Temat z Tadeusza Pióry (na marginesie tomu “O dwa kroki stąd. 1992- 2011”)

1.
Tadeusz Pióro zamyka pewien etap swojej twórczości poetyckiej. Wiersze ułożone są chronologicznie, od początku do końca.

2.
Zakończenie jest zamiast wstępu. Wstęp rzadziej, niż zakończenie, sprawia przyjemność. A przyjemnie powinno być do samego końca, nawet jeśli przez chwilę zrobi się nieprzyjemnie, bo ktoś wygłasza sądy ex cathedra.

3.
Większość pryncypiów, które rządzą poczynaniami poetyckimi Tadeusza Pióro, znajduje się w manifeście bliskiego mu ruchu Slow Food. Można go w całości przeczytać po polsku na stronie www.slowfood.pl. Ciekawa lektura, proszę mi wierzyć. Na przykład wyimek, który jak nic rymuje się z liryczną twórczością autora Woli i Ochoty: “Odpowiednie dawkowanie pewnej zmysłowej przyjemności i powolne, długotrwałe zadowolenie mogą ochronić nas przed zaraźliwą wielością mylącą szaleństwo z wydajnością”. Zdanie to powinno dać nam do myślenia. Przyzwyczailiśmy się do czytania Pióry jako poety nagłych przeskoków i nieoczekiwanych zwrotów języka, gestów demaskacji i autodemaskacji, obrazów tak szybkich i zwiewnych, że nie sposób uwolnić się od sformułowania “zaraźliwa wielość”. Ale im dłużej obcuje się z wierszami warszawskiego poety, tym wyraźniej ujawnia się ich inny wymiar; powiedzmy, że jest to wymiar niespiesznej, przedłużonej przyjemności wynikającej już to z odwleczenia sensów, już to z pozostawienia ich w stanie wzmożonej gotowości, zanim jeszcze zaczęły znaczyć.

4.
Można by w tym miejscu zacytować wiele wierszy tego dziwnego poety, który nie lubi poganiać słów, za to z rozmysłem je smakuje: czterdzieści cztery przyjemności, psychofizyczny komfort, i tak dalej. Można by dokonać kilku wstępnych rozpoznań, które pozwoliłyby zobaczyć, ile zmysłowych rozkoszy może tkwić w zbitce słów, prostym zdaniu czy sprawnie, choć nie popędliwie przeprowadzonym argumencie. Co nieco napisałem w szkicu, który znalazł się w książce Niepodległość głosu. Wydane w ostatnich latach zbiory Pieśni miłosne (2004) i Abecadło (2009) nie tylko nie zmieniły mojego poglądu na tę poezję, ale utwierdziły w przekonaniu, że mamy do czynienia z absolutnie fantastyczną językową choreografią i pięknym ukłonem w stronę niespiesznego życia z wszystkimi potencjalnymi detalami i niuansami.

5.

Idąc pod wiatr można liczyć kroki, myślenie
z wiatrem zwraca się ku sobie
więc myślę, że warto pomyśleć o czymś
co się liczy bez względu na wiatr.

6.
Czytaliśmy onegdaj o poetyce flow i chart. Być może nadszedł czas, aby zająć się poezją slow food? A jest co przeżuwać. Pióro pisze tak, jakby sam stworzył manifest ruchu “niespiesznego jedzenia”. W jego wierszach nie ma żadnego wykroczenia przeciw naturze i jej sezonowym cyklom. Poeta wykorzystuje to, co najświeższe, najlepsze i lokalne. Oczywiście nie zawsze jest to możliwe, a ponadto nie warto być przesadnie dogmatycznym w sprawach literackich. Przekora często przynosi ciekawsze skutki, niż ortodoksyjność. Lecz zasada podstawowa pozostaje ta sama: lepszy piękny, zdrowy burak z działki teściów, niż papaja, której nikt nie chciał zjeść na Hawajach. Czasem trzeba się nabiedzić, żeby buraka ucywilizować, a czasem można go przyjąć au naturel. Cała przyjemność w negocjowaniu. W eksperymencie.

7.
Kilkanaście wierszy w tej książce uważam za doskonałe, to znaczy takie, z którymi dłużej eksperymentować nie warto. Pozostałe są otwarte na propozycje. Będę do nich wracał. Mam nadzieję, że Państwo również.