książki / POEZJE

Bio

Julia Fiedorczuk

Fragmenty książki Bio Julii Fiedorczuk, wydanej w Biurze Literackim 3 kwietnia 2004 roku.

Biuro Literackie

Bio

Kie­dy byłam rybą
Kosmos jak zawsze okrą­gły
Miał przy­tul­ne ścia­ny

Śni­łam o boskich płe­twach
Pió­ro­pu­szach i życiu
Po wodzie

Mówio­no ogon
Odpa­da ale jest nagro­da:
Para bole­snych stóp.

Nie wie­rzy­łam
W baj­ki. Zapu­ści­łam
Skrzy­dła jak liście

Czar­nych papro­ci.
Och gdzież ja
Nie byłam!

Kie­dy byłam rybą
Nie było w ogó­le dni,
Sek­su, ani róż­ni­cy.

Cie­pło przy­cho­dzi­ło
Z zewnątrz. Teraz
Mam w płu­cach nie­zno­śnie

Lek­kie powie­trze,
Mam poku­sę morza
W zie­lo­nych tęczów­kach.

Patrzę w nie­bo: wie­życz­ko
Jakaś ty cudow­na. Tań­czę
Dla cie­bie.


Fotosynteza

Słoń­ce mnie rodzi pra­wie bez­bo­le­śnie,
na sto­pie mam pla­ste­rek cie­pła, na powie­kach
lek­ki kom­pres krwi, nie­ziem­skie gogle.
Przy­sia­da na nich wid­mo jak roz­trze­pa­ny

bły­ska­wicz­ny ukwiał, któ­ry mi opo­wia­da
barw­ne ich­tio­lo­gicz­ne histo­rie. Czer­wień
i czerń, tak wszyst­ko się zaczy­na,
póź­niej dopie­ro Wiel­ki Wylew

Ultra­ma­ry­ny, któ­ra jest moją amfi­bią.
Jak to było? Sta­ram się pamię­tać
i coraz moc­niej trę oczy. Tam­te pod­skór­ne
cza­sy pod­pły­wa­ją bli­żej, są moje

na uła­mek świa­tła, momen­tal­ny bez­dech
i roz­kosz­ny strach, któ­ry się zaraz roz­pro­szy
w musu­ją­cej toni. Mieć cie­bie świe­cie
na wła­sność. Kochać cię, cie­bie tra­cić.

A trze­ba wyjść na ląd, opie­rzyć się i patrzeć
pro­sto w słoń­ce.
Zie­leń tęczów­ki jak morze.
Tkan­ka, tka­ni­na, tlen.


Nie ma mnie dzisiaj

w świe­żej eufo­rii śnie­gu
ani w ostroż­nym auto­bu­sie
któ­ry przy­wiózł ludzi
z weso­łe­go mia­sta.

nie ma mnie
w pira­mi­dach ksią­żek któ­re zwio­złam
z oby­dwu stron świa­ta, któ­re wkrót­ce prze­czy­tam;
na sto­sie dwu­stron­nych kse­ro­ko­pii
z któ­rych nie­dłu­go uło­żę
histo­rie wszyst­kich lite­ra­tur.

nie ma mnie tu
kie­dy cie­pły tele­wi­zor
wygry­wa z bia­łym zią­bem okna
i cza­sem ma trój­kąt­ne oko.

nie ma mnie
mimo poran­nej dys­cy­pli­ny
i zdro­wia na żół­tym tale­rzy­ku
ani wte­dy gdy trzeź­wość nie­dzie­li
sta­nie się fio­le­to­wą kost­ką lodu
na czo­le, jak plam­ka celow­ni­ka.

kie­dy pęka dzień i zama­rza­ją drze­wa
i zegar­ki i tyl­ko wzmo­żo­na aktyw­ność
róż­nych elek­tro­nicz­nych urzą­dzeń
jest kład­ką po któ­rą przej­dę w sen;
kie­dy puste ubra­nia
pły­ną na brze­gu łóż­ka;

nie ma w cichym cza­sie przed budzi­kiem
kie­dy się zjeż­dża po wart­kich stru­gach świa­tła
z powro­tem w cie­płą lukę snu.

nie ma mnie
kie­dy nie mogę oddy­chać
i kie­dy wybie­gam na dwór po mroź­ne otrzeź­wie­nie
i ostre fajer­wer­ki bla­sku
w sza­rych oczach

kie­dy ktoś na pod­glą­dzie prze­wi­ja pory roku
kie­dy w oczach mam czer­wo­ne nie­bo
i okła­dam pię­ścia­mi podzio­ba­ną ścia­nę
kie­dy potem kulę się pod liściem
i cze­kam aż zamgli się wiatr


Przejście

Coś tam we mnie i burza tego dnia
Ury­wa się w pro­gu, któ­ry prze­stę­pu­jesz
Z nie­ak­tu­al­nym uśmie­chem na poprzed­niej
Twa­rzy, z bla­skiem połu­dnio­we­go słoń­ca
Na wie­czor­nym czo­le.

