recenzje / KOMENTARZE jak
Joanna Roszak
Autorski komentarz Joanny Roszak, towarzyszący wydaniu książki ploso Joanny Roszak, która ukazała się w Biurze Literackim 13 kwietnia 2020 roku.
jak
być jak tajemniczy mleczarz
z dzieciństwa podmieniający butelkę
pod drzwiami
brać puste
zostawiać pełne
stoimy przed każdą stroną świata
przez minutę
w ciszy
To jeden z najkrótszych tekstów plosa (pisząc go, nie myślałam o tym, ale teraz wraca do mnie inny wiersz „jak”: „nie rzeknę nic – bo mi jest smętno”). Najściślej zazębia się właśnie z zakończeniem tytułowego, także opartym na porównaniu (jak):
[…] wszystko to odsłania się stopniowo
jak widok na świat gdy dawno temu
zamknięta w samochodzie
ranek w ranek
czekałam aż tata zeskrobie mróz z kolejnych
pól szyby
To dwa intensywne obrazy mojego dzieciństwa: udźwiękowiona scena kładzenia butelki przez mleczarza pod pojedynczymi drzwiami – lichą granicą naszego mieszkania i reszty płyty na poznańskim osiedlu, oraz poranne wyczekiwanie w samochodzie (w maluchu zaparkowanym przed blokiem) w długie wówczas i mroźne zimy, aż tata odsłoni świat, zeskrobie z szyb śnieg i szron. Nie ma już zim niegdysiejszych, zabrakło wielu innych obrazów i ludzi.
Wiersze powstawały nieopodal tego, co się rozpada, w poszukiwaniu (s)pokoju, w próbie medytacji, blisko wody i drzew. I blisko tego, co stara się być przeciwieństwem turbulencji i zniszczenia albo nadaniem mu jakiegokolwiek sensu. Same stały się medytacją nad wysychającą rzeką, karczowanym lasem, nad myciem naczyń, nad odsłanianiem świata, rozciągającego i rozsypującego się w codziennej niezwykłości.
O AUTORZE
Joanna Roszak
Urodziła się w 1981 roku. Poetka, badaczka. Pracuje jako profesor w Instytucie Slawistyki Polskiej Akademii Nauk oraz jako nauczycielka języka polskiego w jednej z poznańskich szkół. Współfundatorka i wiceprezeska Fundacji Józefa Rotblata. Ostatnio wydała: Miejsce i imię. Poeci niemieckojęzyczni żydowskiego pochodzenia, Słyszysz? Synagoga. Wychodząc spod poznańskiej synagogi przy Wronieckiej oraz Żuraw z origami. Opowieść o Józefie Rotblacie. Redaktorka wielu książek zbiorowych (poświęconych m.in. Ingeborg Bachmann, Paulowi Celanowi czy Fernandowi Pessoi). Autorka tomów poetyckich: lele, wewe, tego dnia. W Biurze Literackim opublikowała zbiory wierszy: przyszli niedokonani (2018) oraz ploso (2020), a dekadę temu – złożoną z wywiadów (m.in. z Edwardem Balcerzanem, Stanem Borysem, Krystyną Miłobędzką i Andrzejem Falkiewiczem, Ewą Sułkowską-Bierezin, Janem Stolarczykiem, Marianem Grześczakiem) – książkę W cztery strony naraz. Portrety Tymoteusza Karpowicza. Redagowała także tom esejów Tymoteusza Karpowicza, który ukazał się w 2019 roku we Wrocławiu.
