wywiady / O KSIĄŻCE

Pływak woli mierzyć się z kanałem La Manche niż z górnym biegiem Wkry

Filip Łobodziński

Jerzy Jarniewicz

Rozmowa Jerzego Jarniewicza z Filipem Łobodzińskim, towarzysząca premierze książki Duszny kraj Boba Dylana, wydanej w Biurze Literackim 20 lutego 2017 roku.

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

Jerzy Jarniewicz: Tłumaczyłeś Dylana, żeby go śpiewać. Przez lata, które idą już w dziesiątki, prawda? W tym celu stworzyłeś zespół, nagrałeś płytę, która lada dzień ma się ukazać, jeździsz z koncertami. Ale jakby Ci tego było mało, wydajesz przekłady tekstów Dylana w postaci wcale niemałej książki. Kiedy podjąłeś decyzję, żeby te teksty do śpiewania wydać także w książce? A jeśli trudno Ci odpowiedzieć na pytanie „kiedy?”, to odpowiedz może „dlaczego?”.

Filip Łobodziński: Decyzja, żeby zaryzykować książkę, zapadła w bardzo konkretnym momencie – kiedy jasno powiedziałem sobie rzecz oczywistą: zespół dylan.pl, który zaczyna też życie płytowo-koncertowe, nie skonsumuje tego wszystkiego, czym chciałbym zarazić polską przestrzeń literacką. Mówiąc wprost: nie mam złudzeń, że rynek w Polsce jest tak chłonny i głodny Dylana, byśmy mogli wydawać płytę za płytą (choć na koncertach pewnie będziemy wsączać za jakiś czas piosenki spoza naszej płyty – swoją drogą też ogromnej, bo podwójnej, 29 piosenek…). Ból, żeby coś z kolegami nagrać, ale zamiast tego czegoś nie nagrać, znalazł ujście w książce. Była to wczesna zima 2015 roku, bardzo osobiście trudny dla mnie czas, w którym szukałem światełek w tunelu. I książka okazała się takim właśnie światełkiem. Czy lampą szaleńca – to się okaże. Mam świadomość, że to teksty piosenek, a więc podporządkowane są pewnej frazie pozawerbalnej, rytmowi muzyki, który czasem gwałci naturalną składnię, nawet poetycką. Ale skoro ukazały się zbiory tekstów Cohena, Brassensa, Wysockiego, Janerki, Kleyffa – to hulaj-dusza.

Książka jest Twoją, nie mam wątpliwości, wiktorią. Nie lada wyzwanie, robota gigantyczna, szereg świetnych pomysłów przekładowych, błyskotliwych rozwiązań, a przy tym imponująca wiedza, którą nosisz lekko, choć daje o sobie znać nie tylko w krótkich, acz arcyciekawych komentarzach, ale też w samych przekładach. Philippe, vicisti. Ta książka to dowód zwycięstwa ducha nad materią. Albo języka nad językiem. A co z porażkami? Przed którymi tekstami musiałeś skapitulować, bo zakładam – może bezmyślnie – że takie były? I jeszcze jedno pytanie: wiele jest tekstów Dylana, których tłumaczyć nie chciałeś?

Zanim Ci odpowiem, zastrzeżenie: o zwycięstwie można będzie mówić, jeśli moje propozycje przełożenia świata poetyckiego Boba Dylana na polszczyznę początku XXI wieku zakotwiczą się w naszym pejzażu. Mówię strasznie górnolotnie, a chodzi po prostu o to, czy polscy twórcy tekstów piosenek zaczną korzystać z innych wzorów wrażliwości niż te mgliste, wschodnioeuropejskie i ogólnie rzecz biorąc wódczane. I czy spomiędzy opłotków polskich wyjdą inni potencjalni tłumacze Dylana i czy przyćmią moje przekładami lepszymi. Chciałem tylko otworzyć wreszcie furtkę do nowego ogrodu. Co do porażek – sam wiem o wielu porażkach, którymi wybrukowana jest i ta książka. Może nie powinienem tego mówić, ale wytworzenie u polskiego czytelnika/słuchacza przybliżonego wrażenia, jakie ma jego kolega anglojęzyczny, gdy słucha lub czyta Dylana w oryginale, jest zadaniem niewykonalnym. To także kwestia duchowego DNA, które jest tak strasznie odmienne. Nawet jeśli rozumiemy w sensie hiszpańskiego comprender, to nie rozumiemy w sensie hiszpańskiego entender – rozumiemy słowa, ale nie znaczenia. I dlatego nawet całkiem fajnie sporządzone przeze mnie Like a Rolling Stone (bo Jak błądzący łach świetnie się śpiewa i podobno słucha) nigdy nie stanie się tym w polszczyźnie, czym stało się tam. To nie nasz świat.

Ale porażki są macą powszednią „Żyda-wiecznego tłumacza”. I oczywiście są teksty, których dotąd nie udało mi się satysfakcjonująco opowiedzieć po polsku, choć próbowałem: Fourth Time Around, Saved, Where Are You Tonight?, Chimes of Freedom, No Time to Think, Disease of Conceit, Cross the Green Mountain, Billy… I owszem, są teksty, których nie chciałem tłumaczyć, bo albo nic nie wnosiły – Emotionally Yours, Peggy Day, Straight A’s in Love to pierwsze z brzegu przykłady – albo przy pierwszym podejściu okazały się igraszkami słownymi, które trzeba byłoby napisać od nowa po polsku (np. Tiny Montgomery). Ale wiesz, jak nieustannie pracuję nad nimi. Od czasu złożenia Dusznego kraju u wydawcy nie tylko wprowadziłem ileś zmian w tychże tekstach, nie tylko podejrzewam, że wciąż będę je modyfikował, ale przekładam kolejne. Nie umiem tego rzucić.

Dobrze Cię rozumiem, bo tak działa też Joyce (prawda, Krzychu?). Przyznaję, że był czas, kiedy przypominałem sobie, które z piosenek Dylana uznałbym za nieprzekładalne, po czym szukałem ich w Twojej książce, w przekonaniu, że ich nie znajdę, potrzebowałem tylko potwierdzenia ich nieprzetłumaczalności, a tu, proszę, były! Przełożyłeś je. Domyślisz się, jakie to teksty?

Nie. Mogę gdybać, bo są teksty, na które musiałem znaleźć własny sposób i też je w pewnym sensie napisać na nowo, więc może to one. Ale może wcale nie. Jurek, przychodzimy z różnych stron do tego Dylana, Ty poprzez słowo, ja poprzez muzykę, bo moja fascynacja zaczęła się od muzyki. Zawsze może więc być tak, że ja nie znajdę fajnego sposobu na jakiś tekst, a Ty wystrzelisz z nim od niechcenia – i vice versa. Czy myślisz o It’s Alright, Ma (I’m Only Bleeding), o Sad Eyed Lady of the Lowlands, o Subterranean Homesick Blues? Bo przykładowo w nich musiałem wywinąć się sztuczką. Ale przynajmniej czyniłem to konsekwentnie. Każdy z tych tekstów, aczkolwiek jest tylko pewnym odzwierciedleniem oryginału, wydaje mi się spójny wewnętrznie.

Dwa trafienia na trzy. Tak, taki Subterranean Homesick Blues uznałem za nieprzekładalny. I Sad Eyed Lady. Ale też, z innych powodów, Brownsville Girl. A Ty to wszystko przełożyłeś. Tłumacząc, znalazłeś może jakieś punkty odniesienia w polskich tekstach rockowych, albo w jakiejkolwiek innej twórczości, który pomogły Ci ustawić głos w przekładzie? Czy mieliśmy coś zbliżonego do twórczości Dylana w polskiej tradycji kulturowej?

Wzorców szukałem raczej ogólnie we współczesnej polszczyźnie. Jedno wiedziałem: bardzo nie lubię, gdy polscy tłumacze piosenek anglosaskich – a to jest niestety częstym grzechem – czerpią z młodopolszczyzny, czyli poetycko „dodają do pieca”. Nie odpowiada mi też nadmierne spoufalanie się z odbiorcą poprzez język dosadny, żargon potoczny, reklamową mowę „młodzieżową”, gdy w oryginale tego nie ma. Zatem – nie tyle szukałem punktów odniesienia, ile raczej wypatrywałem raf, które należy omijać. Dylan pisze językiem niezwykłym, niekiedy głęboko zanurzonym w Biblii, niekiedy czerpiącym pełnymi garściami z symbolizmu czy Eliota, czasem przetwarza w sobie Ginsberga i innych powojennych rebeliantów, a często, nawet bardzo często, stosuje język pozornie prosty, zakorzeniony w bluesie albo piosenkach ludowych. Do polskiego Dylana nie pasuje ani Młynarski, Przybora, Osiecka czy Kofta, ani Kora, Staszewski, Janerka czy Waglewski, ani Kaczmarski czy Wolski, ani Staszczyk. Wielcy twórcy, ale tak „właśni”, tak osobni i wyraziści stylistycznie, że są nie do zastosowania przy tekstach również tak mocnych i indywidualnych, jak twórczość Dylana. Pewnie pisałem go sobą, swoim wewnętrznym Dylanem. Wtórnym, ale wobec oryginału, a nie wobec innych polskich autorów.

Powiedz mi, co myślisz o tekstach Dylana z lat 60, tych zaangażowanych, politycznych? Tłumacząc je, nie miałeś wątpliwości, czy aby się nie zdezaktualizowały? A, z drugiej strony, czy nie drażnią Cię głosy „ach, jakie to aktualne!”? Literatura zaangażowana to poniekąd twórczość użytkowa, a więc i okazjonalna, której sens mija – a może nie? – z upływem lat. Kto dziś słucha Woody’ego Guthrie, Petera Seegera czy Phila Ochsa?

