
Rozmowy na koniec: odcinek 5 Przemysław Suchanecki
nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub Skurtys Przemysław SuchaneckiPiąty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJJan Rojewski rozmawia z Przemysławem Suchaneckim, laureatem 12. edycji „Połowu”.
Jan Rojewski: Przemku, poznaję Cię wraz z lekturą Twoich wierszy, a przynajmniej chciałbym żeby tak było. Czym zajmujesz się poza pisaniem?
Przemysław Suchanecki: Na ten moment studiuję na trzecim roku filozofii w Krakowie, chodzę też robić w hotelu jako nosiciel walizek.
Trzeci rok? Patrząc na Twoją datę urodzenia można dojść do wniosku, że nie poszedłeś na filozofię zaraz po maturze.
Tak było, wcześniej studiowałem prawo w Szczecinie i odpuściłem na czwartym roku, miałem już dosyć.
Dlaczego wyjechałeś akurat do Krakowa? To miasto sprzyja bardziej poetom niż Szczecin?
Owszem, w Szczecinie jedynym środowiskiem jako takim jest Związek Literatów Polskich, składający się przeważnie z emerytowanych polonistek i żołnierzy w wieku 50+. Ci ludzie są poetycko zapatrzeni w swoich równolatków i starszych oraz w siebie nawzajem, piją razem herbatkę, jedzą ciasteczka – tworzą kółeczko wzajemnej adoracji. I o ile tego typu kółka nie są niczym niezwykłym, także w innych dużych miastach, to smutne już jest to, że w Szczecinie młodzi przyklejają się do tych starych, zamiast się wkurwić i próbować robić coś swojego obok. A nawet jeśli robią – czego miałem okazję być świadkiem i uczestnikiem – to jest to grzeczniutkie, totalnie bez rozmachu i na poziomie szkolnego kółka poetyckiego w gimnazjum.
Porozumienie między pokoleniami jest niemożliwe?
Ja na ogół poszukiwałem czegoś swojego, czytałem sporo poezji i nie tylko, ale nie miałem z kim o tym porozmawiać i nie umiałem o tym rozmawiać. Poza tym, jak widzę po kilku innych przykładach artystów urodzonych w Szczecinie – muzyków, aktorów itd. – to miasto „wyciska” z siebie ludzi mających trochę większe ambicje niż przeciętny szczecinianin, a już na pewno ludzi o ambicjach artystycznych.
A jeśli chodzi o sam Kraków, to upatrzyłem sobie go intuicyjnie, jakoś w okolicach liceum, jako miejsce, w którym chciałbym spędzić część życia, i tak sobie je przez lata romantyzowałem, roztkliwiałem się i gniłem powoli w swoim mieście, aż wreszcie wkurwiłem się, spakowałem i przyjechałem doń.
Po pierwszej lekturze Twoje wiersze wydają się poskręcane, pełne synestezji w rodzaju „tłustych towarzystw”. Inspiracje wydają się jasne, więc zapytam wprost. Ośmielona wyobraźnia – nowe pokolenie?
Swego czasu czytałem sporo Honeta, wręcz zaczytywałem się i próbowałem używać jego chwytów w swoich wierszykach, ale zwrócono mi i zwróciłem sam później uwagę, że jest to dykcja strasznie wytarta przez roczniki 90., a jednocześnie bardzo atrakcyjna, bo bardzo dziwna i dająca pozornie dużo wolności, ale pewni młodzi autorzy – w tym i ja – przejęli sobie taką metodę obrazowania jako wymówkę dla braku dyscypliny myśli. Ten mój krótki okres „ośmielony” wyprzedzał jednak o jakieś półtora roku to, co napisałem na „Połów” 2017, więc jeśli cokolwiek z Honeta tam jest, to raczej się prześlizgnęło tu i ówdzie niż zostało użyte.
W takim razie kto poza Honetem?