powiązania
Niebo w jeżynach i Magnetyczna góra
nagrania / Stacja Literatura Agnieszka Judycka
Joanna Roszak
Juliusz Pielichowski
Nataša Kramberger
Réka Mán-Várhegyi
Spotkanie wokół książek Niebo w jeżynach Natašy Kramberger i Magnetyczna Góra Réki Mán-Várhegyi z udziałem Agnieszki Judyckiej, Natašy Kramberger, Réki Mán-Várhegyi, Juliusza Pielichowskiego i Joanny Roszak w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
WIĘCEJ
ploso
nagrania / Stacja Literatura Joanna Roszak
Czytanie z książki ploso z udziałem Joanny Roszak w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
WIĘCEJ
Zmyślony człowiek, Credo, Prawdziwe życie bohatera
nagrania / Stacja Literatura Bogusław Kierc
Jan Stolarczyk
Joanna Orska
Joanna Roszak
Karol Maliszewski
Rafał Wojaczek
Tadeusz Różewicz
Tymoteusz Karpowicz
Spotkanie wokół książek Zmyślony człowiek Tymoteusza Karpowicza, Credo Tadeusza Różewicza i Prawdziwe życie bohatera Rafała Wojaczka z udziałem Joanny Roszak, Jana Stolarczyka, Bogusława Kierca, Joanny Orskiej i Karola Maliszewskiego w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
WIĘCEJ
Świat w ogniu
nagrania / Stacja Literatura Charles Bernstein
Jerzy Jarniewicz
Joanna Roszak
Kacper Bartczak
Spotkanie wokół książki Świat w ogniu Charlesa Bernsteina z udziałem Charlesa Bernsteina, Kacpra Bartczaka, Jerzego Jarniewicza i Joanny Roszak w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
WIĘCEJ
Co widzi, czym żyje, co kocha i traci
wywiady / O KSIĄŻCE Artur Burszta
Joanna Roszak
Rozmowa Artura Burszty z Joanną Roszak, towarzysząca wydaniu książki Tymoteusza Karpowicza Zmyślony człowiek, w opracowaniu Joanny Roszak, która ukazała się w Biurze Literackim 24 czerwca 2020 roku.
WIĘCEJ
Lekcje lasu w poezji Tymoteusza Karpowicza
recenzje / ESEJE Joanna Roszak
Szkic Joanny Roszak towarzyszący wydaniu książki Tymoteusza Karpowicza Zmyślony człowiek, w opracowaniu Joanny Roszak, która ukazała się w Biurze Literackim 24 czerwca 2020 roku.
WIĘCEJ
Stany wyjściowe
wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Roszak
Michał Domagalski
Rozmowa Michała Domagalskiego z Joanną Roszak, towarzysząca wydaniu książki ploso Joanny Roszak, która ukazała się w Biurze Literackim 13 kwietnia 2020 roku.
WIĘCEJ
Ploso
utwory / zapowiedzi książek Joanna Roszak
Fragment zapowiadający książkę Joanny Roszak Ploso, która ukaże się w Biurze Literackim 13 kwietnia 2020 roku.
WIĘCEJ
Szczeniak
nagrania / Stacja Literatura Joanna Roszak
Mazen Maarouf
Spotkanie w ramach Stacji Literatura 23, w którym udział wzięli Mazen Maarouf, Joanna Roszak i Bartosz Krajka.
WIĘCEJ
Przyszli niedokonani
nagrania / Stacja Literatura Joanna Roszak
Czytanie z książki Przyszli niedokonani z udziałem Joanny Roszak w ramach festiwalu Stacja Literatura 23.
WIĘCEJ
Czynny opór
wywiady / O KSIĄŻCE Anna Podczaszy
Joanna Roszak
Rozmowa Joanny Roszak z Anną Podczaszy, towarzysząca wydaniu książki Grymasy Anny Podczaszy, z ilustracjami Zuzanny Orlińskiej, która ukazała się w Biurze Literackim 26 listopada 2018 roku.
WIĘCEJ
Poczucie łączności
wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Roszak
Roman Honet
Rozmowa Romana Honeta z Joanną Roszak, towarzysząca premierze książki Przyszli niedokonani, wydanej nakładem Biura Literackiego 5 lutego 2018 roku.