Widzisz, są teksty, do których Dylan wraca nawet dziś. Na przykład The Times TheyAre a-Changin’, A Hard Rain’s a-Gonna Fall albo The Lonesome Death of Hattie Carroll to wielkie utwory, które wcale nie trącą myszką, nie tyle “zachowują aktualność”, ile przynależą do wiecznego dziedzictwa. Nie lubię twórczości „zaangażowanej”, choć stanowi ona także dobre źródło wiedzy o pulsie czasu. Pewnie Dylan nigdy nie zaśpiewa już publicznie Only a Pawn in Their Game, Hurricane czy George Jackson, ale to nie znaczy, że mamy o nich zapomnieć. Zresztą – Hurricane to też killer. Muniek Staszczyk publicznie przyznał, że dzięki tej piosence stworzył swojego Kinga. A film z Denzelem Washingtonem powstał przecież relatywnie niedawno – i odtwarza tragiczne zdarzenia niemal śladem tekstu piosenki. Jeszcze wrócę do tych wczesnych piosenek „na zamówienie chwili”. Płyta The Times TheyAre a-Changin’ to dla mnie kolos – muzyczny i poetycki. Jest jedną z pięciu płyt Dylana, które przetłumaczyłem w całości, obok Bringing It All Back Home, Highway 61 Revisited, John Wesley Harding i Blood on the Tracks. I wcale nie wiem, czy kiedyś nie odważę się – jeśli koniunktura pozwoli – wykonywać publicznie właśnie całą tę płytę od pierwszej do ostatniej piosenki.

Genialna, bo ciągle świeża płyta. Słucham jej na okrągło. Ale kolejna, Another Side…, w której Dylan ostentacyjnie odciął się od polityczności (choć czy aby rzeczywiście?), jest dla mnie źródłem nieustającej radości. Majstersztyk w każdym calu, cokolwiek o niej sądzą krytycy. Potem też, przez kilka lat, jak wiemy, co płyta, to objawienie. No, dobrze, ale czy Dylan z ostatnich dziesięcioleci jest ci tak samo bliski jak Dylan z lat 60 i 70? W książce pełny przekrój – uwzględniłeś utwory także z nowych płyt.

Są dni, kiedy nawet najbliższy! Te ostatnie płyty są dla mnie doskonałe muzycznie, bo on ma od kilkunastu lat znakomitych grajków, z naczelnym aranżerem, basistą Tonym Garnier na czele. Głos Dylana dziś to głos z trzewi ziemi, starego szamana, który wie więcej niż słuchacze i wcale nie jest to wiedza krzepiąca – ale słucha mi się tego fenomenalnie. Niedawno spędziłem kilka dni na wsłuchiwaniu się WYŁĄCZNIE w płytę Together through Life z 2009 roku. Akurat w książce jest reprezentowana bodaj jedną piosenką. Poza jednym wszystkie teksty Dylan napisał tam wspólnie z niescenicznym członkiem Grateful Dead Robertem Hunterem, więc tekstowo ona jest nieco odmienna. Ale już mam trzy nowe przekłady właśnie stamtąd. I wrócę do poziomów poetyckich, bo wcześniej zastrzegłem się, że irytuje mnie pseudomłodzieżowy żargon. Finałowa piosenka nosi tytuł It’s All Good, co w angielszczyźnie ma właśnie taki zapaszek „stary-chce-brzmieć-jak-młody”. Uczestnicy forów dylanologicznych poruszali ten wątek – że fraza brzmi, jakby stary trep chciał się odmłodzić i „dofajnić”. Tekst piosenki to kolejny katalog grzechów świata i ludzkości, czyli dominanta twórczości Dylana. I każda zwrotka kończy się tą frazą, jakby „it’s alright, ma”. Zdecydowałem się na „i wporzo jest”. Bo bardzo mi pasowało do wymowy tekstu i jego poziomu poetyckiego. Cała płyta jest bardzo bluesowa poetycko i to jakoś wpisuje się w tę potoczność i dosadność.

W sieci znaleźć można filmik, na którym widać i słychać, jak akompaniujesz na gitarze jego Magnificencji Rektorowi Uniwersytetu Opolskiego, śpiewającemu Blowin’ in the Wind. Przełożyłeś ten utwór, znalazł się w książce, a jest to chyba jeden z najbardziej wyeksploatowanych kawałków w historii muzyki, do cna znoszony, nadużywany, i to tak bardzo, że dziś już dokładnie nic nie znaczy. Spali z nim wszyscy, także tacy, którym pewnie nie podalibyśmy ręki. Dylan go nadal śpiewa, ale tak bardzo zmieniając melodię i aranżację, że piosenka jest nie do poznania. Jak Ty się odnosisz do takiego wyeksploatowanego tekstu? Zwłaszcza, że istnieje w znanym przekładzie Barańczaka. Śpiewasz Blowin’ in the Wind na koncertach?

Śpiewam go, w dodatku w aranżacji na „wczesnego Donovana”, czyli gitara akustyczna, harmonijka i głos. Na płycie wykonuję tę piosenkę z Tadeuszem Woźniakiem, co jest moim hołdem dla najwybitniejszego polskiego folkowca poetyckiego – a dla Tadeusza był to powrót do największego przełomu, jakiego doznał na początku kariery, bo właśnie ta piosenka „ustawiła” mu wrażliwość. Śpiewam ją dlatego że po odarciu ze wszystkich warstw interpretacyjnych i zafałszowujących to jest nadal wielka piosenka – a napisał ją niemal na kolanie 21-letni szczyl! I śpiewam własny przekład, bo najbardziej go czuję i w nim czuję tę piosenkę, to, co uważam, że należy w niej przekazać. Moja wersja refrenu wydaje mi się najbliższa dwuznaczności oryginału – że odpowiedź wieje na wietrze, czyli jest zarazem trudna do uchwycenia i dostępna wszystkim. Barańczak zrobił fajny przekład – ale on nie śpiewał. I swój przekład robił tak, jakby nie starał się wejść w skórę 21-letniego małego łobuza w Nowym Jorku, który sam nie wie, że tworzy arcydzieło. Stworzył poetycki tekst, w którym też bardzo dużo naddał. W moim przekonaniu, które wcale nie musi być obowiązujące, moja wersja oddaje sprawiedliwość temu aspektowi oryginału, który umykał dotąd innym. Tak jakby polscy interpretatorzy/tłumacze nie ufali prostocie.

Przy całej swojej wiedzy o niemal każdym obrazie, każdym cytacie i każdej aluzji zawartych w tekstach Dylana, bo wgryzłeś się w tę twórczość jak mało kto, pozwalasz sobie na dużą swobodę w przekładach, co jest nieuniknione, ale też, twierdzę, pożądane. Masz na względzie komfort swój, śpiewaka, który będzie musiał to wyśpiewywać, czy raczej czytelnika, który wielu aluzji nie wychwyci? Polonizujesz też, z umiarem, jasne, ale jednak, tego swojego Dylana. Mississippi to u Ciebie Duszny Kraj, a Mr Jones to Pan Wąs. Oswajasz nam Dylana?

To zawsze jest kwestią wyboru, poważnej decyzji. Do każdego tekstu siadam z czystym umysłem, mając oczywiście doświadczenie kilkudziesięciu lat przekładania piosenek, ale bez gotowego grepsu. I z każdą piosenką muszę wspiąć się na odrębną górę. U jej podnóża nieodmiennie jest pytanie: czym ten tekst ma być po polsku, jak ma przemówić do polskiego słuchacza/czytelnika? Do legendy przeszły już te tłumaczenia list dialogowych filmów amerykańskich z początku polskiego rynku kaset wideo, gdzie czarni mieszkańcy Harlemu gadali do siebie na przykład góralszczyzną. Takiej polonizacji za wszelką cenę unikam. Duszny kraj nie jest polonizacją, ale dezamerykanizacją. Podobnie Pan Wąs. Duszny kraj czy Pan Wąs mogliby równie dobrze pojawić się w oryginale. Gdybym zamiast Mississippi napisał o Kurpiach, a o Mr. Jonesie – „Pan Wójcik” czy „Pan Struś”, to by była polonizacja pełną gębą, a raczej pełną dupą, bo wolałbym takie pomysły spuścić do ścieku. W skądinąd zręcznych i dowcipnych przekładach Monty Pythona autorstwa Tomka Beksińskiego nie lubiłem tych wszystkich momentów, które On sam poczytywał sobie za świetne, kiedy Cleese’owi i Palinowi wkładał w usta zdania, jakich ci w życiu nie mogliby powiedzieć, w rodzaju „Closterkeller wygrał Jarocin”. Dlatego nie polonizuję, tylko uogólniam, odamerykanizowuję. Nie zawsze. Czasem się nie da, bo cała piosenka nie ma wtedy sensu. Hattie Carroll czy Hurricane są u mnie sobą. Alicia Keys też, choć wielkiego znaczenia w tekście nie ma, ale ponoć Dylan wrzucił ją do tekstu Thunder on the Mountain na zasadzie „a dlaczego nie”. Z kolei – i tłumaczę się z tego w komentarzu – gdy w Señor pada „Lincoln Countyroad”, to wiem, że nie mogę przenieść tego w żaden czytelny sposób – ani zachowując oryginalne miejsce, ani szukając odpowiednika w polskiej historii. Dlatego salwuję się wtedy ucieczką pod osłoną wyrażenia generalizującego „spór o honor”.

