wywiady / O KSIĄŻCE

Żywa obecność

Bogusława Sochańska

Joanna Mueller

Rozmowa Joanny Mueller z Bogusławą Sochańską, towarzysząca premierze książki Bojownicy bez broni Mortena Nielsena, wydanej w Biurze Literackim 20 września 2021 roku.

Biuro Literackie kup książkę na poezjem.pl

Joanna Mueller: Bogusiu, zaczynamy rozmowę 29 sierpnia 2021 roku, czyli dokładnie w rocznicę tragicznej śmierci Mortena Nielsena, który 29 sierpnia 1944 roku został przypadkowo postrzelony podczas nauki obsługi pistoletu. Książka Bojownicy bez broni w Twoim przekładzie, zawierająca czterdzieści i cztery wiersze duńskiego twórcy, zapewne dziś trafi do drukarni. Wiem, że zależało Ci na tej właśnie liczbie tekstów w tomie, ja z kolei przywiązuję wagę do znaczących dat – czy są jakieś inne znaki, które sprawiły, że trafiłaś na tego poetę, a on trafił na Ciebie? Jakie są Twoje z nim przygody, bliższe i dalsze związki z Nielsenem?

Bogusława Sochańska: W tym przypadku również to daty miały kluczowe znaczenie, nawet je sobie wypisałam:

Morten Nielsen: 3.01.1922–29.08.1944

Krzysztof Kamil Baczyński: 22.01.19214.08.1944

Tadeusz Gajcy: 4.02.192216.08.1944.

Zapadłam na Nielsena jeszcze na studiach, gdy bardzo ważny był dla mnie Baczyński, wojna była jeszcze blisko, poprzez opowieści rodziców, lektury i filmy, jakby się ją samemu przeżyło. Ale o ile Baczyński z czasem odszedł w przeszłość, o tyle Nielsen został mi z tyłu głowy. Za to teraz, gdy zabrałam się za tłumaczenie jego wierszy, odkryłam dla siebie Gajcego – nie wiem, dlaczego wtedy, przed laty, Baczyński jakoś go w moim odbiorze przyćmiewał. O tłumaczeniu Nielsena myślałam od początku, od wielu lat, zawsze jednak rodziło się tyle innych projektów… Więc gdy Biuro Literackie poprosiło mnie o zaproponowanie duńskiego poety, pomyślałam: to jest ten czas, nadszedł.

Książka Mortena Nielsena ukazuje się w biurowej serii „Klasycy europejskiej poezji” – to siódma pozycja po tomach Blake’a, Espriu, Župančiča, Todorovicia, Wernischa i Ondruša. W serii tej prezentujemy najważniejszych poetów z danych kręgów kulturowych, którzy w Polsce byli dotąd raczej nieznani, a w swoich krajach często też nie są twórcami uznanymi za „kanonicznych”. A jak jest w Danii z Nielsenem? Wiem, że jeden z jego wierszy znalazł się w 2005 roku wśród trzydziestu pięciu najważniejszych utworów z całego dorobku duńskiej literatury, co dowodzi obecności autora w kanonie. Podobno też któryś z wierszy Nielsena zna każde duńskie dziecko. Interesuje mnie jednak „żywa obecność” tego poety – czy traktuje się go raczej jako ubrązowionego wieszcza, kogoś „uświęconego” tragiczną śmiercią, trochę jak u nas Baczyńskiego czy Gajcego, czy jednak Nielsen – choć należy do kanonu – jakoś od niego odstaje, rozbija go, przekształca, nie daje się zamknąć w martyrologicznej legendzie?

I tak, i nie. W Danii w ogóle nie ma martyrologicznej legendy, bo nie było martyrologii, nie było tragedii, było tylko uczucie poniżenia, a i to nieporównywalne do tego, jakiego doświadczyli Polacy, zwłaszcza zaś Żydzi. Ale było też coś, czego my – do niedawna – nie znaliśmy w ogóle: wstyd i potrzeba rozliczenia się z grzechów. Duńczycy nie podjęli otwartej walki z okupantem i tym sposobem uratowali zasoby materialne oraz biologiczne, a co za tym idzie: intelektualny potencjał kraju, uratowano de facto jego przyszłość – cokolwiek by o takiej postawie nie myśleć. Dopiero po dłuższym czasie zawiązał się ruch oporu i było w nim aktywnych naprawdę niewiele osób. Zginęło ich około pół tysiąca, wśród nich Morten Nielsen. I, jak to bywa, jego śmierć niejako podbudowała legendę tego ruchu oporu, wzmocniła ją, zwłaszcza że poeta brał udział w organizowaniu przerzutu Duńczyków żydowskiego pochodzenia do Szwecji, co ich uratowało.

Jednak jego tragiczna śmierć odcisnęła się w kulturze duńskiej inną pieczęcią niż u nas śmierć Baczyńskiego i Gajcego (zresztą bardziej Baczyńskiego – ach, ten nasz romantyzm!). Najważniejszy bodaj badacz i znawca twórczości Nielsena, Torben Brostrøm, napisał w przedmowie do kolejnego wydania wyboru jego wierszy w 2002 roku, że wprawdzie poetę doceniono od razu po ukazaniu się w 1943 roku Bojowników bez broni, były znakomite recenzje i wkrótce dodruk, ale tak naprawdę stał się powszechnie znany dwa lata później, gdy – cytuję – „wybuchł pokój” i Dania musiała się rozliczyć z okresu kolaboracji z Niemcami w latach 1940–1943. Brostrøm pisał: „Pastorzy głosili kazania, dyrektorzy szkół i rektorzy wygłaszali przemówienia na zakończenie roku szkolnego, kronikarze pisali. A kiedy musieli znaleźć światło w ciemności, przywoływali Mortena Nielsena. Cytowali jego wiersze i pokazywali go jako wzór do naśladowania. Teraz nie był już tylko utalentowanym poetą, który zginął przedwcześnie. Stał się symbolem – zarówno dlatego, że pisał wiersze, które przeniosły przez te niegodne lata najczystszą godność, jak i dlatego, że zakończył życie we właściwym czasie i we właściwym miejscu”. Historyk literatury sugeruje więc, że Duńczycy poprawiali sobie samopoczucie po zakończeniu wojny, w której walczyło tak niewielu spośród nich, a byli i tacy, którzy stali zbrojnie po stronie Niemiec. Zatem tak, „ubrązowiono” Nielsena wtedy, ale wydaje mi się, że dziś Duńczycy postrzegają go przede wszystkim jako poetę tragicznego, który zginął młodo, wielki talent, który zgasł, zanim zdążył rozwinąć skrzydła, natomiast fakt, że stracił życie przez to, że działał w ruchu oporu, chyba ma już drugorzędne znaczenie.

Wszystko też wskazuje na to, że spośród dzieł Nielsena powszechnie pamięta się dziś nie wiersze poświęcone walce i śmierci, tylko te mówiące o zachłyśnięciu się przyrodą, miłością. Świadczy o tym choćby wspomniany przez Ciebie utwór „Chwila”, który w 2005 roku wszedł do kanonu kultury duńskiej – jest w nim zachwyt nad urodą świata, a wybrano, jak sądzę, właśnie ten, bo sytuacja, którą opisuje, wpisana jest w czas wojny; ten wiersz obrazuje więc dwutorowość wyróżniającą twórczość Nielsena (zresztą również Baczyńskiego i Gajcego): motywy związane z wojną, a obok młodzieńcze urzeczenie przyrodą, miłością, erotyką.

