wywiady / o książce

Makijaż zaczyna się od demakijażu

Jerzy Jarniewicz

Joanna Orska

Rozmowa Joanny Orskiej z Jerzym Jarniewiczem, opublikowana w cyklu prezentacji najciekawszych archiwalnych tekstów z dwudziestopięciolecia festiwalu Stacja Literatura.

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

Joan­na Orska: Jur­ku, wszy­scy piszą teraz o Bogu albo o poli­ty­ce, a ty o miło­ści w więk­szej czę­ści książ­ki? Na czym pole­ga według cie­bie poetyc­kie „oby­wa­tel­stwo”, poetyc­kie bycie „oby­wa­te­lem”? Czym jest dla cie­bie civi­tas?

Jerzy Jar­nie­wicz: Pod­pusz­czasz mnie, bo miłość miło­ścią, a w Maki­ja­żu jest też tro­chę o poli­ty­ce i tro­chę o tym pustym miej­scu po Panu Bogu. A może nie tro­chę, ale przede wszyst­kim? Nie wiem, jak się do tego ma kwe­stia oby­wa­tel­stwa w poezji, ale sko­ro o nią pytasz, to może na tym wła­śnie pole­ga, że się te tema­ty z nur­tem miło­snym spla­ta­ją? Że jak­kol­wiek chciał­bym mówić od sie­bie, mówię też, chcąc nie chcąc, jako zwie­rzę spo­łecz­ne. Taki już los, jeśli ktoś robi w języ­ku. To prze­cież mode­lo­wy instru­ment civi­tas, ale też naj­bar­dziej nie­sfor­ny i buń­czucz­ny wytwór tej sfe­ry. Dla nazwa­nia sytu­acji, jaka zacho­dzi w wier­szu, bar­dziej jed­nak odpo­wied­nim ter­mi­nem niż „oby­wa­tel­stwo” było­by jego prze­ci­wień­stwo – wiersz pisze się z wia­ry, że na moment moż­na być „bez­pań­stwow­cem”. Wiersz nabie­ra rumień­ców, to zna­czy: wart jest wie­lo­krot­nej lek­tu­ry, kie­dy odzy­wa się w nim głos tak jed­nost­ko­wy, że dla nas, czy­tel­ni­ków, nie­czy­tel­ny. Wyda­je mi się, inny­mi sło­wy, że dobry wiersz jest zawsze obco­ję­zycz­ny. Nie daje się prze­ło­żyć „na nasze” ani w jaki­kol­wiek spo­sób zawłasz­czyć. Sta­wia opór pró­bom przy­pi­sa­nia go nasze­mu doświad­cze­niu – inne­mu niż rzeź­wią­ce dozna­nie obco­ści. A wią­że się to z odkry­ciem, że ist­nie­ją mno­gie świa­ty dla nas nie­prze­ni­kal­ne i że samo ich ist­nie­nie jest powo­dem do este­tycz­nej, a pew­nie też moral­nej, satys­fak­cji.

Miłość, poli­ty­ka, reli­gia – to wszyst­ko w Maki­ja­żu potrak­to­wa­ne ponie­kąd jako ele­ment kon­struk­cji – wypo­wia­da­ją się poprzez skła­dnio­we współ­na­pię­cia, ukła­dy seman­tycz­nych sił czy też wła­śnie ich splo­ty. Trud­no tu mówić w zasa­dzie o sta­łych resi­du­ach sen­su – poli­tycz­ne­go, reli­gij­ne­go, egzy­sten­cjal­ne­go – czy też o ich kry­ty­ce. Nie skła­da­ją się one na tak zwa­ne tema­ty, bo pozo­sta­ją ponie­kąd akto­ra­mi w przed­sta­wie­niu pole­ga­ją­cym zazwy­czaj – jak w pierw­szym, tytu­ło­wym wier­szu – na jakimś prze­cho­dze­niu jed­ne­go w dru­gie, na przy­kład pokry­wa­niu twa­rzy maki­ja­żem, któ­re jest jak­by jej budo­wa­niem, zapi­sy­wa­niem i gubie­niem. Chcia­ło­by się powie­dzieć: mon­taż i demon­taż. A w takim razie powin­ni­śmy też mówić o pustym miej­scu po miło­ści?

Pew­nie powin­ni­śmy, ale może nie w roz­mo­wie o wier­szach… Chy­ba że powie­my tak: miłość, a myślę tu o miło­ści ero­tycz­nej i zmy­sło­wej, to doświad­cze­nie dosko­na­le nie­wy­ra­żal­ne. To tohu­wa­bo­hu, pokry­te mgłą kotli­sko. Przy­bie­ra róż­ne for­my, chwy­ta się roz­ma­itych meta­for, ale wszyst­kie tak napraw­dę przy­po­mi­na­ją tyl­ko o tym, że mówie­nie o miło­ści jest zawsze jakimś teatrem, mniej lub bar­dziej uda­nym maki­ja­żem, para­wa­nem w raj­skie pta­ki, a więc jed­ną wiel­ką zmył­ką. Czę­sto nie­sa­mo­wi­cie pięk­ną zmył­ką, ale z dozna­niem miło­ści nie­wie­le mają­cą wspól­ne­go. Więc każ­dy wiersz o miło­ści jest pustym miej­scem po miło­ści. Zgo­dzisz się na taką odpo­wiedź?

Jak byś okre­ślił swo­je związ­ki z awan­gar­dą? Cho­dzi mi tu nie tyl­ko o awan­gar­dę poetyc­ką, na przy­kład pol­ską, ale też bry­tyj­ską czy ame­ry­kań­ską, któ­rej poświę­ci­łeś książ­ki kry­tycz­ne, są w Maki­ja­żu zresz­tą i fran­cu­skie śla­dy. Ale chcia­łam przede wszyst­kim zapy­tać o awan­gar­do­we sztu­ki pla­stycz­ne, do któ­rych się przy jakiejś oka­zji odno­si­łeś. O kolaż, asam­blaż, envi­ron­ment, per­for­mans, hap­pe­ning – te for­mu­ły eks­pre­sji, dla któ­rych naj­waż­niej­szy­mi cecha­mi są nie­trwa­łość, nie­ko­niecz­ność, pre­tek­sto­wość, umow­ność i pew­na rucho­mość. Ale tak­że ele­ment reifi­ka­cji tego, co wpo­jo­ne w codzien­ne doświad­cze­nie. Reifi­ka­cji i zacho­wa­nia, jak w przy­pad­ku dobre­go maki­ja­żu. Dla­cze­go wła­śnie takie for­mu­ły wyda­ją ci się inte­re­su­ją­ce?