Jest jeszcze jeden aspekt tej aktualizacji, adaptacji czy raczej „kratoizacji”, czyli dostosowania do przestrzeni duchowej naszego kraju. Niekiedy Dylan wrzuca na prawach cytatu czy mrugnięcia okiem frazę czy tytuł jakiejś piosenki. Pozwalam sobie wówczas na podobne mrugnięcie okiem, posiłkując się frazą z polskiej piosenki, która jednakże teoretycznie mogłaby paść z ust Dylana, choć bez obciążenia dziedzictwem. I na przykład w Million Miles mrugnąłem dwukrotnie, najpierw pisząc „zachowałem się jak Szybki Bill”, a kilka zwrotek dalej „ja na to: Dziwny jest ten świat, czyń więc to, co trzeba ci”. Podobnie „Ciemnogród” w Sugar Baby. Są tam, bo nie brzmią dla mnie obco w amerykańskiej piosence. A zarazem są bliskie polskiemu słuchaczowi.

Cały ten proceder oswajania, jak to nazwałeś, jest podyktowany także odbiorem, zgoda. To są piosenki, nie wiersze. Służą do śpiewania. A śpiewanie, muzyka – to zjawiska realizujące się w czasie. Na koncercie słuchacz nie ma szansy zastanowić się nad usłyszaną właśnie frazą, spróbować ją zrozumieć lub przynajmniej zinterpretować po swojemu, po czym włączyć się bezstratnie w dalszy ciąg – bo piosenka jest właśnie półtorej zwrotki dalej! To ma działać hic et nunc. Jasne, Dylan jest niełatwy w odbiorze także dla anglofonów, ale my tu robimy na ugorze, mamy w ogóle przekonać polskiego słuchacza, że z tym Dylanem to naprawdę poważniejsza sprawa, niż się wydawało, że tam o coś chodzi. I warto zrobić to tak, żeby mógł go słuchacz wciągnąć bez popitki. Pewien znajomy po naszym koncercie napisał na Facebooku, że kupno płyty jest nieodzowne, bo za dużo jest tam słów do przemyślenia, że koncert okazał się przeżyciem ponad miarę oczekiwań. Że to nie rozrywka, tylko myślówa. Dlatego dodatkowych kłód pod nogi nie ważę się rzucać. Oswajam – ale nie piłując kłów i pazurów. Chyba.

„Myślówa” – bardzo mi odpowiada to określenie na to, czym może być Dylan wprowadzony do polszczyzny. A czym tłumaczysz względną nieobecność Dylana w Polsce, tę zaskakująco lichą jego znajomość, w stosunku do popularności takiego Leonarda Cohena, czy, na przykład, Demisa Roussosa?

„My, Słowianie,” itd. Roussos to inna kategoria, to Luciano Pavarotti i Roy Orbison w jednym, niemal Mercury. To niebywały głos i nieodzowny sztafaż (choć w Aphrodite’s Child dawał radę jako rockman). Roussos pięknie śpiewał i robił wrażenie. Cohen… To też gigant poezji w muzyce, podobnie jak Tom Waits, Joni Mitchell, PJ Harvey, Nick Cave, Elvis Costello… I są to twórcy – no, może poza Costello – w Polsce rozpoznawane, mają swoje solidne grona naprawdę kompetentnie oddanych fanów. I to jest fantastyczne. Cohen w dodatku na dzień dobry stał się znany właśnie po polsku, dzięki Maćkowi Zembatemu i audycji „Zgryz”, a potem dzięki występom Zembatego z Porterem i nagraniom. Kiedy w 1984 roku Cohen przyjechał do skutych smutą jaruzelską Poznania i Warszawy, miał, że tak powiem, teren oczyszczony ogniem artylerii Zembatego. Nic dziwnego, że koncerty zaczynały się z ponadgodzinnym opóźnieniem, bo ludzie pchali się na salę jak do szalupy z Titanica. Za Cohenem, a także za Cave’em, Waitsem, Harvey, a ściślej PRZED nimi – ciągnie się fama poetów, nawet troszkę poetów wyklętych. A to u nas zawsze działa. Lubimy wieszczów, lubimy trochę skandalu w życiu i desperacji w słowach. No i w ich tekstach, zwłaszcza Cohena, jest trochę rzewności czy zadumy, którą nieźle się nosi w naszym klimacie. A jaki mamy klimat, każdy widzi. Taki.

Pytanie istotne, to dlaczego Dylan nie znalazł swojej publiczności w Polsce. Mam swoją teorię. Z grubsza sprowadza się do tego, że żeby go kochać albo przynajmniej „obczajać”, trzeba go rozumieć w całym jego kształcie. Dylana jako zjawisko. Zatem trzeba mieć świadomość, czym była zachodnia muzyka popowa i rockowa, zanim pojawił się Dylan, i czym się stała po jego nadejściu. A to są światy tak odmienne, jak Europa przed odkryciami geograficznymi i po, jak fizyka przed Einsteinem i po, jak życie przed pierwszym kontaktem seksualnym i po. A my w Polsce nie przeżywaliśmy efektu Dylana, przewrotu Dylana, tego meteoru, który zabił dinozaury. Dylan zabił monopol bla-bla w muzyce, zabił oczywistość, że słowa w piosence to taka podpórka dla nut i pretekst do jeszcze lepszego samopoczucia wykonawcy i słuchaczy. Dylan jednoosobowo wprowadził do piosenki Słowo. I my tego nie przeżyliśmy wtedy, w 1963, 1964, 1965 roku, bo w ogóle wszystko docierało do nas z opóźnieniem. Przecież u nas ciągle „ty się boisz myszy” i „przyjedź, mamo, na przysięgę”, kiedy tam już Zappa, Dylan, Hendrix i w ogóle stratosfera. Dylan dotarł do nas wespół z wieloma innymi artystami zachodnimi. I był właściwie bardzo długo zredukowany do pieśni protestu. A kto w Polsce miał ochotę kochać twórcę, który ponoć protestował przeciwko polityce amerykańskiej, skoro myśmy do tej Ameryki wzdychali jak kania do dżdżu? A ponieważ Dylan jest w dodatku twórcą dużo trudniejszym poetycko niż Cohen czy Cave, to pozostaje nieznany.

Ostatnie dwie płyty Dylana to nagrania piosenek, które śpiewał kiedyś Frank Sinatra. Słuchasz Sinatry? Nie powiem, by decyzja nagrania tych właśnie utworów nie zaskoczyła mnie. Czy coś zostało z Dylana buntownika? Czy to już pełną gębą mainstream?

Sinatry słucham, bo to też mistrz. A wersje Dylana tych piosenek wcale nie są mainstreamem. Mainstream to jest to, przeciwko czemu Dylan się zbuntował, nagrywając te piosenki. Jest w angielszczyźnie słowo „cover”, które nie ma zgrabnego odpowiednika polskiego, a które oznacza, jak wiadomo, własną wersję cudzej piosenki. Nawiasem – czekam na covery literackie. Malarskie już są. Chciałbym kiedyś przeczytać wiersz Leśmiana napisany przez Świetlickiego albo Białoszewskiego napisany przez Macheja. Otóż piosenki z repertuaru Sinatry są od dawna obecne w obiegu, ale zawsze w tych przeładowanych aranżacjach, z całą orkiestrą, często chórem itp. Dylan sam powiedział, że chciał te piosenki nie tyle „zakryć” (cover), ile „odkryć” (uncover) spod sztafażu, spod blichtru sutych aranżacji. Dlatego gra je z pięcioosobowym zespołem, niemal bez udziału perkusji, śpiewa nadspodziewanie wiernie nutom, choć po swojemu. Słuchałem kilku nagrań z koncertów z ostatnich lat. To są fantastyczne momenty, kiedy śpiewa I’m a Fool to Want You czy Autumn Leaves. Zatem – to jest bunt, ale bunt, któremu Dylan jest wierny od dawna, bunt reakcyjny. Przecież jego płyty z ostatnich dwudziestu lat to przypominanie dawnych tropów muzycznych, całej tradycji przedrockowej. A właściwie od zawsze upominał się o zapomniane słowa i tematy. Kiedy wszedł w świat muzyki pop z balladami wzorowanymi na pieśniach celtyckich czy appalachijskich, to też niejako kierował nasz wzrok wstecz, a nie wprzód. Nigdy nie był żołnierzem postępu. Bardzo lubię jego płytę z „kris masami”, bo też zrobił je zgrzebnie, fajnie, zwyczajnie, bez tego obłędu chórów i dzwoneczków. Pokazał, że to są piosenki do śpiewania domowego, a nie do hipermarketu i galerii handlowej.

Możemy chyba zdradzić, że niedługo zaczniesz tłumaczyć jedyną powieść Boba Dylana, Tarantulę. Powiedzieć, że to zadanie pieruńsko trudno, to nic nie powiedzieć. Czym kupiła Cię ta powieść?

Kupiło mnie nazwisko autora, ciekawość, jaki język dla niej znajdę w polszczyźnie, i niewątpliwie pewna karkołomność. Mam świadomość, że jeśli powinie mi się noga, nieprędko ktoś moje grzechy zmaże własnym lepszym przekładem. Muszę zrobić to najlepiej, jak się tylko da. To proza wariacka, wymagająca – przy całej jej narkotyczności – absolutnej trzeźwości. Pływak woli mierzyć się z kanałem La Manche niż z górnym biegiem Wkry. Kucharz – z zupą gulaszową niż z hamburgerem. Czyli – trzeba. Ale od piosenek Dylana (i nie tylko jego) nie odejdę.