O wiele bardziej w czasie pisania tego zestawu oddziałał na mnie Tymoteusz Karpowicz i jego Odwrócone światło – ta ogromna studnia treści bez dna. Mogę też tu spokojnie wymienić wiersze Tomaža Šalamuna, Eugeniusza Dyckiego, Roberta Rybickiego, Konrada Góry, Dawida Mateusza i niektóre Pułki. Gdzieś tam z tła patrzy też Andrzej Sosnowski i Ziemia jałowa T.S. Eliota.
Mówiąc bardziej do rzeczy – interesuje i inspiruje mnie w poezji rytm, flow, harmonia, ale też pewnego rodzaju zgrzyty, nieregularność; lubię, gdy rytm łamie się i gubi. Podobnie to wygląda z treścią: lubię być oszołomiony przez ściśle uporządkowane szaleństwo i narastającą w ścisłych odstępach czasu grozę – jak choćby właśnie u Karpowicza albo w Dinosauria, We Bukowskiego czy w wielu wierszach Ryby – ale także przez uderzający celnie między oczy i w serducho liryzm, jak u Marty Podgórnik czy Konrada Góry.
Twój pierwszoosobowy podmiot przemyca między wierszami pokoleniowe doświadczenia. Każdy miał studniówkę, ale nie każdy nagrywał ją na DVD. Ostatnio w polskiej literaturze można obserwować zwrot w stronę nostalgii, wspomnę choćby Annę Cieplak i jej Lata powyżej zera, w których autorka kompulsywnie mnoży doświadczenia dorastania w okolicach roku 2000. Jak to wygląda u Ciebie, mamy coś poza tą, odchodzącą do lamusa, płytą DVD?
Rozumiem, że odwołujesz się do wiersza „Stanąłem przed kamerą”, który wcześniej nosił tytuł „DVD ze studniówki”. Początkowo nazwałem go tak z myślą, że może uda mi się ukazać coś w stylu „pokoleniowego doświadczenia”, bo dość powszechne było wśród moich roczników zapraszanie na szkolne imprezy kamerzysty i wypalanie płytki, ale potem uznałem, że to bez sensu, bo zawęża interpretację.
Moje pokolenie weszło w wiek nastoletni z Internetem w domu albo przynajmniej w bliskim otoczeniu, co – moim zdaniem – sprawiło, że trudno mówić o jednolitym pokoleniowym doświadczeniu, bo to ostatnie – tak mi się wydaje – opiera się na uporządkowanym przepływie informacji. Mamy teraz grupki, fora, przeróżne mikrospołeczności, które nam ten obraz „doświadczenia” rozpuszczają, rozparcelowują, ale jeśli ktoś potrafi albo próbuje tego typu pluralizm jakoś uogólnić i scalić, jak np. Radek Jurczak, to, bardzo proszę, niech pisze, bo to jest super.
Osobiście wolałbym być w swoim pisaniu bardziej uniwersalny niż przemijające i ciężkie do zdefiniowania „pokolenia”, a czy mi to wychodzi, czy nie – ciężko stwierdzić. Prawdopodobnie to, co nazywam „moim własnym” czy „uniwersalnym” doświadczeniem, jest w rzeczywistości przefiltrowane przez czas, w którym żyję.
To pytanie sugeruje kolejne, bo dyskusja o pokoleniowości toczy się przez pole poezji (stuk, stuk). Zakończył się projekt Rafała Różewicza „Dwumiesięcznik”, w którym zadebiutowała imponująca liczba autorów. Jak odnajdujesz swoje pokolenie w języku? Mamy swoją dykcję?
Nie wydaje mi się. „Nasza dykcja” jest bardzo rozpierzchnięta i sytuuje się gdzieś między Sosnowskim a Honetem, poza pewnymi wyjątkami, jak np. wspomniany Radek, który jednak to pole mocno poszerza o wpływy brytyjskie i amerykańskie.