Mam sil­ne prze­ko­na­nie, o któ­rym nie­raz mówi­łem, że jeśli cho­dzi o wiek XX, to praw­dzi­we rewo­lu­cje arty­stycz­ne roz­gry­wa­ły się w sztu­kach wizu­al­nych, a lite­ra­tu­ra drep­ta­ła za nimi, pró­bu­jąc je dogo­nić. Może dla­te­go, że spo­śród wszel­kich kodów język jest naj­bar­dziej zacho­waw­czy i naj­mniej otwar­ty na prze­ta­so­wa­nia – w sztu­kach wizu­al­nych kody były nico­wa­ne na wszel­kie moż­li­we spo­so­by. Powsta­wa­ły dzie­ła, któ­re wywo­ły­wa­ły i czę­sto nadal wywo­łu­ją w odbior­cach bez­rad­ność, bo two­rzy­ły wła­sny kod, nazwij­my go języ­kiem jed­no­ra­zo­we­go użyt­ku. Ba, były też hero­icz­ne pró­by two­rze­nia sztu­ki bez­ko­do­wej, nie­za­po­śred­ni­czo­nej przez żaden sys­tem zna­ków. Lite­ra­tu­ra tym­cza­sem aż tak bar­dzo nie mogła pozbyć się swo­je­go zna­ko­we­go cha­rak­te­ru, może poza nie­licz­ny­mi wyjąt­ka­mi, taki­mi jak Urso­na­te Schwit­ter­sa. No wła­śnie, Schwit­ters. Wspo­mnia­łaś o kola­żach. Schwit­ters zesta­wiał w nich róż­no­rod­ne przed­mio­ty – bile­ty tram­wa­jo­we, wycin­ki z gazet, strzę­py pla­ka­tów, kawał­ki sklej­ki – tak, by wyczy­ścić je ze zna­cze­nia inne­go niż czy­sto for­mal­ne. Wyj­mo­wał je z ich pier­wot­ne­go kon­tek­stu, odbie­rał im ich toż­sa­mość i tak je ukła­dał, że były już tyl­ko kształ­tem, fak­tu­rą, kolo­rem. A potem każ­dy z tych ele­men­tów żył innym cza­sem, przy­pi­sa­nym mate­ria­ło­wi, z któ­re­go był zro­bio­ny. W tej prak­ty­ce widzę jakiś ogól­ny wzo­rzec wła­snych poczy­nań. Ale moje zain­te­re­so­wa­nie sztu­ka­mi, w któ­rych ujaw­nia się ich nie­trwa­łość, wzię­ło się tak­że z roz­po­zna­nia isto­ty języ­ka. Język też prze­cież jest nie­trwa­ły i rucho­my. Zmie­nia się rów­nie szyb­ko jak komór­ki nasze­go cia­ła. Dla­te­go coraz bar­dziej inte­re­su­je mnie sło­wo jako towar o bar­dzo ogra­ni­czo­nym okre­sie waż­no­ści. Sło­wo, któ­re szyb­ko mur­sze­je, sypie się i blak­nie. Któ­re z każ­dą chwi­lą tra­ci swo­je sen­sy lub je prze­stra­ja czy prze­me­blo­wu­je, zacią­ga się mgłą, prze­sta­je być czy­tel­ne. Język, a tym samym wiersz, któ­ry pró­bu­je uda­wać, że jest poza cza­sem, poza histo­rią, poza bio­lo­gią, nic mnie nie obcho­dzi. Stąd w Maki­ja­żu poja­wia­ją się sło­wa intru­zy i sło­wa nowo­two­ry, jesz­cze na dobre nie­osa­dzo­ne w języ­ku, wdzie­ra­ją­ce się doń na siłę, czę­sto gwał­cą­ce jego dotych­cza­so­we regu­ły – te róż­ne kar­tri­dże, quady, eyeli­ne­ry czy wyra­że­nia takie jak pro­duct pla­ce­ment. A obok są też w Maki­ja­żu sło­wa zwie­trza­łe i spa­ty­no­wa­ne. Są sło­wa tak ende­micz­ne jak język ana­li­ty­ków gieł­do­wych czy spe­ców od maki­ja­żu. Bar­dzo mi na tej słow­ni­ko­wej hete­ro­ge­nicz­no­ści zale­ża­ło. Jeśli, jak powie­dzia­łaś, Maki­jaż jest zbio­rem wier­szy o miło­ści, to jest to tyl­ko czę­ścio­wo praw­da, bo to raczej wier­sze o języ­ku miło­ści, albo wręcz: o języ­ku, krop­ka.

Przy­zna­jesz się do pew­nej zmia­ny w swo­im myśle­niu o poetyc­ko­ści w związ­ku z poezją liver­po­ol­czy­ków, o któ­rej piszesz w książ­ce W brzu­chu wie­lo­ry­ba? Two­je wier­sze w latach dzie­więć­dzie­sią­tych zaczę­ły się fak­tycz­nie zmie­niać. Mam wra­że­nie, że odcho­dzi­łeś coraz bar­dziej od sta­tycz­nych, sen­ten­cyj­nych i afo­ry­stycz­nych for­muł pol­skie­go moder­ni­zmu. Czy – gdy­byś musiał zna­leźć jakąś poetyc­ką wspól­no­tę, macie­rzy­stą komór­kę swo­jej dzi­siej­szej poezji – szu­kał­byś jej raczej za gra­ni­cą niż w Pol­sce? Co z pol­ską poezją awan­gar­do­wą?

Nie chcę wyzna­czać jakiej­kol­wiek wspól­no­ty, bo to chy­ba nie­moż­li­we, kie­dy ktoś decy­du­je się pisać. A zwłasz­cza jeśli, tak jak ja, widzi poezję jako dzie­dzi­nę bez­pań­stwow­ców. Takie wska­za­nie wspól­no­ty unie­ru­cho­mi­ło­by wiersz, zamknę­ło go w jakiejś for­mu­le. Mógł­bym wymie­nić poetów, któ­rych czy­ta­łem z wie­lo­let­nim zacie­ka­wie­niem i prze­ję­ciem, od Elio­ta i Poun­da do Lar­ki­na, od Mal­lar­mégo do Pes­soi, ale o żad­nym z nich nie powie­dział­bym, że jest macie­rzy­stą komór­ką mojej dzi­siej­szej poezji, choć mógł­bym zapew­ne wska­zać śla­dy ich obec­no­ści w tym, co piszę. Nie wiem też, czy bli­żej mi do wzor­ców obcych czy tych, któ­re moż­na zna­leźć w poezji pol­skiej. Z racji choć­by wyko­ny­wa­ne­go zawo­du czy­tam spo­ro poezji anglo­sa­skiej. A pol­ska awan­gar­da? Jasne, że jest bar­dzo istot­na, ale padły­by tu prze­wi­dy­wal­ne nazwi­ska, dla­te­go odpo­wiem inną sekwen­cją, wska­zu­jąc na waż­nych dla mnie twór­ców, w któ­rych dzia­łal­no­ści sło­wo „poezja” prze­sta­je być oczy­wi­ste: Sta­ni­sław Dróżdż, Paweł Susid, gru­pa Two­ży­wo. To ludzie wią­za­ni ze sztu­ka­mi pla­stycz­ny­mi, ale ope­ru­ją­cy sło­wem w spo­sób cał­ko­wi­cie suwe­ren­ny i nie­gra­ma­tycz­ny. Patrzę na to, co ci wizu­al­ni sło­wia­rze robią lub robi­li, ze szcze­rą zazdro­ścią. Cie­ka­we, co mówisz o moim odcho­dze­niu od sta­tycz­no­ści czy sen­ten­cyj­no­ści wier­sza moder­ni­stycz­ne­go. Może rze­czy­wi­ście odcho­dzę, ale tak nie­pew­nie, oglą­da­jąc się za sie­bie. Kto wie, czy dowo­dem na to nie jest porzu­ce­nie prze­ze mnie manie­ry dys­ty­cho­wej z Nie­po­znakDowo­du… Dwu­wer­sy nie­ja­ko same się pro­szą o sen­ten­cjo­nal­ność i afo­ry­sty­kę. Wier­sze z dwóch ostat­nich ksią­żek, z Oran­ża­dyMaki­ja­żu, ale też nie­któ­re star­sze są chy­ba mniej sta­bil­ne, a bar­dziej płyn­ne, mean­dru­ją­ce, zama­za­ne. Bar­dziej, nazwij­my to, pro­ce­so­we. Lubię, jak zda­nie pły­nie na tyle dłu­go, żeby­śmy, czy­ta­jąc je, stra­ci­li punkt opar­cia, dry­fo­wa­li razem z nim i poczu­li się zasko­cze­ni jego punk­tem doj­ścia, gdy oka­zu­je się na przy­kład, że wbrew ocze­ki­wa­niom czy­ta­li­śmy zda­nie pyta­ją­ce.

