
Café Cobro
dzwieki / WYDARZENIA Dariusz Suska Jerzy Jarniewicz Marcin SendeckiZapis całego spotkania autorskiego z udziałem Jerzego Jarniewicza, Marcina Sendeckiego i Dariusza Suski podczas Portu Wrocław 2008.
WIĘCEJRecenzja Marcina Sendeckiego z książki Zuch Edmund White'a, która ukazała się na łamach czasopisma „Exlusiv”.
Edmund White debiutował (w wieku Chrystusowym) jako subtelny esteta, autor nieobszernej, halucynacyjnej powieści Zapomniane Eleny (rok 1973), której wirtuozerię komplementował sam Vladimir Nabokov. Największy sukces osiągnął jednak na początku lat 80., kiedy to wydał Zucha – opowieść wciąż świetnie napisaną, lecz bardziej przystępną i realistyczną, w której kreśli żywot nastoletniego homoseksualisty w purytańskiej Ameryce lat 50.
Rzecz jest autobiograficzna, choć tylko do pewnego stopnia: pisarz, który niedawno gościł w Polsce, w wywiadzie dla magazynu “Książki” stwierdził, że do szesnastego roku życia uprawiał seks z 300 osobami, więc bohater Zucha jest znacznie bardziej nieśmiały od swego twórcy. “Gdybym napisał prawdę, nikt nie uwierzyłby w tę postać. Sam uważałem siebie za wybryk natury” – wyjaśniał.
Zuch nie był coming outem White’a. Wydając tę książkę, był już znany nie tylko jako awangardowy prozaik, lecz także autor poradnikowej Radości seksu gejowskiego [The Joy of Gay Sex, napisanej wraz z Charlesem Silversteinem] i przewodnikowych Stanów pożądania [States of Desire]. Podróży po gejowskiej Ameryce. Zuch okazał się jednak, jak podkreśla sam White, pierwszą otwarcie homoseksualną powieścią o ambicjach artystycznych, wydawana wcześniej proza gejowska była po prostu pornografią.
“Żaden homoseksualista nie przyjmuje swego homoseksualizmu za rzecz oczywistą. Musi go zbadać, obmacać, odsłuchać, jakby to była martwa kończyna drzewa albo żywa, lecz podstępna kończyna ciała. Z tego powodu wszyscy homoseksualiści są ‘gejowskimi filozofami’, przez sam fakt, że sami muszą siebie wymyślać” – pisał White w eseju Kultura seksualna i świetnie opisuje to jego własną twórczość. Na uwagę zasługuje szczególnie “nieoczywistość”, bo już w Zuchu mamy do czynienia ze znamienną dwuznacznością – jego bohater nie tylko odkrywa i walczy o swoją tożsamość w opresyjnym środowisku, lecz także denuncjuje swego starszego kochanka, nauczyciela, jako homoseksualistę. (“To najgorsza rzecz, jaką zrobiłem w życiu” – mówił White, przyznając, że ten epizod przydarzył mu się naprawdę). Takie pokazywanie (i kreowanie) rzeczywistości nieupiększonej narażało White’a, bądź co bądź, najważniejszego gejowskiego pisarza, na zarzuty płynące z własnego środowiska. “Potrafią być wręcz stalinowcami – mówił pisarz o atakujących go gejowskich aktywistach. – Według niektórych gej jako bohater książki musi być zawsze postacią pozytywną, wręcz autorytetem. Żeby odczuwali całkowite zadowolenie, postać geja powinna być bardzo męska, bardzo normalna i do tego szczęśliwa”. Szczęśliwie, ani kiedy pisał kapitalnego Zucha, ani później, trzymanie się takich przykazań nie przyszło White’owi do głowy.