I w oku zama­rza­ją rzę­si­ste kro­ple
Desz­czu jak wypiesz­czo­ne w morzu
Kawał­ki szkła i wszyst­ko zaraz się roz­pu­ści,
Jak kolo­ro­we masło, w mgnie­niu
Słoń­ca, w trza­śnię­ciu zamy­ka­nych drzwi, w szcze­rym

Wspo­mnie­niu powie­trza sprzed desz­czu,
W nadziei na nowy blask. Pól cie­bie tam,
Pól tu, a wcho­dząc masz za sobą bły­sko­tli­wą
Armię lustrza­nych zającz­ków, wypusz­czasz je
Na momen­tal­ny reko­ne­sans.

Nie da się ich zła­pać. Moje gesty
Odzwier­cie­dla­ją twój chwi­lo­wy taniec,
Syme­tria na wie­ki wie­ków, tak
Myśli­my, a słoń­ce zacho­dzi nam na pro­gu
Gdzie mogli­by­śmy cza­sem
Się spo­tkać spo­tkać spo­tkać.


[Tym zaś, którzy tęsknią]

Tym zaś, któ­rzy tęsk­nią, nie­chaj czas się zwi­nie
W kłę­bek, orze­szek, łupin­kę, naj­wą­tlej­szą
Łód­kę, któ­ra fan­ta­zyj­nie prze­my­ci wzru­sze­nie,
W tyl­nym luster­ku ele­ganc­kie chmu­ry.

Tutaj cię przy­pro­wa­dzę. Poka­żę ci ten kamień,
To gar­ba­te drze­wo, dro­go­cen­ną rosę. Tu usią­dzie­my,
Gdzie teraz robię zdję­cie, żrą­cy czas na lśnią­cym papie­rze
Wyślę ci przez nie­bo.

Tym, któ­rzy tęsk­nią niech się dro­ga wznie­sie
Na podo­bień­stwo dywa­nu, do lecz­ni­czych chmur –
Oby pomo­gły zgła­dzić tę żało­bę, któ­ra jest jak drza­zga,
Jak przed­wcze­sny wirus, ostry lustrza­ny odła­mek.

Mam nas na koń­cu języ­ka, a w tej figu­rze jest płacz:
Star­szy ode mnie, trwa­ły, mono­ton­ny lament,
On idzie od gór, nie­sie się na bia­łych skrzy­dłach.

O autorze

Julia Fiedorczuk

Urodzona w Warszawie. Prozaiczka, poetka, tłumaczka. Na Uniwersytecie Warszawskim prowadzi zajęcia z literatury amerykańskiej, teorii literatury i ekokrytyki. Nagrodzona przez Polskie Towarzystwo Wydawców Książek za najlepszy debiut (2002). Laureatka austriackiej nagrody Huberta Burdy (2005). Członkini ASLE (Association for the Study of Literature and the Environment). Mieszka w Warszawie.

Powiązania

Poeci na nowy wiek

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Justy­ny Bar­giel­skiej, Mag­da­le­ny Biel­skiej, Jac­ka Deh­ne­la, Sła­wo­mi­ra Elsne­ra, Julii Fie­dor­czuk, Kon­ra­da Góry, Łuka­sza Jaro­sza, Bar­to­sza Kon­stra­ta, Szcze­pa­na Kopy­ta, Joan­ny Lech, Agniesz­ki Mira­hi­ny, Joan­ny Muel­ler, Edwar­da Pase­wi­cza, Anny Pod­cza­szy, Toma­sza Puł­ki, Bian­ki Rolan­do, Rober­ta Rybic­kie­go, Paw­ła Sar­ny, Julii Szy­cho­wiak, Joan­ny Wajs, Prze­my­sła­wa Wit­kow­skie­go i Indi­go Tree pod­czas festi­wa­lu Port Wro­cław 2010.