„Jak­by bogac­two ducha nie wyra­ża­ło się cza­sem przez puste zgo­ła meta­fo­ry, gdyż nikt nigdy nie może dać dokład­nej mia­ry swych potrzeb, myśli i cier­pień, a sło­wo ludz­kie jest jak pęk­nię­ty kocioł” – to frag­ment cyta­tu z Pani Bova­ry, któ­ry wyko­rzy­sta­łeś jako mot­to do Maki­ja­żu. Jego urok pole­ga na tym, że na pierw­szy rzut oka ten cytat wyda­je się oczy­wi­sty, kie­dy jed­nak wmy­śli­my się w jego sens, oka­zu­je się cał­ko­wi­cie para­dok­sal­ny. To w jakiejś mie­rze obro­na „pustych zgo­ła meta­for” i nie­po­rad­ne­go, „niedź­wie­dzie­go” tań­ca języ­ka. Co to zna­czy bro­nić pust­ki i nie­po­rad­no­ści? Czyż­by jak­kol­wiek poję­te wyma­ga­nie dosko­na­ło­ści było dla współ­cze­snej poezji pro­ble­mem? W efek­cie brak, błąd – pust­ka meta­fo­ry – były­by bar­dziej wia­ry­god­nym zna­kiem…

Bogac­two ducha, jeśli już pozo­stać przy tym jak­że ory­gi­nal­nym Flau­ber­tow­skim okre­śle­niu, mie­ści się poza dosko­na­ło­ścią. Dosko­na­łość jest poję­ciem z inne­go świa­ta niż duch ludz­ki. Jeśli pytasz, co to zna­czy bro­nić błę­du i nie­do­sko­na­ło­ści, to odpo­wiem tro­chę prze­wrot­nie: to zna­czy bro­nić jedy­nych rze­czy war­tych obro­ny. I masz rację – błąd czy brak jako zna­ki cze­go­kol­wiek są wia­ry­god­niej­sze. To prze­ko­na­nie towa­rzy­szy­ło mi, gdy pisa­łem „Evvi­va” z Dowo­du z toż­sa­mo­ści. To wła­śnie upodo­ba­nie do błę­du i bra­ku pocią­ga mnie w sztu­ce wspo­mnia­ne­go Schwit­ter­sa, tak­że innych bli­skich mi arty­stów, na przy­kład Ansel­ma Kie­fe­ra, Ger­har­da Rich­te­ra czy Miro­sła­wa Bał­ki. To sztu­ka „pęk­nię­tych kotłów”. A puste meta­fo­ry – jakąż one mają war­tość poetyc­ką! Dłu­go byłem przy­wią­za­ny do idei wier­sza, w któ­rym każ­de sło­wo jest koniecz­ne i jedy­ne, a dla słów zby­tecz­nych, pustych, powtó­rzo­nych nie ma miej­sca. Tym­cza­sem Ame­ry­ka­nie nauczy­li mnie war­to­ści nad­mia­ru, entro­pii, szu­mu, ba, nawet bez­ła­du – spójrz na pro­zę Jac­ka Kero­uaca czy Sko­wyt Gins­ber­ga. Ich siła pole­ga wła­śnie na tym, że otwie­ra­ją się na te puste prze­bie­gi języ­ka. To chy­ba żad­ne odkry­cie – puste meta­fo­ry, czy­li języ­ko­we kli­sze, są prze­cież cen­nym mate­ria­łem poetyc­kim. Zobacz, ile „pęk­nię­tych kotłów” i „niedź­wie­dzie­go tań­ca” zna­leźć moż­na w Zie­mi jało­wej Elio­ta. „Źle z moimi ner­wa­mi tej nocy. Tak źle. Zostań ze mną./ Mów do mnie. Cze­mu ty nigdy nie mówisz? No mów”. Albo, z „Pru­froc­ka…”: „wie­czór drze­mie tak spokojnie,/ ugła­ska­ny dłu­gi­mi pal­ca­mi”. Te „bra­ki i błę­dy” oży­wia­ją wiersz, któ­ry ina­czej był­by chłod­nym, mar­mu­ro­wym popier­siem. Ale w cyta­cie z Flau­ber­ta waż­ne wyda­je się coś jesz­cze – intu­icja, że każ­da wypo­wiedź jest z góry nazna­czo­na klę­ską. Powab poezji tkwi chy­ba w tym, że wiersz daje odczuć swo­ją prze­gra­ną, to zna­czy, że ewo­ku­je to, co pozo­sta­ło poza jego zasię­giem, co przez nie­go nie zosta­ło sko­lo­ni­zo­wa­ne.

Maki­jaż poja­wia się w tej książ­ce kil­ka­krot­nie: jako maska, pismo na twa­rzy, pisa­nie po twa­rzy, w koń­cu mamy „twarz do czy­ta­nia”. W efek­cie nie znaj­du­ję jed­nak tutaj nigdzie pro­stej opo­zy­cji tego, co sztucz­ne, i tego, co natu­ral­ne czy – chcia­ło­by się powie­dzieć – orga­nicz­ne; co wię­cej – natu­ral­ność pierz­cha z two­je­go wier­sza pra­wie tak samo, jak pierz­chła z ostat­niej książ­ki Micha­ła Wit­kow­skie­go Mar­got. Jaką figu­rą była­by dla cie­bie natu­ral­ność? Jeże­li jest nie do ura­to­wa­nia, to czy wier­szom prze­po­jo­nym sztucz­no­ścią nie gro­zi jakiś glajch­szalt? To chy­ba nie jest u cie­bie takie pro­ste, praw­da? Twa­rze-obra­zy są prze­cież zapi­sa­ne róż­ny­mi zna­ka­mi?

Praw­da, to nie jest takie pro­ste. O sztucz­no­ści nie mów­my, bo zna­my ją na wylot, wie­my, czym jest, i wie­my, że jest wszę­dzie. Gorzej z tym, co nazy­wasz natu­ral­no­ścią. Natu­ral­ność, jak­kol­wiek ją okre­ślić, kie­dy tyl­ko zosta­je wyra­żo­na, prze­sta­je być natu­ral­na. Ale w tym nie­na­tu­ral­nym, sztucz­nym wyra­zie daje jed­nak o sobie znać. Sztucz­ność jest więc chy­ba zawsze pęk­nię­ta i dwu­znacz­na. Zawsze coś ją od środ­ka roz­sa­dza, dla­te­go zglajch­szal­to­wa­nie wier­szy nie jest niczym prze­są­dzo­nym. Sztucz­ność tyl­ko na pozór spra­wu­je wła­dzę abso­lut­ną, jest bowiem w sta­nie cią­głe­go zagro­że­nia.

Czym są jed­nak w takim razie w Maki­ja­żu same zapi­sy? Twa­rze-obra­zy są prze­cież zapi­sa­ne wła­śnie, i to róż­ny­mi zna­ka­mi – szcze­gól­nie jeśli spoj­rzeć na towa­rzy­szą­ce wier­szom foto­gra­fie. Wiersz „Zapis” koń­czy się przy tym sło­wa­mi: „Nie czy­taj już więcej./ Pisz”. Jed­no­cze­śnie wła­śnie w tym wier­szu poja­wia się kore­spon­den­cja z foto­gra­fią, a białe–czarne to kolej­ny waż­ny, dra­ma­tycz­ny zwor­nik sen­sów w two­jej książ­ce. Jakąś odpo­wie­dzią na tę anty­te­zę pozo­sta­je z kolei „prze­świe­tla­nie zdjęć” – więc zno­wu coś, co jed­no­cze­śnie two­rzy i nisz­czy nową jakość.

Trud­no ana­li­zo­wać wła­sne wier­sze, a jesz­cze trud­niej budo­wać ich ogól­ne inter­pre­ta­cje. Sło­wa i obra­zy nabie­ra­ją zna­cze­nia dopie­ro w kon­kret­nych kon­tek­stach. Czym innym jest „pisać” w zesta­wie­niu z „czy­tać”, a czym innym, kie­dy sło­wo to stoi naprze­ciw­ko „doty­kać”. Sen­sy są więc doraź­ne, akcy­den­tal­ne i nie­trwa­łe. Cie­szę się, że zwró­ci­łaś uwa­gę na białe–czarne. Już przy korek­tach książ­ki zauwa­ży­łem, że czerń i biel poja­wia­ją się zaska­ku­ją­co czę­sto i że są to bodaj jedy­ne w książ­ce kolo­ry. Może odzy­wa się tu potrze­ba jasnej, jed­no­znacz­nej opo­zy­cji w wier­szach, w któ­rych peł­no zmą­co­nych pojęć i języ­ków? Jakiś kon­tra­punkt? Punkt opar­cia? Ale jest też prze­cież w książ­ce wiersz o kil­ku­na­stu odmia­nach bie­li, więc nawet to prze­ciw­sta­wie­nie tra­ci abso­lut­ną war­tość, prze­sta­je być sku­tecz­nym zwor­ni­kiem, bo samo roz­pły­wa się w nie­okre­ślo­no­ści. I niech tak będzie – niech to będą wier­sze roz­my­tych gra­nic i płyn­no­ści języ­ków. Wier­sze, jak powie­dzia­łaś, o prze­cho­dze­niu jed­ne­go poję­cia w dru­gie. O maki­ja­żu, któ­ry zaczy­na się od dema­ki­ja­żu.

