recenzje / IMPRESJE

Dichterliebe. Papierowy Księżyc

Marta Podgórnik

Panna Dalloway opuściła kilka przyjęć, jak wiadomo, by w zaciszu swego koszmarnego pokoiku nad sklepikiem z narzędziami ćwiczyć kroczki, geściki i pózki. Gramofon wibrował boską Ellą, a panieńską pakamerę wypełniał blask rykoszetu...

Z jakiegoś powodu nigdy nie bawiło mnie wysłuchiwanie anegdotek (nieraz w postaci mini-eseików, audycji z morałem, kazanek, etc.) z rozgorączkowanego frontu (lub magnetycznego pola, co zależy od punktu widzenia, siedzenia, leżenia, czytania lub od po prostu przyjętej terminologii) erotycznych (towarzyskich) podbojów “moich chłopaków”. To było chyba w pierwszej licealnej, tzn. moja pierwsza bójka, i pierwsza refleksja na temat złożoności stosunków damsko-męskich… Panna Dalloway opuściła kilka przyjęć, jak wiadomo, by w zaciszu swego koszmarnego pokoiku nad sklepikiem z narzędziami ćwiczyć kroczki, geściki i pózki. Gramofon wibrował boską Ellą, a panieńską pakamerę wypełniał blask rykoszetu.

Z jakiegoś powodu kręciły mnie w tamtych dniach rynsztokowe klimaty. Jack Kerouack, stalowoszare marynarki, eseje społeczno-polityczne w piątkowej Wyborczej, ceny paliw, urządzanie mieszkania (kawalerka w superjednostce) w klimacie Ikei, sobotnie wyjścia na miasto na karkołomnych obcasach vel koturnach z bazarowego stoiska. Płacenie kartą Maestro za cztery Margherity w lokalu o wdzięcznej nazwie Vabank, i niespełniona miłość.

Z jakiegoś powodu rozbawił mnie zaniepokojony passusik puentujący recenzję nowego francuskiego filmu (“Jeden odchodzi, drugi zostaje”, reż. Claude Berri) w przeznaczonej dla takich jak ja osób, gazecie pt. Przekrój: ” Koniec końców jednak najbardziej intrygującą postacią okazuje się poprzednia jego (bohatera) małżonka Anne-Marie. Mieszka w nudnej i statecznej Szwajcarii, zażywa uspokajający lit i zadaje się wyłącznie z gejami. Nie bierze już udziału w konkurencjach erotycznych. Tylko czy aby na pewno jest szczęśliwa?“.

Pobyłam w szpitalu, a nawet nie tyle w szpitalu, co w klinice. Mała zapaść na plantacji.

Wielki protest song lat mojego dorastania; w uroczo mrocznej jak spiżarnia z dżemem ostrężynowym wersji Tori Amos brakuje bardzo istotnej drugiej zwrotki:

The telex machine is kept so clean
As it types to a waiting world
And mother feels so shocked
Father’s world is rocked
And their thoughts turn to
Their own little girl
Sweet 16 ain’t that peachy keen
No, it ain’t so neat to admit defeat
They can see no reasons
Cos there are no reasons
What reason do you need to be shown?

Z jakiegoś powodu przeczekałam do wschodu słońca (nie wiem, dlaczego nie wykręciłam numeru), zostawiwszy cię, mój drogi, na pastwę domu lalek. Nie wiem, czemu nie zadzwoniłam. Doprawdy, nie wiem. Kiedy pierwszy brzask zaglądnął w okna, marzyłam tylko o taksówce na lotnisko; w moim wieku i przy moim stanie zdrowia brodzenie na klęczkach w wapiennym piachu i ekscytowanie się własnymi łzami wygląda na dosyć naciąganą szmirę sytuacyjną.

Z jakiegoś powodu serce mam wyschłe na wiór, i aczkolwiek zawsze będziesz zaprzątał poczesną część moich myśli, i zapewne pokonam dla ciebie niezmierzony ocean, i rozpłynę się w ekstazie, byłabym już jedynie workiem kości przemierzającym pustynny spacernik. Coś najwidoczniej przeszkodziło ci w dotrzymaniu mi kroku, w związku z czym właśnie nie wykręciłam twojego numeru; czując się pusta jak bęben, i nie wiem doprawdy, dlaczego.

No ale, wyznawać czy nie wyznawać miłości?

Nie licz na miłość, tam gdzie liczy się pieniądze. – wpada mi w ucho lekko kawałek piosenki hip-hopowej. Nie sądziłam, że mam cokolwiek wspólnego z tego rodzaju światem. Moje pieniądze (ha, ha) zarobiłam uczciwie, nawet nie dotknęłam nigdy cholernego spadku; no, jeden raz, owszem – i do teraz mam wyrzuty sumienia – podparłam się funduszem powierniczym, żeby dostać kredyt na zabudowę; kredyt spłacony, kac odchorowany.

Albo inaczej: nigdy niczego nie wybudowałam. Plantacja to jest świat. Proszę Państwa, drzewka. Krzaczki.

    Serce nie chce dotrzymać kroku dziejom. Serce mdli.

Upał sprowadza demony. Pot strużkami żłobi nienajpiękniejsze ciało (gdyby było piękniejsze, pewien pan by mnie nie rzucił;). Świat nie wierzy łzom. It’s a cruel, cruel summer.

Ryzykowne wielce było branie ślubu w Dąbrowie. Ostatnimi czasy zanotowano tam śmierć młodej pary, co wysiadała z wozu, śmiertelne poranienie pana młodego, zabicie starszego drużby, i okaleczenie kilku drobnych dzieci. A wszystko to przez tzw. radosne strzelanie na wiwat.”