Więcej

Pospieszny Legnica-Wroclaw

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis roz­mo­wy z udzia­łem Julii Fie­dor­czuk, Jolan­ty Kowal­skiej, Kuby Mikur­dy, Mar­ci­na Sen­dec­kie­go, Andrze­ja Sosnow­skie­go i Boh­da­na Zadu­ry pod­czas festi­wa­lu Port Wro­cław 2010.

Więcej

Inne Państwa

dzwieki / WYDARZENIA Dariusz Sośnicki Jacek Gutorow Julia Fiedorczuk

Zapis całe­go spo­tka­nia z udzia­łem Julii Fie­dor­czuk, Jac­ka Guto­ro­wa i Dariu­sza Sośnic­kie­go pod­czas Por­tu Wro­cław 2009.

Więcej

Kochankowie na otwartm morzu

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Jac­ka Deh­ne­la, Julii Fie­dor­czuk, Łuka­sza Jaro­sza, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka i Dariu­sza Sośnic­kie­go pod­czas Por­tu Wro­cław 2007.

Więcej

Moi Moskale

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go wokół anto­lo­gii Moi Moska­le pod­czas Por­tu Wro­cław 2006.

Więcej

Poetki z Wysp

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Lavi­nii Gre­en­law, Carol Rumens, Julii Fie­dor­czuk, Mar­ty Pod­gór­nik oraz Jerze­go Jar­nie­wi­cza pod­czas Por­tu Legni­ca 2004.

Więcej

Damski boks

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Julii Fie­dor­czuk, Kla­ry Nowa­kow­skiej, Mar­ty Pod­gór­nik, Agniesz­ki Wol­ny-Ham­ka­ło oraz Boh­da­na Zadu­ry pod­czas Por­tu Legni­ca 2004.

Więcej

Listopad nad Narwią i danc

dzwieki / WYDARZENIA Anna Podczaszy Julia Fiedorczuk

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Julii Fie­dor­czuk i Anny Pod­cza­szy pod­czas Por­tu Legni­ca 2000.

Więcej

Ułamek świetności

recenzje / IMPRESJE Julia Fiedorczuk

Recen­zja Julii Fie­dor­czuk książ­ki Spóź­nio­ny śpie­wak Wil­lia­ma Car­lo­sa Wil­liam­sa w prze­kła­dzie Julii Har­twig, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim w 5 stycz­nia 2009 roku, a w wer­sji elek­tro­nicz­nej 10 kwiet­nia 2019 roku.

Więcej

Tajemnicze zaułki Williamsa

wywiady / o książce Julia Fiedorczuk Julia Hartwig

Roz­mo­wa Julii Fie­dor­czuk z Julią Har­twig, towa­rzy­szą­ca uka­za­niu się książ­ki Spóź­nio­ny śpie­wak Wil­lia­ma Car­lo­sa Wil­liam­sa w prze­kła­dzie Julii Har­twig, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim w 5 stycz­nia 2009 roku, a w wer­sji elek­tro­nicz­nej 10 kwiet­nia 2019 roku.

Więcej

Powiedzieć to inaczej niż tak i niż nie…

recenzje / ESEJE Julia Fiedorczuk

Szkic Julii Fie­dor­czuk poświę­co­ny twór­czo­ści Andrze­ja Sosnow­skie­go.

Więcej

Dzisiaj przemocy dokonuje się za zgodą ofiar

felietony / cykle PISARZY Julia Fiedorczuk

7 odci­nek cyklu „Ule i mrów­ki” autor­stwa Julii Fie­dor­czuk.

Więcej

Będą kwiaty

dzwieki / RECYTACJE Julia Fiedorczuk

Wiersz z tomu Poeci na nowy wiek, zare­je­stro­wa­ny pod­czas spo­tka­nia „Poeci na nowy wiek” na festi­wa­lu Port Wro­cław 2010.

Więcej

Plastik to my. O Polimerach Adama Dickinsona

felietony / cykle PISARZY Julia Fiedorczuk

5 odci­nek cyklu „Ule i mrów­ki” autor­stwa Julii Fie­dor­czuk.

Więcej

Wiersz jako organizm. O Wylinkach Joanny Mueller

felietony / cykle PISARZY Julia Fiedorczuk

4 odci­nek cyklu „Ule i mrów­ki” autor­stwa Julii Fie­dor­czuk.

Więcej

Survival

dzwieki / RECYTACJE Julia Fiedorczuk

Wiersz z tomu Pla­ne­ta rze­czy zagu­bio­nych (2006). Frag­ment spo­tka­nia „Kochan­ko­wie na otwar­tym morzu” z festi­wa­lu Port Wro­cław 2007.