O autorach i autorkach

Jerzy Jarniewicz

Urodzony 4 maja 1958 roku w Łowiczu. Poeta, tłumacz, krytyk. W 1982 r. ukończył anglistykę na Uniwersytecie Łódzkim, w 1984 r. filozofię. Autor między innymi tomów poetyckich Dowód z tożsamości (2003), Oranżada (2005), Na dzień dzisiejszy i chwilę obecną (2012) czy Woda na Marsie (2015), licznych przekładów literatury zagranicznej oraz książek krytycznoliterackich. Od 1994 r. redaktor "Literatury na Świecie". Współpracuje z "Gazetą Wyborczą", "Tygodnikiem Powszechnym" i "Tyglem Kultury". Mieszka w Łodzi.

Joanna Orska

Urodzona w 1973 roku. Krytyk i historyk literatury. Recenzje i artykuły publikuje w "Odrze", "Nowych Książkach", "Studium". Autorka książek: Przełom awangardowy w dwudziestowiecznym modernizmie w Polsce, Liryczne narracje. Nowe tendencje w poezji polskiej 1989-2006, Republika poetów. Poetyckość i polityczność w krytycznej praktyce, Performatywy. Składnia/retoryka, gatunki i programy poetyckiego konstruktywizmu oraz wspólnie z Andrzejem Sosnowskim antologii Awangarda jest rewolucyjna albo nie ma jej wcale. Jest pracownikiem naukowym w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu Wrocławskiego. Mieszka we Wrocławiu.

Powiązania

Nowy europejski kanon literacki: Zwierzęta apokryficzne, Skry na mrok, Czerwony śliski pałac

nagrania / transPort Literacki Różni autorzy

Spo­tka­nie z udzia­łem Dimi­ty­ra Kena­ro­wa, Doire­ann Ní Ghrío­fa, Ievy Tole­iky­tė, Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Mag­da­le­ny Pytlak i Anto­ni­ny Tosiek w ramach festi­wa­lu Trans­Port Lite­rac­ki 29. Muzy­ka Mali­na Mide­ra.

Więcej

Nie ma nas poza czasem

wywiady / o książce Jerzy Jarniewicz Karol Poręba

Roz­mo­wa Karo­la Porę­by z Jerzym Jar­nie­wi­czem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Jerze­go Jar­nie­wi­cza Prze­zro­cza. Roz­mo­wy z Jerzym Jar­nie­wi­czem, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 25 listo­pa­da 2024 roku.

Więcej

Poezję mamy we krwi

wywiady / o książce Doireann Ní Ghríofa Jerzy Jarniewicz

Roz­mo­wa Jerze­go Jar­nie­wi­cza z Doire­ann Ní Ghrío­fa, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Skry na mrok Doire­ann Ní Ghrío­fa w tłu­ma­cze­niu Jerze­go Jar­nie­wi­cza, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 17 czerw­ca 2024 roku.

Więcej

Skry na mrok

utwory / zapowiedzi książek Doireann Ní Ghríofa Jerzy Jarniewicz

Frag­men­ty książ­ki Skry na mrok Doire­ann Ní Ghrío­fa w tłu­ma­cze­niu Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 17 czerw­ca 2024 roku.

Więcej

Rozmowy na koniec: odcinek 16 Jerzy Jarniewicz

nagrania / transPort Literacki Różni autorzy

Szes­na­sty odci­nek z cyklu „Roz­mo­wy na koniec” w ramach festi­wa­lu Trans­Port Lite­rac­ki 28. Muzy­ka Resi­na.

Więcej

Bagaż

nagrania / transPort Literacki Jerzy Jarniewicz Resina

Czy­ta­nie z książ­ki Bagaż z udzia­łem Jerze­go Jar­nie­wi­cza w ramach festi­wa­lu Trans­Port Lite­rac­ki 28. Muzy­ka Resi­na.

Więcej

Port jest wyzwaniem i obietnicą

nagrania / transPort Literacki Jerzy Jarniewicz Resina

Esej Jerze­go Jar­nie­wi­cza otwie­ra­ją­cy festi­wal Trans­Port Lite­rac­ki 28. Muzy­ka Resi­na.

Więcej

Port jest wyzwaniem i obietnicą

recenzje / ESEJE Jerzy Jarniewicz

Impre­sja Jerze­go Jar­nie­wi­cza, otwie­ra­ją­ca festi­wal Trans­Port Lite­rac­ki 28.

Więcej

Konceptualizm podwójnie fizyczny

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Bagaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 6 mar­ca 2023 roku.

Więcej

Wiersz to istota społeczna

wywiady / o książce Artur Burszta Jerzy Jarniewicz

Roz­mo­wa Artu­ra Bursz­ty z Jerzym Jar­nie­wi­czem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Bagaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 6 mar­ca 2023 roku.

Więcej

Café Cobro

dzwieki / WYDARZENIA Dariusz Suska Jerzy Jarniewicz Marcin Sendecki

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Mar­ci­na Sen­dec­kie­go i Dariu­sza Suski pod­czas Por­tu Wro­cław 2008.

Więcej

Bagaż (2)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Bagaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 6 mar­ca 2023 roku.

Więcej

Bagaż (1)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Frag­men­ty zapo­wia­da­ją­ce książ­kę Bagaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 6 mar­ca 2023 roku.

Więcej

Literatura jest igłą

debaty / ankiety i podsumowania Jerzy Jarniewicz

Odpo­wie­dzi Jerze­go Jar­nie­wi­cza na pyta­nia Tade­usza Sław­ka w „Kwe­stio­na­riu­szu 2022”.

Więcej

Rozmowy na torach: odcinek 11 Jerzy Jarniewicz

nagrania / stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub Skurtys Jerzy Jarniewicz

Jede­na­sty odci­nek z cyklu „Roz­mo­wy na torach” w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 26.

Więcej

Mondo cane

nagrania / stacja Literatura Jerzy Jarniewicz

Czy­ta­nie z książ­ki Mon­do cane z udzia­łem Jerze­go Jar­nie­wi­cza w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 26.

Więcej

Bojownicy bez broni, Przełykanie włosa i Pernambuco

nagrania / stacja Literatura Różni autorzy

Spo­tka­nie wokół ksią­żek Bojow­ni­cy bez bro­ni Mor­te­na Nie­lse­na, Prze­ły­ka­nie wło­sa Jána Ondru­ša i Per­nam­bu­co Iva­na Wer­ni­scha z udzia­łem Bogu­sła­wy Sochań­skiej, Zbi­gnie­wa Mache­ja, Lesz­ka Engel­kin­ga, Karo­la Mali­szew­skie­go i Joan­ny Orskiej w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 26.

Więcej

Rozbiórka

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Urszu­li Kozioł, Ryszar­da Kry­nic­kie­go, Boh­da­na Zadu­ry, Pio­tra Som­me­ra, Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Zbi­gnie­wa Mache­ja, Andrze­ja Sosnow­skie­go, Tade­uszy Pió­ry, Dar­ka Fok­sa, Woj­cie­cha Bono­wi­cza, Mar­ci­na Sen­dec­kie­go, Dariu­sza Suski, Mariu­sza Grze­bal­skie­go, Dariu­sza Sośnic­kie­go, Krzysz­to­fa Siw­czy­ka, Mar­ty Pod­gór­nik i Jac­ka Deh­ne­la pod­czas Por­tu Wro­cław 2007.

Więcej

Amerykańska Szkoła Pisania

nagrania / stacja Literatura Różni autorzy

Spo­tka­nie wokół książ­ki Ame­ry­kań­ska Szko­ła Pisa­nia Eli­za­beth Bishop z udzia­łem Juliu­sza Pie­li­chow­skie­go, Mar­ci­na Szu­stra, Jerze­go Jar­nie­wicz i Joan­ny Muel­ler w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 25.