Z jakiegoś powodu wydzwaniałam, puszczałam jeden dzwonek, raz po raz, czatując przy słuchawce, żebyś się zorientował, że dotarłam bezpiecznie do domu. Pogaszone światła były sygnałem, że nie masz gościa i noc może ewentualnie należeć do nas.

Z jakiegoś powodu była to skrywana skrzętnie namiętność, miłość zmuszona do pozostawania w cieniu. Za dnia dobrzy znajomi, nocami występni kochankowie; zdawaliśmy sobie sprawę z grozy naszego położenia i właściwie to stanowiło o podniecającym charakterze zabawy.

W towarzystwie wspólnych znajomych mijaliśmy się bokiem, nie zamieniając zbędnych słów; dyskrecja to podstawa w tego typu układzie. W razie niebezpieczeństwa zawsze krył mnie jakiś dobry przyjaciel, odwracając uwagę tej, która akurat miała być wystawiona.

Z jakiegoś powodu niezmiernie cię zdenerwowało, kiedy byłeś zmuszony mi wyznać, jak wytrąciła cię z równowagi wczorajsza niespodziewana wizyta jakiegoś kolesia. Powołał się wprawdzie na naszą znajomość, ale nie przedstawił się ani nie wyjawił celu wizytu. Widocznie nie tylko my dwoje zabawiamy się w sekretny romans na godziny.

    Powiedziałabym, że miłość to magiczna aura. Jedyny skuteczny środek przeciwbólowy, jaki znam. Mrzonki ściętej głowy.

    Obiecałabym Ci całe moje życie, lecz potem, stracić cię, byłoby jak cięcie brzytwą. Szkoda więc zawracać sobie głowy.

    Przez tyle lat nie ryzykowałam bliskości, czemu akurat ty miałbyś otrzeć moje łzy? Raczej się ciebie boję.

    Powrót do przeszłości: może uda mi się pomylić drogę, skręcić gdzie indziej, i, kto wie, nie spotkamy się nigdy. Przejąłbyś się?

    Pogubiłam się. Dla ciebie to tylko kolejne doświadczenie. Krok po kroku sprawiłeś, że jestem na każde twoje zawołanie. Nie obchodzi cię to, nieprawdaż?

    Przez tyle lat nie ryzykowałam bliskości, czemu akurat ty miałbyś otrzeć moje łzy? Raczej się boję.
Tej miłości.

    Każda kobieta potrzebuje trencza, dwóch kostiumów, pary spodni i swetra z kaszmiru. (Hubert de Givenchy)

    Jeśli niekiedy się smuci, jeśli przypomni sobie, że jest kobietą i że mogłaby być matką – wypieram się jej. A jeśli, zmęczona swoim życiem, rzuca się do wody, jest wariatką żyć niegodną.

    A jeśli nawet, wciąż tkwi we mnie strach, obawa przed byciem wykorzystaną. Lepiej wrócę do bycia samotną i rozedrganą.
Gdybym mogła, wróciłabym, przysięgam.

Jeżeli wolisz wyjść, nie będę Cię zatrzymywała. Jeśli musisz już iść, prawdopodobnie tak będzie lepiej dla nas obojga. Będę silna. Poradzę sobie jak się patrzy. Nie przejmuj się tym moim utrapionym sercem, po prostu szczelnie zamknij za sobą drzwi.

Nic mi nie jest, okej. Idź, prowadź się dalej. Ale – nie oglądaj się wstecz. Być może bowiem pęknie mi serce, zatem proszę – nie oglądaj się wstecz – bo prawdopodobnie będę histeryzowała; no więc sam widzisz, lepiej już idź, cóż, może i to mnie zaboli, ale raczej pozwolę ci odejść, niż cokolwiek powiem.

Bramkarz nie strzela goli. Nie może naprawić swojego błędu, jak powiedzmy napastnik, który jednym celnym strzałem, z którego pada bramka, przekreśla nawet i sto strzałów pana Boga w okno. On ma do wyboru wszystko albo nic

.

Poradzę sobie bez złudnego, choć przyjemnego, nie powiem, wsparcia twoich ramion, i bez tych tzw. chwil, które tak czy tak gówno były warte w szerokim kontekście. Jeśli o mnie jeszcze kiedykolwiek pomyślisz, to wiedz, że nic nie stało się mi.

Będę zazwyczaj silna. Zwykle poradzę sobie jak się patrzy. Nie przejmuj się więc ponad miarę tym moim utrapionym sercem.

Wiemy oboje aż nazbyt, że stanę znów na nogi. Jakoś mi się to wszystko od nowa ułoży. I nawet będę ci wdzięczna za lekcję. O ile nie obejrzysz się teraz.

Nie powiem, fajnie byłoby móc wykrzyczeć, że wciąż cię kocham, i wiele innych rzeczy, jakie trzymam pod mostkiem, i w papierach. Chciałabym umieć prosić, żebyś nie rzucał mnie, itd.

W lesie pod Sosnowcem, na drzewie świerkowym, powiesił się gospodarz Wielga. Miał się on z woli ojca ożenić z Wandą Chudomiętą, bo inaczej byłby wypędzony. Wybrał śmierć, a Chodomiętównie z rozpaczy pomieszały się zmysły.

Z jakiegoś powodu więcej we mnie smaku niż tęsknoty. Podrzućmy sobie zatem, ukochany mój, kilka lektur nad tę zgrabną przepaść, nad którą, jak chciałaby poetka, będziemy jeść ciastka rozłożeni w trawie –

Twoje okrutne sztuczki, twoja krew o temperaturze lodu; jedno spojrzenie mogłoby unicestwić; tymczasem ja cierpię, a ciebie przechodzi lichy dreszczyk emocji.