O AUTORACH

Filip Łobodziński

Ur. w 1959 r. Iberysta, dziennikarz, muzyk i tłumacz z języków: angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego, katalońskiego, portugalskiego oraz ladino. Laureat Nagrody Instytutu Cervantesa w Warszawie w 2005 r. za najlepszy przekład literacki. Przez lata pracował jako dziennikarz (TVP, Polsat News, Trójka, Inforadio, „Non Stop”, „Rock’n’Roll”, „Machina”, „Przekrój”, „Newsweek”), a obecnie współprowadzi program telewizyjny „Xięgarnia”. Współzałożyciel Zespołu Reprezentacyjnego (od 1983, sześć płyt) oraz dylan.pl (od 2014, jedna płyta), specjalizującego się w wykonywaniu przekładów piosenek Boba Dylana. W Biurze Literackim ukazały się przetłumaczone przez niego książki Dylana: Duszny kraj (2016) oraz Tarantula (2018), Patti Smith: Tańczę boso i Nie gódź się oraz Salvadora Espriu Skóra byka. Mieszka w Warszawie.

Jerzy Jarniewicz

Urodzony 4 maja 1958 roku w Łowiczu. Poeta, tłumacz, krytyk. W 1982 r. ukończył anglistykę na Uniwersytecie Łódzkim, w 1984 r. filozofię. Autor między innymi tomów poetyckich Dowód z tożsamości (2003), Oranżada (2005), Na dzień dzisiejszy i chwilę obecną (2012) czy Woda na Marsie (2015), licznych przekładów literatury zagranicznej oraz książek krytycznoliterackich. Od 1994 r. redaktor "Literatury na Świecie". Współpracuje z "Gazetą Wyborczą", "Tygodnikiem Powszechnym" i "Tyglem Kultury". Mieszka w Łodzi.

powiązania

Powieść o nas

recenzje / ESEJE Filip Łobodziński

Impresja Filipa Łobodzińskiego na temat prozy Krystyny Czarneckiej, wyróżnionej w ramach projektu „Pracownie otwarte prozą 2023”.

WIĘCEJ

W świecie obscenicznych głosów

wywiady / O KSIĄŻCE Filip Łobodziński Grzegorz Kwiatkowski

Rozmowa Filipa Łobodzińskiego z Grzegorzem Kwiatkowskim, towarzysząca premierze książki Zagadka Grzegorza Kwiatkowskiego, wydanej w Biurze Literackim 18 grudnia 2023 roku.

WIĘCEJ

Excalibur

nagrania / TransPort Literacki Filip FEJZJESTM Łuszcz Filip Łobodziński Marcin Jurzysta Piotr (Magik) Łuszcz Resina

Spotkanie z udziałem Filipa Fejzjestma Łuszcza, Marcina Jurzysty, Arkadiusza Wilmana, Hirka Wrony, Filipa Łobodzińskiego w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.

WIĘCEJ

Rozmowy na koniec: odcinek 16 Jerzy Jarniewicz

nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Jerzy Jarniewicz Resina

Szesnasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 28. Muzyka Resina.

WIĘCEJ

Port jest wyzwaniem i obietnicą

recenzje / ESEJE Jerzy Jarniewicz

Impresja Jerzego Jarniewicza, otwierająca festiwal TransPort Literacki 28.

WIĘCEJ

Wiara, nadzieja i krwawa łaźnia

nagrania / TransPort Literacki Filip Łobodziński Hubert Zemler Nick Cave Seán O'Hagan Tadeusz Sławek

Spotkanie z udziałem Filipa Łobodzińskiego, Tadeusza Sławka i Oli Budki w ramach festiwalu TransPort Literacki 27. Muzyka Hubert Zemler.

WIĘCEJ

Wiersz to istota społeczna

wywiady / O KSIĄŻCE Artur Burszta Jerzy Jarniewicz

Rozmowa Artura Burszty z Jerzym Jarniewiczem, towarzysząca premierze książki Bagaż Jerzego Jarniewicza, wydanej w Biurze Literackim 6 marca 2023 roku.

WIĘCEJ

Café Cobro

dzwieki / WYDARZENIA Dariusz Suska Jerzy Jarniewicz Marcin Sendecki

Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Jerzego Jarniewicza, Marcina Sendeckiego i Dariusza Suski podczas Portu Wrocław 2008.

WIĘCEJ

Bagaż (2)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Fragmenty zapowiadające książkę Bagaż Jerzego Jarniewicza, która ukaże się w Biurze Literackim 6 marca 2023 roku.

WIĘCEJ

Bagaż (1)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Fragmenty zapowiadające książkę Bagaż Jerzego Jarniewicza, która ukaże się w Biurze Literackim 6 marca 2023 roku.

WIĘCEJ

Podróż przez stromizny, przepaście, bagna i odmęty

recenzje / ESEJE Filip Łobodziński

Recenzja Filipa Łobodzińskiego, towarzysząca premierze książki Wiara, nadzieja i krwawa łaźnia Nicka Cave’a i Seána O’Hagana w tłumaczeniu Tadeusza Sławka, wydanej w Biurze Literackim 29 września 2022 roku.

WIĘCEJ

Barbarzyńca w gmachu świętości

recenzje / KOMENTARZE Filip Łobodziński

Autorski komentarz Filipa Łobodzińskiego, towarzyszący premierze książki Rewolta w niebie Nicka Cave’a w przekładzie Filipa Łobodzińskiego, wydanej w Biurze Literackim 29 sierpnia 2022 roku.

WIĘCEJ

25, a nawet 33 pytania do Filipa Łobodzińskiego

wywiady / O KSIĄŻCE Filip Łobodziński Paweł Tański

Rozmowa Pawła Tańskiego z Filipem Łobodzińskim, towarzysząca premierze książki Rewolta w niebie Nicka Cave’a w tłumaczeniu Filipa Łobodzińskiego, wydanej w Biurze Literackim 29 sierpnia 2022 roku.

WIĘCEJ

Książki z Biura: Odcinek 17 Rewolta w niebie

nagrania / Kartoteka 25 Filip Łobodziński Nick Cave

Siedemnasty odcinek cyklu Książki z Biura. Nagranie zrealizowano w ramach projektu Kartoteka 25.

WIĘCEJ

Muzyka słowa: Rewolta w niebie

nagrania / Kartoteka 25 Filip Łobodziński Nick Cave Wacław Zimpel

Filip Łobodziński w towarzystwie Wacława Zimpla czyta utwory z książki Rewolta w niebie Nicka Cave’a. Nagranie zrealizowano w ramach projektu Kartoteka 25.

WIĘCEJ

Rewolta w niebie (2)

utwory / zapowiedzi książek Filip Łobodziński Nick Cave

Fragmenty zapowiadające książkę Rewolta w niebie Nicka Cave’a w przekładzie Filipa Łobodzińskiego, która ukaże się w Biurze Literackim 28 sierpnia 2022 roku.

WIĘCEJ

Rewolta w niebie

utwory / zapowiedzi książek Filip Łobodziński Nick Cave

Fragmenty zapowiadające książkę Rewolta w niebie Nicka Cave’a w przekładzie Filipa Łobodzińskiego, która ukaże się w Biurze Literackim 22 sierpnia 2022 roku.

WIĘCEJ

Rozmowy na torach: odcinek 11 Jerzy Jarniewicz

nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub Skurtys Jerzy Jarniewicz

Jedenasty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.

WIĘCEJ

Rozbiórka

dzwieki / WYDARZENIA Andrzej Sosnowski Bohdan Zadura Darek Foks Dariusz Sośnicki Dariusz Suska Jacek Dehnel Jerzy Jarniewicz Krzysztof Siwczyk Marcin Sendecki Mariusz Grzebalski Marta Podgórnik Piotr Sommer Ryszard Krynicki Tadeusz Pióro Urszula Kozioł Wojciech Bonowicz Zbigniew Machej

Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Urszuli Kozioł, Ryszarda Krynickiego, Bohdana Zadury, Piotra Sommera, Jerzego Jarniewicza, Zbigniewa Macheja, Andrzeja Sosnowskiego, Tadeuszy Pióry, Darka Foksa, Wojciecha Bonowicza, Marcina Sendeckiego, Dariusza Suski, Mariusza Grzebalskiego, Dariusza Sośnickiego, Krzysztofa Siwczyka, Marty Podgórnik i Jacka Dehnela podczas Portu Wrocław 2007.

WIĘCEJ

Amerykańska Szkoła Pisania

nagrania / Stacja Literatura Elizabeth Bishop Jerzy Jarniewicz Joanna Mueller Juliusz Pielichowski Marcin Szuster

Spotkanie wokół książki Amerykańska Szkoła Pisania Elizabeth Bishop z udziałem Juliusza Pielichowskiego, Marcina Szustra, Jerzego Jarniewicz i Joanny Mueller w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.

WIĘCEJ

Artysta w procesie twórczym

recenzje / KOMENTARZE Filip Łobodziński

Autorski komentarz Filipa Łobodzińskiego w cyklu „Historia jednej książki”, towarzyszący premierze przetłumaczonej przez niego książki Przekraczam Rubikon Boba Dylana, wydanej w Biurze Literackim 18 października 2021 roku.

WIĘCEJ

Uchylanie „nieba wrót”

wywiady / O KSIĄŻCE Filip Łobodziński Marcin Kwiecień

Rozmowa Marcina Kwietnia z Filipem Łobodzińskim, towarzysząca premierze książki Przekraczam Rubikon Boba Dylana, wydanej w Biurze Literackim 18 października 2021 roku.