Więcej

Drobiazgowa explozja

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go z udzia­łem Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Bar­tło­mie­ja Maj­zla, Mar­ty Pod­gór­nik, Mar­ci­na Sen­dec­kie­go i Agniesz­ki Wol­ny-Ham­ka­ło pod­czas Por­tu Wro­cław 2006.

Więcej

Głaszczki o kształcie toporków

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Autor­ski komen­tarz Jerze­go Jar­nie­wi­cza w ramach cyklu „Histo­ria jed­ne­go wier­sza”, towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Mon­do cane, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 28 czerw­ca 2021 roku.

Więcej

Dywersja, schizma, herezja

wywiady / o książce Jerzy Jarniewicz Zuzanna Sala

Roz­mo­wa Zuzan­ny Sali z Jerzym Jar­nie­wi­czem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Mon­do cane, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 28 czerw­ca 2021 roku.

Więcej

Moi Moskale

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go wokół anto­lo­gii Moi Moska­le pod­czas Por­tu Wro­cław 2006.

Więcej

Mondo cane

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy książ­kę Mon­do cane Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim 12 lip­ca 2021 roku.

Więcej

Zmyślony człowiek, Credo, Prawdziwe życie bohatera

nagrania / stacja Literatura Różni autorzy

Spo­tka­nie wokół ksią­żek Zmy­ślo­ny czło­wiek Tymo­te­usza Kar­po­wi­cza, Cre­do Tade­usza Róże­wi­cza i Praw­dzi­we życie boha­te­ra Rafa­ła Wojacz­ka z udzia­łem Joan­ny Roszak, Jana Sto­lar­czy­ka, Bogu­sła­wa Kier­ca, Joan­ny Orskiej i Karo­la Mali­szew­skie­go w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 25.

Więcej

Instruktaż zwijania ciała

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Aga­ty Jabłoń­skiej dla moich dziew­czyn, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 8 mar­ca 2021 roku.

Więcej

Świat w ogniu

nagrania / stacja Literatura Różni autorzy

Spo­tka­nie wokół książ­ki Świat w ogniu Char­le­sa Bern­ste­ina z udzia­łem Char­le­sa Bern­ste­ina, Kac­pra Bart­cza­ka, Jerze­go Jar­nie­wi­cza i Joan­ny Roszak w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 25.

Więcej

Klasyka europejskiej poezji: Blake, Espriu, Todorović, Župančič

nagrania / stacja Literatura Różni autorzy

Spo­tka­nie wokół ksią­żek Wyspa na Księ­ży­cu Wil­lia­ma Bla­ke­’a, świ­nia jest naj­lep­szym pły­wa­kiem Mir­jo­lu­ba Todo­ro­vi­cia, Kie­lich upo­je­nia Oto­na Župa­nči­ča oraz Skó­ra byka Salva­do­ra Espriu z udzia­łem Tade­usza Sław­ka, Jakub Korn­hau­ser, Miło­sza Bie­drzyc­kie­go, Fili­pa Łobo­dziń­skie­go, Joan­ny Orskiej i Jaku­ba Skur­ty­sa w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 25.

Więcej

Rafał Wojaczek, który jest

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go poświę­co­ne­go twór­czo­ści Rafa­ła Wojacz­ka pod­czas Por­tu Legni­ca 2004.

Więcej

Módl się do zwierząt

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej, towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Kon­ra­da Góry Woj­na (pie­śni lisów), któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 19 paź­dzier­ni­ka 2020 roku.

Więcej

Poetki z Wysp

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Lavi­nii Gre­en­law, Carol Rumens, Julii Fie­dor­czuk, Mar­ty Pod­gór­nik oraz Jerze­go Jar­nie­wi­cza pod­czas Por­tu Legni­ca 2004.

Więcej

Mordercze ballady

nagrania / stacja Literatura Joanna Orska Karol Maliszewski Marta Podgórnik

Spo­tka­nie wokół książ­ki Mor­der­cze bal­la­dy Mar­ty Pod­gór­nik z udzia­łem Mar­ty Pod­gór­nik, Joan­ny Orskiej i Karo­la Mali­szew­skie­go w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 24.

Więcej

Poetyckie książki trzydziestolecia

nagrania / stacja Literatura Różni autorzy

Spo­tka­nie z udzia­łem Anny Kału­ży, Karo­la Mali­szew­skie­go, Joan­ny Muel­ler, Joan­ny Orskiej oraz Jaku­ba Skur­ty­sa w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 24.

Więcej

Dowód z tożsamości i Zdania z treścią

dzwieki / WYDARZENIA Jerzy Jarniewicz Krzysztof Siwczyk

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Jerze­go Jar­nie­wi­cza i Krzysz­to­fa Siw­czy­ka pod­czas Por­tu Legni­ca 2003.

Więcej

Co sygnalizuje wąż?

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej, towa­rzy­szą­ca wyda­niu książ­ki Mirol­ju­ba Todo­ro­vi­cia świ­nia jest naj­lep­szym pły­wa­kiem, w tłu­ma­cze­niu Kin­gi Sie­wior i Jaku­ba Korn­hau­se­ra, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 23 mar­ca 2020 roku.

Więcej

Nocna zmiana

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia autor­skie­go Simo­na Armi­ta­ge­’a, Gly­na Maxwel­la, Jac­ka Guto­ro­wa, Jerze­go Jar­nie­wi­cza i Paw­ła Mar­cin­kie­wi­cza w trak­cie festi­wa­lu Port Legni­ca 2003.

Więcej

Puste noce i 100 wierszy wypisanych z języka angielskiego

nagrania / stacja Literatura Dawid Mateusz Jerzy Jarniewicz Karol Maliszewski

Spo­tka­nie wokół ksią­żek Puste noce i 100 wier­szy wypi­sa­nych z języ­ka angiel­skie­go z udzia­łem Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Karo­la Mali­szew­skie­go i Dawi­da Mate­usza w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 23.

Więcej

Cztery krótkie wiersze dla Doroty Nieznalskiej

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Komen­tarz Jerze­go Jar­nie­wi­cza opu­bli­ko­wa­ny w cyklu pre­zen­ta­cji naj­cie­kaw­szych archi­wal­nych tek­stów z dwu­dzie­sto­pię­cio­le­cia festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra.

Więcej

Wąskie gardło klepsydry

wywiady / o pisaniu Jerzy Jarniewicz Mark Ford Piotr Sommer

Roz­mo­wa Jerze­go Jar­nie­wi­cza i Pio­tra Som­me­ra z Mar­kiem For­dem opu­bli­ko­wa­na w cyklu pre­zen­ta­cji naj­cie­kaw­szych archi­wal­nych tek­stów z dwu­dzie­sto­pię­cio­le­cia festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra.

Więcej

Poeci z Wysp 2002

dzwieki / WYDARZENIA Różni autorzy

Zapis całe­go spo­tka­nia Mar­ka For­da, Ste­phe­na Rome­ra, Jerze­go Jar­nie­wi­cza i Andrze­ja Sosnow­skie­go pod­czas festi­wa­lu Port Legni­ca 2002.

Więcej

Poezja może mniej niż serial na Netflixie

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej książ­ki Kalen­darz majów Kon­ra­da Góry, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 14 maja 2019 roku.

Więcej

Pieśń torby na pawia i Tarantula

nagrania / stacja Literatura Różni autorzy

Spo­tka­nie autor­skie wokół ksią­żek Taran­tu­la Boba Dyla­na oraz Pieśń tor­by na pawia Nic­ka Cave­’a z udzia­łem tłu­ma­czy Fili­pa Łobo­dziń­skie­go i Tade­usza Sław­ka w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 23. Pro­wa­dze­nie Jerzy Jar­nie­wicz.

Więcej

POETYCKA KSIĄŻKA TRZYDZIESTOLECIA: REKOMENDACJA NR 18

debaty / ankiety i podsumowania Joanna Orska

Głos Joan­ny Orskiej w deba­cie „Poetyc­ka książ­ka trzy­dzie­sto­le­cia”.