Jest to smutne, bo pokazuje, że niewielu wśród naszych roczników „szperaczy”, którzy wyciągaliby z półek tomy polskich autorów, którzy są mniej znani, a którzy na bycie znaną czy znanym zasługują o wiele bardziej, jak np. Genowefa Jakubowska-Fijałkowska, czy poeci z innych krajów, np. Czech, Słowacji, Rosji, Serbii, a nawet Nigerii, gdzie kryje się mnóstwo świeżej historii literatury (przez świeżą historię rozumiem oczywiście taką, która odświeżyłaby nasze, polskie spojrzenie, zamknięte w klatce Nowej Fali, „bruLionu”, „sosnowszczyzny” i „ośmielonej wyobraźni”). Nawołuję zatem: więcej szperania!
W Twoim wypadku pytanie o przynależność pokoleniową nie jest jedynym, które się nasuwa, mieszkasz w Krakowie, a i ten „Połów” wydaje się bardzo krakowski. W dodatku gdzieś między Bronowicami a Mogiłą grasują Dawid Mateusz i Robert „Ryba” Rybicki, który na Pulsie Literatury w Łodzi mówił mi o tym, że robicie Awangardę, przez duże A. Co z tym Krakowem? Czy to już czas, żeby rzucić wszystko i jechać do Małopolski?
Tak, to jest dokładnie ten czas. Możemy Ci pomóc ogarnąć jakiś lokal, hehe.
Co z Krakowem? Dzieje się, po prostu. Jest comiesięczny OpenMic, organizowany przez Rybę na Floriańskiej, w samym sercu miasta – wspaniała platforma wymiany informacji, dzielenia się swoją wyobraźnią, po prostu żywej rozmowy. Jest w sercu Kazimierza Wernisaż Jednego Wiersza, którego patronem jest Miłosz Biedrzycki. Poza tym niezliczona ilość spotkań, dyskusji, mniej lub bardziej oficjalnych wydarzeń środowiskotwórczych – wciąż coś bulgocze, podobno najwięcej w Krakowie od lat, a na pewno najwięcej w tym momencie w Polsce. I oby bulgotało jak najdłużej.
W takim razie widzimy się w Krakowie! Dziękuję za rozmowę.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury
Studiuje w Instytucie Kultury Polskiej UW, publikował w "Arteriach", "Odrze", "Nowych Peryferiach", "Gazecie Wyborczej". Był nominowany w OKP im. Jacka Bierezina, laureat konkursu im. Rafała Wojaczka. Mieszka w Warszawie.
Ur. w 1992 r. w Szczecinie. Poeta. Publikował m.in. w „Odrze”, „Opcjach” i „2miesięczniku”. Laureat „Połowu” oraz projektu „Pierwsza książka” w ramach festiwalu Stacja Literatura. Mieszka w Krakowie
Piąty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.
WIĘCEJCzytanie z książki O z udziałem Przemysława Suchaneckiego w ramach festiwalu TransPort Literacki 27. Muzyka Hubert Zemler.
WIĘCEJRozmowa Przemysława Suchaneckiego z Jakubem Skurtysem, towarzysząca premierze książki Inaczej nie będzie Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, która wydanej w Biurze Literackim 14 listopada 2022 roku.
WIĘCEJRozmowa Przemysława Suchaneckiego z Kubą Pszoniakiem, towarzysząca premierze książki Mirona Białoszewskiego Z dnia robię noc, wydanej w Biurze Literackim 4 kwietnia 2022.
WIĘCEJRozmowa Przemysława Suchaneckiego z Tomkiem Gromadką, towarzysząca premierze książki Komunizm, gówno i może cię kocham, wydanej w Biurze Literackim 7 lutego 2022 roku.
WIĘCEJRozmowa Michała Mytnika z Przemysławem Suchaneckim, towarzysząca premierze książki O, wydanej w Biurze Literackim 29 listopada 2021 roku.
WIĘCEJAutorski komentarz Przemysława Suchaneckiego w ramach cyklu „Wiersz w drodze”, towarzyszący premierze książki O, wydanej w Biurze Literackim 29 listopada 2021 roku.
WIĘCEJFragmenty zapowiadające książkę O Przemysława Suchaneckiego, która ukaże się w Biurze Literackim 29 listopada 2021 roku.
