O Na szali znaków

Antologia dwudziestowiecznej poezji francuskiej, dla której twórczość Jacoba, Apollinaire’a, Cendrarsa czy Reverdy’ego jest jedynie historycznym tłem? Francuski wiersz po tym, jak Nowy Jork ukradł Paryżowi ideę sztuki nowoczesnej, a Czesław Miłosz odmówił mu zamiłowania do Rzeczywistości? Krystyna Rodowska wie, co robi. Nie chce zmieniać historii literatury i nie liczy, jak sądzę, na radykalną odmianę naszych gustów czytelniczych. Właśnie niewygórowane ambicje tłumaczki i antologistki sprawiają, że Na szali znaków jest książką ciekawą.

Dariusz Sośnicki

Czas już najwyższy nadrobić zaległości na odcinku współczesnej poezji francuskiej, którą Miłosz skazał onegdaj na banicję za jej rzekomą hermetyczność. Po 1989 roku odpuściliśmy sobie Francuzów na rzecz Amerykanów i tak uważnie wsłuchiwaliśmy się w głos dobiegający z Nowego Jorku, że inne rytmy, inne konwencje pisania, inne tradycje poetyckie niemal w ogóle do nas nie docierały. W jednym z tekstów prezentowanych w antologii Na szali znaków Jacques Dupin mówi o pisaniu do “nieznajomego niewidomego”. Tak mniej więcej wyglądała do tej pory nasza “komunikacja” z poetami francuskimi. Książka Krystyny Rodowskiej wypełnia pokaźną lukę na mapie współczesnej poezji. 450 stron, 14 poetów, ponad 250 tekstów, precyzyjne komentarze do wierszy i obszerne noty o wszystkich autorach… Szala znaków zdecydowanie przechyla się na korzyść Francuzów!

Grzegorz Jankowicz

Podoba mi się, że antologia Krystyny Rodowskiej – podobnie jak O krok od nich Piotra Sommera – jest książką osobistą, zapewne miłosną. Zamiast pretensji do kanoniczności, mamy obszerne prezentacje twórczości czternaściorga poetów. Dużo się dzieje, również w prozie (Frank O’Hara pisał: “To jest nawet / proza, jestem prawdziwym poetą”), a wiele z tych utworów – jakby na przekór tytułowi – chce być jak najbliżej ciała, próbuje dotknąć czegoś pozajęzykowego, czegoś, co nie byłoby znakiem, i czego za pomocą żadnych znaków wyrazić się nie da. Mam też nadzieję, że Na szali znaków sprowokuje innych tłumaczy do przedstawienia nam tego, co ich we współczesnej poezji francuskiej fascynuje, że doczekamy się prawdziwej wojny na antologie.

Adam Zdrodowski