Więcej

Niepoznaki i Przewodnik dla bezdomnych niezależnie od miejsca zamieszkania

dzwieki / WYDARZENIA Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki Jerzy Jarniewicz

Zapis całe­go spo­tka­nia Jerze­go Jar­nie­wi­cza i Euge­niu­sza Tka­czy­szy­na-Dyc­kie­go pod­czas Por­tu Legni­ca 2000.

Więcej

Na trzech calach kwadratowych

wywiady / o pisaniu Craig Raine Jerzy Jarniewicz

Roz­mo­wa Jerze­go Jar­nie­wi­cza z Cra­igem Rainem, towa­rzy­szą­ca wyda­niu anto­lo­gii 100 wier­szy wypi­sa­nych z języ­ka angiel­skie­go, w wybo­rze i prze­kła­dzie Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 24 wrze­śnia 2018 roku.

Więcej

Wiersze młodsze od bomb

recenzje / ESEJE Jerzy Jarniewicz

Szkic Jerze­go Jar­nie­wi­cza towa­rzy­szą­cy wyda­niu anto­lo­gii 100 wier­szy wypi­sa­nych z języ­ka angiel­skie­go, w wybo­rze i prze­kła­dzie Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 24 wrze­śnia 2018 roku.

Więcej

Pozytywki i marienbadki

nagrania / między wierszami Różni autorzy

O twór­czo­ści Andrze­ja Sosnow­skie­go wypo­wia­da­ją się Woj­ciech Bono­wicz, Jacek Guto­row, Anna Kału­ża, Joan­na Orska, Piotr Śli­wiń­ski, Kamil Zając.

Więcej

Wrażliwość wiersza

wywiady / o książce Jerzy Jarniewicz Juliusz Pielichowski

Roz­mo­wa Juliu­sza Pie­li­chow­skie­go z Jerzym Jar­nie­wi­czem na temat anto­lo­gii 100 wier­szy wypi­sa­nych z języ­ka angiel­skie­go, w wybo­rze i prze­kła­dzie Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 24 wrze­śnia 2018 roku.

Więcej

Poezja i sztuka rozpruwania ubrań

wywiady / o pisaniu Jerzy Jarniewicz Seamus Heaney

Roz­mo­wa Jerze­go Jar­nie­wi­cza z Seamus Heaney, towa­rzy­szą­ca wyda­niu anto­lo­gii 100 wier­szy wypi­sa­nych z języ­ka angiel­skie­go, w wybo­rze i prze­kła­dzie Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 24 wrze­śnia 2018 roku.

Więcej

Testowanie Heaneya

recenzje / IMPRESJE Jerzy Jarniewicz

Esej Jerze­go Jar­nie­wi­cza na temat poezji Seamu­sa Heaneya, towa­rzy­szą­cy wyda­niu anto­lo­gii 100 wier­szy wypi­sa­nych z języ­ka angiel­skie­go, w wybo­rze i prze­kła­dzie Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 24 wrze­śnia 2018 roku.

Więcej

Inspiracje dla wierszy

nagrania / między wierszami Andrzej Sosnowski Jerzy Jarniewicz

Jerzy Jar­nie­wicz i Andrzej Sosnow­ski zdra­dza­ją, z któ­rej stro­ny nad­cho­dzi inspi­ra­cja dla wier­sza.

Więcej

Mińsk, czyli Casablanca

wywiady / o pisaniu Jerzy Jarniewicz Lavinia Greenlaw

Roz­mo­wa Jerze­go Jar­nie­wi­cza z Lavi­nią Gre­en­law, towa­rzy­szą­ca wyda­niu anto­lo­gii 100 wier­szy wypi­sa­nych z języ­ka angiel­skie­go, w wybo­rze i prze­kła­dzie Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­że się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 24 wrze­śnia 2018 roku.

Więcej

Poezja z nagrodami: Puste noce

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Jerzy Jar­nie­wicz odpo­wia­da na pyta­nia w ankie­cie doty­czą­cej książ­ki Puste noce, wyda­nej w wer­sji elek­tro­nicz­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 12 wrze­śnia 2018 roku. Książ­ka uka­zu­je się w ramach akcji „Poezja z nagro­da­mi”.

Więcej

Pogotowie literackie 2012: Jerzy Jarniewicz

nagrania / ukryta kamera Jerzy Jarniewicz

Zapis zajęć warsz­ta­to­wych Jerze­go Jar­nie­wi­cza z 4 paź­dzier­ni­ka 2012 roku. Autor oma­wia swój wła­sny wiersz „Nike w kawał­kach”.

Więcej

100 wierszy wypisanych z języka angielskiego (3)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy anto­lo­gię 100 wier­szy wypi­sa­nych z języ­ka angiel­skie­go, w wybo­rze i prze­kła­dzie Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­że się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 15 paź­dzier­ni­ka 2018 roku.

Więcej

100 wierszy wypisanych z języka angielskiego (2)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy anto­lo­gię 100 wier­szy wypi­sa­nych z języ­ka angiel­skie­go, w wybo­rze i prze­kła­dzie Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­że się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 15 paź­dzier­ni­ka 2018 roku.

Więcej

100 wierszy wypisanych z języka angielskiego (1)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy anto­lo­gię 100 wier­szy wypi­sa­nych z języ­ka angiel­skie­go, w wybo­rze i prze­kła­dzie Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­że się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 15 paź­dzier­ni­ka 2018 roku.

Więcej

Sankcje (2)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy książ­kę Sank­cje Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­że się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 21 maja 2018 roku.

Więcej

Sankcje (1)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy książ­kę Sank­cje Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­że się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 21 maja 2018 roku.

Więcej

O poezji (i krytyce) zaangażowanej

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze anto­lo­gii Zebra­ło się śli­ny. Nowe gło­sy z Pol­ski, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 20 wrze­śnia 2016 roku, a w wer­sji elek­tro­nicz­nej 18 grud­nia 2017 roku.

Więcej

Wiersz jest synonimem czasu

wywiady / o książce Anna Adamowicz Jerzy Jarniewicz

Roz­mo­wa Anny Ada­mo­wicz z Jerzym Jar­nie­wi­czem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Puste noce, wyda­nej nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 4 grud­nia 2017 roku.

Więcej

Bieżnia

dzwieki / RECYTACJE Jerzy Jarniewicz

Wiersz z tomu Maki­jaż, zare­je­stro­wa­ny pod­czas spo­tka­nia „Hotel, maki­jaż, pio­sen­ki” na festi­wa­lu Port Wro­cław 2010.

Więcej

Skądinąd

nagrania / z fortu do portu Jerzy Jarniewicz

Wier­sze z książ­ki Skąd­inąd (1977–2007), gro­ma­dzą­cej dotych­cza­so­wy doro­bek poetyc­ki auto­ra. Spo­tka­nie w ramach festi­wa­lu Port Wro­cław 2008.

Więcej

Puste noce (2)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy książ­kę Puste noce Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­że się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 4 grud­nia 2017 roku.

Więcej

Puste noce (1)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Frag­ment zapo­wia­da­ją­cy książ­kę Puste noce Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­że się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 4 grud­nia 2017 roku.

Więcej

Makijaż

dzwieki / AUDYCJE Jerzy Jarniewicz

Audy­cja poświę­co­na pre­mie­rze książ­ki Maki­jaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza z udzia­łem auto­ra.

Więcej

Podróż sentymentalna

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej z książ­ki W Mar­ci­na Sen­dec­kie­go, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim w wer­sji papie­ro­wej 27 grud­nia 2016 roku, a w wer­sji elek­tro­nicz­nej 3 lip­ca 2017 roku.

Więcej

Debiuty dawniej

nagrania / stacja Literatura Różni autorzy

Spo­tka­nie autor­skie z udzia­łem Han­ny Igal­son-Tygiel­skiej, Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Anny Wasi­lew­skiej, Szy­mo­na Żuchow­skie­go i Ada­ma Lip­szy­ca w ramach festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra 21.

Więcej

Maszyny Sosnowskiego

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Dom ran Andrze­ja Sosnow­skie­go, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 9 lute­go 2015 roku.

Więcej

Pływak woli mierzyć się z kanałem La Manche niż z górnym biegiem Wkry

wywiady / o książce Filip Łobodziński Jerzy Jarniewicz

Roz­mo­wa Jerze­go Jar­nie­wi­cza z Fili­pem Łobo­dziń­skim, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Dusz­ny kraj Boba Dyla­na, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 20 lute­go 2017 roku.