Ale pytasz o „żywą obecność”. Nasz świat zmienił się dramatycznie w ciągu ostatnich dwudziestu lat, zastanawiam się więc, czy ta żywa obecność Nielsena w świadomości Duńczyków, którą obserwowałam w latach 70., 80., i 90., nadal jest faktem na taką skalę… A jednak! Przecież świadczy o tym sam fakt wybrania go do kanonu jako jednego z trzydziestu pięciu duńskich twórców pióra. Poza tym w programie szkolnym jest wiersz „Los”, który ukazuje psychologiczny mechanizm przystąpienia młodego człowieka do partii nazistowskiej współpracującej z Niemcami – bo w Danii była taka partia. Ten wiersz, podobnie jak większość pozostałych, ma walor uniwersalny i będzie aktualny zawsze – widzimy zresztą podobne mechanizmy dziś, u nas i gdzie indziej, przyłączanie się do zła, żeby podreperować własne ego, własną nijakość albo poczucie, że jest się zmarginalizowanym.

Gdy szukałam w sieci informacji na temat Nielsena w kontekście jego działalności w podziemiu, oprócz wiersza „Los” napotykałam wielokrotnie króciutki wiersz o wiośnie i o szczęściu, a kilka dni temu, podczas kolacji pożegnalnej kończącej spotkania tłumaczy literatury duńskiej, które odbyły się w Aalborgu, rodzinnym mieście Nielsena, jeden z organizatorów zacytował ów tekst z pamięci, spontanicznie. Świadczy to o tym, że Nielsen jest znany powszechnie. Nawiasem mówiąc, żal mi, że tego wiersza nie ma w moim wyborze – nie dało się przełożyć go na tyle przekonująco, żeby mógł zachwycić polskiego czytelnika tak samo, jak zachwyca Duńczyków.

Książkę Bojownicy bez broni zamyka wiersz „Święta odwaga”, w którym Nielsen przeciwstawia się martyrologicznej narracji uświęcającej wojenne bohaterstwo. Pisze: „Walczyliśmy może jak bohaterzy,/ konaliśmy – drgające mięso”. I dalej: „A to, co zwiecie przestrzenią godności,/ było otchłanią krwi i gówna”. Wreszcie apeluje: „Lecz proszę, ściszcie ton,/ rozprawiając o odwadze i bohaterze”. Uderzyło mnie, jak bardzo ten tekst przypomina coroczne pierwszosierpniowe awantury o wiersze Świrszczyńskiej, która – nie negując bohaterstwa powstańców warszawskich – pokazywała wojnę także z perspektywy „drgającego mięsa”. Czy umieszczenie tego tekstu jako ostatniego w książce, zatem w pewnej mierze kluczowego, jest z Twojej strony świadomym gestem, próbą wejścia w dyskusję z tymi, dla których rozprawianie o odwadze i bohaterstwie jest dzisiaj w Polsce niemal narodowym sportem?

Cieszę się, że tak to odczytałaś – tak, taka była moja intencja. Nie mogę się pogodzić z faktem, że akceptuje się i gloryfikuje decyzję – przepraszam – starych mężczyzn, żeby nie wyrazić się dosadniej, o narażeniu na śmierć tysięcy młodych ludzi, kwiatu tego narodu, mówiąc językiem zwolenników takiego myślenia. Natomiast decyzję tych młodych ludzi rozumiem doskonale i w pełni akceptuję, bo kto miał w sobie dumę, godność, honor, serce, miłość, wrażliwość, poczucie osobistej odpowiedzialności, ten nie miał wyjścia, musiał walczyć – ale nikt nie powinien go do tego zachęcać, tego zbiorowego samobójstwa organizować. I przyczyną takiej mojej opinii w tej sprawie nie jest to, że nie byłoby mnie, moich dzieci ani wnuków na tym świecie, gdyby nie łut szczęścia, a potem szaleńczy odruch mojego ojca, który był porucznikiem AK i cudem przeżył w powstaniu. Nie był już młodzieńcem, miał trzydzieści lat, ale jako oficer i patriota po prostu musiał – choć przecież nie musiał! – iść do powstania spod Łowicza, gdzie mieszkał wysiedlony do GG jak większość inteligencji z Wielkopolski, i szkolił do walki w lesie chłopców spalonych w Warszawie, którzy, już wyszkoleni, szli potem do partyzantki.

Nielsen wyraża ten problem w sposób doskonały, lepiej i prościej się nie da. To jeden z jego ważniejszych dla mnie wierszy.

W posłowiu piszesz o różnicy doświadczeń wojennych ludzi w Danii i w Polsce. Różna na pewno jest też pamięć historyczna, która zapisała się w kolejnych – powojennych już – pokoleniach. Powiedz, jak w duńskiej pamięci historycznej, a chodzi mi tu też o historię literatury i kultury, zapisał się Nielsen? I czy Twoim zdaniem przekład jego wierszy na polski pozwoli czytelnikom nad Wisłą przeczytać inaczej także swoją historyczną chwałę i traumę?

Może najpierw dwa słowa o pamięci historycznej w Danii w ogóle, oczywiście w kontekście ostatniej wojny. Otóż ja tu nieledwie wychwalam Duńczyków za to, że w 1939 roku nie rzucili się do walki obronnej, by bez sensu nie narażać życia ludzi i dorobku pokoleń, tylko na trzeźwo rozważyli swoje szanse – jednak wielu z nich miało z tego powodu kaca od początku, potem czuła się tak zapewne większość narodu, dla części starszego pokolenia nadal jest to problemem, nie raz miałam z Duńczykami rozmowy na ten temat. Zresztą to samo odnosi się do stanu ich ducha po pierwszej wojnie, która także ich ominęła, a nawet się na niej wzbogacili: produkowali miliony puszek z żywnością. Nielsen pisał o kacu swojego pokolenia w tym kontekście nie tylko w listach, ale także w piśmie, które wydawał w podziemiu (zakłada się, że to on był autorem, bo cechują się te teksty podobnym duchem, językiem i emocjami). To między innymi dlatego przystąpił do ruchu oporu.

Trzeba wspomnieć, że pokolenia po drugiej wojnie, i państwo jako takie, wielokrotnie starały się pomagać potrzebującym, ubogim krajom „trzeciego świata”, także Polsce w latach 80., niewykluczone że z potrzeby wymazania tego, co niektórzy przedstawiciele narodu duńskiego uważali za hańbę. Z tego samego powodu mocno podkreśla się – i słusznie – fakt, że ruch oporu i Duńczycy w ogóle uratowali swoich Żydów, to pomagało leczyć rany.