Z jakiegoś powodu oboje jesteśmy potwornie przemęczeni. Drepczesz, bezwiednie mijasz uliczny gwar. Patrząc w grymas neonu, zapominasz o bólu stóp. Miałeś kolejny ciężki dzień, więc najprawdopodobniej wypijesz coś przed snem i postarasz się zapomnieć o tzw. “tym wszystkim”.

Miejska pustynia znieczuliła cię już kompleksowo; tak wielu ludzi, i tak mało dusz, serc, umysłów; nieprawdaż? Wstyd, że aż tyle trzeba lat, by zweryfikować tego typu świat, co wydawał się mieć swój sens.

Myślałam sobie nieraz: przecież to proste. Mawiałeś zresztą często, przecież to proste. Lecz sami zmagamy się z tym. Za rok, za dwa – byłbyś pewnie doskonale szczęśliwy. Wytrzymasz, ach, i będziesz szczęśliwy aż do zerzygania. Przyśpieszasz kroku, i łykałbyś łzy, gdybyś łkał.

Po drodze jakoś zawsze napatoczą mi się twoje okna, nie śpią wciąż. Otwierasz drzwi w szlafroku, masz ten swój słynny wzrok: pytasz jak minął mi dzień, i z kim widziałam się, i mówimy o wszystkim źle.

Każdy ma swój plan, chce kupić ziemię i dom, porzucić gwar, i te miłości na jedną noc, i wyprowadzić się, nikt nie wytropi gdzie, i zapomnieć o tzw. “tym wszystkim”, lecz wiemy oboje, że zawsze będziemy się migać, wiemy, że nie skończymy nic i nic nie zaczniemy, bo z ciebie łajdak, a o mnie szkoda gadać, i już.

Zbudzisz się tak jak ja, z głową ciężką, radosny jak skurwysyn poranek wstanie pomimo wszystko. Słońce zaświeci nam dzień nowy jak banner.

    Lekarze od serca każą mi dużo wypoczywać. Na plantacji mam idealne warunki ku temu; stos lektur przy składanym leżaczku w granatowe pasy; złota polska jesień. Uważaj też na siebie; gdziekolwiek byś nie był.

O AUTORZE

Marta Podgórnik

Ur. w 1979 r., poetka, krytyczka literacka, redaktorka. Laureatka Nagrody im. Jacka Bierezina (1996), stypendystka Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, nominowana do Paszportu „Polityki” (2001), laureatka Nagrody Literackiej Gdynia (2012) za zbiór Rezydencja surykatek. Za tomik Zawsze nominowana do Nagrody Poetyckiej im. Wisławy Szymborskiej (2016) oraz do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius (2016). W 2017 r. wydała nakładem Biura Literackiego tom Zimna książka, który również nominowany był do tych samych nagród. Książka Mordercze ballady przyniosła autorce Nagrodę Poetycką im. Wisławy Szymborskiej oraz nominację do Nagrody Literackiej Nike. Mieszka w Gliwicach.

powiązania

Moje likwidacje

dzwieki / WYDARZENIA Krzysztof Siwczyk Marta Podgórnik Roman Honet

Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Romana Honeta, Marty Podgórnik i Krzysztof Siwczyk podczas Portu Wrocław 2009.

WIĘCEJ

Rozbiórka

dzwieki / WYDARZENIA Andrzej Sosnowski Bohdan Zadura Darek Foks Dariusz Sośnicki Dariusz Suska Jacek Dehnel Jerzy Jarniewicz Krzysztof Siwczyk Marcin Sendecki Mariusz Grzebalski Marta Podgórnik Piotr Sommer Ryszard Krynicki Tadeusz Pióro Urszula Kozioł Wojciech Bonowicz Zbigniew Machej

Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Urszuli Kozioł, Ryszarda Krynickiego, Bohdana Zadury, Piotra Sommera, Jerzego Jarniewicza, Zbigniewa Macheja, Andrzeja Sosnowskiego, Tadeuszy Pióry, Darka Foksa, Wojciecha Bonowicza, Marcina Sendeckiego, Dariusza Suski, Mariusza Grzebalskiego, Dariusza Sośnickiego, Krzysztofa Siwczyka, Marty Podgórnik i Jacka Dehnela podczas Portu Wrocław 2007.

WIĘCEJ

Drobiazgowa explozja

dzwieki / WYDARZENIA Agnieszka Wolny-Hamkało Bartłomiej Majzel Jerzy Jarniewicz Marcin Sendecki Marta Podgórnik

Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Jerzego Jarniewicza, Bartłomieja Majzla, Marty Podgórnik, Marcina Sendeckiego i Agnieszki Wolny-Hamkało podczas Portu Wrocław 2006.

WIĘCEJ

Wojna (pieśni lisów), Przepowieść w ścinkach, Gdyby ktoś o mnie pytał, Sekcja zabójstw

nagrania / Stacja Literatura Bohdan Zadura Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki Joanna Mueller Karol Maliszewski Konrad Góra Marta Podgórnik

Spotkanie wokół książek Wojna (pieśni lisów), Przepowieść w ścinkach, Gdyby ktoś o mnie pytał i Sekcja zabójstw z udziałem Konrada Góry, Marty Podgórnik, Bohdana Zadury, Joanny Mueller i Karola Maliszewskiego w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.

WIĘCEJ

Nie uciekam od rzeczywistości, staram się ją widzieć jasno, choć trudno, żeby w zachwyceniu

wywiady / O KSIĄŻCE Bohdan Zadura Marta Podgórnik

Rozmowa Marty Podgórnik z Bohdanem Zadurą, towarzysząca premierze książki Puste trybuny, która ukazała się w Biurze Literackim 14 czerwca 2021 roku.