Prócz przekładu Zucha (wznowionego, pierwsze polskie wydanie pochodzi z 1998 roku, ukazało się niedługo po poświęconym White’owi numerze “Literatury na Świecie”) ukazała się jeszcze znacznie nowsza książka zaoceanicznego pisarza: Hotel de Dream z roku 2007. Trzeba przyznać, że jej pomysł jest naprawdę wystrzałowy. Otóż Edmund White cofnął się do początku XX wieku i zajął się pogłoską utrzymującą, że Stephen Crane, młodo zmarły na gruźlicę klasyk amerykańskiej prozy i uosobienie jej heteroseksualnego wigoru, na łożu śmierci zaczął pisać historię o nowojorskim chłopcu, męskiej prostytutce.
Tekst zaginął (jeśli w ogóle powstał) i White napisał go na nowo, dając złożoną, piętrową narrację, w której towarzyszymy ostatnim dniom życia Crane’a i czytamy “jego” ostatnią powieść o chłopcu, dla którego traci głowę stateczny bankier, co się, oczywiście kończy niewyobrażalną katastrofą. Bodaj najbardziej fascynujący jest tu opis gejowskiego życia w Nowym Jorku na przełomie XIX i XX wieku, efekt historycznych badań White’a, który poświęcił wiele czasu, by oddać środowiskowy koloryt i język homoseksualnego nowojorskiego podziemia sprzed ponad stulecia i w ogóle koloryt epoki.
Konstrukcja Hotel de Dream jest więc dość misterna, detale smaczne, postaci (choć niekiedy prowadzone nieco ryzykownie) zajmujące.
Pięknie? Niekoniecznie. Szwankuje nieporadny przekład, co jest naprawdę bolesne, zwłaszcza, że Zuchowi trudno pod tym względem coś zarzucić. Tak więc, drodzy tłumacze, rada na przyszłość: jeśli ma się kaleczyć książkę pisarza słynącego z przewag stylu, to może lepiej zająć się jednak czym innym.
Urodzony w Gdańsku. Poeta. W latach 80. i 90. związany z pismem "brulion", a następnie z tygodnikiem "Przekrój". Za tom poetycki Przedmiar robót (2015) otrzymał Wrocławską Nagrodę Poetycką Silesius.
Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Jerzego Jarniewicza, Marcina Sendeckiego i Dariusza Suski podczas Portu Wrocław 2008.
WIĘCEJZapis całego spotkania autorskiego z udziałem Urszuli Kozioł, Ryszarda Krynickiego, Bohdana Zadury, Piotra Sommera, Jerzego Jarniewicza, Zbigniewa Macheja, Andrzeja Sosnowskiego, Tadeuszy Pióry, Darka Foksa, Wojciecha Bonowicza, Marcina Sendeckiego, Dariusza Suski, Mariusza Grzebalskiego, Dariusza Sośnickiego, Krzysztofa Siwczyka, Marty Podgórnik i Jacka Dehnela podczas Portu Wrocław 2007.
WIĘCEJZapis całego spotkania autorskiego z udziałem Jerzego Jarniewicza, Bartłomieja Majzla, Marty Podgórnik, Marcina Sendeckiego i Agnieszki Wolny-Hamkało podczas Portu Wrocław 2006.
WIĘCEJZapis całego spotkania autorskiego poświęconego twórczości Rafała Wojaczka podczas Portu Legnica 2004.
WIĘCEJZapis całego spotkania autorskiego Krystyny Miłobędzkiej i Marcina Sendeckiego podczas Portu Legnica 2004.
WIĘCEJSzkic Marcina Sendeckiego opublikowany w cyklu prezentacji najciekawszych archiwalnych tekstów z dwudziestopięciolecia festiwalu Stacja Literatura.
WIĘCEJZapis całego spotkania Marcina Sendeckiego i Dariusza Sośnickiego podczas festiwalu Port Legnica 2002.
WIĘCEJZdobywca II nagrody w III edycji konkursu “Nakręć wiersz”. Zespół w składzie: Zuzanna Głód, Antonina Maj.
WIĘCEJAutorski komentarz Marcina Sendeckiego do książki W, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 26 grudnia 2016 roku, a w wersji elektronicznej 3 października 2018 roku. Książka ukazuje się w ramach akcji „Poezja z nagrodami”.