WIĘCEJGłos Przemysława Suchaneckiego w debacie „Berek wierszem”.
WIĘCEJCzytanie z książki “Wtracenie” z udziałem Przemysława Suchaneckiego w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.
WIĘCEJRozmowa Przemysława Suchaneckiego z Agatą Jabłońską, towarzysząca premierze książki dla moich dziewczyn, wydanej w Biurze Literackim 8 marca 2021 roku.
WIĘCEJRozmowa Antoniny Tosiek z Przemysławem Suchaneckim, towarzysząca wydaniu książki Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego Ciało wiersza, która ukazała się w Biurze Literackim 11 stycznia 2021 roku.
WIĘCEJCzytanie z książki Ikonoklazm z udziałem Jana Rojewskiego w ramach festiwalu Stacja Literatura 24.
WIĘCEJSpotkanie z udziałem Ramiego Al-Aszeka, Konrada Góry, Filipa Łobodzińskiego, Jana Rojewskiego, Beaty Stasińskiej i Magdaleny Rigamonti w ramach festiwalu Stacja Literatura 24.
WIĘCEJRozmowa Przemysława Suchaneckiego z Adamem Kaczanowskim, towarzysząca premierze książki Zabawne i zbawienne Adama Kaczanowskiego, która ukazała się w Biurze Literackim 20 stycznia 2020 roku.
WIĘCEJRozmowa Jakuba Skurtysa z Przemysławem Suchaneckim, towarzysząca premierze książki Wtracenie Przemysława Suchaneckiego, która ukazała się w Biurze Literackim 31 grudnia 2019 roku.
WIĘCEJAutorski komentarz Przemysława Suchaneckiego, towarzyszący premierze książki Wtracenie, która ukazała się w Biurze Literackim 31 grudnia 2019 roku.
WIĘCEJFragment zapowiadający książkę Wtracenie Przemysława Suchaneckiego, która ukaże się w Biurze Literackim 31 grudnia 2019 roku.
WIĘCEJFragment zapowiadający książkę Wtracenie Przemysława Suchaneckiego, która ukaże się w Biurze Literackim 31 grudnia 2019 roku.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy Przemysława Suchaneckiego Pokładanie. Prezentacja w ramach projektu „Pierwsza książka 2018”.
WIĘCEJSpotkanie w ramach festiwalu Stacja Literatura 23, w którym udział wzięli Paweł Bień, Maciej Konarski, Patryk Kosenda, Nina Manel, Paulina Pidzik, Jan Rojewski, Krzysztof Schodowski, Przemysław Suchanecki, Katarzyna Szweda.
WIĘCEJRozmowa Radosława Jurczaka z Janem Rojewskim, towarzysząca wydaniu książki Ikonoklazm Jana Rojewskiego, która ukazała się w Biurze Literackim 17 grudnia 2018 roku.
WIĘCEJFragment zapowiadający książkę Ikonoklazm Jana Rojewskiego, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 17 grudnia 2018 roku.
WIĘCEJFragment zapowiadający książkę Ikonoklazm Jana Rojewskiego, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 17 grudnia 2018 roku.
WIĘCEJAutorski komentarz Przemysława Suchaneckiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy Przemysława Suchaneckiego. Prezentacja laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJRozmowa Kasi Szwedy z Janem Rojewskim, laureatem 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJAutorski komentarz Jana Rojewskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy Jana Rojewskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJRozmowa Przemysława Suchaneckiego z Maciejem Konarskim, laureatem 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy finalisty 12. edycji projektu „Połów”.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy piątego finalisty 12. edycji projektu Połów.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy Przemysława Suchaneckiego.
WIĘCEJSpotkanie w ramach festiwalu Stacja Literatura 23, w którym udział wzięli Paweł Bień, Maciej Konarski, Patryk Kosenda, Nina Manel, Paulina Pidzik, Jan Rojewski, Krzysztof Schodowski, Przemysław Suchanecki, Katarzyna Szweda.