WIĘCEJ

Książki z Biura: Odcinek 10 Przepowieść w ścinkach

nagrania / Między wierszami Marta Podgórnik

Dziesiąty odcinek cyklu Książki z Biura. Nagranie zrealizowano w ramach projektu Kartoteka 25.

WIĘCEJ

Lament na dancingu

dzwieki / WYDARZENIA Adam Zdrodowski Dagmara Sumara Darek Foks Marta Podgórnik Tadeusz Pióro

Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Darka Foksa, Marty Podgórnik, Dagmary Sumary, Adama Zdrodowskiego i Tadeusza Pióry podczas Portu Wrocław 2005.

WIĘCEJ

Połów. Poetyckie debiuty 2005

dzwieki / WYDARZENIA Dominik Bielicki Łukasz Jarosz Marcin Jagodziński Mariusz Grzebalski Marta Podgórnik Rafał Wawrzyńczyk Szczepan Kopyt

Zapis całego spotkania autorskiego Dominika Bielickiego, Marcina Jagodzińskiego, Łukasza Jarosza, Szczepana Kopyta, Rafała Wawrzyńczyka, Mariusza Grzebalskiego i Marty Podgórnik podczas Portu Wrocław 2005.

WIĘCEJ

Rafał Wojaczek, który jest

dzwieki / WYDARZENIA Agnieszka Wolny-Hamkało Andrzej Sosnowski Bogusław Kierc Bohdan Zadura Darek Foks Dariusz Sośnicki Edward Pasewicz Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki Jerzy Jarniewicz Jurij Andruchowycz Krzysztof Siwczyk Maciej Malicki Maciej Melecki Marcin Sendecki Mariusz Grzebalski Marta Podgórnik Tadeusz Pióro Tomasz Majeran Tomasz Różycki Wojciech Bonowicz Zbigniew Machej

Zapis całego spotkania autorskiego poświęconego twórczości Rafała Wojaczka podczas Portu Legnica 2004.

WIĘCEJ

Poetki z Wysp

dzwieki / WYDARZENIA Carol Rumens Jerzy Jarniewicz Julia Fiedorczuk Lavinia Greenlaw Marta Podgórnik

Zapis całego spotkania autorskiego Lavinii Greenlaw, Carol Rumens, Julii Fiedorczuk, Marty Podgórnik oraz Jerzego Jarniewicza podczas Portu Legnica 2004.

WIĘCEJ

Ludzie ze Stacji

nagrania / Stacja Literatura Bogusław Kierc Dawid Mateusz Jerzy Jarniewicz Karol Maliszewski Katarzyna Szaulińska Konrad Góra Łukasz Dynowski Marta Podgórnik Robert Rybicki

Spotkanie wokół książki Ludzie ze Stacji w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.

WIĘCEJ

Damski boks

dzwieki / WYDARZENIA Agnieszka Wolny-Hamkało Bohdan Zadura Julia Fiedorczuk Klara Nowakowska Marta Podgórnik

Zapis całego spotkania autorskiego Julii Fiedorczuk, Klary Nowakowskiej, Marty Podgórnik, Agnieszki Wolny-Hamkało oraz Bohdana Zadury podczas Portu Legnica 2004.

WIĘCEJ

Klasyk na luzie, ale jednak klasyk

recenzje / ESEJE Marta Podgórnik

Recenzja Marty Podgórnik, towarzysząca wydaniu książki Bohdana Zadury Sekcja zabójstw, która ukazała się w Biurze Literackim 16 września 2020 roku.

WIĘCEJ

Śliczni chłopcy, garbate wampiry

wywiady / O KSIĄŻCE Marta Podgórnik Nina Manel

Rozmowa Niny Manel z Martą Podgórnik, towarzysząca wydaniu książki Marty Podgórnik Przepowieść w ścinkach, która ukazała się w Biurze Literackim 27 sierpnia 2020 roku.

WIĘCEJ

Prequel

recenzje / KOMENTARZE Marta Podgórnik

Autorski komentarz Marty Podgórnik, towarzyszący wydaniu książki Marty Podgórnik Przepowieść w ścinkach, która ukazała się w Biurze Literackim 27 sierpnia 2020 roku.

WIĘCEJ

Mordercze ballady

nagrania / Stacja Literatura Joanna Orska Karol Maliszewski Marta Podgórnik

Spotkanie wokół książki Mordercze ballady Marty Podgórnik z udziałem Marty Podgórnik, Joanny Orskiej i Karola Maliszewskiego w ramach festiwalu Stacja Literatura 24.

WIĘCEJ

Przepowieść w ścinkach

utwory / zapowiedzi książek Marta Podgórnik

Fragment zapowiadający książkę Marty Podgórnik Przepowieść w ścinkach, która ukaże się w Biurze Literackim 27 sierpnia 2020 roku.

WIĘCEJ

Nie zawsze przemoc przychodzi z zewnątrz

wywiady / O KSIĄŻCE Marta Podgórnik Nina Manel

Rozmowa Marty Podgórnik z Niną Manel towarzysząca wydaniu książki Transparty Niny Manel, wydanej w Biurze Literackim 5 sierpnia 2019 roku.

WIĘCEJ

Wiersze i opowiadania doraźne 2019

utwory / zapowiedzi książek Anna Podczaszy Bronka Nowicka Marta Podgórnik Tadeusz Sławek

Fragment zapowiadający almanach Wiersze i opowiadania doraźne 2019, który ukaże się w Biurze Literackim 4 września 2019 roku.