Jednak spieszę dodać, że – podobnie jak u nas – pokolenie historyków dziś już nie najmłodszych, ale młodych w latach 90., zakwestionowało wówczas wartość tej pomocy. Mieszkałam wtedy w Danii i pamiętam sprawę głośnego doktoratu (prace doktorskie to tam trochę inny kaliber niż u nas, muszą być naprawdę odkrywcze, twórcze), którego autor dowodził, że Niemcy udawali – mocno tu upraszczam – że nic nie wiedzą, a rybacy, którzy na swoich łodziach przewozili Żydów do Szwecji, nieźle na tym zarabiali. Skala i atmosfera debaty oraz emocji, jakie wywołała ta książka, była porównywalna z poziomem dyskusji, które przewaliły się u nas po ukazaniu się Sąsiadów Grossa. Żyjący jeszcze przedstawiciele ruchu oporu byli oburzeni, wielu innych starszych ludzi też, a młodzi przysłuchiwali się z zainteresowaniem – ale bez emocji. Ja, która przyglądałam się tej sprawie z boku, mam jednak w pamięci przede wszystkim jeden drobiazg: nie pamiętam już, czy ktoś mi to powiedział, czy też o tym przeczytałam, w każdym razie gdy Żydów wywieziono do Szwecji, sąsiedzi doglądali w ich mieszkaniach roślin doniczkowych, żeby nie zbiedniały pod nieobecność właścicieli…

Czy dzisiaj w Danii Nielsen jest jakoś odzyskiwany, czytany na nowo? Czy wciąż żywo inspiruje duńskich twórców? Pisałaś w posłowiu, że do jego wierszy powstają piosenki – możesz jakieś podlinkować?

Trochę już o tym powiedziałam, ale recepcja poezji przez formy muzyczne to rzeczywiście fascynujący temat. Tak jak i u nas, kompozytorzy oraz wykonawcy chętnie sięgają w Danii po poezję. Nie wiem, kiedy to się zaczęło w przypadku autora Bojowników bez broni, ale wydaje mi się, że o ile apogeum zainteresowania twórczością polskich poetów z jego generacji w tym obszarze dawno minęło, o tyle Nielsen wciąż jest w Danii żywy.

Duńczycy mają wspaniałą kulturę muzyczną i większość ludzi potrafi śpiewać, bo dużo się śpiewa w szkole, w niemal każdej jest chór. Od 1894 roku jest wydawany zbiór pieśni i piosenek – wiąże się on z tradycją uniwersytetów ludowych, ale używa się go w szkołach, znaleźć go też można niemal w każdym domu. Do kolejnych wydań wprowadza się nowe utwory, a usuwa te mniej chętnie śpiewane. I tak w 2006 roku, w osiemnastym wydaniu, wśród ponad pięciuset śpiewanych wierszy znalazły się dwa Mortena Nielsena – ten wspomniany już krótki tekst o wiośnie i poczuciu szczęścia oraz „Wiersz o żniwach”. O dziwo, w ostatnich latach trzech różnych wykonawców skomponowało muzykę do wiersza „Los”, tak wielką się do niego przykłada wagę, i słusznie, mimo że wiersz ten na pozór zupełnie nie nadaje się do śpiewania. Tu wklejmy linki do dwóch pierwszych wykonań, z 2011 i 2016 roku:

Lars Rasmussen: https://www.youtube.com/watch?v=Ety8jxiwzy0,

Gorm Bull: https://www.youtube.com/watch?v=w5NgGWvTbt0.

W 2018 roku Gorm Bull zrealizował duży projekt, płytę z piosenkami do czternastu wierszy i książkę, która zawiera też komentarze znanych pisarzy i osobowości życia kulturalnego Danii. W 2020 roku kolejny kompozytor i wykonawca, Hans Harding, nagrał płytę. Części utworów z niej można posłuchać tu:

https://soundcloud.com/hansharding/sets/morten-nielsen-digte-og-1.

A tu można ją kupić:

https://www.amazon.com/Morten-Nielsen-Digte-og-Sange/dp/B08J9FG5NY.

Nie są to wprawdzie utwory ani wykonania tej klasy, jaką do historii naszej kultury wpisali Zygmunt Konieczny i Ewa Demarczyk Wierszami wojennymi, czyli kompozycją do kompilacji fragmentów różnych wierszy Baczyńskiego, ale niewątpliwie utrwalają miejsce Mortena Nielsena w historii kultury duńskiej. No i zaświadczają o tym, że jest żywy i ważny. 

Poezja Nielsena, co zrozumiałe, jest mocno tematycznie osadzona w temacie wojny i okupacji, ale autor ten napisał też wiele poruszających, świetnych erotyków, brzmiących także dziś świeżo i aktualnie. A co Ciebie najbardziej ujmuje w poezji Nielsena?

Może powiem najpierw o formie, bo to ona ujęła mnie na początku i wciąż ujmuje – a konkretnie rytm tych wierszy i niezwykła melodyjność wielu z nich. Są również takie, które nie apelują do mnie w ten sam sposób – nie bez kozery umieściłam wiersz „Tysiącletnie Królestwo” dopiero jako czwarty, choć w oryginalnym tomiku Bojownicy bez broniNielsen zamieścił go jako pierwszy. Ta niezwykła dbałość o rytm i zdolność nadawania wierszowi formy, która niemalże śpiewa, bardzo mi odpowiada, tego szukam w poezji, a jeśli nie znajduję, to nawet największej wagi przesłanie czy temat nie poruszy mnie tak samo. I nie chodzi o słodkie układanki-rymowanki – w ten sam sposób apeluje do mnie również poezja-krzyk Yahyi Hassana, jej brutalność, drapieżność.

Skoro mówimy o formie wierszy Nielsena, to trzeba również powiedzieć o rymach. Tłumaczenie wierszy rymowanych zawsze wiąże się z ryzykiem, łatwo osiąść na mieliźnie na siłę wyszukiwanych rymów, ta trudność w tłumaczeniu jest nieporównanie większa od problemów, z jakimi zmaga się autor. Bo autor ma wolne ręce, może wyrazić treść, a obrazy wybierać spośród wielu możliwych – natomiast tłumacz w zasadzie powinien się tych wybranych przez autora obrazów trzymać. I ma wybór: albo rymować, albo wyrażać treść wiersza za pomocą innych niż autor obrazów. W efekcie w moim przekładzie czasem nie ma rymów tam, gdzie są u autora (w oryginalnych wierszach rymowanych Nielsen też zresztą niekiedy odstępuje od przyjętej zasady rymowania), a bardzo często, nawet najczęściej, są rymy niedokładne i żeńskie, podczas gdy w oryginale dominują dokładne i męskie – tak jak to jest w tradycji duńskiej, w którą autor się wpisuje. W tym sensie w moim przekładzie Nielsen nie jest dokładnie taki, jak w oryginale; w przypadku poezji pisanej w ten sposób nie jest to w ogóle możliwe.