Więcej

Wieczorem

dzwieki / RECYTACJE Julia Fiedorczuk

Wiersz z tomu Pla­ne­ta rze­czy zagu­bio­nych (2006). Frag­ment spo­tka­nia „Kochan­ko­wie na otwar­tym morzu” z festi­wa­lu Port Wro­cław 2007.

Więcej

Fort-Da

recenzje / KOMENTARZE Julia Fiedorczuk

Autor­ski komen­tarz Julii Fie­dor­czuk do wier­sza „Fort-Da” z książ­ki tuż-tuż.

Więcej

What next, big sky? (fragment)

recenzje / KOMENTARZE Julia Fiedorczuk

Frag­ment posło­wia Julii Fie­dor­czuk do książ­ki Język przy­szło­ści Lau­rie Ander­son, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go w 2012 roku.

Więcej

Julia Fiedorczuk o książkach Laury Riding

recenzje / KOMENTARZE Julia Fiedorczuk

Autor­ski komen­tarz Julii Fie­dor­czuk do ksią­żek Obro­ty cudów i Koro­na dla Han­sa Ander­se­na Lau­ry (Riding) Jack­son, wyda­nych nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 11 stycz­nia 2012 roku.

Więcej

Gottfried Benn: Ziemia woła

recenzje / ESEJE Julia Fiedorczuk

Recen­zja Julii Fie­dor­czuk z książ­ki Nigdy samot­niej i inne wier­sze Got­t­frie­da Ben­na.

Więcej

Rozbitka

recenzje / KOMENTARZE Julia Fiedorczuk

Autor­ski kome­natrz Julii Fedor­czuk do książ­ki Bia­ła Ofe­lia, wyda­nej nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 14 kwiet­nia 2011 roku.

Więcej

Poranek Marii… Instrukcja obsługi

recenzje / KOMENTARZE Julia Fiedorczuk

Autor­ski komen­tarz Julii Fie­dor­czuk do książ­ki Pora­nek Marii i inne opo­wia­da­nia.

Więcej

Przychody i rozchody sensu

recenzje / IMPRESJE Julia Fiedorczuk

Recen­zja Julii Fie­dor­czuk z książ­ki Doba hote­lo­wa Bar­tło­mie­ja Maj­zla.

Więcej

Być więc i nie być

recenzje / IMPRESJE Julia Fiedorczuk

Esej Julii Fie­dor­czuk towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Pozy­tyw­ki i marien­bad­ki (1987–2007) Andrze­ja Sosnow­skie­go.

Więcej

Ciężko utrzymać poziom, ale jeszcze trudniej wiarygodność poetycką

debaty / wydarzenia i inicjatywy Różni autorzy

Gło­sy Julii Fie­dor­czuk, Grze­go­rza Jan­ko­wi­cza, Paw­ła Kacz­mar­skie­go, Mate­usza Kotwi­cy, Mar­ty Kuchar­skiej i Mar­ci­na Sier­szyń­skie­go w deba­cie „Dożyn­ki 2008”.

Więcej

Blanchot: śmierć jako forma życia

recenzje / IMPRESJE Julia Fiedorczuk

Recen­zja Julii Fie­dor­czuk z książ­ki Tomasz Mrocz­ny. Sza­leń­stwo dnia Mau­ri­ce­’a Blan­cho­ta.

Więcej

Ronald Firbank: Literatura jako model życia

recenzje / ESEJE Julia Fiedorczuk

Recen­zja Julii Fie­dor­czuk z książ­ki Stu­dium tem­pe­ra­men­tu Ronal­da Fir­ban­ka.

Więcej

Dziwadełko, Wiersz

recenzje / Julia Fiedorczuk

Auto­ko­men­tarz Julii Fie­dor­czuk do książ­ki Tlen.

Więcej

Żółty pępek snu

recenzje / IMPRESJE Julia Fiedorczuk

Esej Julii Fie­dor­czuk o wier­szach Wil­lia­ma Car­lo­sa Wil­liam­sa.

Więcej

O „Najryzykowniej”

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Dariu­sza Sośnic­kie­go, Justy­ny Sobo­lew­skiej, Julii Fie­dor­czuk, Grze­go­rza Jan­ko­wi­cza.

Więcej

O Egzotycznych ptakach i roślinach

recenzje / NOTKI I OPINIE Joanna Wajs Julia Fiedorczuk Krzysztof Siwczyk

Komen­ta­rze Julii Fie­dor­czuk, Joan­ny Wajs, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka.