WIĘCEJ
Przyszli niedokonani (2)
utwory / zapowiedzi książek Joanna Roszak
Fragment zapowiadający książkę Przyszli niedokonani Joanny Roszak, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 22 stycznia 2018 roku.
WIĘCEJ
Przyszli niedokonani (1)
utwory / zapowiedzi książek Joanna Roszak
Fragment zapowiadający książkę Przyszli niedokonani Joanny Roszak, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 22 stycznia 2018 roku.
WIĘCEJ
Dramat jako sufler. Przypadek Tymoteusza Karpowicza
recenzje / IMPRESJE Joanna Roszak
Esej Joanny Roszak towarzyszący premierze piatego tomu Dzieł zebranych Tymoteusza Karpowicza, który ukazał się nakładem Biura Literackiego 13 kwietnia 2015 roku.
WIĘCEJ
Małe i duże dramaty Karpowicza
wywiady / O KSIĄŻCE Bogusław Kierc
Joanna Roszak
Rozmowa Joanny Roszak z Bogusławem Kiercem towarzysząca premierze piatego tomu Dzieł zebranych Tymoteusza Karpowicza, który ukazał się nakładem Biura Literackiego 13 kwietnia 2015 roku.
WIĘCEJ
Kabalistyczne gęstości języka i poezja cienkiej faktury
wywiady / O PISANIU
Joanna Roszak
Piotr Matywiecki
Z Piotrem Matywieckim rozmawiają Emilia Kledzik i Joanna Roszak.
WIĘCEJ
(w)kluczenia – taka Pol(s)ka
debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Joanna Roszak
Głos Joanny Roszak w debacie “Jaka Pol(s)ka”.
WIĘCEJ
Twórczość-elipsa
debaty / KSIĄŻKI I AUTORZY Joanna Roszak
Głos Joanny Roszak w debacie “Po co nam Dzieła zebrane Karpowicza”.
WIĘCEJ
Interpretacja interpretacji. Konieczność poezji niemożliwej
recenzje / IMPRESJE Joanna Roszak
Esej Joanny Roszak o twórczości Tymoteusza Karpowicza.
WIĘCEJ
ploso
nagrania / Stacja Literatura Joanna Roszak
Czytanie z książki ploso z udziałem Joanny Roszak w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
WIĘCEJ
Stany wyjściowe
wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Roszak
Michał Domagalski
Rozmowa Michała Domagalskiego z Joanną Roszak, towarzysząca wydaniu książki ploso Joanny Roszak, która ukazała się w Biurze Literackim 13 kwietnia 2020 roku.
WIĘCEJ
Na końcu tej łąki zaczyna się przyszłość
recenzje / ESEJE Karolina Kurando
Recenzja Karoliny Kurando, towarzysząca wydaniu książki ploso Joanny Roszak, która ukazała się w Biurze Literackim 13 kwietnia 2020 roku.
WIĘCEJ
Ploso
utwory / zapowiedzi książek Joanna Roszak
Fragment zapowiadający książkę Joanny Roszak Ploso, która ukaże się w Biurze Literackim 13 kwietnia 2020 roku.
WIĘCEJ
Na końcu tej łąki zaczyna się przyszłość
recenzje / ESEJE Karolina Kurando
Recenzja Karoliny Kurando, towarzysząca wydaniu książki ploso Joanny Roszak, która ukazała się w Biurze Literackim 13 kwietnia 2020 roku.
WIĘCEJ
Genialny outsider
recenzje / ESEJE Agnieszka Jeżyk
Recenzja Agnieszki Jeżyk z książki W cztery strony naraz. Portrety Karpowicza Joanny Roszak, która ukazała się 5 lipca 2010 roku na stronie czytelnia.onet.pl.
WIĘCEJ
Magdalenki od Karpowicza
recenzje / ESEJE Paweł Sarna
Recenzja Pawła Sarny z książki W cztery strony naraz. Portrety Karpowicza Joanny Roszak.
WIĘCEJ