Jeden z wierszy zdecydowanie odstaje od oryginału. Chodzi o „Jesteś tu ze mną –”, w oryginale jest on poddany niezwykłej dyscyplinie, rymom abba. W innym przypadku zrezygnowałabym z tłumaczenia, bo takie rymowanie w przypadku tego wiersza jest niewykonalne, ale ma on również zupełnie niezwykły rytm: po krótkich, akcentowanych preludiach pierwszych wersów poszczególnych strof płynie miękką, lekko wznoszącą falą przez wersy drugie i trzecie, by na koniec opadającą jak wodospad kadencją zdecydowanie zamknąć każdą ze strof jednosylabowym słowem. Gęstość znaczeniowa, obrazowanie i ten rytm tak mnie uwiodły, że nie potrafiłam się oprzeć. Ale czasem w tym przekładzie są rymy tam, gdzie ich nie ma w oryginale. Dociekliwym czytelnikom zdradzę, że zawarłam w wyborze trzy wiersze napisane przez Nielsena bez rymów, ale w dwóch z nich – „Jesteśmy sami” i „Nie mogliśmy się od siebie oderwać” – rymy tu i tam mi się narzuciły. Z drżeniem serca myślę o tym, na ile udało mi się oddać urok wierszy „melodyjnych”; o erotyki jestem trochę spokojniejsza :).

Żeby jednak na koniec odpowiedzieć na Twoje pytanie w odniesieniu do tematów wierszy: te, które mówią o lęku, śmierci, wojnie, przejmują mnie i poruszają, a te o miłości i przyrodzie zachwycają i wzruszają, ale dopiero ta dwuwątkowość, przeplatanie się tych tematów i klimatów, ma prawdziwą siłę rażenia. W wierszach wojennych pojawia się temat dla mnie bardzo ważny, a nieczęsto przywoływany: skażenia, jakie poza wszelkimi innymi szkodami wywołuje w człowieku wojna. Młody poeta jednoznacznie czuje, że wojna i wewnętrzna konieczność włączenia się w walkę, ten głos, który go ciągle woła, sprowadzają na niego coś nieczystego, coś, przed czym jego dusza się broni – ale czemu musi się poddać. Tę potrzebę czystości, niewinności, najczytelniej wyraził w wierszu „Gorączka”. W tym wątku uwidacznia się w moim odczuciu najmocniej tragizm wojny, która niszczy również walczących ze złem, przez sam fakt, że muszą zabijać.

To jest dla mnie bardzo ważna twórczość. Mam to szczęście, że mogłam przeczytać listy Nielsena, zobaczyć go jako pięknego człowieka, chłopca przecież jeszcze, a tak dojrzałego i mądrego. Odkąd znam jego twórczość, zawsze żal mi, że musiał zginąć tak młodo. Tak samo jak mi żal, że musieli zginąć Baczyński, Gajcy i wielu innych.

Bogusiu, dziękuję Ci za przybliżenie nam poezji Mortena Nielsena, za wspólną pracę nad książką – i za rozmowę.

 

Publikacja powstała dzięki wsparciu Duńskiej Fundacji Sztuki

belka_2

O AUTORACH

Bogusława Sochańska

Absolwentka filologii duńskiej na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza, gdzie w latach 1980–1995 była wykładowczynią w Katedrze Skandynawistyki (historia literatury duńskiej, translatoryka, język duński). W latach 1999–2020 dyrektorka Duńskiego Instytutu Kultury w Warszawie, wcześniej radca ds. kultury ambasady RP w Kopenhadze. Tłumaczka z języka duńskiego. Za pierwszy przekład z języka duńskiego wszystkich Baśni i opowieści Andersena uhonorowana duńską nagrodą im. Hansa Christiana Andersena. Laureatka Nagrody Literackiej Gdynia 2019 za przekład tomu poetyckiego alfabet Inger Christensen, nominowana do nagrody Europejski Poeta Wolności 2016 za przekład wierszy Yahyi Hassana. Wyróżniona Nagrodą im. Stanisława Sawickiego oraz Nagrodą Fundacji H.C. Andersens-Samfundet. Członkini Stowarzyszenia Pisarzy Polskich.

Joanna Mueller

Urodzona w 1979 roku. Poetka, eseistka, redaktorka. Wydała tomy poetyckie: Somnambóle fantomowe (2003), Zagniazdowniki/Gniazdowniki (2007, nominacja do Nagrody Literackiej Gdynia), Wylinki (2010), intima thule (2015, nominacje do Nagrody Literackiej m.st. Warszawy i do Silesiusa), wspólnie z Joanną Łańcucką Waruj (2019, nominacje do Silesiusa i Nagrody im. W. Szymborskiej) oraz Hista & her sista (2021, nominacja do Silesiusa), dwie książki eseistyczne: Stratygrafie (2010, nagroda Warszawska Premiera Literacka) i Powlekać rosnące(2013) oraz zbiór wierszy dla dzieci Piraci dobrej roboty (2017). Redaktorka książek: Solistki. Antologia poezji kobiet (1989–2009) (2009, razem z Marią Cyranowicz i Justyną Radczyńską) oraz Warkoczami. Antologia nowej poezji (2016, wraz z Beatą Gulą i Sylwią Głuszak). Członkini grupy feministyczno-artystycznej Wspólny Pokój. Mieszka w Warszawie.

powiązania

Blade Runner 2023. O „państwach miastach i okolicach” Kamila Plicha

recenzje / ESEJE Joanna Mueller

Impresja Joanny Mueller na temat poezji Kamila Plicha, laureata 18. edycji Połowu poetyckiego.

WIĘCEJ

Moja reakcja na. O “bezoarach” Julii Jankowskiej

recenzje / ESEJE Joanna Mueller

Impresja Joanny Mueller na temat poezji Julii Jankowskiej, laureatki 18. edycji Połowu poetyckiego.

WIĘCEJ

Turbuj te kółka, turlaj! O “Regule trzech” Aleksandry Góreckiej

recenzje / ESEJE Joanna Mueller

Impresja Joanny Mueller na temat poezji Aleksandry Góreckiej, laureatki 18. edycji Połowu poetyckiego.

WIĘCEJ

Historia jednego wiersza: „tsundere: podmalówka”

recenzje / KOMENTARZE Joanna Mueller

Autorski komentarz Joanny Mueller, towarzyszący premierze książki trule, wydanej w Biurze Literackim 9 października 2023 roku.

WIĘCEJ

Rozprężanie wdrukowanych krat

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Mueller Zuzanna Sala

Rozmowa Zuzanny Sali z Joanną Mueller, towarzysząca premierze książki trule Joanny Mueller, wydanej w Biurze Literackim 9 października 2023 roku.

WIĘCEJ

Popędziłybyśmy sobie, ale pchamy wózek

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Mueller Katarzyna Szaulińska

Rozmowa Joanny Mueller z Katarzyną Szaulińską, towarzysząca premierze książki Kryptodom Katarzyny Szaulińskiej, wydanej w Biurze Literackim 16 października 2023 roku.

WIĘCEJ

W oku cyklonu, na ostrzu granicy

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Łańcucka Joanna Mueller

Rozmowa Joanny Łańcuckiej i Joanny Mueller, towarzysząca towarzysząca premierze kamishibajki Niewidka i Zobaczysko, wydanej w Biurze Literackim 10 lipca 2023 roku.

WIĘCEJ

Historia jednego wiersza: Na to rwało się, rwało się Serce

recenzje / KOMENTARZE Joanna Łańcucka Joanna Mueller

Autorski komentarz Joanny Mueller i Joanny Łańcuckiej, towarzyszący premierze książki Niewidka i Zobaczysko, wydanej w Biurze Literackim 10 lipca 2023 roku.