WIĘCEJ

Wiersz dla Maćka Meleckiego; Huczne ostatki; Groński cytuje Marcjalisa

recenzje / KOMENTARZE Marta Podgórnik

Szkic Marty Podgórnik opublikowany w cyklu prezentacji najciekawszych archiwalnych tekstów z dwudziestopięciolecia festiwalu Stacja Literatura.

WIĘCEJ

Mordercze rozmowy

wywiady / O KSIĄŻCE Artur Burszta Marta Podgórnik

Rozmowa Artura Burszty z Martą Podgórnik, towarzysząca wydaniu książki Mordercze ballady, która ukazała się w Biurze Literackim 7 stycznia 2019 roku.

WIĘCEJ

Henry Lee

recenzje / KOMENTARZE Marta Podgórnik

Autorski komentarz Marty Podgórnik do książki Mordercze ballady, która ukazała się w Biurze Literackim 7 stycznia 2019 roku.

WIĘCEJ

Sonet drogi i Paradiso

dzwieki / WYDARZENIA Darek Foks Marta Podgórnik

Zapis całego potkania autorskiego Darka Foksa i Marty Podgórnik podczas Portu Legnica 2000.

WIĘCEJ

Mordercze ballady (2)

utwory / zapowiedzi książek Marta Podgórnik

Fragment zapowiadający książkę Mordercze ballady Marty Podgórnik, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 7 stycznia 2019 roku.

WIĘCEJ

Dyskusja: O “Kup kota w worku”

dzwieki / DYSKUSJE Bartosz Sadulski Karol Pęcherz Marta Podgórnik Przemysław Witkowski

Zapis dyskusji wokół książki Tadeusza Różewicza Kup kota w worku z udziałem Marty Podgónik, Karola Pęcherza, Bartosza Sadulskiego i Przemysława Witkowskiego.

WIĘCEJ

Mordercze ballady (1)

utwory / zapowiedzi książek Marta Podgórnik

Fragment zapowiadający książkę Mordercze ballady Marty Podgórnik, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 7 stycznia 2019 roku.

WIĘCEJ

Koncept longplej

recenzje / IMPRESJE Marta Podgórnik

Impresja Marty Podgórnik na temat zestawu wierszy Przestrzenie resztkowe Grzegorza Smolińskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.

WIĘCEJ

Chciałbym żebyś miał ślad (*)

recenzje / IMPRESJE Marta Podgórnik

Impresja Marty Podgórnik na temat zestawu wierszy Birnam Krzysztofa Schodowskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.

WIĘCEJ

Poezja z nagrodami: Rezydencja surykatek

recenzje / KOMENTARZE Marta Podgórnik

Marta Podgórnik odpowiada na pytania w ankiecie dotyczącej książki Rezydencja surykatek, wydanej w formie elektronicznej w Biurze Literackim 7 marca 2018 roku. Książka ukazuje się w ramach akcji „Poezja z nagrodami”.

WIĘCEJ

Laudacja na Wybrzeżu

dzwieki / RECYTACJE Marta Podgórnik

Wiersz z tomu Zawsze, zarejestrowany podczas spotkania “Odsiecz” na festiwalu Port Wrocław 2015.

WIĘCEJ

Literatura na wysypisku kultury

nagrania / Stacja Literatura Marta Koronkiewicz Marta Podgórnik Piotr Matywiecki Przemysław Owczarek Robert Rybicki

Spotkanie autorskie “Literatura na wysypisku kultury” z udziałem Piotra Matywieckiego, Przemysława Owczarka, Marty Podgórnik, Roberta Rybickiego i Marty Koronkiewicz w ramach festiwalu Stacja Literatura 22.

WIĘCEJ

Stan czuwania

recenzje / IMPRESJE Marta Podgórnik

Impresja Marty Podgórnik na temat zestawu wierszy Niech żyją wszyskie układy sensoryczne Niny Manel, laureatki 12. edycji „Połowu”.

WIĘCEJ

Wszystko dla ludzi

wywiady / O KSIĄŻCE Krzysztof Sztafa Marta Podgórnik

Rozmowa Krzysztofa Sztafy z Martą Podgórnik, towarzysząca premierze almanachu Połów. Poetyckie debiuty 2016, wydanego w Biurze Literackim 6 lutego 2017 roku, a w wersji elektronicznej 25 grudnia 2017 roku.

WIĘCEJ

Kamyczki w ogródku (zimna książka, ciepła rozmowa)

wywiady / O KSIĄŻCE Marta Podgórnik Piotr Czerski

Rozmowa Piotra Czerskiego z Martą Podgórnik, towarzysząca premierze Zimnej książki, wydanej w Biurze Literackim 15 maja 2017 roku.

WIĘCEJ

Konieczna równowaga

recenzje / IMPRESJE Marta Podgórnik

Autorski komentarz Marty Podgórnik do Zimnej książki, wydanej w Biurze Literackim 15 maja 2017 roku.

WIĘCEJ

Klasyka gatunku

dzwieki / RECYTACJE Marta Podgórnik

Wiersz z tomu Zawsze, zarejestrowany podczas spotkania “Odsiecz” na festiwalu Port Wrocław 2015.

WIĘCEJ

Zimna książka (2)

utwory / zapowiedzi książek Marta Podgórnik

Fragment zapowiadający Zimną książkę Marty Podgórnik, która ukaże się w Biurze Literackim 15 maja 2017 roku.

WIĘCEJ

Dom na Peryhelium

dzwieki / RECYTACJE Marta Podgórnik

Wiersz z tomu Dwa do jeden, zarejestrowany podczas spotkania “Drobiazgowa eksplozja” na festiwalu Port Wrocław 2006.