Więcej

Nowe Głosy z Europy 2016: Proza

nagrania / stacja Literatura Różni autorzy

Zapis spo­tka­nia autor­skie­go „Nowe gło­sy z Euro­py 2016: Pro­za”, w któ­rym udział wzię­li Jerzy Jar­nie­wicz, Rume­na Buža­ro­vska, Eri­ka Fatland, Ciwan­merd Kulek i Zoran Pilić. Spo­tka­nie odby­ło się w ramach festi­wa­lu lite­rac­kie­go Sta­cja Lite­ra­tu­ra 21.

Więcej

Przyziemna metafizyka

wywiady / o książce Adam Poprawa Jerzy Jarniewicz

Roz­mo­wa Jerze­go Jar­nie­wi­cza z Ada­mem Popra­wą, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Epi­fa­nie Jame­sa Joyce’a, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 23 sierp­nia 2016 roku.

Więcej

Dyskusja „Czy poezja może zmienić świat?”

nagrania / między wierszami Różni autorzy

Krzysz­tof Siw­czyk, Anna Pod­cza­szy, Boh­dan Zadu­ra, Jerzy Jar­nie­wicz, Zbi­gniew Machej oraz Tomasz Bro­da o tym, czy poezja to pró­ba „dania w pysk świa­tu”, czy może jego zmia­ny?

Więcej

Trzy fundamentalne pytania o Joyce’a

wywiady / o książce Jerzy Jarniewicz Przemysław Rojek

Roz­mo­wa Prze­my­sła­wa Roj­ka z Jerzym Jar­nie­wi­czem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Por­tret arty­sty w wie­ku mło­dzień­czym, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 30 maja 2016 roku.

Więcej

Język sportretowany

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Komen­tarz Jerze­go Jar­nie­wi­cza w ramach cyklu „Histo­ria jed­ne­go tłu­ma­cze­nia”, towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Por­tret arty­sty w wie­ku mło­dzień­czym, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 30 maja 2016 roku.

Więcej

O składnię wiersza polskiego

debaty / ankiety i podsumowania Joanna Orska

Głos Joan­ny Orskiej w deba­cie „For­my zaan­ga­żo­wa­nia”, towa­rzy­szą­cej pre­mie­rze anto­lo­gii Zebra­ło się śli­ny, któ­ra uka­że się w Biu­rze Lite­rac­kim.

Więcej

Mokry parkiet

dzwieki / RECYTACJE Jerzy Jarniewicz

Wiersz z tomu Maki­jaż, zare­je­stro­wa­ny pod­czas spo­tka­nia „Hotel, maki­jaż, pio­sen­ki” na festi­wa­lu Port Wro­cław 2010.

Więcej

Rozmowa o książce Sposoby na zaśnięcie

wywiady / o książce Różni autorzy

Dzie­ci zada­ją pyta­nia auto­rom i autor­kom książ­ki Spo­so­by na zaśnię­cie, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 13 lip­ca 2015 roku.

Więcej

Komentarz do wiersza „Chemia organiczna dla początkujących”

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Autor­ski komen­tarz Jerze­go Jar­nie­wi­cza do wier­sza z książ­ki Woda na Mar­sie, któ­ra uka­za­ła się 25 maja nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go.

Więcej

Marsjańska gościnność

wywiady / o książce Jerzy Jarniewicz Joanna Mueller

Roz­mo­wa Joan­ny Muel­ler z Jerzym Jar­nie­wi­czem towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Woda na Mar­sie, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 25 maja 2015 roku.

Więcej

Poeta uczony

recenzje / IMPRESJE Joanna Orska

Szkic Joan­ny Orskiej towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Ryt­my jesien­ne Jac­ka Łuka­sie­wi­cza, któ­ra uka­za­ła się nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 21 lip­ca 2014 roku. 

Więcej

Nike w kawałkach

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Autor­ski komen­tarz Jerze­go Jar­nie­wi­cza do wier­sza „Nike w kawał­kach” z książ­ki Na dzień dzi­siej­szy i chwi­lę obec­ną.

Więcej

Przed słowem: Kamienie w strumieniu, pismo na piasku

recenzje / IMPRESJE Jerzy Jarniewicz

Esej Jerze­go Jar­nie­wi­cza towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Kole­jo­we dzie­ci Seamu­sa Heaney­’a.

Więcej

Otwieranie klatki Cage’a, czyli nic w obszarze wolności

recenzje / IMPRESJE Jerzy Jarniewicz

Esej Jerze­go Jar­nie­wi­cza towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Prze­lud­nie­nie i sztu­ka Joh­na Cage­’a.

Więcej

Była sobie raz królewna

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej z książ­ki Farsz Mar­ci­na Sen­dec­kie­go.

Więcej

Studium temperamentu

recenzje / ESEJE Jerzy Jarniewicz

Recen­zja Jerze­go Jar­nie­wi­cza z książ­ki Stu­dium tem­pe­ra­men­tu Ronal­da Fir­ban­ka.

Więcej

Elegia do lodziarza

recenzje / IMPRESJE Jerzy Jarniewicz

Esej Jerze­go Jar­nie­wi­cza towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Od kwiet­nia do kwiet­nia Micha­el Lon­gley­’a.

Więcej

Królowa poezji

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej z książ­ki Rezy­den­cja sury­ka­tek Mar­ty Pod­gór­nik.

Więcej

Próby nowej krytyki

recenzje / IMPRESJE Joanna Orska

Esej Joan­ny Orskiej poświę­co­ny książ­kom Stra­ty­gra­fie Joan­ny Muel­ler i Bume­rang Anny Kału­ży.

Więcej

Wspólnota niebywała

recenzje / IMPRESJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej z książ­ki Dni i noce Pio­tra Som­me­ra.

Więcej

Czy wiersze mogą być trendy?

recenzje / NOTKI I OPINIE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej z arku­sza Arty­ku­ły pocho­dze­nia zwie­rzę­ce­go Bar­to­sza Sadul­skie­go.

Więcej

Negatywność

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej z książ­ki Nie­pio­sen­ki Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Czy zaistniał przełom 1989 w literaturze?

debaty / ankiety i podsumowania Joanna Orska

Głos Joan­ny Orskiej w deba­cie „Bar­ba­rzyń­cy czy nie? Dwa­dzie­ścia lat po ‘prze­ło­mie’ ”.

Więcej

Baśń dla znużonych ludzi

recenzje / IMPRESJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej z książ­ki Stu­dium tem­pe­ra­men­tu Ronal­da Fir­ban­ka.

Więcej

Pustka i czułość

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej z książ­ki Tlen Julii Fie­dro­czuk.

Więcej

Plusk, czyli „być” w jednym wierszu Williama Carlosa Williamsa

recenzje / IMPRESJE Jerzy Jarniewicz

Esej Jerze­go Jar­nie­wi­cza o wier­szach Wil­lia­ma Car­lo­sa Wil­liam­sa.

Więcej
O Zebranych

O Zebranych

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Toma­sza Maje­ra­na, Macie­ja Rober­ta, Justy­ny Sobo­lew­skiej, Jaku­ba Winiar­skie­go, Agniesz­ki Wol­ny-Ham­ka­ło, Hen­ry­ka Zbier­skie­go.

Więcej

Emo, [stoję na moście]

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Autor­ski komen­tarz Jerze­go Jar­nie­wi­cza do wier­szy z książ­ki Skąd­inąd (1977–2007).

Więcej

O Dobrych manierach

recenzje / NOTKI I OPINIE Jerzy Jarniewicz Julia Szychowiak Marta Podgórnik

Komen­ta­rze Julii Szy­cho­wiak, Mar­ty Pod­gór­nik, Jerze­go Jar­nie­wi­cza.

Więcej

O danc

recenzje / NOTKI I OPINIE Jerzy Jarniewicz Zbigniew Machej

Komen­ta­rze Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Mar­ty Pod­gór­nik, Zbi­gnie­wa Mache­ja, Micha­ła Ciche­go.