WIĘCEJ

Przekraczam Rubikon (2)

utwory / zapowiedzi książek Bob Dylan Filip Łobodziński

Fragmenty zapowiadające książkę Przekraczam Rubikon Boba Dylana, w przekładzie Filipa Łobodzińskiego, która ukaże się w Biurze Literackim 18 października 2021 roku.

WIĘCEJ

Przekraczam Rubikon (1)

utwory / zapowiedzi książek Bob Dylan Filip Łobodziński

Fragmenty zapowiadające książkę Przekraczam Rubikon Boba Dylana w przekładzie Filipa Łobodzińskiego, która ukaże się w Biurze Literackim 18 października 2021 roku.

WIĘCEJ

Drobiazgowa explozja

dzwieki / WYDARZENIA Agnieszka Wolny-Hamkało Bartłomiej Majzel Jerzy Jarniewicz Marcin Sendecki Marta Podgórnik

Zapis całego spotkania autorskiego z udziałem Jerzego Jarniewicza, Bartłomieja Majzla, Marty Podgórnik, Marcina Sendeckiego i Agnieszki Wolny-Hamkało podczas Portu Wrocław 2006.

WIĘCEJ

Głaszczki o kształcie toporków

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Autorski komentarz Jerzego Jarniewicza w ramach cyklu „Historia jednego wiersza”, towarzyszący premierze książki Mondo cane, która ukazała się w Biurze Literackim 28 czerwca 2021 roku.

WIĘCEJ

Lęk w kolorze złotym

recenzje / ESEJE Filip Łobodziński

Recenzja Filipa Łobodzińskiego towarzysząca premierze książki Marty Sokołowskiej Imperium Dzieci, która ukazuje się w Biurze Literackim 12 lipca 2021 roku.

WIĘCEJ

Dywersja, schizma, herezja

wywiady / O KSIĄŻCE Jerzy Jarniewicz Zuzanna Sala

Rozmowa Zuzanny Sali z Jerzym Jarniewiczem, towarzysząca premierze książki Mondo cane, która ukazała się w Biurze Literackim 28 czerwca 2021 roku.

WIĘCEJ

Moi Moskale

dzwieki / WYDARZENIA Andrzej Sosnowski Anna Podczaszy Bogusław Kierc Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki Jerzy Jarniewicz Julia Fiedorczuk Krzysztof Siwczyk Natalia Gorbaniewska Natalia Woroszylska Tadeusz Pióro Wiktor Woroszylski

Zapis całego spotkania autorskiego wokół antologii Moi Moskale podczas Portu Wrocław 2006.

WIĘCEJ

Mondo cane

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Fragment zapowiadający książkę Mondo cane Jerzego Jarniewicza, która ukaże się w Biurze Literackim 12 lipca 2021 roku.

WIĘCEJ

Książki z Biura: Odcinek 7 Skóra byka

nagrania / Między wierszami Filip Łobodziński Salvador Espriu

Siódmy odcinek cyklu Książki z Biura. Nagranie zrealizowano w ramach projektu Kartoteka 25.

WIĘCEJ

Świat w ogniu

nagrania / Stacja Literatura Charles Bernstein Jerzy Jarniewicz Joanna Roszak Kacper Bartczak

Spotkanie wokół książki Świat w ogniu Charlesa Bernsteina z udziałem Charlesa Bernsteina, Kacpra Bartczaka, Jerzego Jarniewicza i Joanny Roszak w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.

WIĘCEJ

Klasyka europejskiej poezji: Blake, Espriu, Todorović, Župančič

nagrania / Stacja Literatura Filip Łobodziński Jakub Kornhauser Jakub Skurtys Joanna Orska Miłosz Biedrzycki Miroljub Todorović Oton Župančič Salvador Espriu Tadeusz Sławek William Blake

Spotkanie wokół książek Wyspa na Księżycu Williama Blake’a, świnia jest najlepszym pływakiem Mirjoluba Todorovicia, Kielich upojenia Otona Župančiča oraz Skóra byka Salvadora Espriu z udziałem Tadeusza Sławka, Jakub Kornhauser, Miłosza Biedrzyckiego, Filipa Łobodzińskiego, Joanny Orskiej i Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.

WIĘCEJ

Książki z Biura: Odcinek 3 Przestworzone rzeczy

nagrania / Między wierszami Filip Łobodziński John Lennon

Trzeci odcinek cyklu Książki z Biura. Nagranie zrealizowano w ramach projektu Kartoteka 25.

WIĘCEJ

Rafał Wojaczek, który jest

dzwieki / WYDARZENIA Agnieszka Wolny-Hamkało Andrzej Sosnowski Bogusław Kierc Bohdan Zadura Darek Foks Dariusz Sośnicki Edward Pasewicz Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki Jerzy Jarniewicz Jurij Andruchowycz Krzysztof Siwczyk Maciej Malicki Maciej Melecki Marcin Sendecki Mariusz Grzebalski Marta Podgórnik Tadeusz Pióro Tomasz Majeran Tomasz Różycki Wojciech Bonowicz Zbigniew Machej

Zapis całego spotkania autorskiego poświęconego twórczości Rafała Wojaczka podczas Portu Legnica 2004.

WIĘCEJ

Lot kuli w bilardzie elektrycznym

recenzje / ESEJE Filip Łobodziński

Szkic Filipa Łobodzińskiego, towarzyszący wydaniu książki Johna Lennona Przestworzone rzeczy, w tłumaczeniu Filipa Łobodzińskiego, którą ukazała się w Biurze Literackim 30 listopada 2020 roku.

WIĘCEJ

John Lennon ścichapęk

wywiady / O KSIĄŻCE Adam Poprawa Filip Łobodziński

Rozmowa Adama Poprawy z Filipem Łobodzińskim, towarzysząca wydaniu książki Johna Lennona Przestworzone rzeczy, w tłumaczeniu Filipa Łobodzińskiego, którą ukazała się w Biurze Literackim 30 listopada 2020 roku.

WIĘCEJ

Przestworzone rzeczy (3)

utwory / zapowiedzi książek Filip Łobodziński John Lennon

Fragment zapowiadający książkę Johna Lennona Przestworzone rzeczy, w tłumaczeniu Filipa Łobodzińskiego, którą ukaże się w Biurze Literackim 9 listopada 2020 roku.

WIĘCEJ

Poetki z Wysp

dzwieki / WYDARZENIA Carol Rumens Jerzy Jarniewicz Julia Fiedorczuk Lavinia Greenlaw Marta Podgórnik

Zapis całego spotkania autorskiego Lavinii Greenlaw, Carol Rumens, Julii Fiedorczuk, Marty Podgórnik oraz Jerzego Jarniewicza podczas Portu Legnica 2004.

WIĘCEJ

Ludzie ze Stacji

nagrania / Stacja Literatura Bogusław Kierc Dawid Mateusz Jerzy Jarniewicz Karol Maliszewski Katarzyna Szaulińska Konrad Góra Łukasz Dynowski Marta Podgórnik Robert Rybicki

Spotkanie wokół książki Ludzie ze Stacji w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.

WIĘCEJ

Przestworzone rzeczy (2)

utwory / zapowiedzi książek Filip Łobodziński John Lennon

Fragment zapowiadający książkę Johna Lennona Przestworzone rzeczy, w tłumaczeniu Filipa Łobodzińskiego, którą ukaże się w Biurze Literackim 9 listopada 2020 roku.

WIĘCEJ

Przestworzone rzeczy (1)

utwory / zapowiedzi książek Filip Łobodziński John Lennon

Fragment zapowiadający książkę Johna Lennona Przestworzone rzeczy, w tłumaczeniu Filipa Łobodzińskiego, którą ukaże się w Biurze Literackim 9 listopada 2020 roku.

WIĘCEJ

Santarém, Samotność przestrzeni oraz Nie gódź się

nagrania / Stacja Literatura Andrzej Sosnowski Elizabeth Bishop Emily Dickinson Filip Łobodziński Joanna Mueller Juliusz Pielichowski Patti Smith Tadeusz Sławek

Spotkanie wokół książek Santarém Elizabeth Bishop, Samotność przestrzeni Emily Dickinson i Nie gódź się Patti Smith z udziałem Tadeusza Sławka, Filipa Łobodzińskiego, Joanny Mueller oraz Juliusza Pielichowskiego w ramach festiwalu Stacja Literatura 24.

WIĘCEJ

Kataloński poeta numer jeden

wywiady / O KSIĄŻCE Filip Łobodziński Xavier Farré Vidal

Rozmowa Xaviera Farrégo Vidala z Filipem Łobodzińskim, towarzysząca wydaniu książki Salvadora Espriu Skóra byka, w tłumaczeniu Filipa Łobodzińskiego, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 4 maja 2020 roku.

WIĘCEJ

Historia jednego przekładu, czyli ażeby dojść do Salvadora Espriu

recenzje / KOMENTARZE Filip Łobodziński

Komentarz Filipa Łobodzińskiego towarzyszący wydaniu książki Salvadora Espriu Skóra byka, w tłumaczeniu Filipa Łobodzińskiego, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 4 maja 2020 roku.

WIĘCEJ

Dowód z tożsamości i Zdania z treścią

dzwieki / WYDARZENIA Jerzy Jarniewicz Krzysztof Siwczyk

Zapis całego spotkania autorskiego Jerzego Jarniewicza i Krzysztofa Siwczyka podczas Portu Legnica 2003.

WIĘCEJ

Skóra byka i inne wiersze (2)

utwory / zapowiedzi książek Filip Łobodziński Salvador Espriu

Fragment zapowiadający książkę Salvadora Espriu Skóra byka, w tłumaczeniu Filipa Łobodzińskiego, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 4 maja 2020 roku.