WIĘCEJ

Zimna książka (1)

utwory / zapowiedzi książek Marta Podgórnik

Fragment zapowiadający Zimną książkę Marty Podgórnik, która ukaże się w Biurze Literackim 15 maja 2017 roku.

WIĘCEJ

Policz raz dwa do trzech

recenzje / ESEJE Marta Podgórnik

Komentarz Marty Podgórnik do zestawu wierszy Kuby Kiragi „4 wiersze”. Prezentacja w ramach cyklu tekstów zapowiadających almanach Połów. Poetyckie debiuty 2016, który ukaże się w Biurze Literackim.

WIĘCEJ

najokrutniejszy miesiąc to jednak grudzień

recenzje / ESEJE Marta Podgórnik

Komentarz Marty Podgórnik do zestawu wierszy Pawła Bilińskiego „Ciepłe miejsca”. Prezentacja w ramach cyklu tekstów zapowiadających almanach Połów. Poetyckie debiuty 2016, który ukaże się w Biurze Literackim.

WIĘCEJ

Szczerze wyznam Pani Krytyk, iż po prostu kocham wszystko

wywiady / O KSIĄŻCE Marta Podgórnik Paweł Konnak

Rozmowa Pawła „Konjo” Konnaka z Martą Podgórnik.

WIĘCEJ

Marta Podgórnik o wyborze wierszy Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej

recenzje / KOMENTARZE Marta Podgórnik

Autorski komentarz Marty Podgórnik do książki Seans na dnie morza Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej.

WIĘCEJ

Powtarzam cicho kilka zdań

recenzje / ESEJE Marta Podgórnik

Komentarz Marty Podgórnik do zestawu wierszy Roberta Jóźwika „Tylko psy i satelity”. Prezentacja w ramach cyklu tekstów zapowiadających almanach Połów. Poetyckie debiuty 2016, który ukaże się w Biurze Literackim.

WIĘCEJ

żenujący klasycyzm

dzwieki / RECYTACJE Marta Podgórnik

Wiersz z tomu Paradiso, zarejestrowany podczas spotkania premierowym na festiwalu Port Legnica 2000.

WIĘCEJ

Odsiecz

nagrania / Z Fortu do Portu Filip Zawada Marta Podgórnik Roman Honet

Zapis spotkania autorskiego “Odsiecz” z Romanem Honetem, Martą Podgórnik i Filipem Zawadą w ramach 20. edycji festiwalu Port Literacki 2015.

WIĘCEJ

Przechodzę lekkim tangiem do pytania…

wywiady / O KSIĄŻCE Adrian Tujek Bartosz Popadiak Dariusz Sośnicki Grzegorz Marcinkowski Justyna Charkiewicz Kacper Adamus Marta Podgórnik Michał Domagalski Paweł Kobylewski Sylwia Rząca

Rozmowa Marty Podgórnik i Dariusza Sośnickiego z laureatami 10. edycji projektu Połów, autorami e-booka Połów. Poetyckie debiuty 2014-2015, wydanego w Biurze Literackim 4 kwietnia 2016 roku.

WIĘCEJ

Cztery razy (o) Naraz

recenzje / KOMENTARZE Anna Kałuża Katarzyna Fetlińska Marta Podgórnik Roman Honet

Komentarze Marty Podgórnik, Katarzyny Fetlińskiej, Anny Kałuży, Romana Honeta do wierszy z książki Julii Szychowiak Naraz, wydanej w Biurze Literackim 4 kwietnia 2016 roku.

WIĘCEJ

Rozmowa z laureatami 10. edycji Połowu

wywiady / O KSIĄŻCE Dariusz Sośnicki Marta Podgórnik

Laureaci 10. edycji projektu Połów odpowiadają na pytania Marty Podgórnik i Dariusza Sośnickiego, redaktorów almanachu Połów. Poetyckie debiuty 2014-2015, który ukazał się nakładem Biura Literackiego 2 listopada 2015 roku.

WIĘCEJ

Orkiestra (czyta Marta Podgórnik)

dzwieki / RECYTACJE Ewa Lipska Marta Podgórnik

Wiersz w wykonaniu Marty Podgórnik, zarejestrowany podczas spotkania “Tramwaj” na festiwalu Port Wrocław 2007.

WIĘCEJ

Ile odpowiedzi, tyle trafień

recenzje / ESEJE Marta Podgórnik

Szkic Marty Podgórnik towarzyszący premierze książki 100 wierszy polskich stosownej długości w wyborze Artura Burszty, która ukazała się 23 marca 2015 roku nakładem Biura Literackiego.

WIĘCEJ

Komentarz do wiersza [Nino, niech będzie Rota]

recenzje / KOMENTARZE Marta Podgórnik

Autorski komentarz Marty Podgórnik do wiersza „[Nino, niech będzie Rota]” z książki Zawsze, która ukazała się 2 marca 2015 roku nakładem Biura Literackiego.

WIĘCEJ

Bohaterki rodzą się zmęczone

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Mueller Marta Podgórnik

Z Martą Podgórnik o książce Zawsze rozmawia Joanna Mueller.

WIĘCEJ

słowem; bez popisów

recenzje / KOMENTARZE Marta Podgórnik

Marta Podgórnik, współredaktorka antologii Połów. Poetyckie debiuty 2012, o twórczości Macieja Papierskiego.

WIĘCEJ

"Prywatne perpetuum mobile". O wierszach Oliwii Betcher

recenzje / NOTKI I OPINIE Marta Podgórnik

Marta Podgórnik, współredaktorka antologii Połów. Poetyckie debiuty 2012, o twórczości Oliwii Betcher.