Więcej

O Pieśniach Muniny Schwartz vel Adabisi

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Jerze­go Jar­nie­wi­cza, Fran­ka L. Vigo­dy, Mar­ty Pod­gór­nik i Edwar­da Pase­wi­cza.

Więcej

Cały ten świat oranżady

wywiady / o książce Artur Burszta Jerzy Jarniewicz

Roz­mo­wa Artu­ra Bursz­ty z Jerzym Jar­nie­wi­czem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Oran­ża­da, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 28 wrze­śnia 2005 roku.

Więcej

Wiersz ostatni, Wiersz, Tchnienie, W czwartki…, Cafe Cobro, Paszport Nansena, Dziś rano…, [stoję na moście]

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Autor­ski komen­tarz Jerze­go Jar­nie­wi­cza do wier­szy z książ­ki Nie­po­zna­ki.

Więcej

Jak może wyglądać we współczesnej poezji rozpowiadanie tajemnic

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej z książ­ki Słyn­ne i świet­ne Mariu­sza Grze­bal­skie­go.

Więcej

Rewizja osobista, Frutti di mare, Kronika sportowa, Martwa kultura oliwkami, Evviva (wiersz trzeci)

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Autor­ski komen­tarz Jerze­go Jar­nie­wi­cza do wier­szy z książ­ki Dowód z toż­sa­mo­ści.

Więcej

Cztery krótkie wiersze dla Doroty Nieznalskiej

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Komen­tarz Jerze­go Jar­nie­wi­cza opu­bli­ko­wa­ny w cyklu pre­zen­ta­cji naj­cie­kaw­szych archi­wal­nych tek­stów z dwu­dzie­sto­pię­cio­le­cia festi­wa­lu Sta­cja Lite­ra­tu­ra.

Więcej

Bieżnia

dzwieki / RECYTACJE Jerzy Jarniewicz

Wiersz z tomu Maki­jaż, zare­je­stro­wa­ny pod­czas spo­tka­nia „Hotel, maki­jaż, pio­sen­ki” na festi­wa­lu Port Wro­cław 2010.

Więcej

Makijaż

dzwieki / AUDYCJE Jerzy Jarniewicz

Audy­cja poświę­co­na pre­mie­rze książ­ki Maki­jaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza z udzia­łem auto­ra.

Więcej

Mokry parkiet

dzwieki / RECYTACJE Jerzy Jarniewicz

Wiersz z tomu Maki­jaż, zare­je­stro­wa­ny pod­czas spo­tka­nia „Hotel, maki­jaż, pio­sen­ki” na festi­wa­lu Port Wro­cław 2010.

Więcej

Lęk przed sztucznością

recenzje / ESEJE Michał Larek

Recen­zja Micha­ła Lar­ka z książ­ki Maki­jaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza.

Więcej

Dominuje technika „makijażu”

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recen­zja Anny Kału­ży z książ­ki Maki­jaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza.

Więcej

Raz jeszcze, po słowie, w otwartych drzwiach (fragment)

recenzje / ESEJE Jacek Gutorow

Recen­zja Jac­ka Guto­ro­wa z książ­ki Maki­jaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza.

Więcej

Co zgrzyta w języku miłości?

recenzje / ESEJE Jakub Winiarski

Recen­zja Jaku­ba Winiar­skie­go z książ­ki Maki­jaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza.

Więcej

Konceptualizm podwójnie fizyczny

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recen­zja Joan­ny Orskiej, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Bagaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 6 mar­ca 2023 roku.

Więcej

Autokreacja postkonfesyjna i jej program nieczysty

recenzje / ESEJE Kacper Bartczak

Recen­zja Kac­pra Bart­cza­ka, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Bagaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza, wyda­nej w Biu­rze Lite­rac­kim 6 mar­ca 2023 roku.

Więcej

O tym, co mogło zajść, gdyby zajść miało, tej nocy

recenzje / ESEJE Jakub Skurtys

Recen­zja Jaku­ba Skur­ty­sa towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Mon­do cane Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 28 czerw­ca 2021 roku.

Więcej

Dywersja, schizma, herezja

wywiady / o książce Jerzy Jarniewicz Zuzanna Sala

Roz­mo­wa Zuzan­ny Sali z Jerzym Jar­nie­wi­czem, towa­rzy­szą­ca pre­mie­rze książ­ki Mon­do cane, któ­ra uka­za­ła się w Biu­rze Lite­rac­kim 28 czerw­ca 2021 roku.

Więcej

Wysokie morza

recenzje / ESEJE Adam Poprawa

Recen­zja Ada­ma Popra­wy książ­ki Puste noce Jerze­go Jar­nie­wi­cza, wyda­nej nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 4 grud­nia 2017 roku.

Więcej

Zbiegi okoliczności

recenzje / ESEJE Zuzanna Sala

Recen­zja Zuzan­ny Sali książ­ki Puste noce Jerze­go Jar­nie­wi­cza, wyda­nej nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go 4 grud­nia 2017 roku.

Więcej

Zmienne kadry

recenzje / ESEJE Marcin Orliński

Recen­zja Mar­ci­na Orliń­skie­go z książ­ki Jerze­go Jar­nie­wi­cza Na dzień dzi­siej­szy i chwi­lę obec­ną, któ­ra uka­za­ła się na stro­nie marcinorlinski.pl.

Więcej

Rekonstrukcja podmiotu

recenzje / IMPRESJE Grzegorz Tomicki

Esej Grze­go­rza Tomic­kie­go towa­rzy­szą­cy pre­mie­rze książ­ki Woda na Mar­sie Jerze­go Jar­nie­wi­cza, któ­ra uka­za­ła się 25 maja 2015 roku nakła­dem Biu­ra Lite­rac­kie­go.

Więcej

„Szturm na Pałac Zimowy”

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recen­zja Anny Kału­ży z książ­ki Na dzień dzi­siej­szy i chwi­lę obec­ną Jerze­go Jar­nie­wi­cza.

Więcej

Lęk przed sztucznością

recenzje / ESEJE Michał Larek

Recen­zja Micha­ła Lar­ka z książ­ki Maki­jaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza.

Więcej

Irlandzki mit odzyskany

recenzje / ESEJE Magdalena Stępień

Recen­zja Mag­da­le­ny Stę­pień z książ­ki Sześć poetek irlandz­kich Jerze­go Jar­nie­wi­cza.

Więcej

Sytuacje paradoksalne

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recen­zja Anny Kału­ży z książ­ki Skąd­inąd (1977–2007) Jerze­go Jar­nie­wi­cza.

Więcej

Dzieci dorosły

recenzje / ESEJE Tomasz Cieślak-Sokołowski

Recen­zja Toma­sza Cie­śla­ka-Soko­łow­skie­go z książ­ki Od pie­śni do sko­wy­tu. Szki­ce o poetach ame­ry­kań­skich Jerze­go Jar­nie­wi­cza.

Więcej

Dominuje technika „makijażu”

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recen­zja Anny Kału­ży z książ­ki Maki­jaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza.

Więcej

Raz jeszcze, po słowie, w otwartych drzwiach (fragment)

recenzje / ESEJE Jacek Gutorow

Recen­zja Jac­ka Guto­ro­wa z książ­ki Maki­jaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza.

Więcej

Co zgrzyta w języku miłości?

recenzje / ESEJE Jakub Winiarski

Recen­zja Jaku­ba Winiar­skie­go z książ­ki Maki­jaż Jerze­go Jar­nie­wi­cza.

Więcej

O Od pieśni do skowytu

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Grze­go­rza Jan­ko­wi­cza, Edwar­da Pase­wi­cza, Tade­usza Pió­ro, Agniesz­ki Wol­ny-Ham­ka­ło.

Więcej

O Skądinąd

recenzje / NOTKI I OPINIE Różni autorzy

Komen­ta­rze Julii Szy­cho­wiak, Karo­la Mali­szew­skie­go, Justy­ny Sobo­lew­skiej, Dag­ma­ry Suma­ry, Kami­la Zają­ca.

Więcej

Wymknąć się każdemu bogu

recenzje / IMPRESJE Kacper Bartczak

Recen­zja Kac­pra Bart­cza­ka z książ­ki Dowód z toż­sa­mo­ści Jerze­go Jar­nie­wi­cza.

Więcej