WIĘCEJRozmowa Zuzanny Sali z Jakubem Nowackim na temat almanachu Połów. Poetyckie debiuty 2017, który ukazał się w Biurze Literackim 13 sierpnia 2018 roku.
WIĘCEJRecenzja Jakuba Skurtysa, towarzysząca premierze almanachu Połów. Poetyckie debiuty 2017, który ukazał się w Biurze Literackim 13 sierpnia 2018 roku.
WIĘCEJMaciej Konarski rozmawia z Katarzyną Szwedą, laureatką 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJImpresja Marcina Sendeckiego na temat zestawu wierszy Pogranicza Katarzyny Szwedy, laureatki 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJAutorski komentarz Katarzyny Szwedy, laureatki 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy Katarzyny Szwedy. Prezentacja laureatki 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJImpresja Marcina Sendeckiego na temat zestawu wierszy Wtracenie Przemysława Suchaneckiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJAutorski komentarz Przemysława Suchaneckiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy Przemysława Suchaneckiego. Prezentacja laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJNina Manel rozmawia z Grzegorzem Smolińskim, laureatem 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJImpresja Marty Podgórnik na temat zestawu wierszy Przestrzenie resztkowe Grzegorza Smolińskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJAutorski komentarz Grzegorza Smolińskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy Grzegorza Smolińskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJRozmowa Pauliny Pidzik z Krzysztofem Schodowskim, laureatem 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJImpresja Marty Podgórnik na temat zestawu wierszy Birnam Krzysztofa Schodowskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJAutorski komentarz Krzysztofa Schodowskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy Krzysztofa Schodowskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJRozmowa Kasi Szwedy z Janem Rojewskim, laureatem 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJImpresja Joanny Mueller na temat zestawu wierszy Święte obrazy Jana Rojewskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJAutorski komentarz Jana Rojewskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy Jana Rojewskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJRozmowa Patryka Kosendy z Pauliną Pidzik, laureatką 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJImpresja Marcina Sendeckiego na temat zestawu wierszy Prawo lasu Pauliny Pidzik, laureatki 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJAutorski komentarz Pauliny Pidzik, laureatki 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy Pauliny Pidzik Prawo lasu. Prezentacja w ramach „Połowu”.
WIĘCEJRozmowa Grzegorza Smolińskiego z Patrykiem Kosendą, laureatem 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJImpresja Joanny Mueller na temat zestawu wierszy Z analogowych remisji Lucjusza Blancjusza Patryka Kosendy, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJAutorski komentarz Patryk Kosenda, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy Patryka Kosendy. Prezentacja w ramach 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJRozmowa Przemysława Suchaneckiego z Maciejem Konarskim, laureatem 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJImpresja Joanny Mueller na temat zestawu wierszy Poza geometrią Macieja Konarskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJAutorski komentarz Macieja Konarskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy Macieja Konarskiego. Prezentacja w ramach 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJRozmowa Pawła Bienia z Niną Manel, laureatką 12. edycji „Połowu”
WIĘCEJImpresja Marty Podgórnik na temat zestawu wierszy Niech żyją wszyskie układy sensoryczne Niny Manel, laureatki 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJAutorski komentarz Niny Manel, laureatki 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy Niny Manel. Prezentacja w ramach 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJRozmowa Krzysztofa Schodowskiego z Pawłem Bieniem, laureatem 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJImpresja Marcina Sendeckiego na temat zestawu wierszy Święto ofiarowania Pawła Bienia, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJAutorski komentarz Pawła Bienia, laureata 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJPremierowy zestaw wierszy Pawła Bienia. Prezentacja w ramach 12. edycji „Połowu”.
WIĘCEJRecenzja Dawida Kujawy towarzysząca premierze książki O Przemysława Suchaneckiego, wydanej w Biurze Literackim 29 listopada 2021 roku.
WIĘCEJRecenzja Karola Maliszewskiego, towarzysząca premierze książki Wtracenie Przemysława Suchaneckiego, która ukazała się w Biurze Literackim 31 grudnia 2019 roku.
WIĘCEJ