WIĘCEJ

Swoimi słowami

wywiady / O PISANIU Katarzyna Fetlińska Marta Podgórnik

Rozmowa Katarzyny Fetlińskiej z Martą Podgórnik, towarzysząca premierze książki Nic o mnie nie wiesz, wydanej nakładem Biura Literackiego w 2012 roku.

WIĘCEJ

Połów

wywiady / O PISANIU Marta Podgórnik Roman Honet

Redaktor według mnie nie powinien ogrywać żadnej roli. Ma być czytelnikiem. Sam tak traktowałem autorów, którzy trafili do mnie w Połowie.

WIĘCEJ

Jeszcze poczekajmy, jeszcze się nie śpieszmy

recenzje / NOTKI I OPINIE Marta Podgórnik

Marta Podgórnik współredaktorka antologii Połów. Poetyckie debiuty 2011 o twórczości Jakuba Głuszaka, Katarzyny Fetlińskiej i Adriana Sinkowskiego.

WIĘCEJ

Marta Podgórnik o wyborze wierszy Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej

recenzje / KOMENTARZE Marta Podgórnik

Autorski komentarz Marty Podgórnik do książki Seans na dnie morza Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej wydanej nakładem Biura Literackiego 26 stycznia 2012 roku.

WIĘCEJ

Legendarny autobus

recenzje / NOTKI I OPINIE Marta Podgórnik

Panie Ludwiku, co też Pan narobił, wsiadając kiedyś w ten legendarny autobus ze swoimi podopiecznymi! Wielu z nich już nigdy nie patrzyło na życie prozą.

WIĘCEJ

Translacja

recenzje / KOMENTARZE Marta Podgórnik

Autorski komenatrz Marty Podgornik do wiersza “Translacja” z książki Rezydencja surykatek, wydanej nakładem Biura Literackiego 17 lutego 2011 roku.

WIĘCEJ

Lunch z Benem i Dżej Lo

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Mueller Marta Podgórnik

Z Martą Podgórnik o książce Rezydencja surykatek rozmawia Joanna Mueller.

WIĘCEJ

Wszystkie radiostacje

recenzje / NOTKI I OPINIE Marta Podgórnik

Czytam te teksty z rzadko odczuwaną satysfakcją – oto zrealizowany konsekwentnie projekt. W przypadku debiutu – rzecz co najmniej wyjątkowa. Tak iść za językiem, który wydaje się zimny i pozbawiony głębi, jak audycje z ruskiej radiostacji…

WIĘCEJ

To nie jest kółko literackie

wywiady / O PISANIU Marcin Bies Marta Podgórnik

Rozmowa Marty Podgórnik z Marcinem Biesem, towarzysząca wydaniu przez Biuro Literackie w serii Połów 2009 arkusza poetyckiego Atrapizm.

WIĘCEJ

Wokół “Kup kota w worku (work in progress)”

debaty / KSIĄŻKI I AUTORZY Bartosz Sadulski Karol Pęcherz Marta Podgórnik Przemysław Witkowski

Debata “Wokół ‘Kup kota w worku (work in progress”) z udziałem Karola Pęcherza, Marty Podgórnik, Bartosza Sadulskiego i Przemysława Witkowskiego.

WIĘCEJ

O Oddziale otwartym

recenzje / NOTKI I OPINIE Jakub Winiarski Marek K. E. Baczewski Marta Podgórnik Wojciech Brzoska

Komentarze Wojciecha Brzoski, Marka K.E. Baczewskiego, Marty Podgórnik oraz Jakuba Winiarskiego.

WIĘCEJ

O Wycieczkach krajoznawczych

recenzje / NOTKI I OPINIE Karol Maliszewski Krzysztof Siwczyk Marta Podgórnik

Komentarze Karola Maliszewskiego, Krzysztofa Siwczyka, Marty Podgórnik.

WIĘCEJ

O Dobrych manierach

recenzje / NOTKI I OPINIE Jerzy Jarniewicz Julia Szychowiak Marta Podgórnik

Komentarze Julii Szychowiak, Marty Podgórnik, Jerzego Jarniewicza.

WIĘCEJ

O Pieśniach Muniny Schwartz vel Adabisi

recenzje / NOTKI I OPINIE Edward Pasewicz Jerzy Jarniewicz Marta Podgórnik

Komentarze Jerzego Jarniewicza, Franka L. Vigody, Marty Podgórnik i Edwarda Pasewicza.

WIĘCEJ

Jaskółka pozytywnej dezintegracji (fragmenty)

wywiady / O PISANIU Marta Podgórnik

Wiersz, jak pięknie piszesz, “opowiada pewien zbiór historii”. Jest układem otwartym. Układy sprzedawane jako zamknięte, zaprojektowane jako samowystarczalne, nie mają racji bytu w rozumianej przeze mnie literaturze; to lipa.

WIĘCEJ

Dziesięć lat w 7 paragrafach* wieża ciśnień 7

recenzje / IMPRESJE Marta Podgórnik

Pomyślałam, że skoro siódemka to szczęśliwa liczba, a Rademenes był naprawdę mądrym kotem, w przededniu świąt wielkiej nocy, przedwiośniem, wypowiem życzenia w formie okolicznościowych anegdotek…

WIĘCEJ

Ponieważnienie Ckliwy Paradoks Profesji

recenzje / IMPRESJE Marta Podgórnik

Czyżby więc moje życie nabrało rozpędu? Och nie, nic z tych rzeczy, może jedynie staję się, nareszcie, nieco bardziej uważna? Refleksyjna zgoła?