WIĘCEJWiersz z tomu Przedmiar robót, zarejestrowany podczas spotkania “Ambasadorzy Poezji” na festiwalu Port Wrocław 2015.
WIĘCEJOdcinek nowego programu literackiego „Poeci”, w którym Wojciech Bonowicz rozmawia z Marcinem Sendeckim.
WIĘCEJImpresja Marcina Sendeckiego na temat zestawu wierszy Pogranicza Katarzyny Szwedy, laureatki 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJImpresja Marcina Sendeckiego na temat zestawu wierszy Wtracenie Przemysława Suchaneckiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJSpotkanie autorskie “Tribute to John Ashbery” w ramach festiwalu Stacja Literatura 22.
WIĘCEJImpresja Marcina Sendeckiego na temat zestawu wierszy Prawo lasu Pauliny Pidzik, laureatki 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJMarcin Sendecki odpowiada na pytania w ankiecie dotyczącej książki Przedmiar robót, wydanej w formie elektronicznej w Biurze Literackim 28 marca 2018 roku. Książka ukazuje się w ramach akcji „Poezja z nagrodami”.
WIĘCEJWiersz z książki Farsz, zarejestrowany podczas spotkania “Tadeusz Pióro Marcin Sendecki i Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki” na festiwalu Port Wrocław 2012.
WIĘCEJCzytanie z książki W z udziałem Marcina Sendeckiego i Ola Walickiego w ramach festiwalu Stacja Literatura 22.
WIĘCEJSpotkanie “Jeden akapit” wokół książki Kochając Henry’ego Greena w przekładzie Andrzeja Sosnowskiego z udziałem Marcina Sendeckiego w ramach festiwalu Stacja Literatura 22.
WIĘCEJImpresja Marcina Sendeckiego na temat zestawu wierszy Święto ofiarowania Pawła Bienia, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJWiersz z książki Farsz, zarejestrowany podczas spotkania “Tadeusz Pióro Marcin Sendecki i Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki” na festiwalu Port Wrocław 2012.
WIĘCEJRozmowa Adama Poprawy z Marcinem Sendeckim, towarzysząca premierze książki W, wydanej w Biurze Literackim w wersji papierowej 27 grudnia 2016 roku, a w wersji elektronicznej 3 lipca 2017 roku.
WIĘCEJWiersz z tomu Z wysokości. Parcele, zarejestrowany podczas spotkania “Drobiazgowa eksplozja” na festiwalu Port Wrocław 2006.
WIĘCEJWiersz z tomu Trap, zarejestrowany podczas spotkania “Cafe Cobro” na festiwalu Port Wrocław 2008.
WIĘCEJZapis spotkania autorskiego “Ambasadorzy Poezji” z Marcinem Sendeckim, Dariuszem Sośnickim i Eugeniuszem Tkaczyszynem-Dyckim w ramach 20. festiwalu literackiego Port Wrocław 2015.
WIĘCEJGłos Marcina Sendeckiego w debacie “Na scenie czy w polu?”.
WIĘCEJWiersz z tomu Przedmiar robót, zarejestrowany podczas spotkania “Ambasadorzy Poezji” na festiwalu Port Wrocław 2015.
WIĘCEJZapis spotkania z laureatami 3. edycji konkursu Komiks wierszem w ramach 20. edycji festiwalu Port Literacki 2015.
WIĘCEJFragment książki W Marcina Sendeckiego, która ukaże się w Biurze Literackim.
WIĘCEJFragment książki W Marcina Sendeckiego, która ukaże się w Biurze Literackim.
WIĘCEJKomentarz Marcina Sendeckiego do motta z książki Lamety, wydanej w Biurze Literackim 16 listopada 2015 roku.
WIĘCEJWiersz z książki Farsz, zarejestrowany podczas spotkania “Tadeusz Pióro Marcin Sendecki i Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki” na festiwalu Port Wrocław 2012.
