O Raju w obrazkach

Ktoś powie­dział, że praw­da zda­rza się naszym ide­om, jak przy­go­da. U Enri­gh­ta tym, co się zda­rza jest ton i zda­rza się on czło­wie­ko­wi jak świat: cały z ludz­kiej nędzy ule­pio­ny, z pytań żało­snych a koniecz­nych. Więc jeśli coś jest poetyc­kie, ma ton, na przy­kład iro­nicz­ny, to nie zna­czy, że nie jest z krwi i kości. W prze­kła­dzie Som­me­ra każ­da linij­ka, każ­da prze­rzut­nia, naj­bar­dziej wytar­ty idiom, tęt­nią ryt­mem iro­nicz­nym i żywot­nym zara­zem, bo iro­nia oka­zu­je się być jedy­ną poważ­ną posta­wą wśród tych wszyst­kich przy­gód.

Kac­per Bart­czak

Tak rzad­ko poezja (naj­lep­sza poezja!) bywa jed­no­cze­śnie dow­cip­na i mądra, lek­ka i głę­bo­ka, iro­nicz­na i poważ­na, że tomik D.J. Enri­gh­ta pochła­nia się z miej­sca, i chce się jesz­cze i jesz­cze. To lek­tu­ra pod każ­dym wzglę­dem odświe­ża­ją­ca, orzeź­wia­ją­ca, odprę­ża­ją­ca, a ten nie­do­syt (te nie­prze­tłu­ma­czo­ne czę­ści moje­go ulu­bio­ne­go „Raju”!) i żal, że w poezji pol­skiej cze­goś takie­go nie ma – no, prze­pra­szam: prze­cież jest. Raj w obraz­kach Pio­tra Som­me­ra (i wca­le nie chcę prze­ko­ny­wać się, czy w ory­gi­na­le brzmi tak samo żywo, tak samo dobrze).

Ane­ta Kamiń­ska

Kocha­ni, mnie się ten Raj w obraz­kach bar­dzo widzi, książ­ka jest pory­wa­ją­ca! Tyle, że nota anon­su­ją­ca tomik poetyc­ki win­na mówić istotnego/ważnego/błyskotliwego etc., a prze­cież wszyst­ko to, w spo­sób kom­plek­so­wy, napi­sał Piotr Som­mer (cha­pe­aux bas! za to tłu­ma­cze­nie) w posło­wiu. Raj w obraz­kach, to wybor­ny kąsek (kątek?) zarów­no dla wyra­fi­no­wa­nych sma­ko­szy, jak i zwy­kłych zja­da­czy chle­ba. Kupuj­cie i czy­taj­cie z niej wszy­scy! Oto sło­wa Enri­gh­to­we, któ­re dla Was zosta­ły wyda­ne!

Kamil Zając

Co pamię­tam, wywo­ła­ny do tabli­cy, z poezji Bry­tyj­czy­ków wyda­wa­nych kil­ka lat temu przez BL w serii szczu­płych tomi­ków z prze­kła­da­mi P. Som­me­ra i B. Zadu­ry? Żad­ne­go wier­sza M. Lon­gleya, może po jed­nym wier­szu D. Maho­na i C. Car­so­na, może dwa wier­sze D. Dun­na (wła­śnie zda­łem sobie spra­wę, że o takim T. Har­ri­so­nie w ogó­le zapo­mnia­łem). Ale był poeta, któ­re­go pamię­tam dosko­na­le, tak był od nich inny i tak ujmu­ją­cy, tak wie­le było w jego książ­ce praw­dzi­wych hitów. Cho­dzi oczy­wi­ście o D.J. Enri­gh­ta, nie owi­jaj­my w baweł­nę; jego Raj w obraz­kach dał mi swe­go cza­su fraj­dę porów­ny­wal­ną z, hmm, Charm­sem zmie­sza­nym z Kawa­fi­sem, pro­szę sobie wyobra­zić coś takie­go. Nie znam nicze­go w poezji bry­tyj­skiej XX w., co było­by rów­nie śmiesz­ne i poważ­ne zara­zem, jak tytu­ło­wy cykl wzno­wio­nej wła­śnie książ­ki. O co cho­dzi? O zda­nia w rodza­ju: „Śmierć – powie­dział Adam pogrze­bo­wym gło­sem. / – To wła­śnie jest naj­gor­sze z tego, cośmy zro­bi­li. / Cała resz­ta to życie. / Ale śmierć jest mor­der­cza”.   A l e   ś m i e r ć   j e s t   m o r d e r c z a!   Nie wiem, kto wjeż­dża tu tym Fer­ra­ri poetyc­kie­go esprit, Piotr Som­mer czy autor, czy może obaj, nie jest to waż­ne! Jeste­śmy na węd­ce. Poezja Enri­gh­ta jest oprócz tego cie­pła, mądra, oszczęd­na, syn­te­tycz­na i wzor­co­wo kla­row­na, ale nad tym nie będę się już roz­wo­dził. Dodam tyl­ko, że opis nada­wa­nia nazw zwie­rzę­tom przez Ada­ma zawie­ra w sobie ten pier­wia­stek ludy­zmu, roz­pę­du czy – tak! – sza­leń­stwa, któ­re­go próż­no szu­kać u poważ­niej­szych kole­gów Enri­gh­ta; „Cyc gada” rzu­co­ne przez Rodzi­ca na sam koniec dało zresz­tą począ­tek pew­ne­mu por­ta­lo­wi mło­dej poezji… Ale to już zupeł­nie inna histo­ria.

Rafał Waw­rzyń­czyk