Zaproszenie do wspólnej podróży

Pro­szę wyba­czyć czerw­stwa­wy dow­cip – czer­stwo­ta jest nie­usu­wal­nym ele­men­tem ono­ma­stycz­nych żar­tów – ale czy może być ktoś odpo­wied­niej­szy do podej­mo­wa­nia kwe­stii dzie­dzi­cze­nia niż ktoś, kto w spad­ku od ante­na­tów otrzy­mał nazwi­sko Dzie­dzic? Zebra­ne w Taja­niu wier­sze pró­bu­ją się z tym tema­tem mie­rzyć. Autor przy­glą­da się swo­im rodzin­nym korze­niom, śle­dząc rów­no­le­gle mecha­ni­zmy wyod­ręb­nia­nia się czło­wie­ka ze świa­ta zwie­rząt. Każe w ten spo­sób zasta­no­wić się nad auto­no­mią jed­nost­ki uwi­kła­nej w rodzin­ne sche­ma­ty, reli­gię, kul­tu­rę, zwie­rzę­ce odru­chy i ata­wi­zmy.

Mimo podej­mo­wa­nia zna­nych i czę­sto ostat­nio podej­mo­wa­nych tro­pów – dzie­ciń­stwa, wiej­skie­go pocho­dze­nia, przy­glą­da­nia się rela­cji z dziad­ka­mi – poeta uni­ka powta­rza­nia wytar­tych sche­ma­tów. Dale­ko mu też do kon­fe­syj­nej miał­ko­ści i ducho­lo­gicz­ne­go sen­ty­men­ta­li­zmu. (Skąd­inąd to cie­ka­we, że coraz wię­cej piszą­cych osób się­ga po temat rela­cji roz­cią­gnię­tych przez trzy poko­le­nia, pomi­ja­jąc figu­ry rodzi­ców). Dzie­dzic nie pisze po to (a przy­naj­mniej nie tyl­ko po to), aby domknąć nie­po­za­ła­twia­ne z samym sobą spra­wy. Pisze, by bez nachal­no­ści zapro­sić czy­tel­ni­ka do wspól­nej podró­ży w prze­szłość zamknię­tą w nas samych. Mimo świa­do­mie pod­ję­tej staw­ki wyraź­nie zale­ży mu, by zapew­nić czy­tel­ni­ko­wi przy­jem­ność z lek­tu­ry. Ta nie powin­na się nudzić. Cze­góż tu nie ma – sta­tek i czte­ro­ko­ło­wy rower o tej samej nazwie Apol­lo, skle­py GS‑u, T‑Rexy, wyspa Isla Nublar, mir­ra i kadzi­dło sku­tecz­nie odpę­dza­ją­ce koma­ry. Mimo tylu atrak­cji autor panu­je nad swo­ją bar­dzo pla­stycz­ną fra­zą, gdzie­nie­gdzie tyl­ko pozwa­la­jąc sobie na odro­bi­nę bra­wu­ry. W kon­se­kwen­cji otrzy­mu­je­my dobrze popro­wa­dzo­ny, dyna­micz­ny film, któ­ry jed­no­cze­śnie potra­fi wzru­szyć i sta­wia waż­ne pyta­nia. Wcią­ga­ją­cą roz­ryw­kę, któ­ra jest mądra, ale nie prze­mą­drza­ła. Z nie­cier­pli­wo­ścią cze­kam na sequ­el.