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie “Dobry wieczór”.
WIĘCEJWestern po polsku
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Jakub SkurtysGłos Jakuba Skurtysa w debacie “Jak rozmawiać o poezji”.
WIĘCEJ"Wild water kingdom timex show / jaki dziwny letargiczny trans"
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa z książki poems Andrzeja Sosnowskiego.
WIĘCEJProces marginalizacji, spychania i odpychania Inności
wywiady / O KSIĄŻCE Jakub Skurtys Mateusz KotwicaZ Jakubem Skurtysem o książce Sajgon rozmawia Mateusz Kotwica.
WIĘCEJPoezja nie jest już liryką
wywiady / O KSIĄŻCE Jakub Skurtys Kacper Bartczak Paweł KaczmarskiZ Kacprem Bartczakiem o książce Świat nie scalony. Estetyka, poetyka, pragmatyzm rozmawiają Paweł Kaczmarski i Jakub Skurtys.
WIĘCEJ"I to jest jakieś otwarcie na przyszłość" – Kacpra Bartczaka wstęp do poetyki pragmatystycznej
recenzje / ESEJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Świat nie scalony Kacpra Bartczaka.
WIĘCEJPoezja od-wiecznych przestrzeni. Cztery przymiarki do szkicu o Piotrze Matywieckim
recenzje / IMPRESJE Jakub SkurtysRecenzja Jakuba Skurtysa z książki Zdarte okładki (1965-2009) Piotra Matywieckiego, wydanej w Biurze Literackim 14 września 2009 roku.
WIĘCEJNieskończenie długi poemat poza słowami
wywiady / O KSIĄŻCE Jakub Skurtys Piotr MatywieckiZ Piotrem Matywieckim o książce Zdarte okładki rozmawia Jakub Skurtys.
WIĘCEJKawa po irlandzku
recenzje / ESEJE Paweł SarnaRecenzja Pawła Sarny z książki Kolejowe dzieci Seamusa Heaneya.
WIĘCEJPrzed słowem: Kamienie w strumieniu, pismo na piasku
recenzje / IMPRESJE Jerzy JarniewiczEsej Jerzego Jarniewicza towarzyszący premierze książki Kolejowe dzieci Seamusa Heaney’a.
WIĘCEJCo ciekawiło mnie u Seamusa Heaneya, kiedy zaczynałem go tłumaczyć?
recenzje / IMPRESJE Piotr SommerFragment posłowia do książki Seamusa Heaneya Kolejowe dzieci.
WIĘCEJ