WIĘCEJ

Skóra byka

utwory / zapowiedzi książek Filip Łobodziński Salvador Espriu

Fragment zapowiadający książkę Salvadora Espriu Skóra byka i inne wiersze, w tłumaczeniu Filipa Łobodzińskiego, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 4 maja 2020 roku.

WIĘCEJ

Nocna zmiana

dzwieki / WYDARZENIA Glyn Maxwell Jacek Gutorow Jerzy Jarniewicz Paweł Marcinkiewicz Simon Armitage

Zapis całego spotkania autorskiego Simona Armitage’a, Glyna Maxwella, Jacka Gutorowa, Jerzego Jarniewicza i Pawła Marcinkiewicza w trakcie festiwalu Port Legnica 2003.

WIĘCEJ

O niezgodzie w literaturze

nagrania / Stacja Literatura Beata Stasińska Filip Łobodziński Jan Rojewski Konrad Góra Rami al-Aszek

Spotkanie z udziałem Ramiego Al-Aszeka, Konrada Góry, Filipa Łobodzińskiego, Jana Rojewskiego, Beaty Stasińskiej i Magdaleny Rigamonti w ramach festiwalu Stacja Literatura 24.

WIĘCEJ

Puste noce i 100 wierszy wypisanych z języka angielskiego

nagrania / Stacja Literatura Dawid Mateusz Jerzy Jarniewicz Karol Maliszewski

Spotkanie wokół książek Puste noce i 100 wierszy wypisanych z języka angielskiego z udziałem Jerzego Jarniewicza, Karola Maliszewskiego i Dawida Mateusza w ramach festiwalu Stacja Literatura 23.

WIĘCEJ

Podważać samego siebie

wywiady / O KSIĄŻCE Filip Łobodziński Grzegorz Kwiatkowski

Rozmowa Filipa Łobodzińskiego z Grzegorzem Kwiatkowskim, towarzysząca premierze książki Karl-Heinz M. Grzegorza Kwiatkowskiego, wydanej w Biurze Literackim 18 listopada 2019 roku.

WIĘCEJ

Makijaż zaczyna się od demakijażu

wywiady / O KSIĄŻCE Jerzy Jarniewicz Joanna Orska

Rozmowa Joanny Orskiej z Jerzym Jarniewiczem, opublikowana w cyklu prezentacji najciekawszych archiwalnych tekstów z dwudziestopięciolecia festiwalu Stacja Literatura.

WIĘCEJ

Cztery krótkie wiersze dla Doroty Nieznalskiej

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Komentarz Jerzego Jarniewicza opublikowany w cyklu prezentacji najciekawszych archiwalnych tekstów z dwudziestopięciolecia festiwalu Stacja Literatura.

WIĘCEJ

Wąskie gardło klepsydry

wywiady / O PISANIU Jerzy Jarniewicz Mark Ford Piotr Sommer

Rozmowa Jerzego Jarniewicza i Piotra Sommera z Markiem Fordem opublikowana w cyklu prezentacji najciekawszych archiwalnych tekstów z dwudziestopięciolecia festiwalu Stacja Literatura.

WIĘCEJ

Poeci z Wysp 2002

dzwieki / WYDARZENIA Andrzej Sosnowski Jerzy Jarniewicz Mark Ford Stephen Romer

Zapis całego spotkania Marka Forda, Stephena Romera, Jerzego Jarniewicza i Andrzeja Sosnowskiego podczas festiwalu Port Legnica 2002.

WIĘCEJ

Obcy astronom

nagrania / Stacja Literatura Anna Skrobiszewska Filip Łobodziński Rafał Skonieczny

Spotkanie wokół książki Obcy astronom Grzegorza Ciechowskiego z udziałem Anny Skrobiszewskiej, Rafała Skoniecznego i Filipa Łobodzińskiego w ramach festiwalu Stacja Literatura 23.

WIĘCEJ

Pieśń torby na pawia i Tarantula

nagrania / Stacja Literatura Bob Dylan Filip Łobodziński Jerzy Jarniewicz Nick Cave Tadeusz Sławek

Spotkanie autorskie wokół książek Tarantula Boba Dylana oraz Pieśń torby na pawia Nicka Cave’a z udziałem tłumaczy Filipa Łobodzińskiego i Tadeusza Sławka w ramach festiwalu Stacja Literatura 23. Prowadzenie Jerzy Jarniewicz.

WIĘCEJ

Poza czasem, poza stylem

wywiady / O KSIĄŻCE Aleksandra Olszewska Artur Burszta Filip Łobodziński

Rozmowa Artura Burszty i Oli Olszewskiej z Filipem Łobodzińskim, towarzysząca wydaniu książki Patti Smith Nie gódź się, która ukazała się w Biurze Literackim 18 lutego 2019 roku.

WIĘCEJ

Niepoznaki i Przewodnik dla bezdomnych niezależnie od miejsca zamieszkania

dzwieki / WYDARZENIA Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki Jerzy Jarniewicz

Zapis całego spotkania Jerzego Jarniewicza i Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego podczas Portu Legnica 2000.

WIĘCEJ

Nie gódź się (2)

utwory / zapowiedzi książek Filip Łobodziński Patti Smith

Fragment zapowiadający książkę Nie gódź się Patti Smith, w tłumaczeniu Filipa Łobodzińskiego, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 28 lutego 2019 roku.

WIĘCEJ

Na trzech calach kwadratowych

wywiady / O PISANIU Craig Raine Jerzy Jarniewicz

Rozmowa Jerzego Jarniewicza z Craigem Rainem, towarzysząca wydaniu antologii 100 wierszy wypisanych z języka angielskiego, w wyborze i przekładzie Jerzego Jarniewicza, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 24 września 2018 roku.

WIĘCEJ

Nie gódź się (1)

utwory / zapowiedzi książek Filip Łobodziński Patti Smith

Fragment zapowiadający książkę Nie gódź się Patti Smith, w tłumaczeniu Filipa Łobodzińskiego, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 28 lutego 2019 roku.

WIĘCEJ

Wiersze młodsze od bomb

recenzje / ESEJE Jerzy Jarniewicz

Szkic Jerzego Jarniewicza towarzyszący wydaniu antologii 100 wierszy wypisanych z języka angielskiego, w wyborze i przekładzie Jerzego Jarniewicza, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 24 września 2018 roku.

WIĘCEJ

Wrażliwość wiersza

wywiady / O KSIĄŻCE Jerzy Jarniewicz Juliusz Pielichowski

Rozmowa Juliusza Pielichowskiego z Jerzym Jarniewiczem na temat antologii 100 wierszy wypisanych z języka angielskiego, w wyborze i przekładzie Jerzego Jarniewicza, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 24 września 2018 roku.

WIĘCEJ

Poezja i sztuka rozpruwania ubrań

wywiady / O PISANIU Jerzy Jarniewicz Seamus Heaney

Rozmowa Jerzego Jarniewicza z Seamus Heaney, towarzysząca wydaniu antologii 100 wierszy wypisanych z języka angielskiego, w wyborze i przekładzie Jerzego Jarniewicza, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 24 września 2018 roku.

WIĘCEJ

Testowanie Heaneya

recenzje / IMPRESJE Jerzy Jarniewicz

Esej Jerzego Jarniewicza na temat poezji Seamusa Heaneya, towarzyszący wydaniu antologii 100 wierszy wypisanych z języka angielskiego, w wyborze i przekładzie Jerzego Jarniewicza, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 24 września 2018 roku.

WIĘCEJ

Inspiracje dla wierszy

nagrania / Między wierszami Andrzej Sosnowski Jerzy Jarniewicz

Jerzy Jarniewicz i Andrzej Sosnowski zdradzają, z której strony nadchodzi inspiracja dla wiersza.

WIĘCEJ

Mińsk, czyli Casablanca

wywiady / O PISANIU Jerzy Jarniewicz Lavinia Greenlaw

Rozmowa Jerzego Jarniewicza z Lavinią Greenlaw, towarzysząca wydaniu antologii 100 wierszy wypisanych z języka angielskiego, w wyborze i przekładzie Jerzego Jarniewicza, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 24 września 2018 roku.

WIĘCEJ

Poezja z nagrodami: Puste noce

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Jerzy Jarniewicz odpowiada na pytania w ankiecie dotyczącej książki Puste noce, wydanej w wersji elektronicznej w Biurze Literackim 12 września 2018 roku. Książka ukazuje się w ramach akcji „Poezja z nagrodami”.

WIĘCEJ

Pogotowie literackie 2012: Jerzy Jarniewicz

nagrania / Ukryta kamera Jerzy Jarniewicz

Zapis zajęć warsztatowych Jerzego Jarniewicza z 4 października 2012 roku. Autor omawia swój własny wiersz “Nike w kawałkach”.

WIĘCEJ

100 wierszy wypisanych z języka angielskiego (3)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Fragment zapowiadający antologię 100 wierszy wypisanych z języka angielskiego, w wyborze i przekładzie Jerzego Jarniewicza, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 15 października 2018 roku.

WIĘCEJ

100 wierszy wypisanych z języka angielskiego (2)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Fragment zapowiadający antologię 100 wierszy wypisanych z języka angielskiego, w wyborze i przekładzie Jerzego Jarniewicza, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 15 października 2018 roku.

WIĘCEJ

100 wierszy wypisanych z języka angielskiego (1)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Fragment zapowiadający antologię 100 wierszy wypisanych z języka angielskiego, w wyborze i przekładzie Jerzego Jarniewicza, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 15 października 2018 roku.