WIĘCEJRecenzja Marcina Sendeckiego z książki Kochanka Norwida Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, która ukazała się 4 sierpnia 2014 roku na stronie internetowej Instytutu Książki.
WIĘCEJGłos Marcina Sendeckiego w debacie “Z uwagi na tekst”.
WIĘCEJRecenzja Marcina Sendeckiego z książki Do szpiku kości Krzysztof Jaworskiego.
WIĘCEJRecenzja Marcina Sendeckiego z książki Przeludnienie i sztuka Johna Cage’a.
WIĘCEJKomentarze Bohdana Zadury, Marcina Sendeckiego, Bartłomieja Majzla i Tomasza Fijałkowskiego.
WIĘCEJRecenzja Sylwii Kluczewskiej z książki Zuch Edmunda White’a, która ukazała się w styczniu 2013 roku na blogu Abominatio nascitur autumno.
WIĘCEJRecenzja Damiana Gajdy z książki Zuch Edmunda White’a, która ukazała się 14 marca 2012 roku w kultura.onet.pl.
WIĘCEJEsej Edmunda White’a towarzyszący premierze książki Zuch.
WIĘCEJEsej Edmunda White’a towarzyszący premierze książki Zuch.
WIĘCEJRecenzja Łukasza Najdera z książki Zuch Edmunda White’a, która ukazała się 25 marca 2012 roku na stronie ultramaryna.pl.
WIĘCEJRecenzja Jacka Gutorowa z książki Zuch Edmunda White’a.
WIĘCEJRecenzja Juliusza Kurkiewicza z książki Zuch Edmunda White’a, która ukazała się na łamach „Gazety Wyborczej”.
WIĘCEJEsej Edmunda White’a towarzyszący premierze książki Zuch.
WIĘCEJDwugłos Jakuba Nowackiego i Weroniki Janeczko o książce Marcina Sendeckiego W, wydanej w Biurze Literackim w wersji papierowej 27 grudnia 2016 roku, a w wersji elektronicznej 3 lipca 2017 roku.
WIĘCEJEsej Andrzeja Frączystego towarzyszący premierze książki Marcina Sendeckiego Lamety, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 16 listopada 2015 roku.
WIĘCEJEsej Ilony Podleckiej towarzyszący premierze książki Marcina Sendeckiego Lamety, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 16 listopada 2015 roku.
WIĘCEJEsej Paweła Mackiewicza towarzyszący premierze książki Przedmiar robót Marcina Sendeckiego, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 1 grudnia 2014 roku.
WIĘCEJEsej Natalii Malek towarzyszący premierze książki Przedmiar robót Marcina Sendeckiego, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 1 grudnia 2014 roku.
WIĘCEJRecenzja Pawła Paszka z książki Błam (1985-2011) Marcina Sendeckiego, która ukazała się w portalu Wywrota.pl.
WIĘCEJRecenzja Pawła Mackiewicza z książki Błam (1985-2011) Marcina Sendeckiego.
WIĘCEJRecenzja Pawła Mackiewicza z książki Pół Marcina Sendeckiego.
WIĘCEJRecenzja Pawła Mackiewicza z książki Farsz Marcina Sendeckiego.
WIĘCEJRecenzja Krzysztofa Siwczyka z książki Farsz Marcin Sendeckiego.
WIĘCEJEsej Michała Domagalskiego towarzyszący premierze książki Farsz Marcina Sendeckiego.
WIĘCEJRecenzja Damiana Kowala z książki Farsz Marcina Sendeckiego.
WIĘCEJRecenzja Pawła Paszka z książki Farsz Marcina Sendeckiego.
WIĘCEJRecenzja Joanny Orskiej z książki Farsz Marcina Sendeckiego.
WIĘCEJRecenzja Marcina Barana z książki Farsz Marcina Sendeckiego.
WIĘCEJKomentarze Anny Kałuży, Grzegorza Jankowicza, Adama Zdrodowskiego, Julii Szychowiak, Kamila Zająca, Bartosza Sadulskiego.
WIĘCEJ