WIĘCEJ

Rozmowy na koniec: odcinek 13 Adam Mickiewicz

nagrania / TransPort Literacki Antonina Tosiek Jakub Skurtys Joanna Mueller Miłosz Biedrzycki

Trzynasty odcinek z cyklu “Rozmowy na koniec” w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.

WIĘCEJ

Romantyczność 2022

nagrania / TransPort Literacki Aleksandra Byrska Aleksandra Kasprzak Antonina Tosiek Artur Burszta Daniel Tamkun Helena Burdzińska Jacek Dehnel Jakub Kornhauser Jakub Pszoniak Joanna Mueller Joanna Roszak Karol Maliszewski Karolina Sałdecka Katarzyna Szaulińska Łukasz Cabajewski Maria Krzywda Michał Domagalski Miłosz Biedrzycki Natalia Malek

Czytanie z książki Romantyczność. Współczesne ballady i romanse inspirowane twórczością Adama Mickiewicza w ramach festiwalu TransPort Literacki 27.

WIĘCEJ

Niewidka i Zobaczysko (2)

utwory / zapowiedzi książek Joanna Łańcucka Joanna Mueller

Fragmenty zapowiadające książkę Niewidka i Zobaczysko Joanny Mueller i Joanny Łańcuckiej, która ukaże się w Biurze Literackim 10 lipca 2023 roku.

WIĘCEJ

Niewidka i Zobaczysko

utwory / zapowiedzi książek Joanna Łańcucka Joanna Mueller

Fragmenty zapowiadające książkę Niewidka i Zobaczysko Joanny Mueller i Joanny Łańcuckiej, która ukaże się w Biurze Literackim 10 lipca 2023 roku.

WIĘCEJ

Rozmowy na torach: odcinek 13 Joanna Mueller

nagrania / Stacja Literatura Antonina Tosiek Jakub Skurtys Joanna Mueller

Trzynasty odcinek z cyklu “Rozmowy na torach” w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.

WIĘCEJ

Siostrzeństwo to gryps upuszczany skrycie do innych klatek

debaty / ANKIETY I PODSUMOWANIA Joanna Mueller

Odpowiedzi Joanny Mueller na pytania Tadeusza Sławka w „Kwestionariuszu 2022”.

WIĘCEJ

Najsłabszy opór i Zegary w pokoju matki

nagrania / Stacja Literatura Adda Djørup Bogusława Sochańska Kacper Bartczak Tanja Stupar-Trifunović

Spotkanie wokół książek “Najsłabszy opór” Addy Djørup i “Zegary w pokoju matki” Tanji Stupar-Trifunović z udziałem Addy Djørup, Tanji Stupar-Trifunović, Kacpra Bartczaka i Bogusławy Sochańskiej w ramach festiwalu Stacja Literatura 26.

WIĘCEJ

Amerykańska Szkoła Pisania

nagrania / Stacja Literatura Elizabeth Bishop Jerzy Jarniewicz Joanna Mueller Juliusz Pielichowski Marcin Szuster

Spotkanie wokół książki Amerykańska Szkoła Pisania Elizabeth Bishop z udziałem Juliusza Pielichowskiego, Marcina Szustra, Jerzego Jarniewicz i Joanny Mueller w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.

WIĘCEJ

Rówieśnik Baczyńskiego i Gajcego

recenzje / ESEJE Bogusława Sochańska

Posłowie Bogusławy Sochańskiej towarzyszące premierze książki Bojownicy bez broni Mortena Nielsena, wydanej w Biurze Literackim 20 września 2021 roku.

WIĘCEJ

Bojownicy bez broni (2)

utwory / zapowiedzi książek Bogusława Sochańska Morten Nielsen

Fragment zapowiadający książkę Bojownicy bez broni Mortena Nielsena, w przekładzie Bogusławy Sochańskiej, która ukaże się w Biurze Literackim 20 września 2021 roku.

WIĘCEJ

Wojna (pieśni lisów), Przepowieść w ścinkach, Gdyby ktoś o mnie pytał, Sekcja zabójstw

nagrania / Stacja Literatura Bohdan Zadura Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki Joanna Mueller Karol Maliszewski Konrad Góra Marta Podgórnik

Spotkanie wokół książek Wojna (pieśni lisów), Przepowieść w ścinkach, Gdyby ktoś o mnie pytał i Sekcja zabójstw z udziałem Konrada Góry, Marty Podgórnik, Bohdana Zadury, Joanny Mueller i Karola Maliszewskiego w ramach festiwalu Stacja Literatura 25.

WIĘCEJ

Bojownicy bez broni

utwory / zapowiedzi książek Bogusława Sochańska Morten Nielsen

Fragment zapowiadający książkę Bojownicy bez broni Mortena Nielsena, w przekładzie Bogusławy Sochańskiej, która ukaże się w Biurze Literackim 6 września 2021 roku.

WIĘCEJ

stubezgłowa (filetowanie)

recenzje / KOMENTARZE Joanna Mueller

Autorski komentarz Joanny Mueller w ramach cyklu „Historia jednego wiersza”, towarzyszący premierze książki Hista & her sista, wydanej w Biurze Literackim 3 maja 2021 roku.

WIĘCEJ

Książki z Biura: Odcinek 9 Hista & her sista

nagrania / Między wierszami Joanna Mueller

Dziewiąty odcinek cyklu Książki z Biura. Nagranie zrealizowano w ramach projektu Kartoteka 25.

WIĘCEJ

Poczułam się w świecie bardziej jak w domu

wywiady / O KSIĄŻCE Adda Djørup Joanna Mueller

Rozmowa Joanny Mueller z Addą Djørup, towarzysząca premierze książki Najsłabszy opór, wydanej w Biurze Literackim 17 maja 2021 roku.

WIĘCEJ

Nadal wierzę w siostrzeństwo

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Mueller Katarzyna Szaulińska

Rozmowa Katarzyny Szaulińskiej z Joanną Mueller, towarzysząca premierze książki Hista & her sista, wydanej w Biurze Literackim 3 maja 2021 roku.

WIĘCEJ

Hista & her sista

utwory / zapowiedzi książek Joanna Mueller

Fragment zapowiadający książkę Joanny Mueller Hista & her sista, która ukaże się w Biurze Literackim 3 maja 2021 roku.

WIĘCEJ

Najsłabszy opór

utwory / zapowiedzi książek Adda Djørup Bogusława Sochańska

Fragment zapowiadający książkę Addy Djørup Najsłabszy opór, w tłumaczeniu Bogusławy Sochańskiej, która ukaże się w Biurze Literackim 17 maja 2021 roku.

WIĘCEJ

Łemkowski palimpsest, odwrotność wymazania

recenzje / ESEJE Joanna Mueller

Recenzja Joanny Mueller, towarzysząca wydaniu książki Katarzyny Szwedy Bosorka, która ukazała się w Biurze Literackim 9 listopada 2020 roku.