Więcej

O Jesieni Zuzanny

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Anny Kału­ży, Julii Fie­dor­czuk, Toma­sza Fijał­kow­skie­go, Paw­ła Mac­kie­wi­cza.

Więcej

Przygoda ze słowami

recenzje / KOMENTARZE Julia Fiedorczuk

Komen­tarz Julii Fie­dor­czuk do książ­ki Listo­pad nad Narwią, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go.

Więcej

O Brzytwie okamgnienia

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Kuby Mikur­dy, Karo­la Mali­szew­skie­go, Julii Fie­dor­czuk, Jaku­ba Winar­skie­go i Dar­ka Pado.

Więcej

Arizona Dream, Jeden jeż, [Kiedy cowieczorny skurcz strachu]

recenzje / KOMENTARZE Julia Fiedorczuk

Autor­ski komen­tarz Julii Fie­dor­czuk do książ­ki Listo­pad nad Narwią.

Więcej

Fotosynteza, Przejście

recenzje / KOMENTARZE Julia Fiedorczuk

Komen­ta­rze Julii Fie­dor­czuk do wier­szy z książ­ki Bio, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­rza Lite­rac­kie­go.

Więcej

Zdarzenie: tęcza na farfoclisku (fragmenty)

recenzje / IMPRESJE Julia Fiedorczuk

Recen­zja Julii Fie­dor­czuk z książ­ki Gdzie koniec tęczy nie doty­ka zie­mi Andrze­ja Sosnow­skie­go.

Więcej

Fotosynteza, Przejście

recenzje / KOMENTARZE Julia Fiedorczuk

Komen­ta­rze Julii Fie­dor­czuk do wier­szy z książ­ki Bio, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­rza Lite­rac­kie­go.

Więcej

Światy własne

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recen­zja Anny Kału­ży z książ­ki Bio Julii Fie­dor­czuk.

Więcej

Julia Fiedorczuk prozatorsko i w pełnym metrażu

recenzje / ESEJE Michał Mazur

Recen­zja Micha­ła Mazu­ra z książ­ki Bia­ła Ofe­lia Julii Fie­dor­czuk.

Więcej

tuż-tuż, czyli coraz bliżej i coraz dalej

recenzje / ESEJE Marcin Jurzysta

Recen­zja Mar­ci­na Jurzy­sty z książ­ki tuż-tuż Julii Fie­dor­czuk.

Więcej

Ofelia V.2.2

recenzje / ESEJE Monika Glosowitz

Recen­zja Moni­ki Glo­so­witz z książ­ki Bia­łą Ofe­lia Julii Feidor­czuk, któ­ra uka­za­ła się 1 grud­nia 2011 roku na łamach por­ta­lu art­Pa­pier.

Więcej

Jesteś, ale cię nie ma

recenzje / ESEJE Marta Cuber

Recen­zja Mar­ty Cuber z książ­ki Pora­nek Marii i inne opo­wia­da­nia Julii Fie­dor­czuk.

Więcej

Maria i Julia (Poranek Marii)

recenzje / ESEJE Anna Wajner

Recen­zja Anny Waj­ner z książ­ki Pora­nek Marii i inne opo­wia­da­nia Julii Fie­dor­czuk.

Więcej

Szpilki zdań

recenzje / ESEJE Justyna Sobolewska

Recen­zja Justy­ny Sobo­lew­skiej z książ­ki Pora­nek Marii i inne opo­wia­da­nia Julii Fie­dor­czuk.

Więcej

Drwina z listopada. Impresje na marginesie

recenzje / ESEJE Radosław Kobierski

Recen­zja Rado­sła­wa Kobier­skie­go z książ­ki Listo­pad nad Narwią Julii Fie­dor­czuk.

Więcej

Przyszłam tu, żeby oddychać. O Tlenie Julii Fiedorczuk i innych cząstkach

recenzje / ESEJE

Recen­zja Grze­go­rza Cze­mie­la z książ­ki Tlen Julii Fie­dor­czuk.

Więcej

Pustka i czułość

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej z książ­ki Tlen Julii Fie­dro­czuk.

Więcej

Ludzki sposób na przetrwanie

recenzje / ESEJE Grzegorz Tomicki

Recen­zja Grze­go­rza Tomic­kie­go z książ­ki Listo­pad nad Narwią Julii Fie­dor­czuk. .

Więcej

Światy własne

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recen­zja Anny Kału­ży z książ­ki Bio Julii Fie­dor­czuk.

Więcej