WIĘCEJ

Sankcje (2)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Fragment zapowiadający książkę Sankcje Jerzego Jarniewicza, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 21 maja 2018 roku.

WIĘCEJ

Sankcje (1)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Fragment zapowiadający książkę Sankcje Jerzego Jarniewicza, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 21 maja 2018 roku.

WIĘCEJ

Polarną nocą i po drugiej stronie lustra

wywiady / O KSIĄŻCE Dawid Mateusz Filip Łobodziński

Rozmowa Dawida Mateusza z Filipem Łobodzińskim, towarzysząca premierze książki Tarantula Boba Dylana w przekładzie Filipa Łobodzińskiego, wydanej nakładem Biura Literackiego 15 stycznia 2018 roku.

WIĘCEJ

Muzyka z poezją

nagrania / Stacja Literatura Bob Dylan Filip Łobodziński Kamil Sipowicz Patti Smith

Spotkanie autorskie “Muzyka z poezją” wokół książek Duszny kraj Boba Dylana i Tańczę boso Patti Smith z udziałem tłumacza Filipa Łobodzińskiego w ramach festiwalu Stacja Literatura 22. Prowadzenie Kamil Sipowicz.

WIĘCEJ

Pan z Tamburynem

nagrania / Stacja Literatura Bob Dylan Filip Łobodziński

Koncert piosenek Boba Dylana z książki “Duszny kraj” z udziałem Filipa Łobodzińskiego i Jacka Wąsowskiego w Aparthotelu Czarna Góra w ramach festiwalu Stacja Literatura 22.

WIĘCEJ

Wiersz jest synonimem czasu

wywiady / O KSIĄŻCE Anna Adamowicz Jerzy Jarniewicz

Rozmowa Anny Adamowicz z Jerzym Jarniewiczem, towarzysząca premierze książki Puste noce, wydanej nakładem Biura Literackiego 4 grudnia 2017 roku.

WIĘCEJ

Bieżnia

dzwieki / RECYTACJE Jerzy Jarniewicz

Wiersz z tomu Makijaż, zarejestrowany podczas spotkania “Hotel, makijaż, piosenki” na festiwalu Port Wrocław 2010.

WIĘCEJ

Skądinąd

nagrania / Z Fortu do Portu Jerzy Jarniewicz

Wiersze z książki Skądinąd (1977-2007), gromadzącej dotychczasowy dorobek poetycki autora. Spotkanie w ramach festiwalu Port Wrocław 2008.

WIĘCEJ

Tarantula (2)

utwory / zapowiedzi książek Bob Dylan Filip Łobodziński

Fragment zapowiadający książkę Tarantula Boba Dylana, w przekładzie Filipa Łobodzińskiego, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 8 stycznia 2018 roku.

WIĘCEJ

Tarantula (1)

utwory / zapowiedzi książek Bob Dylan Filip Łobodziński

Fragment zapowiadający książkę Tarantula Boba Dylana, w przekładzie Filipa Łobodzińskiego, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 8 stycznia 2018 roku.

WIĘCEJ

Puste noce (2)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Fragment zapowiadający książkę Puste noce Jerzego Jarniewicza, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 4 grudnia 2017 roku.

WIĘCEJ

Puste noce (1)

utwory / zapowiedzi książek Jerzy Jarniewicz

Fragment zapowiadający książkę Puste noce Jerzego Jarniewicza, która ukaże się nakładem Biura Literackiego 4 grudnia 2017 roku.

WIĘCEJ

Makijaż

dzwieki / AUDYCJE Jerzy Jarniewicz

Audycja poświęcona premierze książki Makijaż Jerzego Jarniewicza z udziałem autora.

WIĘCEJ

Boso, ale w akordach

recenzje / ESEJE Filip Łobodziński

Recenzja Filipa Łobodzińskiego towarzysząca premierze książki Tańczę boso Patti Smith, wydanej w Biurze Literackim 7 sierpnia 2017.

WIĘCEJ

Tańczę boso (2)

utwory / zapowiedzi książek Filip Łobodziński Patti Smith

Fragment zapowiadający książkę Tańczę boso Patti Smith w tłumaczeniu Filipa Łobodzińskiego, która ukaże się w Biurze Literackim 7 sierpnia 2017 roku.

WIĘCEJ

Debiuty dawniej

nagrania / Stacja Literatura Adam Lipszyc Anna Wasilewska Hanna Igalson-Tygielska James JOYCE Jerzy Jarniewicz Nathalie Sarraute Raymond Queneau Szymon Żuchowski Tommaso Landolfi

Spotkanie autorskie z udziałem Hanny Igalson-Tygielskiej, Jerzego Jarniewicza, Anny Wasilewskiej, Szymona Żuchowskiego i Adama Lipszyca w ramach festiwalu Stacja Literatura 21.

WIĘCEJ

Like a Rolling Stone. Spowiedź tłumacza

recenzje / KOMENTARZE Filip Łobodziński

Komentarz Filipa Łobodzińskiego o trudnościach z tłumaczeniem Boba Dylana, towarzyszący premierze książki Duszny kraj, wydanej w Biurze Literackim 20 lutego 2017 roku.

WIĘCEJ

Nowe Głosy z Europy 2016: Proza

nagrania / Stacja Literatura Ciwanmerd Kulek Erika Fatland Jerzy Jarniewicz Rumena Bužarovska Zoran Pilić

Zapis spotkania autorskiego “Nowe głosy z Europy 2016: Proza”, w którym udział wzięli Jerzy Jarniewicz, Rumena Bužarovska, Erika Fatland, Ciwanmerd Kulek i Zoran Pilić. Spotkanie odbyło się w ramach festiwalu literackiego Stacja Literatura 21.

WIĘCEJ

Przyziemna metafizyka

wywiady / O KSIĄŻCE Adam Poprawa Jerzy Jarniewicz

Rozmowa Jerzego Jarniewicza z Adamem Poprawą, towarzysząca premierze książki Epifanie Jamesa Joyce’a, wydanej w Biurze Literackim 23 sierpnia 2016 roku.

WIĘCEJ

Dyskusja “Czy poezja może zmienić świat?”

nagrania / Między wierszami Anna Podczaszy Bohdan Zadura Jerzy Jarniewicz Krzysztof Siwczyk Tomasz Broda Zbigniew Machej

Krzysztof Siwczyk, Anna Podczaszy, Bohdan Zadura, Jerzy Jarniewicz, Zbigniew Machej oraz Tomasz Broda o tym, czy poezja to próba “dania w pysk światu”, czy może jego zmiany?

WIĘCEJ

Trzy fundamentalne pytania o Joyce’a

wywiady / O KSIĄŻCE Jerzy Jarniewicz Przemysław Rojek

Rozmowa Przemysława Rojka z Jerzym Jarniewiczem, towarzysząca premierze książki Portret artysty w wieku młodzieńczym, wydanej w Biurze Literackim 30 maja 2016 roku.

WIĘCEJ

Język sportretowany

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Komentarz Jerzego Jarniewicza w ramach cyklu „Historia jednego tłumaczenia”, towarzyszący premierze książki Portret artysty w wieku młodzieńczym, wydanej w Biurze Literackim 30 maja 2016 roku.

WIĘCEJ

Mokry parkiet

dzwieki / RECYTACJE Jerzy Jarniewicz

Wiersz z tomu Makijaż, zarejestrowany podczas spotkania “Hotel, makijaż, piosenki” na festiwalu Port Wrocław 2010.

WIĘCEJ

Rozmowa o książce Sposoby na zaśnięcie

wywiady / O KSIĄŻCE Anna Podczaszy Bohdan Zadura Filip Zawada Jerzy Jarniewicz Joanna Mueller Marianna Sztyma Tomasz Broda Zbigniew Machej

Dzieci zadają pytania autorom i autorkom książki Sposoby na zaśnięcie, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 13 lipca 2015 roku.

WIĘCEJ

Komentarz do wiersza "Chemia organiczna dla początkujących"

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Autorski komentarz Jerzego Jarniewicza do wiersza z książki Woda na Marsie, która ukazała się 25 maja nakładem Biura Literackiego.

WIĘCEJ

Marsjańska gościnność

wywiady / O KSIĄŻCE Jerzy Jarniewicz Joanna Mueller

Rozmowa Joanny Mueller z Jerzym Jarniewiczem towarzysząca premierze książki Woda na Marsie, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 25 maja 2015 roku.

WIĘCEJ

Recenzja Radości

recenzje / ESEJE Filip Łobodziński

Recenzja Filipa Łobodzińskiego z książki Radości Grzegorza Kwiatkowskiego.

WIĘCEJ

Nike w kawałkach

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Autorski komentarz Jerzego Jarniewicza do wiersza „Nike w kawałkach” z książki Na dzień dzisiejszy i chwilę obecną.

WIĘCEJ

Przed słowem: Kamienie w strumieniu, pismo na piasku

recenzje / IMPRESJE Jerzy Jarniewicz

Esej Jerzego Jarniewicza towarzyszący premierze książki Kolejowe dzieci Seamusa Heaney’a.

WIĘCEJ

Otwieranie klatki Cage’a, czyli nic w obszarze wolności

recenzje / IMPRESJE Jerzy Jarniewicz

Esej Jerzego Jarniewicza towarzyszący premierze książki Przeludnienie i sztuka Johna Cage’a.

WIĘCEJ

Studium temperamentu

recenzje / ESEJE Jerzy Jarniewicz

Recenzja Jerzego Jarniewicza z książki Studium temperamentu Ronalda Firbanka.