WIĘCEJ

Santarém, Samotność przestrzeni oraz Nie gódź się

nagrania / Stacja Literatura Andrzej Sosnowski Elizabeth Bishop Emily Dickinson Filip Łobodziński Joanna Mueller Juliusz Pielichowski Patti Smith Tadeusz Sławek

Spotkanie wokół książek Santarém Elizabeth Bishop, Samotność przestrzeni Emily Dickinson i Nie gódź się Patti Smith z udziałem Tadeusza Sławka, Filipa Łobodzińskiego, Joanny Mueller oraz Juliusza Pielichowskiego w ramach festiwalu Stacja Literatura 24.

WIĘCEJ

Poetyckie książki trzydziestolecia

nagrania / Stacja Literatura Anna Kałuża Jakub Skurtys Joanna Mueller Joanna Orska Karol Maliszewski

Spotkanie z udziałem Anny Kałuży, Karola Maliszewskiego, Joanny Mueller, Joanny Orskiej oraz Jakuba Skurtysa w ramach festiwalu Stacja Literatura 24.

WIĘCEJ

Waruj

nagrania / Stacja Literatura Anna Adamowicz Dawid Mateusz Joanna Łańcucka Joanna Mueller

Spotkanie wokół książki “Waruj Joanny Mueller i Joanny Łańcuckiej z udziałem Joanny Mueller, Joanny Łańcuckiej, Anny Adamowicz oraz Dawida Mateusza w ramach festiwalu Stacja Literatura 22.

WIĘCEJ

Zerwane ze smyczy

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Łańcucka Joanna Mueller Sylwia Głuszak

Rozmowa Sylwii Głuszak z Joanną Łańcucką i Joanną Mueller, towarzysząca wydaniu książki Waruj Joanny Łańcuckiej i Joanny Mueller, wydanej w Biurze Literackim 16 września 2019 roku.

WIĘCEJ

Czysty układ

wywiady / O PISANIU Joanna Mueller Roman Honet

Rozmowa Romana Honeta z Joanną Mueller, opublikowana w cyklu prezentacji najciekawszych archiwalnych tekstów z dwudziestopięciolecia festiwalu Stacja Literatura.

WIĘCEJ

Straż graniczna w Morzu Własnym

recenzje / KOMENTARZE Joanna Łańcucka Joanna Mueller

Autorskie komentarze Joanny Łańcuckiej i Joanny Mueller, towarzyszące wydaniu książki Waruj, która ukazała się w Biurze Literackim 16 września 2019 roku.

WIĘCEJ

Waruj

utwory / zapowiedzi książek Joanna Łańcucka Joanna Mueller

Fragment zapowiadający książkę Joanny Łańcuckiej & Joanny Mueller Waruj, która ukaże się w Biurze Literackim 16 września 2019 roku.

WIĘCEJ

Dziurka od Klucza jest mgławicą

wywiady / O KSIĄŻCE Bianka Rolando Joanna Mueller

Rozmowa Joanny Mueller z Bianką Rolando, towarzysząca wydaniu książki Stelle, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 11 marca 2019 roku.

WIĘCEJ

Kto za tym stoi

nagrania / Stacja Literatura Aleksandra Grzemska Aleksandra Olszewska Artur Burszta Dawid Mateusz Joanna Mueller Juliusz Pielichowski

Spotkanie z organizatorami festiwalu Stacja Literatura 23, w którym udział wzięli Damian Banasz, Artur Burszta, Mateusz Grzegorzewski, Aleksandra Grzemska, Polina Justowa, Dawid Mateusz, Mina, Joanna Mueller, Aleksandra Olszewska, Tomasz Piechnik, Juliusz Pielichowski, Magdalena Rigamonti i Maksymilian Rigamonti.

WIĘCEJ

Przekuwanie krzyku

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Mueller Juliusz Pielichowski

Rozmowa Joanny Mueller i Juliusza Pielichowskiego, towarzysząca wydaniu książki Santarém (wiersze i trzy małe prozy) Elizabeth Bishop w przekładzie Andrzeja Sosnowskiego, która ukazała się w Biurze Literackim 5 listopada 2018 roku.

WIĘCEJ

O tym, jak „zadziała się” wspólnota

wywiady / O PISANIU Aleksandra Grzemska Aleksandra Olszewska Artur Burszta Dawid Mateusz Joanna Mueller Juliusz Pielichowski

Dyskusja redakcji Biura Literackiego z udziałem: Aleksandry Grzemskiej, Dawida Mateusza, Joanny Mueller, Aleksandry Olszewskiej, Juliusza Pielichowskiego i Artura Burszty na temat festiwalu Stacja Literatura 23.

WIĘCEJ

Wiersz doraźny: Dzień gniewu

utwory / premiery w sieci Grzegorz Wróblewski Jakub Kornhauser Joanna Mueller Karol Maliszewski Przemysław Owczarek Zbigniew Machej

Pozakonkursowy zestaw „Wierszy doraźnych 2018” autorstwa Jakuba Kornhausera, Zbigniewa Macheja, Karola Maliszewskiego, Joanny Mueller, Przemysława Owczarka, Grzegorza Wróblewskiego.

WIĘCEJ

Tribute to John Ashbery

nagrania / Stacja Literatura Asja Bakić Bagio Guerra Bogusław Kierc Dawid Mateusz Joanna Mueller John Ashbery Kacper Bartczak Llŷr Gwyn Lewis Lynn Suh Marcin Sendecki Radosław Jurczak Roman Honet Ryan van Winkle Szymon Słomczyński Tomasz Bąk

Spotkanie autorskie “Tribute to John Ashbery” w ramach festiwalu Stacja Literatura 22.

WIĘCEJ

Ogród o rozwidlających się skojarzeniach, czyli jak nie rymuje Kosenda

recenzje / IMPRESJE Joanna Mueller

Impresja Joanny Mueller na temat zestawu wierszy Z analogowych remisji Lucjusza Blancjusza Patryka Kosendy, laureata 12. edycji „Połowu”.

WIĘCEJ

Wersy jak mansjony. O anarchitektonicznej poezji Macieja Konarskiego

recenzje / IMPRESJE Joanna Mueller

Impresja Joanny Mueller na temat zestawu wierszy Poza geometrią Macieja Konarskiego, laureata 12. edycji „Połowu”.

WIĘCEJ

Dzieci szybciej zrozumieją

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Mueller Maria Liczner

Rozmowa Marii Liczner z Joanną Mueller, towarzysząca premierze książki Piraci dobrej roboty, wydanej nakładem Biura Literackiego 23 października 2017 roku.

WIĘCEJ

Hmm, aha, pff, czyli o piraceniu pisania

recenzje / KOMENTARZE Joanna Mueller

Autorski komentarz Joanny Mueller w ramach cyklu „Historia jednego tekstu”, towarzyszący premierze książki Piraci dobrej roboty, wydanej nakładem Biura Literackiego 23 października 2017 roku.

WIĘCEJ

trofea i tropy, wnyki i wymyki

dzwieki / RECYTACJE Joanna Mueller

Wiersz z tomu intima thule, zarejestrowany podczas spotkania “Poeci na nowy wiek” na festiwalu Port Wrocław 2015.

WIĘCEJ

Nowe sytuacje w Trybie żeńskim: Joanna Mueller

nagrania / Z Fortu do Portu Joanna Mueller

Zapis spotkania autorskiego “Nowe sytuacje w Trybie żeńskim” z Joanną Mueller w ramach 19. festiwalu literackiego Port Wrocław 2014.