WIĘCEJ

Wojaczka czytałam bez namiętności…

wywiady / O PISANIU Marta Podgórnik

Hołduję poglądowi, że sztuka ma przede wszystkim wywoływać wzruszenie, a mnie wiersze wymienionych autorów wzruszyły i to na tyle, że zaczęłam sama pisać. Wzruszenie to dla mnie podstawowa kategoria oceny, dotyczy to wszystkich dziedzin sztuki, którą w tym sensie traktuję użytkowo…

WIĘCEJ

Nie opowiadam już historyjek

wywiady / O PISANIU Adam Wiedemann Marta Podgórnik

Klasyczniejemy? I kto to mówi! Pewnie, że klasyczniejemy, bo się starzejemy. Mnie coraz mniej rzeczy dokoła przeszkadza, w zasadzie jeżeli coś mnie nie dotyka bezpośrednio, to niech sobie będzie. Nie podjęłabym się urządzenia idealnej rzeczywistości, gdzie nie ma wojen i wszyscy czytają dobrą poezję…

WIĘCEJ

Opole w wodzie, wkrótce w polsacie, [nieprawda, że mi już na niczym nie zależy], [prawda, że mi już na niczym nie zależy]

recenzje / KOMENTARZE Marta Podgórnik

Komentarze Marty Podgórnik do wierszy “Opole w wodzie”, “wkrótce w polsacie”, “[nieprawda, że mi już na niczym nie zależy]” i “[prawda, że mi już na niczym nie zależy]” z książki Długi maj, wydanej nakładem Biura Literackiego.

WIĘCEJ

Koronka Kompensacji i Kwef Koincydencji (Elizejski Spleen d’Or)

recenzje / IMPRESJE Marta Podgórnik

nie dla mnie wydział sławy i prozy uniwersytetu warszawki, posada w resorcie, kumulacja w totolotku, nagroda literacka x-y, skoki na bungee, miłość tych kilku panów oraz pań

WIĘCEJ

paradiso, luxemburg i inne wiersze, drobne poprawki, podłożona melodia

recenzje / KOMENTARZE Marta Podgórnik

Jeżeli będą Państwo kiedyś w Gliwicach, zapraszam do baru Zielona Gęś na Raciborskiej.

WIĘCEJ

przeglądarka

dzwieki / RECYTACJE Marta Podgórnik

Wiersz z tomu Paradiso, zarejestrowany podczas spotkania premierowym na festiwalu Port Legnica 2000.

WIĘCEJ

„Literatura piękna jest” albo o sztuce wybierania wierszy

recenzje / ESEJE Juliusz Pielichowski

Recenzja Juliusza Pielichowskiego, towarzysząca wydaniu książki Marty Podgórnik Przepowieść w ścinkach, która ukazała się w Biurze Literackim 27 sierpnia 2020 roku.

WIĘCEJ

„Struktura małego systemu”. O miłości w poezji Marty Podgórnik

recenzje / ESEJE Monika Glosowitz

Esej Moniki Glosowitz o poezji Marty Podgórnik.

WIĘCEJ

Zawsze Marty Podgórnik

recenzje / IMPRESJE Przemysław Koniuszy

Recenzja Przemysława Koniuszego z książki Zawsze Marty Podgórnik.

WIĘCEJ

Gorycz „zawsze”

recenzje / ESEJE Marek Olszewski

Recenzja Marka Olszewskiego z książki Zawsze Marty Podgórnik, która ukazała się w czasopiśmie „Nowe Książki”.

WIĘCEJ

Wieczne teraz

recenzje / ESEJE Michał Siedlecki

Recenzja Michała Siedleckiego z książki Marty Podgórnik Zawsze, która ukazała się w kieleckim magazynie kulturalnym Projektor.

WIĘCEJ

Przegryzanie formy

recenzje / ESEJE Olga Byrska

Recenzja Aleksandry Byrskiej z książki Zawsze Marty Podgórnik, która ukazała się 27 kwietnia 2015 roku w portalu Xiegarnia.pl.

WIĘCEJ

Mikser Podgórnik

recenzje / ESEJE Marcin Orliński

Recenzja Marcina Orlińskiego z książki Rezydencja surykatek Marty Podgórnik, która ukazała na stronie marcinorlinski.pl.

WIĘCEJ

Ludzie na wiadukcie

recenzje / IMPRESJE Przemysław Rojek

Esej Przemysława Rojka towarzyszący premierze książki Zawsze Marty Podgórnik, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 2 marca 2015 roku.

WIĘCEJ

Królowa poezji

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recenzja Anny Kałuży z książki Rezydencja surykatek Marty Podgórnik.

WIĘCEJ

Miło było Cię poznać

recenzje / IMPRESJE Michał Czaja

Esej Michała Czai towarzyszący premierze książki Nic o mnie nie wiesz Marty Podgórnik.

WIĘCEJ

Szóste opakowanie

recenzje / ESEJE Maciej Woźniak

Recenzja Macieja Woźniaka z książki Rezydencja surykatek Marty Podgórnik.

WIĘCEJ

Królowa poezji

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recenzja Joanny Orskiej z książki Rezydencja surykatek Marty Podgórnik.

WIĘCEJ

O Pięciu opakowaniach

recenzje / NOTKI I OPINIE

Komentarze Piotra Śliwińskiego, Agnieszki Wolny-Hamkało, Karola Maliszewskiego, Mariusza Grzebalskiego, Igora Stokfiszewskiego, Joanny Orskiej, Anna Myślak.

WIĘCEJ

Ciche wnioski

recenzje / ESEJE Grzegorz Tomicki

Recenzja Grzegorza Tomickiego z książki Opium i Lament Marty Podgórnik.

WIĘCEJ