WIĘCEJ

Elegia do lodziarza

recenzje / IMPRESJE Jerzy Jarniewicz

Esej Jerzego Jarniewicza towarzyszący premierze książki Od kwietnia do kwietnia Michael Longley’a.

WIĘCEJ

Plusk, czyli "być" w jednym wierszu Williama Carlosa Williamsa

recenzje / IMPRESJE Jerzy Jarniewicz

Esej Jerzego Jarniewicza o wierszach Williama Carlosa Williamsa.

WIĘCEJ
O Zebranych

O Zebranych

recenzje / NOTKI I OPINIE Agnieszka Wolny-Hamkało Jakub Winiarski Jerzy Jarniewicz Justyna Sobolewska Maciej Robert Tomasz Majeran

Komentarze Jerzego Jarniewicza, Tomasza Majerana, Macieja Roberta, Justyny Sobolewskiej, Jakuba Winiarskiego, Agnieszki Wolny-Hamkało, Henryka Zbierskiego.

WIĘCEJ

Emo, [stoję na moście]

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Autorski komentarz Jerzego Jarniewicza do wierszy z książki Skądinąd (1977-2007).

WIĘCEJ

O Dobrych manierach

recenzje / NOTKI I OPINIE Jerzy Jarniewicz Julia Szychowiak Marta Podgórnik

Komentarze Julii Szychowiak, Marty Podgórnik, Jerzego Jarniewicza.

WIĘCEJ

O Pieśniach Muniny Schwartz vel Adabisi

recenzje / NOTKI I OPINIE Edward Pasewicz Jerzy Jarniewicz Marta Podgórnik

Komentarze Jerzego Jarniewicza, Franka L. Vigody, Marty Podgórnik i Edwarda Pasewicza.

WIĘCEJ

Cały ten świat oranżady

wywiady / O KSIĄŻCE Artur Burszta Jerzy Jarniewicz

Rozmowa Artura Burszty z Jerzym Jarniewiczem, towarzysząca premierze książki Oranżada, wydanej w Biurze Literackim 28 września 2005 roku.

WIĘCEJ

Wiersz ostatni, Wiersz, Tchnienie, W czwartki…, Cafe Cobro, Paszport Nansena, Dziś rano…, [stoję na moście]

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Autorski komentarz Jerzego Jarniewicza do wierszy z książki Niepoznaki.

WIĘCEJ

Rewizja osobista, Frutti di mare, Kronika sportowa, Martwa kultura oliwkami, Evviva (wiersz trzeci)

recenzje / KOMENTARZE Jerzy Jarniewicz

Autorski komentarz Jerzego Jarniewicza do wierszy z książki Dowód z tożsamości.

WIĘCEJ

Muzyka z poezją

nagrania / Stacja Literatura Bob Dylan Filip Łobodziński Kamil Sipowicz Patti Smith

Spotkanie autorskie “Muzyka z poezją” wokół książek Duszny kraj Boba Dylana i Tańczę boso Patti Smith z udziałem tłumacza Filipa Łobodzińskiego w ramach festiwalu Stacja Literatura 22. Prowadzenie Kamil Sipowicz.

WIĘCEJ

Pan z Tamburynem

nagrania / Stacja Literatura Bob Dylan Filip Łobodziński

Koncert piosenek Boba Dylana z książki “Duszny kraj” z udziałem Filipa Łobodzińskiego i Jacka Wąsowskiego w Aparthotelu Czarna Góra w ramach festiwalu Stacja Literatura 22.

WIĘCEJ

Duszny kraj (1)

utwory / zapowiedzi książek Bob Dylan

Fragment książki Duszny kraj Boba Dylana, która ukaże się w przekładzie Filipa Łobodzińskiego w Biurze Literackim.

WIĘCEJ

Dylan z polskim paszportem

recenzje / ESEJE Piotr Bratkowski

Recenzja Piotra Bratkowskiego, towarzysząca premierze książki Duszny kraj Boba Dylana w tłumaczeniu Filipa Łobodzińskiego, wydanej w Biurze Literackim 20 lutego 2017 roku.

WIĘCEJ

Like a Rolling Stone. Spowiedź tłumacza

recenzje / KOMENTARZE Filip Łobodziński

Komentarz Filipa Łobodzińskiego o trudnościach z tłumaczeniem Boba Dylana, towarzyszący premierze książki Duszny kraj, wydanej w Biurze Literackim 20 lutego 2017 roku.

WIĘCEJ

Duszny kraj (2)

utwory / zapowiedzi książek Bob Dylan

Fragment książki Duszny kraj Boba Dylana, która ukaże się w przekładzie Filipa Łobodzińskiego w Biurze Literackim.

WIĘCEJ

Konceptualizm podwójnie fizyczny

recenzje / ESEJE Joanna Orska

Recenzja Joanny Orskiej, towarzysząca premierze książki Bagaż Jerzego Jarniewicza, wydanej w Biurze Literackim 6 marca 2023 roku.

WIĘCEJ

Autokreacja postkonfesyjna i jej program nieczysty

recenzje / ESEJE Kacper Bartczak

Recenzja Kacpra Bartczaka, towarzysząca premierze książki Bagaż Jerzego Jarniewicza, wydanej w Biurze Literackim 6 marca 2023 roku.

WIĘCEJ

O tym, co mogło zajść, gdyby zajść miało, tej nocy

recenzje / ESEJE Jakub Skurtys

Recenzja Jakuba Skurtysa towarzysząca premierze książki Mondo cane Jerzego Jarniewicza, która ukazała się w Biurze Literackim 28 czerwca 2021 roku.

WIĘCEJ

Dywersja, schizma, herezja

wywiady / O KSIĄŻCE Jerzy Jarniewicz Zuzanna Sala

Rozmowa Zuzanny Sali z Jerzym Jarniewiczem, towarzysząca premierze książki Mondo cane, która ukazała się w Biurze Literackim 28 czerwca 2021 roku.

WIĘCEJ

Wysokie morza

recenzje / ESEJE Adam Poprawa

Recenzja Adama Poprawy książki Puste noce Jerzego Jarniewicza, wydanej nakładem Biura Literackiego 4 grudnia 2017 roku.

WIĘCEJ

Zbiegi okoliczności

recenzje / ESEJE Zuzanna Sala

Recenzja Zuzanny Sali książki Puste noce Jerzego Jarniewicza, wydanej nakładem Biura Literackiego 4 grudnia 2017 roku.

WIĘCEJ

Zmienne kadry

recenzje / ESEJE Marcin Orliński

Recenzja Marcina Orlińskiego z książki Jerzego Jarniewicza Na dzień dzisiejszy i chwilę obecną, która ukazała się na stronie marcinorlinski.pl.

WIĘCEJ

Rekonstrukcja podmiotu

recenzje / IMPRESJE Grzegorz Tomicki

Esej Grzegorza Tomickiego towarzyszący premierze książki Woda na Marsie Jerzego Jarniewicza, która ukazała się 25 maja 2015 roku nakładem Biura Literackiego.

WIĘCEJ

"Szturm na Pałac Zimowy"

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recenzja Anny Kałuży z książki Na dzień dzisiejszy i chwilę obecną Jerzego Jarniewicza.

WIĘCEJ

Lęk przed sztucznością

recenzje / ESEJE Michał Larek

Recenzja Michała Larka z książki Makijaż Jerzego Jarniewicza.

WIĘCEJ

Irlandzki mit odzyskany

recenzje / ESEJE Magdalena Stępień

Recenzja Magdaleny Stępień z książki Sześć poetek irlandzkich Jerzego Jarniewicza.

WIĘCEJ

Sytuacje paradoksalne

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recenzja Anny Kałuży z książki Skądinąd (1977-2007) Jerzego Jarniewicza.

WIĘCEJ

Dzieci dorosły

recenzje / ESEJE Tomasz Cieślak-Sokołowski

Recenzja Tomasza Cieślaka-Sokołowskiego z książki Od pieśni do skowytu. Szkice o poetach amerykańskich Jerzego Jarniewicza.

WIĘCEJ

Dominuje technika "makijażu"

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recenzja Anny Kałuży z książki Makijaż Jerzego Jarniewicza.

WIĘCEJ

Raz jeszcze, po słowie, w otwartych drzwiach (fragment)

recenzje / ESEJE Jacek Gutorow

Recenzja Jacka Gutorowa z książki Makijaż Jerzego Jarniewicza.

WIĘCEJ

Co zgrzyta w języku miłości?

recenzje / ESEJE Jakub Winiarski

Recenzja Jakuba Winiarskiego z książki Makijaż Jerzego Jarniewicza.

WIĘCEJ

O Od pieśni do skowytu

recenzje / NOTKI I OPINIE Agnieszka Wolny-Hamkało Edward Pasewicz Grzegorz Jankowicz Tadeusz Pióro

Komentarze Grzegorza Jankowicza, Edwarda Pasewicza, Tadeusza Pióro, Agnieszki Wolny-Hamkało.

WIĘCEJ

O Skądinąd

recenzje / NOTKI I OPINIE Dagmara Sumara Julia Szychowiak Justyna Sobolewska Kamil Zając Karol Maliszewski

Komentarze Julii Szychowiak, Karola Maliszewskiego, Justyny Sobolewskiej, Dagmary Sumary, Kamila Zająca.

WIĘCEJ

Wymknąć się każdemu bogu

recenzje / IMPRESJE Kacper Bartczak

Recenzja Kacpra Bartczaka z książki Dowód z tożsamości Jerzego Jarniewicza.

WIĘCEJ