WIĘCEJ

Piraci dobrej roboty: Fragment

utwory / zapowiedzi książek Joanna Mueller Marianna Sztyma

Fragment zapowiadający książkę Piraci dobrej roboty Joanny Mueller z ilustracjami autorstwa Marianny Sztymy, która ukaże się w Biurze Literackim 23 października 2017 roku.

WIĘCEJ

Piraci dobrej roboty: Wierszowiązałki

utwory / zapowiedzi książek Joanna Mueller Marianna Sztyma

Fragment zapowiadający książkę Piraci dobrej roboty Joanny Mueller z ilustracjami autorstwa Marianny Sztymy, która ukaże się w Biurze Literackim 23 października 2017 roku.

WIĘCEJ

Nakręć wiersz z Połowu

nagrania / Z Fortu do Portu Artur Burszta Joanna Mueller

Zapis spotkania autorskiego z laureatami konkursu “Nakręć wiersz” w ramach 20. edycji festiwalu Port Literacki 2015.

WIĘCEJ

Szczodrość dla mniej oszukanych

wywiady / O KSIĄŻCE Jacek Dehnel Joanna Mueller

Rozmowa Joanny Mueller z Jackiem Dehnelem, towarzysząca premierze książki Zimowe królestwo, wydanej w Biurze Literackim 23 stycznia 2017 roku.

WIĘCEJ

Nigdy to “ydgin” pisane wspak

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Mueller Justyna Bargielska

Rozmowa Joanny Mueller z Justyną Bargielską, towarzysząca premierze książki Siedem przygód Rozalii Grozy, wydanej w Biurze Literackim 9 lutego 2017 roku.

WIĘCEJ

Brodząc w habitusie

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Mueller Szymon Żuchowski

Rozmowa Joanny Mueller z Szymonem Żuchowskim, towarzysząca premierze książki Tropizmy w przekładzie Szymona Żuchowskiego, wydanej w Biurze Literackim 1 listopada 2016 roku.

WIĘCEJ

Maria przez Martę odzyskana

recenzje / ESEJE Joanna Mueller

Recenzja Joanny Mueller z książki Seans na dnie morza Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej w wyborze Marty Podgórnik.

WIĘCEJ

Niewymuszone gry z tożsamością

recenzje / ESEJE Joanna Mueller

Połów 2011. Fragment eseju Joanny Mueller Kuter do bazy! – o poezji Macieja Taranka.

WIĘCEJ

Trochę ziemia nieznana

wywiady / O KSIĄŻCE Jakub Głuszak Joanna Mueller

Rozmowa Joanny Mueller z Jakubem Głuszakiem, towarzysząca premierze książki 21 wierszy miłosnych, wydanej w Biurze Literackim 12 lipca 2016 roku.

WIĘCEJ

Poeci na nowy wiek

nagrania / Z Fortu do Portu Joanna Mueller Julia Szychowiak Justyna Bargielska

Zapis spotkania autorskiego “Poeci na nowy wiek” z Justyną Bargielską, Joanną Mueller i Julią Szychowiak w ramach 20. edycji festiwalu Port Literacki 2015.

WIĘCEJ

Blisko intymnego świata

wywiady / O PISANIU Joanna Mueller Karolina Sałdecka

Rozmowa Karoliny Sałdeckiej z Joanną Mueller.

WIĘCEJ

Poeci: Joanna Mueller

nagrania / Między wierszami Joanna Mueller

Dziewiąty odcinek programu literackiego „Poeci”, w którym Wojciech Bonowicz rozmawia z Joanną Mueller.

WIĘCEJ

Rozmowa o książce Sposoby na zaśnięcie

wywiady / O KSIĄŻCE Anna Podczaszy Bohdan Zadura Filip Zawada Jerzy Jarniewicz Joanna Mueller Marianna Sztyma Tomasz Broda Zbigniew Machej

Dzieci zadają pytania autorom i autorkom książki Sposoby na zaśnięcie, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 13 lipca 2015 roku.

WIĘCEJ

Nie papier, nie nożyczki. O Nakarmić kamień Bronki Nowickiej

recenzje / IMPRESJE Joanna Mueller

Esej Joanny Mueller towarzyszący premierze książki Nakarmić kamień Bronki Nowickiej, która ukazała się 29 czerwca 2015 roku nakładem Biura Literackiego.

WIĘCEJ

Marsjańska gościnność

wywiady / O KSIĄŻCE Jerzy Jarniewicz Joanna Mueller

Rozmowa Joanny Mueller z Jerzym Jarniewiczem towarzysząca premierze książki Woda na Marsie, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 25 maja 2015 roku.

WIĘCEJ

Anarchistyczna szczepionka Podsiadły – testowana na dzieciach

recenzje / ESEJE Joanna Mueller

Szkic Joanny Mueller towarzyszący premierze książki Przedszkolny sen Marianki Jacka Podsiadły, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 20 kwietnia 2015 roku.

WIĘCEJ

Bohaterki rodzą się zmęczone

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Mueller Marta Podgórnik

Z Martą Podgórnik o książce Zawsze rozmawia Joanna Mueller.

WIĘCEJ

Komentarz do wiersza "dąsy, musy, winy"

recenzje / KOMENTARZE Joanna Mueller

Autorski komentarz Jonanny Mueller do wiersza „dąsy, musy, winy” z książki intima thule, która ukazała się 12 stycznia 2015 roku nakładem Biura Literackiego.

WIĘCEJ

"To jakby architektoniczna wersja matrioszek"

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Mueller Przemysław Rojek

Z Joanną Mueller o książce intima thule rozmawia Przemysław Rojek

WIĘCEJ

Andrzej Falkiewicz o książce ta chwila

recenzje / KOMENTARZE Andrzej Falkiewicz Joanna Mueller

Wybór Joanny Mueller autokomentarzy Andrzeja Falkiewicza z książki ta chwila, która ukazała się nakładem Biura Literackiego w serii Proza 19 grudnia 2013 roku.

WIĘCEJ

Komentarz do szkicu Prenatal w powidoku (kolekta)

recenzje / KOMENTARZE Joanna Mueller

Autorski komentarz Joanny Mueller do szkicu „Prenatal w powidoku (kolekta)”.

WIĘCEJ

W miejscu otwierania się cielesności „rytm traumi refrenem” litanii

wywiady / O KSIĄŻCE Anita Jarzyna Joanna Mueller

Z Joanną Mueller o książce Powlekać rosnące rozmawia Anita Jarzyna.

WIĘCEJ

Liryzm lawirujący

recenzje / IMPRESJE Joanna Mueller

Esej Joanny Mueller towarzyszący premierze książki Nadjeżdża Szymona Słomczyńskiego.

WIĘCEJ

W trasie najczęściej beżowy

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Mueller Szymon Słomczyński

Z Szymonem Słomczyńskim o książce Nadjeżdża rozmawia Joanna Mueller.

WIĘCEJ

Całkiem nieźle kombinują. Jak Fisz, ale nie Stanley

recenzje / IMPRESJE Joanna Mueller

Esej Joanny Mueller towarzyszący premierze książki Warszafka płonie, która ukazała się 4 kwietnia 2013 roku nakładem Biura Literackiego.

WIĘCEJ

W rytmie obrotów podmiotów – o wierszach Szymona Słomczyńskiego

recenzje / NOTKI I OPINIE Joanna Mueller

Joanna Mueller, współredaktorka antologii Połów. Poetyckie debiuty 2012, o wierszach Szymona Słomczyńskiego.

WIĘCEJ

W klinczu konstrukcji i konstytucji – o "apokaliptycznych apokryfach" Seweryna Górczaka

recenzje / NOTKI I OPINIE Joanna Mueller

Joanna Mueller, współredaktorka antologii Połów. Poetyckie debiuty 2012 o wierszach Seweryna Górczaka.

WIĘCEJ

Otwarty proces o ubezwłasnowolnienie

recenzje / IMPRESJE Joanna Mueller

Esej Joanny Mueller opublikowany w 2012 roku na łamach „Wakatu”.

WIĘCEJ

Kuter do bazy!

recenzje / IMPRESJE Joanna Mueller

Joanna Mueller współredaktorka antologii Połów. Poetyckie debiuty 2011 o twórczości Katarzyny Kaczmarek, Macieja Taranka i Joanny Żabnickiej.

WIĘCEJ

Maria przez Martę odzyskana

recenzje / ESEJE Joanna Mueller

Recenzja Joanna Mueller z książki Seans na dnie morza Marii Pawlikowskiej-Jasnorzewskiej w wyborze Marty Podgórnik.

WIĘCEJ

Bardziej wykład niż wylew

wywiady / O KSIĄŻCE Jacek Dehnel Joanna Mueller

Z Jackiem Dehnelem o książce Rubryki strat i zysków rozmawia Joanna Mueller.

WIĘCEJ

Lunch z Benem i Dżej Lo

wywiady / O KSIĄŻCE Joanna Mueller Marta Podgórnik

Z Martą Podgórnik o książce Rezydencja surykatek rozmawia Joanna Mueller.

WIĘCEJ

Wiersz w drodze – krymu mir, cry & crime

recenzje / KOMENTARZE Joanna Mueller

Autorski komentarz Joanny Mueller do wiersza „krymu mir, cry & crime” z książki Wylinki, wydanej w Biurze Literackim 18 listopada 2010 roku.

WIĘCEJ

Co to dzisiaj znaczy być poetą?

recenzje / IMPRESJE Joanna Mueller

Esej Joanny Mueller towarzyszący premierze książki Stratygrafie.

WIĘCEJ

Mały cień wielkiego czarnoksiężnika

recenzje / ESEJE Joanna Mueller

Esej Joanny Mueller o Tymoteuszu Karpowiczu.

WIĘCEJ

Ołówkiem, farbą, plasteliną…

recenzje / IMPRESJE Joanna Mueller

Esej Joanny Mueller o twórczości Krystyny Miłobędzkiej.

WIĘCEJ

Wiersze z duchowym przesłaniem

recenzje / ESEJE Adriana Szymańska

Recenzja Adriany Szymańskiej towarzysząca premierze książki Bojownicy bez broni Mortena Nielsena (w przekładzie Bogusławy Sochańskiej), wydanej w Biurze Literackim 20 września 2021 roku.

WIĘCEJ

Rówieśnik Baczyńskiego i Gajcego

recenzje / ESEJE Bogusława Sochańska

Posłowie Bogusławy Sochańskiej towarzyszące premierze książki Bojownicy bez broni Mortena Nielsena, wydanej w Biurze Literackim 20 września 2021 roku.

WIĘCEJ

Bojownicy bez broni (2)

utwory / zapowiedzi książek Bogusława Sochańska Morten Nielsen

Fragment zapowiadający książkę Bojownicy bez broni Mortena Nielsena, w przekładzie Bogusławy Sochańskiej, która ukaże się w Biurze Literackim 20 września 2021 roku.

WIĘCEJ

Bojownicy bez broni

utwory / zapowiedzi książek Bogusława Sochańska Morten Nielsen

Fragment zapowiadający książkę Bojownicy bez broni Mortena Nielsena, w przekładzie Bogusławy Sochańskiej, która ukaże się w Biurze Literackim 6 września 2021 roku.

WIĘCEJ

Poezja backstage’u

recenzje / ESEJE Katarzyna Szopa

Recenzja Katarzyny Szopy, towarzysząca premierze książki trule Joanny Mueller, wydanej w Biurze Literackim 9 października 2023 roku.

WIĘCEJ

Niewidka i Zobaczysko – forma obecności

recenzje / ESEJE Joanna Roszak

Recenzja Joanny Roszak, towarzysząca premierze książki Niewidka i Zobaczysko Joanny Mueller i Joanny Łańcuckiej, wydanej w Biurze Literackim 10 lipca 2023 roku.

WIĘCEJ

Rzewna podżegaczka

recenzje / ESEJE Monika Glosowitz

Recenzja Moniki Glosowitz towarzysząca premierze książki Joanny Mueller Hista & her sista, wydanej w Biurze Literackim 3 maja 2021 roku.

WIĘCEJ

Artystki, które robią książki

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recenzja Anny Kałuży książki Waruj Joanny Łańcuckiej i Joanny Mueller, wydanej w Biurze Literackim 16 września 2019 roku.

WIĘCEJ

Blisko intymnego świata

wywiady / O PISANIU Joanna Mueller Karolina Sałdecka

Rozmowa Karoliny Sałdeckiej z Joanną Mueller.

WIĘCEJ

Dom, w którym straszy tak pięknie

recenzje / ESEJE Michał Tabaczyński

Recenzja Michała Tabaczyńskiego z książki Joanny Mueller intima thule, która ukazała się w czasopiśmie „Fabularie”.

WIĘCEJ

Intima thule: topografia intymności

recenzje / IMPRESJE Katarzyna Szopa

Esej Katarzyny Szopy towarzyszący premierze książki intuma thule Joanny Mueller, która ukazała się nakładem Biura Literackiego 12 stycznia 2015 roku.

WIĘCEJ

Macierzyństwo i kobiecość

recenzje / ESEJE Paulina Małochleb

Recenzja Pauliny Małochleb z książki Powlekać rosnące (apokryfy prenatalne) Joanny Mueller, która ukazała się w 2014 roku w „Nowych Książkach”.

WIĘCEJ

Pępkowe

recenzje / IMPRESJE Anita Jarzyna

Esej Anity Jarzyny towarzyszący premierze książki Powlekać rosnące Joanny Mueller.

WIĘCEJ

Blizny na słowach

recenzje / ESEJE Monika Balach

Recenzja Moniki Bolach z książki Wylinki, która ukazała się w marcu 2011 roku na łamach “Wyspy. Kwartalnik Literacki”.

WIĘCEJ

Żywioły języka

recenzje / ESEJE Jarosław Borowiec

Recenzja Jarosława Borowca z książki Stratygrafie Joanny Mueller, która ukazała się w marcu 2011 roku na łamach “Nowych Książek”.

WIĘCEJ

Joanna Mueller: Wylinki

recenzje / ESEJE Anna Kałuża

Recenzja Anny Kałuży z książki Wylinki Joanny Mueller.

WIĘCEJ